Tíminn - 13.03.1975, Blaðsíða 8

8
TÍMINN
Fimmtudagur 13. marz 1975.
TÍMINN
9
Vitað um 40-50 börn,
sem þyrftu að komast
í Fjölfötlunarskólann
Foreldrasamtök barna
sem sérþarfir hafa sam-
þykkt eftirfarandi álykt-
un á félagsfundi 3. febrú-
ar síðastliðinn:
beir aðilar innan rikisstjórn-
arinnar, sem hafa með málefni
Fjölfötlunarskólans að gera eru
beðnir um að finna sem bráðast
lausn á húsnæðisvandræðum
skólans. Ljóst er að algjört
vandræðaástand skapast i þess-
um efnum næsta haust, ef
ekkert er að gerf.
Kjarvalshús á Seltjarnarnesi,
þar sem skólinn er núna til húsa
er ekki nærri nógu stórt til að
rúma þá starfsemi, sem þar
þarf að fara fram'.Þar sem
samningur um afnot af
Kjarvalshúsi er gerður til
tveggja ára er liklega raun
hæfasta lausnin að flytja hluta
starfseminnar i annað húsnæði
skólaárið 1975-76.
öngþveiti ríkir i málefnum
skólans þetta ár, vegna hús-
næðisskorts. Nú þegar er vitað
um 40-50 börn, sem þarna þurfa
á skólavist að halda, en hús-
rýmið leyfir ekki fleiri en 22
nemendur og er þá þröngt set-
inn bekkurinn. Starfsfólk er
varla nóg til að sinna þessum
nemendum, en þvi er heldur
ekki hægtað fjölga vegna skorts
á húsrými.
Félagið vill taka það skýrt
fram, að foreldrar þeirra barna,
sem ekki fá inngöngu i skólann
vegna húsrýmisskorts, hafa
ekki ótakmarkaða þolinmæði.
Leysa átti að hluta úr vandræð-
um þeirra með þvi að taka börn-
in i mánaðarrannsóknir,
sérstaklega þau, sem búa úti á
landi, en litið verður úr þessari
úrlausn, þar sem heimsóknar-
börnin komast varla fyrir i
skólanum.
Ekki þótti ástæða til að koma
upp fjölskylduheimili við skól-
ann þennan vetur, heldur var
nýtt heimavistunaraðstaða
fyrir örfá skólaskyld börn i
Reykjadal i Mossfellssveit.
Börn, undir skólaskyldualdri,
sem ekki þola algjöra heima-
vistun en búa utan Reykja-
vikursvæðisins sitja núna heima
aðgerðarlaus.
Er það þvi skýlaus krafa okk-
ar, að komið verði upp fjöl-
skylduheimili næsta haust, jafn-
framt þvi sem komið verði upp
viðbótarkennslurými Við álit-
um stjórnvöld ekki hafa
nokkurn rétt til að hundsa á
þennan hátt þarfir þeirra sér-
þurftarbarna, sem eru svo
óheppin, að hafa fæðzt utan
höfuðborgarinnar.
Fyrir tilstuðlan
foreldrafélagsins meðal annars
var samþykkt af fjárveitinga-
nefnd Alþingis og Alþingi i
desember 1974, að veita fimm
milljónum króna til byrjunar-
framkvæmda við byggingu yfir
skóla þann, sem nú er i
Kjarvalshúsi. Mundi það verða
annar áfangi við öskju-
hliðarskóla.
Viljum við benda
Menntamálaráðuneytinu á að
hraða sem mest framkvæmdum
við þessa byggingu. þvi haustið
1976 höfum við ekki aðgang að
Kjarvalshúsi lengur. Sé ekkert
skólahúsnæði þá fyrir hendi er
ráðuneytinu mikill vandi á
höndum og það verður dýrt
spaug að innrétta annað bráða-
birgðahúsnæði.
Loks viljum við benda þeim,
sem með stjórn þessara mála
fara, á það að sú þróun, sem hér
er að verða á málum barna með
sérþarfir verður ekki stöðvuð og
það er tilgangslaust að stinga
höfðinu í sandinn, heldur verður
að gera ráðstafánir i tima. Við
erum að krefjast réttinda til
handa börnum okkar, sem við
höfum verið svikin um i mörg
ár. Og við munum svo sannar-
lega sjá til þess, að foreldrar,
sem eiga eftir að standa i okkar
sporum, lendi ekki i þeim
ógöngum, sem við höfum lent i,
jafnvel þó að mörg okkar eigin
barna séu að missa af tæki-
færinu, vegna þess hvað timinn
liður hratt.
.Fimmtudagur 13. marz 1975.
Stefnubreyting varðandi börn með sérþarfir
Kennslukrókar eru tveir út frá almenningnum. Þangað fara börnin inn
og njóta kennsiu nokkur saman eða eitt og eitt eftir þvf I hverju kennsl-
an er fólgin.
öll börn hafa gaman af að sulla f vatni. Þetta er sullherbergi barnanna
i Kjarvaishúsinu. Þaö er ekki óhreint eins og ætla mætti, ef litið er á
myndina i fljótheitum. A veggjunum er aðeins vatnslitur, sem litlar
hendur hafa notiö að fá að þrýsta á vegginn að vild. Slikt gleöur hvert
barn, og ekki sizt, ef ekki er alltaf verið að banna þetta og hitt. Hér fær
hvcr að sulla aö vild sinni, stund og stund.
Þrjú börn I eldri deild voru einnig að drekka, þegar gestina bar að garði. Þau spurðu áhugasöm, hvað veriö væri að gera, og hvers vegna
maðurinn væri að taka myndir.
1 stofunni i Brautarh#ti$er fundaraöstaða fyrir foreldrafélagið. Þar vantar enn húsgögn, en ekki hefur
veriðhægt aðbúa gistiheimilið nægilega húsgögnum enn sem komið er vegna fjárskorts.
Foreldrar eiga að geta komiö og búið með börnum sinum á gistiheimilinu i Brautar-
holti. Þar eru tvö herbergi, svefnherbergi, og þrjú rúm i hvoru. (Timamyndir Róbert)
Almenningur, nefnist aðalsalur Kjarvaishússins. Þar geta börnin leikið sér i frjálsum leik, og einnig er
þar borö, þar sem hluti þeirra drekkur og borðar. Það var kaffitimi þegar Ijósmyndarann bar aö, og
börnin sátu og drukku með fóstrunum sinum.
Kjarvalshúsið er stór og mikil bygging, þótt það sé ef til vili ekki
hentugt fyrir skóla fjölfatlaöra. Mikið skortir á, að umhverfiðsé,
eins og bezt væri á kosiö, svo vægt sé til oröa tekið. Sjórinn er rétt
fyrir framan húsið, og fjaran stórgrýtt. Ekkert hefur veriö gert
við lóöina, hún er eitt forarsvað, þar sem ekki eru þá stórir
steinar. Gatan er beint fyrir framan, og þangað út veröa fóstr-
urnaraöfara meðbörnin, þvifátt er þeim nauðsynlegra en mikil
útivera og hæfileg þjálfun úti viö. Vonandi veröur þess ekki langt
að biða, aöumhverfið breytist, svo börnin geti notiö þess aö vera
úti I góöu veöri.
Hæli verði lögð niður og börnin fái aðstoð
innan hins almenna skólakerfis
FB-Reykjavik. Frá þvi i október
1973 hefur verið starfandi hér
Foreldrafélag fjölfatlaðra barna.
Nafni þess félags hefur nú verið
breytt I Foreldrasamtök barna
með sérþarfir, og er nú gert ráð
fyrir, að foreldrar allra þeirra
harna, sem einhverrar séraðstoð-
ar þurfa við, geti gerzt félagar i
þvi, án þess að notað sé lýsingar-
orð, sem höfðar tii fötlunar barn-
anna. Meö þessari nafnbreytingu
er einnig verið að fylgja þeirri
þróun. sem orðið hefur erlendis,
þar scm málefni afbrigöilegra
barna eru lengst á veg komin.
Stefnir þróunin aö þvi, aö leggja
niður hæli aö mestu leyti, en
framkvæmda aöstoð viö sérþurft-
arbörn innan hins almenna skóla-
kerfis.
Er það skoðun manna erlendis,
og sömuleiðis þeirra, sem lagt
hafa hugann að þessum málum
hér, að þetta sé miklu auðveldari
og ódýrari lausn, bæði fyrir hið
opinbera * og heimili barnanna.
Aðstaöa til likamlegrar þjálfunar barnanna er I kjallara Kjarvalshúss-
ins. Hér sýnir litill drengur okkur, hvernig hægt er aö velta sér I velti-
grind.
Baráttumálið er
kennslu og þjálfunar
aðstaða
fyrir börnin
Foreldrasamtök barna með
sérþarfir boðaði blaðamenn á
fund sinn, og hafði Helga Finns-
dóttir, formaður félagsins, orð
fyrir stjórninni. Gat hún þess
m.a., að I upphafi hefðu niu for-
eldrar stofnað félagið, og sama
haustið og félagið var stofnað
hefði það fengið þvi áorkað, að þá
tók til starfa skóli fyrir fjölfötluð
börn I Reykjavik. Hefur hann
verið starfræktur siðan. Nú eru
foreldrar fjörutiu barna i félag-
inu, eða áttatiu manns. Af þess-
um fjörutiu börnum eru einungis
tólf fjölfötluð i þeirri merkingu,
sem lögö hefur verið i það orö.
Það er barn, sem býr við marg-
háttaðar fatlanir, er á mörkum
þess að vera talið kennsluhæft, en
fær hvergi kennslu við sitt hæfi i
islenzku skólakerfi.
Fljótlega kom i ljós, að i skóla
eins og þeim, sem félagið var
stofnað utan um, var hægt að
hjálpa miklu fleiri börnum en
fjölfötluðum, þvi að i þetta litlu
landi þýðir ekki aö draga börnin i
dilka. Stjórn félagsins gerði sér
þvi ljóst i haust, að félagið sigldi
undir fölsku flaggi. Nauðsynlegt
var að opna félagið fyrir foreldr-
um allra barna, sem hafa ein-
hverjar sér.arfir. Sameiginleg
baráttumál allra þessara
foreldra eru mörg, en helzta atr-
iðið er kennslu? og þjálfunarað-
staða, sem gerir börnunum kleift
aö ná þeim þroska, sem þau
mögulega geta náð.
Sérþurfarbörn
i venjulega skóla
Erlendis er nú stöðugt unnið að
þvi, að börn, sem hafa einhverjar
sérþarfir, geti fengið aðstöðu til
þess að ganga i venjulega skóla,
en þá verði fremur sérstakar
deildir fyrir þau innan skólanna.
Er þetta talið mjög þýðingarmik-
ið fyrir börnin sjálf, og reyndar
einnig fyrir umhverfi þeirra, þvi
að heilbrigð börn þurfa ekki siður
að kynnast þvi, sem ekki er eðli-
legt, og venjast þvi að umgangast
slik börn eðlilega. Þess má geta,
að I Hliðaskólanum er nú starf
ræktur bekkur fyrir börn með
sérþarfir og gengur það mjög vel.
Eitt af þvi, sem er mjög knýj-
andi, að komið verði upp hér i
sambandi við sérþarfabörnin er
greiningarstöð, þar sem hægt er
að greina i hverju ágallar þeirra
eru fólgnir, og á hvaða sviði þeir
þurfa á sérstakri aðstoð eða þjálf-
un að halda. Hver dagur i lifi sliks
bams er mjög dýrmætur, þvi að
þau þurfa i rauninni að vera i
stöðugri þjálfun allt frá frum-
bemsku og framúr. Ætlunin var
að koma á fót greiningarstöð hið
allra fyrsta, en fjármagn vantar
enn til þess.
Stór hópur þarf á
aðstoð að halda
Tölfræðilegar staðreyndir
sýna, að 3% af ibúatölu landsins
séu vangefin, en við það bætast
siðan börn með ýmiskonar fötlun,
svo greinilegt er, að mikil nauð-
syn er á að málum þessa stóra
hóps sé veitt nægilega athygli og
unnið kappsamlega að þvi að
bæta kjör þessa fólks. Með þvi að
taka börnin til meðferðar sem
allra yngst getur sparazt mikið
fé, þvi að þeim mun lengra ná þau
á þroskabrautinni, og geta orðið
til meira gagns en ella og nær þvi
að verða sjálfbjarga en ella
verður.
Gistiheimilið tekur til
starfa
Foreldrasamtök barna með
sérþarfir tóku á leigu húsnæöi i
Brautarholti 4, siðast liðið haust.
Er þar um að ræða 150 fermetra
hæð. Þar fer fram öll félagsstarf-
semi samtakanna og fræðslu-
starfsemi. Jafnframt er ætlunin,
að reka þarna gistiheimili fyrir
böm og foreldra utan af landi.
Fyrstu gestirnir voru væntanlegir
i þessari viku. Foreldri eða for-
eldrar með barn sitt geta komið
og dvalizt I Brautarholti 4 á með-
an verið er að rannsaka barnið
hér 1 borginni. Þarna getur fólk
dvalizt og lifað eðlilegu fjöl-
skyldulifi á meðan á þessu stend-
ur, en þarf ekki að fá inni á hóteli.
Tveir litlir drengir I eldri deild aö
leik.
Gistiheimilið hefur að nokkru
verið búið húsgögnum, en mikið
vantar þó að að það sé nægilegt,
að sögn félagsstjórnarinnar.
Þá sagði Helga Finnsdóttir
ennfremur á fundinum með
blaðamönnum:
— Fyrir utan viðunandi
uppeldis- og kennsluaðstöðu
handa börnum okkar, þá er eitt
helzta baráttumál samtakanna
félagslegt jafnrétti okkar og
bama okkar til jafns við aðra I
þjóðfélaginu. A þvi sviði er mikið
óunnið. Þetta rúma ár, sem
félagið hefur starfað, hefur ekki
gefizt timi til að sinna til fulls öll-
um þeim verkefnum, sem liggja
fyrir, þó að mörgu hafi verið
áorkað.
— Miklir kraftar hafa farið i
það, að gera félagið nokkurn veg-
inn fjárhagslega sjálfstætt og
einn liður i þeirri sókn er núna
sunnudaginn 16. mars. Þá erum
við með köku- og páskabasar i fé-
lagsheimili Bústaðakirkju og
föstudaginn 21. mars munum við
selja lukkudýr i borginni sem
nokkurs konar merki félagsins.
Sýna félagsmenn mikinn dugnað
viö þetta þarf, en ekki má gleyma
þeim, sem rétt hafa okkur
hjálparhönd.
— Sóknarnefnd Bústaðakirkju
hefur frá stofnun félagsins leyft
þvi afnot af félagsheimili kirkj-
unnar. Nú þegar félagið hefur
eigin húsnæði til umræða er fé-
lagsheimilið okkur enn opið,
þegar á þarf að halda, eins og
núna 16. mars, þegar þar verður
kökubasar. Sóknarprestur Bú-
staðasóknar.séra ölafur Skúla-
son, hefur sýnt félaginu sérstaka
velvild I þessum viðskiptum.
Gjafir þakkaðar
— Þegar Fjölfötlunarskólinn
var fyrst starfræktur i Bjarkar-
hliö við Bústaðaveg fengust engir
peningar frá rikissjóöi til rekstr-
ar hans fyrstu tvo mánuðina.
Fjöldi kaupmanna og fyrirtækja
reyndist okkur þá hjálplegur við
aðútvega þangað nauðsynlegustu
leikföng og annað dót. Fyrsta
fjárgjöfin, sem félaginu barst,
var frá kvenfélagi Bæjarleiða,
þrjátiu þúsund krónur og munaði
verulega mikið um þá gjöf.
Starfsmannafélag Bilasmiðjunn
tæpar þrjú hundruð þúsund
krónur siðastliðið haust og núna
um jólin sendu St. Franzisku-
nunnurnar i Stykkishólmi félag-
inu eitt hundrað þúsund krónur.
Þess utan hafa margir einstak-
lingar gefið félaginu fjárhæðir
eða stutt það á annan hátt. Ekki
sakar að geta þess að fólki hefur
gefizt vel að heita á félagið.
Foreldrasamtök barna með sér-
þarfir vilja nota tækifærið og
flytja öllum þessum aðilum kær-
ar þakkir.
— Foreldrasamtök barna með
sérþarfir eru stofnuð til þess að
knýja fram sjálfsögð mannrétt-
indi til handa afbrigðilegum
börnum og þau munu ekki gefast
upp, fyrr en þessu marki hefur
verið náð. Lögum samkvæmt
eiga börnin rétt á þvi, sem við er
um að berjast fyrir og i þetta litlu
samfélagi ætti að vera auðvelt að
koma þessum málum i gott horf.