Tíminn - 12.05.1974, Blaðsíða 20

20
TÍMINN
Sunnudagur 12. mai 1974.
Þjóðhátíð Vestfirðinga 1974
VESTFIRÐINGAR halda
sameiginlega þjóöhátið i Vatns-
dal I Vatnsfirði þ. 13. og 14. júli i
ár.
Það erengin tilviljun, að Vatns-
fjöröur var valinn sem hátiðar-
svæði', en tvennt ber þó hæst, en
það er að Flóki Vilgerðarson
(Hrafna-Flóki) réði skipi sinu i
Þrælavog i Vatnsfirði og hafði þar
ársdvöl og hitt, að náttúrufegurð
er þar söm og á dögum Flóka og
staðurinn aðlaðandi til dvalar
ungum og öldnum.
Á Lónfelli upp af Vatnsfiröi
munu þeir Flóki hafa staðið, er
þeir gáfu landinu nafn.
Dagskrá verður mjög fjöl-
breytt, og má þar nefna, að
vikingaskipi með gapandi
trjónum og skarað skjöldum
verður siglt inn Vatnsdalsvatp, og
stiga þar á land fulltrúar forfeðr-
anna og flytja sögulegan þátt,
sem saminn hefur verið i þessu
tilefni. Þá verður flutt hátiðar-
ræða, kórar syngja, leiksýningar,
iþróttasýningar, lúðrasveit leikur
og dans verður stiginn á 2 pöllum
á laugardags- og sunnudags-
kvöld.
A sunnudaginn hefst dagskráin
með guðsþjónustu undir berum
himni, sem allir prestar
fjórðungsins standa að, ásamt
vigslubiskupi. Allir kirkjukór-
arnir syngja við messuna, sem
hefst með prosessiu kennimanna
okkar að messustað.
Þá verður sitthvað gert fyrir
yngstu gestina, svo sem að fluttir
verða leikþættir, siglt verður um
Vatnsdalsvatn með þá sem þess
óska, og i ráði er að halda uppi
gæslu fyrir þá allra yngstu.
Tjaldsvæði. Hver sýsla ásamt
tsafjarðarkaupstað hefur sitt
afmarkaða tjaldsvæði með hliði,
sem merkt er tákni héraðsins.
Ætlast er til að brottfluttir Vest-
firðingar, sem munu fjölmenna á
hátíðina, búi i tjaldbúð sinnar
heimabyggðar og dvelji með
vinum og frændliði hátiðis-
dagana. Komið verður upp vatns-
leiðslu og hreinlætisaðstöðu.
Bilastæðier fyrir 2000 bifreiðar.
Minjagripir. Þjóðhátiðarnefnd
hefur látið gera 2 veggskildi úr
postulini, annar er með mynd af
nafngift Tandsins, teiknaðri af
Halldóri Péturssyni, en hinn af
landvætti Vestfirðingafjórðungs,
griðungnum, sem er jafnframt
okkar fjórðungsmerki. Þá hafa
verið gerð barmmerki, gull og
silfurlituð, bilmerki, fánar og
veifur.
Pósthús.I ráði er að starfrækja
pósthús á hátiðinni, og notaður
verður sérstakur póststimpill.
Gefin verða út umslög með merki.
hverrar sýslu og Isafjarðarkaup-
staðar, og verða þau seld á
hátiðinni, og ef til vill eitthvað
fyrr.
Matvælaverzlun. Starfrækt
verður matvælaverzlun með
helztu nauðsynjar, ennfremur
verður félögum og félaga-
samtökum úr hverju byggðarlagi
gefinn kostur á að reka sölutjöld.
Föstudagurinn 12. júii alm.
fridagur á Vestfjörðum.
Þjóðhátiðarnefnd hefur i hyggju
að fara fram á að öllum fyrir-
tækjum og -stofnunum i
fjórðungnum verði lokað föstu-
daginn 12. júli, svo að
þjóðhátiðargestir hafi nægan
tima til að koma sér fyrir þannig
að ekki skapist óþarfa þrengsli
við tjaldstæðin.
Fjölskyldutónleikar. Komið
hefur til tals að efna til fjöl-
skyldutónleika á föstudags-
kvöldið 12. júli, þar sem kvnnt
Vatnsdaiur I Vatnsfirði
verður klássisk tónlist, popp-
tónlist og alls kyns tónlist flutt,
bæði af hljómsveitum og hljóm-
plötum með fúllkomnu magnara-
kerfi. Sem sagt tónlist fyrir alla
fjölskylduna.
Fjölmenn hátið.
Þjóðhátiðarnefnd vonast til að
allir Vestfirðingar, bæði heima-
menn og þeir sem burt eru fluttir,
leggist á eitt um að gera þessa
hátið sem gæsilegasta, minnug
þess, að við erum saman komin á
1100 ára afmæli byggðar á Islandi
til að hylla forfeður okkar fyrir
kjark, áræði og þrautseigju á
umliðnum öldum.
Þjóðhátiðarnefnd mun kapp-
kosta að hátiðin geti farið fram
með sem mestum menningar-
brag, svo hún geti orðið öllum til
ánægju, sem hana sækja, bæði
gestum og heimamönnum. Þess
vegna verður haft mjög strangt
eftirlit með þvi, að vin verði ekki
haft um hönd.
I Þjóðhátiðarnefnd Vest-
firðinga eru:
Marias Þ. Guðmundsson
framkvstj. fyrir
Isaf jarðarkaupstað, form.,
Kristinn Hannesson skólastj.
fyrir Norður-Isaf jarðarsýslu,
Bergur Torfason, bóndi Felli,
fyrir Vestur-Isaf jarðarsýslu,
Andrés Ölafsson prófastur
Hólmavik fyrir Strandasýslu,
Þórarinn Þór prófastur Patreksf.
fyrir Barðastrandarsýslur.
Framkvæmdastjóri Þjóð-
hátiðarnefndarinnar er Páll
Ágústsson kennari, Patreksfirði.
Fáein orð um
ÚT ER KOMINN 29. árgangur af
Árbók Landsbókasafns, fróðiegt
rit og vandað, eins og jafnan áð-
ur. Fyrst skrifar dr. Finnbogi
Guðmundsson landsbókavörður
um Landsbókasafnið 1972. Þar
kemur meðal annars fram, að
„bókakostur Landsbókasafns var
i árslok 1972 samkvæmt aðfanga-
skrá 306.094 bindi prentaðra bóka
og hafði vaxið á árinu um 11.198
bindi.” Þá eru i grein landsbóka-
varðar taldir allir þeir aðilar, ein-
staklingar og stofnanir, sem gefið
hafa safninu bækur, og eru þá
fyrst taldir islenzkir gefendur, en
siðan erlendir.
Þessu næst er rætt um hand-
ritadeild, og þess meðal annars
getið, að handritakostur safnsins
hafi I lok þess árs sem um ræðir,
verið 12.510 skráð handrit. Þá er
og rætt um þau störf, sem unnin
hafa verið innan deildarinnar,
skráningu nýrra handrita og
könnun safnsins. „T.a.m. hefur
veriö kannað skipulega, hvaða
handrit þarfnist viðgerðar, og er
sýnt, að verkefnin eru þar geysi-
RAFSTILLING
Dugguvogi 19
Viðgerðir og stilling-
ar á rafkerfi bif-
reiða. .
Startarar — Dína-
móar.
Simi 84991.
Dugleg telpa
á tólfta ári óskar aðkomast á
gott svcitaheimili. Hefur
verið I sveit áður. Einnig 10
ára drengur einhvern smá
tima. Þarf ekki að vera á
sama bæ.
Sími 2-53-86.
mikil,” segir landsbókavörður.
Næstikafli fjallar um þjóðdeild
Landsbókasafns. Þar kemur
meðal annars þetta fram, sem
Alla
íyigi^
Tímanum
onur
t með
fróðlegt rit
mörgum mun fróðlegt þykja:
„Islenzk bókaútgáfa 1971
reyndist samkvæmt aðföngum
vera:
397 bækur (yfir 48 s.)
141 bæklingur (5-48 s.)
215 timarit
78 blöð
141 ársskýrslur, reikningar
o.s.frv.”
Þá er rætt um sýningar á þjóð-
deildarefni 1972 og sitthvað fleira.
Næst er rætt um aðsókn, notkun
bóka og handrita, lesendafjölda,
útlán og tölu lántakenda.
Ritgerðinni lýkur með nokkrum
orðum um væntanlega þjóðar-
bókhlöðu.
Næst á eftir grein landsbóka-
varðar kemur skrá um Islenzk rit
1971, þá Islenzk rit 1944-1970, við-
bætir og leiðréttingar, og þar
næst skrá um rit á erlendum
tungum eftir islenzka menn eða
um islenzk efni. Allar þessar
skrár eru teknar saman af As-
geiri Hjartarsyni bókaverði. Þar
er um mikið mál að ræða, enda
nær þetta efni allt frá bls. 13 til
120, að báðum siðum meötöldum.
Þessu næst er birt erindi eftir
Guðmund Finnbogason. Það heit-
ir Notkun bóka og bókasafna, en
Guðmundur ræddi við stúdenta
um notkun bóka og bókasafna,
jafnframt æfingum i Landsbóka-
safni, haustið 1918 og næstu árin
þar á eftir. Þetta erindi, sem hér
birtist, er frá 1920, og það er enn i
góðu gildi, þrátt fyrir rösklega
hálfrar aldar ævi. Það er gaman
að virða fyrir sér skrá um þátt-
takendur i sliku námskeiði árið
1923. Þar eru meðal annarra
Finnur Sigmundsson, Þorkell Jó-
hannesson og Þórhallur Þorgils-
son, sem allir urðu starfsmenn
Landsbókasafnsins, þótt siðar
yrði, og tveir hinir fyrrnefndu
landsbókaverðir. Þá er þaö enn
fremur ljóst af skránni, að nám-
skeiðin hafa ekki verið einskorð-
uð við stúdenta, þvi að þar er t.d.
Þorleifur Erlendsson', kennari frá
Jarðlangsstöðum.
Næst kemur ritgerð eftir Jón
Samsonarson, sem heitir Hvila
gjörði hlaðsól. 1 undirfyrirsögn
stendur: „Spássiuvisa i rimna-
bók”. Þetta er öldungis bráð-
skemmtileg lesning, en að öðru
leyti verður henni ekki lýst hér,
þvi að það væri ómannúðlegt
gagnvart þeim visnavinum, sem
eiga eftir að lesa greinina, og ég
trúi að þeir verði margir. Þeir
sem gaman hafa af að kynnast
ferli visna og sögum,sem þeim
eru tengdar, ættu ekki að láta
þessa grein framhjá sér fara.
Haraldur Sigurðsson skrifar
grein sem heitir Sæmundur
Magnússon Hólm og kortagerð
hans. Það er sá hinn sami Sæ-
mundur sem Bjarni Thorarensen
orti um frábært erfiljóð, er flestir
nútimamenn þekkja.
Hér er gerð mjög skilmerkileg
grein fyrir kortagerð Sæmundar,
rakið hvar á landinu hann hefur
verið kunnugastur og, hvar þekk-
inguhans þrýtur. Greinarhöfund-
ur telur, að Sæmundur hafi verið
„harla ófróður um landshætti,
þegar heimahögum og strand-
lengjunni sunnan jökla sleppir,
þar sem leið hans hefur sennilega
legið I og úr skóla haust og vor.”
(Sæmundur var frá Hólaseli i
Meðallandi). Haraldur birtir með
greininni myndir af kortum eftir
Sæmund, en getur þess, að þau
séu „i rauninni fjarska ófullkom-
in. Undirstaða þeirra er hvorki
mælingar né staðarákvarðanir,
heldur ágizkanir og hrösul sjón-
hending.” En grein Haraldar
Sigurðssonar er hin fróðlegasta,
ekki sizt það sem þar segir um
Fiskivötn eða Veiðivötn, eins og
þau eru oftast nefnd nú á dögum.
Þá er aðeins eftir að geta um
grein Grims M. Helgasonar,
Handritasafn Einars Guðmunds-
sonar á Reyðarfiröi. I rauninni er
óþarft að kynna þessa grein fyrir
lesendum Timans, þvi að hún
birtist i heild hér i blaðinu 16.
janúar siðast liðinn. Það vita all-
ir, sem hlustað hafa á útvarps-
erindi Grims, að honum er sú list
lagin að tala um fræðileg efni á
svo ijósan og alþýðlegan hátt, að
hverjum sæmilega skynsömum
manni er vorkunnarlaust að hafa
af þvi full not. Þannig er einnig
Dr. Finnbogi Guðmundsson
landsbókavörður
þessi grein. Hún er bæði fróðleg
og skemmtileg aflestrar.
Að lokum má láta þess getið, að
áskrift að Árbókinni kostar að-
eins kr. 350.00. Hún kom fyrst út
árið 1944 og kostaði þá þrjátiu
krónur árgangurinn, og það sakar
ekki að geta þess lika, að enn er
hægtað eignast hana alla frá upp-
hafi fyrir lágt verð.
Arbókin er prentuð á góðan
pappir og frágangur er allur hinn
vandaðasti.
-VS.