Atuagagdliutit - 10.02.1955, Blaðsíða 21
Avanerssuarmiune meraunermit
(Hendr. Ginen).
uvdlåt ilane sanivartunut ilausi-
manivne ujaragssuarmut iterKipalui-
nardlunga sinigdlunga itersarneKar-
punga avatinguavtine UvdloriaK Ki-
lalugkamut Kernertarssuarmut naulc-
itissoK. atåtama tuavioicalune itcr-
sardlunga umiånguamut arpagpoB
nukingisårdlungalo kisimame angu-
artigigaminga taimane Kulingiluanik
ukioKartunga. nauligtumut iiåinat
ungasigput uvagutdlo Kaningneru-
gavtigo atåtama periaricåraluaruniuk
„iterssoraiv" ningerissugssaugaluar-
pa. singnagtuvka tu’tdlåtaralugit ate-
rama tumika sumut sangminerput.
ikissungalo tåssa Kangale tuaverssu-
lerpånga agsororniarKuvdlungalo uv.
fa taiina itericånivdlungalo agsoror-
niartigissukavsaussunga. nauligsima-
mérKat sujugdliarssuit
pinguautait
(Johan Berthelsen, Nuk).
kutsigssårnem.
tåukumininånguvdluta åsit kater-
ssuteKaugut, talerigsåsaugut kutsig-
ssåiiisa! atame nukigtusårniarisc!
niviarsiaricat mingnérartavutdlo ag-
ssatik erssårtardlugit pigsigtuinå-
ngorput. Ka, tigorivåiniaritse! ag-
ssavtigut tigorKåupugut angmalOKi-
sångordluta. ilarput atauseic pisångi-
laK, alimasiartungordlune uningå-
saOK iseriartortugssåusagame, pava-
ssok Kanigdliartulerdlugo Kåinat ta-
kulerpavut flma ornigissut asulo su-
kaKalutik. aitsåt atåtama Kajagssu-
kungnaerpånga, agsut agsut nangmi-
nerdlo ajagtardlune aicuminigdlo
uvanga ikiorsersiipårtardlunga. ag-
sorukavsagkaluarnermut kisa itiara
sapangipara, taimåitorme ikilérivåra-
me kussanavigssuårmik „iterssor-
KagpoK". uvanganguakasingme nå-
magtitdlunga métagtugagssarsivunga,
taimanernitdle iputikasiup idåkar-
manga måkuteitåra, tamatumalo ki-
ngunerisa ilagåt Danmarkime ipug-
tartunut ilautsiarnivne Fynime
unangmissorssuarne uvdloK atauseic
mardlungnik mesteringorsimanar-
mat.
talo tungåne iseriartorfigssaK ang-
måsaoK. sapingisavtinik mingnerta-
vut nukigtulårnernik tasiugaKarti-
niartarpavut. Kå, tasigssersutdhiar-
nerpugut, tåssa! tåuna ingmikorti-
tarput isériartiilisaoK. tuniingagame
sfiriatdlartoK citerKune igdlugtut
sordluminut mangusimavdlugit. inu-
ssamilo ilainik issine Kilorsimassug-
ssauvåitaoK kuvdluminigdlo igdlug-
tut ulussane issime tungainut Kilor-
dlugit ersinarsåvigdlune iseriartu-
saoK peKikånerdlune erinissardlu-
gulo ima oKalutigalune:
„kutsigsså, tajarnigsså, agssaricug-
ssa, pamiagdtugssa", tauvålo isitiga-
lune oKåsavdlune „neice inaraa-
icaoiv!"
tauva angmarnga milisavarput ta-
siulerdluta, tauvalo tasiortugut nigar-
tartusisaugut talivut siårdlugit ag-
ssavtigut tiguvdluartiterdluta. isertup
iserfingme ilua kaujalukårdlugo mi-
sigssusavå, tasiortut kikut aniniarfi-
gisavdlugit nukigdlånganerussut på-
siniardlugit. låssame ataisigut itulai-
sigutdlunit aniniartugssåungilaK, a-
ma taline såkugalugit atusångilai. ta-
line sakissaminut mamiligtisavai, ta-
maviatdlo mångertitdlune igdluartau-
ssariardlune aniniarfigssane ta-
maviat arpagdlune ornisavå. agssang.
mikut tiguminerisigut sakissaminik
apusavai tiguminerat kångartitdlugo
aniniardlune. kigdlingitsoKai. avfit-
ungasingitsukut Gustav Vasa percr-
parput. inåna avdlat autdlartlsavavut
oKalugtuartagdlit KujåssutigeKissavtinik
Ausiangnc ajoKiunerup Soren Kaspersen-
ip nugterdlugit nagsiussai. „Mérartav-
tinul“ soKutigineKarnera agdliartormat
nuåneKaoK. piumassut tamavse ikiutui-
narniaritse.
Karl 5-ånik oKalugtuaK.
Karl 5. ukioK 1500 inungorpoK,
arnaminil ålane Ferdinand kingorå-
ramiuk kingornupai: Spanien, Iialiap
avangnå kujalålo Amerikainilo nunat
navssål nulål. unmlo anguminit ålane
Maximillian kingoråramiuk kingor-
nupai: Østrig Pukitsormiutdlo. tauva
fgrstiunernit 7-init ninerneKardlune
Tysklandimut kaisaringortitauvoK.
Kålerssuvdlo kingornagul Europamc
nålagkersuissumifc avdlamik taima
pissaancKartiffissovLdngilaK. Vorms-
ime inalsissarlune Lutherip navsuc-
dlateivårput. iniminut uterpoic. tug-
dlé ama taimatut misiligkaluaramigit
ingagdlutik sikåinavigssuput. tauva
taimailiordlune tasiortugut nåssiar-
tusavåtigut, taimaitdlunilume nuka-
ngavatdlårnerit nåmagtoriaramigit
avKusålutorinardlugit anikaseKaoic
arpangninilo aulagsagtinago itimå-
lerdlune, uvagutdlo tasiornerput kå-
ngarteriardlugo malerssulerparput
ima suaortautigaluta: „issingnang-
niuteivisigo“. tåssalo issånik agtuer-
Kårtoic aniniartugssångusaoK. tigor-
Kauteridgpugut. issingnagtoic ise-
riartiisaoK sujulime iliornera issuar-
dlugo. taimailivdluta uvdlup ilangåt-
siarssua nårisåtuardluta pinguauti-
gissarparput.
rulå tusarnårpå, isumanardlunilo
angut tåuna Luther kalugdlinut ila-
gingnut navianarlorssussoii, kisidne
nt riorssuerérsimagame ajortumik
piuinanago unersiine avdlångoriingi-
lå. kingorna Karl 5 tyskinut franski-
nutdlo ajugauvoK. taimailiorérdlune
ugperissan pivdlugo sorssungnen
Tysklandime Lutherip maligtainut
autdtarnerpå Miihlbergimilo aju-
gauvfigineKardlune. kingorna ukiul
ardlagdlil nångiulut nangerKigka-
luarpoii, påsivdlugule nungulisinau-
nagit. nålagkersuinine ualsupå, 1556-
imilo soraerpoK. nålagauvfine erner-
minut Katdnguminuldlo avigtipå,
nangminerdlo ukiumine kingugdler-
ne mdtuvfingme St. Justime Spania-
nutume ernigsivdlune inuvdlune.
1558-ime Iokuvok.
diamante auglut flom.
init takugssaoKissut porluvdlutig-
dlo nerukitsut pukitsormiutut sanåt,
igalåivånginamigdlo ininit sanileri-
ssamingnit icåumarsagaussut ilåne
angut angisoit Kernåringnik atissalik
KcKarpoK.
matut tamarmik matusimåput inc
tårtuinångortitdlugo, taimågdlåt na-
nerutip nerrivigssup ivssusumik
uligdlup Kånftup inc KaumaterKar-
dluinarpå.
angut Kérsunik umerKortorssuvoK,
issaisale tungujortut umårigsut er-
ssersipåt angut issikumigut utorKar-
palugkåluardlune utorKarssungitsoK.
akingersimavdlugo igsiavoK nu-
kagpiaraic 14-inik ukiulik utinikussa-
nik tårtunik atissalik. issikua peruig-
palungilaK, kisiåne pissusia Kasug-
tuipaloKaoK, tavdluatalo angnertuv-
dlune sujusigsup nakussumik piu-
måssu se Kamera nalunaerpå. inc
kaujatdlagdlugo nipiierssuterpagssuit
tupingnartu't inålititersimåput.
„kinåussutsivnik OKarfigerRuvutit
nålagaK inusugtoK-å", angut ivérsu-
nik umilik oKarpou, „taimailiusau-
ngalo, ivdlit Karl Habsburgimiuga-
vit.“
nukagpiaraK KungujutsiarpoK, ig-
gingassumigdlo nipeuardlune kigait-
sorssuarmik OKalulerpoK: „ajungil-
sutiga mester Enrico, ajornarnaviå-
ngilaK. kialunit nalungilå igdlussår-
ssuarme måne Gentimitume najuga-
Kartunga, åmalo igdlorpagssuaKar-
fingme takutinavérsågaussunga. ima-
Kale uvdlorissat najoricutaralugit su-
jumut pissusigssara sule oKautiger-
Kigsinaugaluarpat?“
(normume tugdlerme nangisaon).
mardluinarnik ukioKaruiune aitsåt tåssa, Aslak taima isumaKarpoK — pingårtuniik lagkågimik norrivingmltoKariatdlarångat.
2 år er en dejlig alder, synes Aslak — særlig når der er lagkage på bordet. — Foto: Palle Brandt.
silamiut oKalugtuarissaimeranit arKit
nalungisatit
22
i