Tíminn - 05.07.1975, Blaðsíða 7
Laugardagur 5. júli 1975.
TÍMINN
7
Útgefandi Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
Þórarinn Þórarinsson (ábm.) og Jón Helgason. Rit-
stjórnarfulltrúi: Freysteinn Jóhannsson. Fréttastjóri:
Helgi H. Jónsson. Auglýsingastjóri: Steingrimur Gisla-
son. Ritstjórnarskrifstofur i Edduhúsinu við Lindargötu,
simar 18300 — 18306. Skrifstofur I Aðalstræti 7, sfmi 26500
— afgreiðsluslmi 12323 — auglýsingasimi 19523. Verð I
iausasölu kr. 40.00. Áskriftargjald kr. 700.00 á mánuði.
Blaðaprent h.f.
Samstaða á erfiðleikatímum
1 blöðum stjórnarandstöðunnar birtist öðru
hvoru sú óskhyggja, að samvinnan gangi illa milli
stjórnarflokkanna, og þvi geti brátt komið til sam-
starfsslita. Stundum eiga það að vera efnahags-
málin, sem valda ágreiningi, stundum landhelgis-
málin, o.s.frv. Allt er þetta meira og minna til-
efnislaust. Vitanlega kemur alltaf einhver ágrein-
ingur til sögu i öllu samstarfi. Um núverandi
stjórnarsamstarf er það sannast að segja, að það
hefur gengið vel til þessa, enda þótt við mikinn
vanda hafi verið að glima. Þannig á það lika að
vera. Glima við erfiðleika á að sameina menn en
ekki sundra þeim.
Það hefur einmitt skapað stjórnarsamstarfinu
traustari grundvöll, en ella, að báðir stjórnar-
flokkarnir gerðu sér ljóst, þegar gengið var til
samstarfs, að miklir erfiðleikar væru framundan i
efnahagsmálum þjóðarinnar og það myndi verða
helzta verkefni rikisstjórnarinnar að fást við þá.
Þessir erfiðleikar væru þannig vaxnir, að þeir
yrðu ekki leystir með neinum bráðabirgðaaðgerð-
um á stuttum tima. Jafnvel mætti búast við þvi, að
þeir ættu enn eftir að vaxa. Hér yrði ekki um neina
auðvelda, varanlega lausn að raeða, heldur yrði að
reyna að leysa vandann með þeim úrræðum, sem
bezt virtust henta hverju sinni, þar sem gera
mætti ráð fyrir breytilegum kringumstæðum. Hér
skipti þvi mestu máli festa og þolinmæði og að
missa ekki móðinn, þótt óvænlega gæti horft um
stund.
Af hálfu forustumanna stjórnarflokkanna hefur
aldrei verið farið dult með það, að þá greindi á um
margt og að það myndi hafa áhrif á afstöðu þeirra,
þegar velja ætti milli úrræða. En þeir hafa jafn-
framt sett sér það mark að reyna að þoka þessum
ágreiningsmálum sem mest til hliðar, meðan
verið er að fást við efnahagsvandann og sigrast á
honum. Það er nú stærsta mál þjóðarinnar, og
framtið hennar getur oltið á þvi, hvernig það tekst.
Um þá meginstefnu eru lika báðir flokkarnir sam-
mála, að nú skipti mestu að treysta atvinnuörygg-
ið og tryggja aðstöðu hinna lægstlaunuðu, eftir þvi
sem föng eru á.
Stjórnarsamstarfið byggir einnig á fullri sam-
stöðu um ýmis önnur stórmál. Þar ber fyrst að
nefna útfærslu fiskveiðilögsögunnar i 200 milur.
Þá ber að nefna byggðastefnuna, sem báðir hafa
lýst við fylgi sinu, og mun þvi áreiðanlega ekki sizt
veitt athygli, hvernig þeim fyrirheitum verður
framfylgt. Báðir flokkarnir eru sammála um að
hraða sem mest framkvæmd orkumálanna, i þeim
tilgangi að landsmenn allir geti sem fyrst notið
innlendra orkugjafa til upphitunar. Þannig mætti
halda áfram að telja stórverkefni, sem samstaða
er um milli stjórnarflokkanna.
Á ótryggum og erfiðum timum skiptir það
höfuðmáli fyrir fámenna þjóð, að sem viðtækust
samstaða geti náðst um það að fást við vandann.
Eins og nú standa sakir er ekki möguleiki á við-
tækara samstarfi en tveggja stærstu stjórnmála-
flokkanna. Þjóðin ætlast til þess, að þeir reyni eftir
beztu getu að leysa vandann, en hún gerir ekki að-
eins kröfur til þeirra, heldur einnig til stjórnár-
andstöðunnar. Alþýðubandalagið vann sér aukið
traust á siðasta kjörtimabili sökum þess, að það
fylgdi jákvæðri stefnu i samstarfinu við Fram-
sóknarflokkinn. Nú hyggst það ætla að bæta hlut
sinn með ábyrgðarlausum yfirboðum og glund-
roðastarfi. Það á áreiðanlega eftir að reyna, að
þjóðin vill önnur vinnubrögð á erfiðleikatimum.
ÞÞ.
Júan Kúang-hó:
Miklar framfarir
hafa orðið í Tíbet
Sajúl-sýsla hefur alveg breytt um svip
Mao Tse-tung
Yfirleitt berast litlar fréttir
frá Tibet siöan Klnverjar
tóku völdin þar aö fuliu og
öilu. Slikt er ekki heldur
nýtt, þvl aö Tlbet var áöur
lokað land aö mestu. Af
fréttum, sem berast þaðan,
má þó ráöa, aö miklar verk-
legar framkvæmdir hafa
orðið þar siöustu árin og að
lífskjörin hafi batnaö. í
„News from China”, sem
gefiö er út af sendiráöum
Klna, birtist nýlega grein,
þar sem lýst er þeim
breytingum, sem þar hafa
orðið I einni sýsiu landsins
slðan Kinverjar tóku stjórn-
ina þar. Grein þessi, sem
m.a. sýnir hvernig kín-
verskar fréttastofnanir
haga málflutningi sinum,
birtist hér I þýðingu, sem
gerð er á vegum sendiráös
Kina hér:
EFTIR FRELSUNINA hafa
stórkostlegar breytingar átt
sér stað í Sajúl sem er sýsla I
suðaustur horni Sjálfstjórnar-
héraðsins Tibets. Heildar-
framleiðsla Sajúl á korni árið
1974 fór yfir 6.700 tonn og var
fimm sinnum meiri en fram-
leiðslan árið 1950, þegar Sýsl-
an var frelsuð. Sajúl er ein af
fáum sýslum i Tibet þar sem
ræktuð eru hrísgrjón. Ariö
1974 gáfu 200 hektarar hris-
grjónalands sem eru i ár-
dölunum af sér yfir 5,25 tonn á
hektara að meðaltali.
Hámarkið á hektara náði 7,5
tonnum, en fyrir frelsun varð
það mest 2,25 tonn.Búið er að
leggja þjóðvegi um fjöllin þar
sem aðeins múldýr og hestar
komust leiðar sinnar fyrir
frelsun. Flytja má inn búvélar
og verkfæri, vefnaðarvöru og
hluti til hversdagsbrúks úr
öðrum landshlutum og flytja
út i staðinn búvörur og skylda
framleiðslu. Vetrarhveiti,
jarðhnetur og spænskar
kartöflur, sem hafa verið flutt
inn frá öðrum hlutum Kina,
gefa mikið af sér. Tré og runn-
ar — te, epli, appelsinur,
greipaldin og bananar, sem öll
eru aðflutt, þrifast vel og
sama má segja um vatns-
melónur.
I SÝSLUNNI eru nú 26 skól-
ar og allmargt ungt fójk sem
skarar framúr hefur valizt til
að stunda nám i háskólunum i
Peking. Tengar,sem eru
minnihlutaþjóð, hafa snúið
aftur og sezt að i árdölum
Sajúl undir handleiðslu Al-
þýðustjórnarinnar. Þeir eru
800 að tölu og yfir 100 ganga nú
iskóla. Fyrirfrelsun lifðu þeir
frumstæðu lifi i fjöllunum eftir
að tibetsku landsdrottnarnir
ráku þá úr árdölunum.
Læknishjálp er ókeypis I Sajúl
og með bættri heilbrigðisþjón-
ustu er þrálátum sjúkdómum
nú haldið I skefjum.
Sajúl, þar sem tibetbúar,
núar, lópar, tengar og aðrar
minnihlutaþjóðir búa, er i
Hengtúanfjöllum fyrir vestan
Núkiangfljót (eftri hluti Sal-
ween) og austan Jalútsangpó
(efri hluti Brahmapútra).
Hæð landsins er á bilinu 1800
og 5000 metrar yfir sjávar-
máli. Staðvindarnir ná til
Sajúl gegnum Hengtúanfjöll-
in. Þeir blása i norður-suður
og færa landinu loftslag sem
er blanda af heittempruðu,
tempruðu og köldu loftslagi.
Hlýir og frjósamir árdalirnir
eru þekktir undir nafninu
„Jangtseósar Tibets.” Þrátt
fyrir frjósaman jarðveg og
fagurt umhverfi notaði sú
afturhaldssama stjórn sem
var i Tibet fyrir frelsunina
Sjúl sem „glæpamanna” ný-
lendu, þvi þetta landamæra-
hérað var einangrað frá um-
heiminum af bröttum fjöllum
og villtum skógum fullum af
villidýrum, og þar var mala-
ria landlæg.
Á MEÐAN hið aldagamla
lénsskipulag var við lýði var
búskapur i Sajúl frumstæður.
Ánauðugir kotbændur notuðu
tréplóga og trérekur og tindu
illgresi með bambusprikum.
Þeir bjuggu i hreysum, klædd-
ust fötum úr villihampi og
lifðu á grófum kornmat, villi-
ávöxtum og rótum. Þessir
ánauðugu kotbændur öðluðust
frelsi sitt við hinar lýðræðis-
legu umbætur sem urðu á ni-
unda ári eftir frelsun Sajúl.
Fyrst skipulögðu þeir flokka
tilsamhjálpar og seinna komu
þeir á fót samyrkjubúum. Eft-
ir 1970 hafa þeir sett upp al-
þýðukommúnur. Þeir hafa
sett traust sitt á sameiginleg-
an styrk kommúnanna og
grafið áveituskurði og tjarnir,
og byggt akra á stöllum i
hrjóstrugum hliðum og þakið
þá með frjósamri svartri mold
sem þeir flytja úr skógunum.
Nú nær áveitukerfið til 72 af
hundraði ræktanlegs lands i
Sajúl, og áburðarmagnið sem
notað er á akrana er fjórum
sinnum meira en fyrir frelsun.
Notagildi nýju sáningarvélar-
innar sem margir fram-
leiðsluhópar nota nú og sem er
dregin með hestafli er tiu
sinnum meira en gamla uxa-
plógsins. Nýja vökvaknúna
þreskivélin kemst yfir 34 tonn
af byggi á dag, eða meira en
tiu sinnum meira en smá-
bændur komust yfir er þeir
notuðu gömlu aðferðina og
börðu það með þúst.
NÝJAR aðferðir i hris-
grjónarækt hafa verið teknar
upp eftir fyrirmynd frá ná-
grannahéraðinu Setsjúan og
borizt um alla árdalina með
þeim árangri að meðalupp-
skera á einingu hefur fjórfald-
azt. Þessi aðferð byggist á þvi
að rækta sprota, gróðursetja
þá á hrisgrjónaökrunum og
reyta illgresi. Aður fyrr
fleygði sveitafólk útsæöinu á
hrisgrjónaakrana og lét það
svo bara eitt um að vaxa.
Vetrarhveiti, sem er innflutt
frá Peking, hefur verið ræktað
i köldum fjallahéruðum i sajúl
og er uppskera á einingu tvö-
föld miðað við vorhveiti. Arið
1973 var vetrarhveiti sáð i 160
hektara lands i Kújúsveit i
Sajúl. Arið 1974 var landið
aukið upp i 310 hektara, og
varð þá heildar kornfram-
leiðslan i Kújú það árið fjórð-
ungi hærri heldur en árið áður.