Atuagagdliutit - 29.01.1959, Blaðsíða 9

Kalåtdlit-nunåta nanua
nikussårpoK isigkami-
nigdlo masagtunik
anaussigalugtuardlune
Kalåtdlit-nunåta ilisarnanutåta avdlångornerata kalåtdlit tunissagssiaisa
piie kisisa avdlångortinaviångilai Kularnångitsumigdle danskit nålagauv-
fiata ilisarnautå — rigsvåben — ama avdlångortikumårdlugo.
I
l
nanoK nujuitsoK
Den tamme bjørn
Kalåtdlit-nunåliartautitåp „Hans
Hedtoft“ip sujuane ingigeKissume u-
miarssuit Kalåtdlit-nunåliartartutut-
dle avdlatut Kalåtdlit-nunåta ilisar-
nautå nanoK KaitortoK tungujortumik
tungavilingme inigssineKarsimavoK.
umiarssuarmigdle takungnigsimassut
tamarmik påsisimåsavåt nanoK avdlå-
ngorsimassoK. nanoK nujuipaloKissoK
måna nujuartarpalungnerulersima-
vok, kamagsimarpalungnerulersimav-
dlune sordlulusoK igdlersoriåinångor-
dlune sujugdliminik masagtunik mer-
Kortunik anaussigalugtualersoK.
ukiut ingerdlanerine inugpagssuit
nanoK Kalåtdlit-nunåta ilisarnaKutå-
nitoK pivdlugo tivsisårdlutik oKartar-
simåput. ilaisa taissarsimavåt nanoK
nårtussoK, anartoK il. il. ajuatdlagtit-
sinanime taima oKartarnerit issuarneK
ajornarunångitdlat. kussanartorssusi-
mångilarme.
handelilo nånumik taima nujuitsor-
palårtigissumik nåmagissaKarsimångi-
lartaoK. nålagauvfiup såkunik ilisar-
nautainigdlo påsissagssarsiortartua,
ekspeditionssekretær Poul Warming,
KinuvigineKarsimavoK Kalåtdlit-nu-
nåta ilisarnautå nutangorsarKuvdlugo.
ilisarnautitåK nånumik tukumaring-
nerussumik nanortalik pilersineKarsi-
mavoK Poul Warmingip erKumitsu-
liortuvdlo, igdlugssanik titartaissartup
tupigilangitsorneK ajornarsivoK u-
kiup matuma ingerdlanerane nunav-
tine imigagssap atornerdlugaunera
pivdlugo tusagagssiarpagssuångortut.
OKatdllnerit nunavtine Danmarkimilo
ingerdlåneKartut tusartualigkavut ki-
same inuinånguane agdlåt maling-
nauvfigisavdlugit påsineKarsinaussut.
(uvanga nålagkersorneKarnivta tungå-
tigut OKausigssaKartitåungitsut ilagå-
nga; imåipoK: inuiaKatika avdlarpag-
ssuit åssigalugit nålakagtårtuinauvu-
nga). tamånarpiardliuna pissutaugu-
nartOK måna oKatdlitunut kagdltiniv-
nut, måssa nipangerdluåinaraluaruma
imaKa pitsaunerusagaluarnersoK. åta-
veKånginamale autdlartitdluåinaKau-
nga, nalungeréraluardlugo OKalugku-
matuvatdlårtut ajorineKåinartartut.
imigagssap atorneKarnera — ator-
nerdlugaunera — pivdlugo OKauser-
paruj ugssuit tusarnersuinåungeKissut
atorneKaréKingmata imåinaK-una o-
Karniartunga: ilumut taimarssuaK nå-
kartigisimåsaguvta inuiåussutsivtine
ilungersornartorsiorsima'lersimaKau-
gut. taimåipatdlume nåkarfigissavti-
nit aniguiniartariaKalersimavugut. —
oKartugssautitaussut imigagssat kig-
dlérutikamikik tamanungOK nåpertu-
nerussoK anguniardlugo taimailiorsi-
magaluarput. (sunauvfale tamatuma
kingunerlnarpå tamanut angmassu-
mik OKatdlisilerneK agdlåt ilungersor-
nartorsiorfiulersoK). landsråde taima-
tut aulajangigame na'lungerérpå oKit-
sungeKissumik suliaKardlune, suliaK
inuiåussutsivtinut tungavdluinartoK
suliarisimavå ilungersornartoKartoK.
tauva aperisa, nunavtine imigagssat
kigdlérutitaunerat imerniartarfeKa-
lernerdlo Kåumarsagaunivtine angusi-
massavtinut nalentutumik oKimaeKa-
Claus Achton Friisip sujornagut tai-
måitunik suliaKarérsimassup, suleKa-
tigingnerisigut. tåussuma sordlo ku-
ngigssavta Margrethip atia M niaKo-
rutaussartalik titartarsimavå.
erKumitsuliortoK nanoK pivdlugo
„Berlingske Aftenavis“imut ima OKar-
simavoK:
— isumaKarnarunaraluarpoK nanoK
ilisarnaKusiariuminåsaKissoK. nukig-
torpalåKaorme umåssuseKardluarpå-
lugdlunilo, ajornaitsuinåungilardle.
livimik nagtoralingmigdlunit sanania-
råine ajornåineralåkasiuput; nagtora-
lingme suloKarpoK, isseKardlune ipe-
Kissumigdlo siggOKardlune liverdlo
kukeKarpoK OKarssualo Karnanit anit-
dlangavdlune. nanordle takisujuvoK
inuserdlukujugtuvdlune nånutut nu-
namiutatut angmalortiginane takisor-
ssuarmigdlo augpalugtumik OKaKar-
neraissut kukuput. tungujortoK tårtu-
mik mikissumik anitdlagtiuisaminik
oKaKarpoK. tamåna pivdlugo avdlatut
itungordlugo soKutiginarnerulersiniar-
simavara. nanoK masagtoK kamagsi-
marpalugtoK sujugdliminik kivigtisi-
massoK titartarsimavara ingminik
tigingnerpat? kigdlérutitsinex piår-
patdlårsimångila? — uvanga akiniå-
ngilåka. imåinardle sujunersuteicaru-
magaluai-punga: nunavtine imigagssat
pivdlugit OKatdllnerit inårutigigatdla-
gagssånik inuit taissitineKarniardlit
aperKutinik mardlungnik imåitunik:
1. imigagssat niorKutåusåpat? 2. kig-
dleKåsagpat? taimailiortoKarsinåusa-
galuarpat inernerisagaluarpå inuit
piumassåt tamarmiussoK. — apernut
ilungersornartungmat taimatut taissi-
titsineKåsagaluarpat soKutigineKar-
dluåsagaluartOK nalunångikaluarpoK.
— aitsåtdliå landsrådime aulajanger-
niagagssaK, inuit taissititdlugit!
tamatumunga atatitdlugo tailårdla-
ra. isumagssarsiviusinaugunarmat. i-
nuiait uvavtinit Kåumarsagauneru-
ngårtut ilåine — tåssa Norgeme —
imigagssat imiårKatdlo imåinaK nior-
Kutåungingmata. aitsåt pisiarineKar-
sinaussarput igdlorpagssuaKarfingne
anginerpåginarne; tåssalo piserusug-
tut agdlagtitarissarpait. Kimugtuitsu-
nile umiarssuarnilo sinerssutine åma
akunitarfigssuarne anginerpåginarne
— inuiait tamalåt najortagåine — pi-
siarineKarsinaussarput, imaKalo aki-
sokissumik akilerdlugit. (niuvertar-
fingne niorKutigssanik inussutigssaer-
niarfiussune imeruersautigssat pisia-
rineKarsinaussarput). igdloKarfingme,
sordlo 3—4000 migssåine inulingme,
ardlaligpagssuarnik neriniartarfeKar-
tume imiåi'Kamigdlunit pisiagssaKå-
ngilaK; kimikitsutdle pineK ajornar-
neK ajorput. — Kanga KanoK isimaga-
luarnersut måna uvanga tagpavanit-
dlatsiarnerma nalåne imigagssartortu-
nik takuvfiungilaK. nuånåtdlarKeKaut-
dle inug'siarneKalutigdlo.
Abel Kristiansen, Enaluit.
anartitsiniartugssamik patitseriagssa-
mårtutut pissusilik. sujugdlivisauko
issikua Kununarsisikåt. ilame åma
niarKe piukunarsisisimavå. KanoK i-
ssikoKarnigsså aulajangeriaravko su-
jugdlermernit uernarpalunginerussu-
mik sananigssara ajornångineruler-
poK.
avdlångortinera mikissuinaussusså-
raluarpoK — erKaimassariaKarpordle
handelip ilisarnautine kalåtdlit tuni-
ssagssiåinut portutigissamine silar-
ilångutagssiat issornartorsiuinermik
imaKartut amerdliartornerat ilångu-
tagssiortut nangminerssordlutik er-
Karsarsinaunerånik nalunaiautaussu-
tut issigissariaKarsoråra, isumaKar-
dlungalo issornartorsiuineK Kavsiti-
gut iluaKutaussarsimassoK. kisiåne
nalungilarputaoK issornartorsiuineK
ilåtigut iluaKutauvatdlårnane akerdle-
rissusermik nikatdlulernermigdlo ki-
nguneKardlune angnermik ajoKusisi-
naussartoK. taimåitumik (issornartor-
siuissutut issornartorsiorneKartutut-
dlo misigissåka misiligtagkåkalo na-
jorKutaralugit) sujunersuteKarusuler-
punga issornartorsiuinermut tunga-
ssunik:
sujunersut sujugdleK: issornartor-
siuigångavta sapingisamik iluarsagag-
ssat aulajangersimassut uparuartor-
dlugit sapingisamik erssenugsunik
sujunersuteKartarniarta. sordlo åsser-
sutigalugo Hans Lyngep Kanigtukut
akigssarsiatigut årKigssussineK ersser-
Kigsumik issornartorsiorsimavå, taku-
tisimavdlugo sorpiait erKorsoringiki-
ne, sunalo pivdlugo erKorsoringikine.
tauvale oKautigisimavå iliniartitsissut
arnat Kavdlunåt atuarfingme suliamik
saniatigut sulissånginerardlugit. issor-
nartorsiuinerdlo tåuna ersserKingina-
me iluaKutaunaviångilaK.
imaKa Hans Lynge OKalugtuneKar-
simagaluarpoK iliniartitsissumik ar-
namik atuarfiup avatåne Kåumarsai-
ngitsumik. åjunale issornartorsiuine-
ranik torratdlaiungnaersitsissoK: tu-
sagkane iliniartitsissumut atautsimut
(imalunit atausiåkånut) tungasson ili-
niartitsissunut arnanut Kavdlunånut
tamanut tugtipå, nauk iliniartitsissut
tåuko tamåkerdlutik taimåinaviångit-
sut.
taimailivdluse issornartorsiuerusu-
lerångavse (imåipoK: tusagkase tusat-
siagkasiltinit inungnut atausiåkånut
tungassut ,inuit tåukua åssigissåinut
tamanut tungatilerångavsigik (sordlo
imatut: „agdlagfingme sulissut kalåt-
dlit suleKatigissatik påsisimanagit so-
Kutigingilait,“ „iliniartitsissut arnat i-
nuvdluatåginarput," „palasit uvdlui-
narne sulineK ajorput“ il. il.) isumali-
utigeriarsiuk issornartorsiuineK tai-
måitoK tamanut tungatitaK KanoK itu-
mik suniuteKåsassoK. sordlo ima OKa-
nanortåK
Den nye bjørn
ssuarmut tamarmut siaruartartune a-
tugaringmago.
nånup titartardlåp kingunigssaisa
pingårnerssarisånguatsiarpåt danskit
nålagauvfiata ilisarnautå Kalåtdlit-
nunåt nanortalik avdlångortitariaKå-
sangmat. nanoK akiukusugpalugtoK
umiarssuarnut niorKutigssanutdlo ili-
sarnautauginångilaK nålagauvfiuvdle
ilisarnautåne ingmikortortauvoK ku-
ssanartoK; kungivtaoK erfalassuane
Amalienborgime erfarussårtume ta-
kussagssauvdlune.
ruvta: „iliniartitsissut arnat Kavdlu-
nåt tamarmik eKiasugput", tauva eKi-
asugtortait eKiasuinerulisanerput? té-
ssaKa. kisiåne sianigissariaKarportaoK
issornartorsiuineK taimåitoK iliniartit-
sissunut tåukununga tamanut tunga-
titaK KanoK itumik eKiasuitsoråinut
suniuteKåsassoK. Kularnångitsumik i-
liniartitsissoKarpoK suliumatuvatdlå-
ngitsumik, kisiåne KularnångilartaoK
suliagssaKarpatdlårtunik sulivatdlår-
nermitdlo perKitdliulersunik. inung-
mut taimåitumut angnertumik nikat-
dlutausinauvoK tusåsavdlugo iliniar-
titsissut arnat Kavdlunåt„inuvdluatå-
ginartut" imalunit inuvdluatåginartu-
tut issigineKartut. inungnut perKigsu-
nut tamåko nikatdlutauvadlångikalu-
arput, kisiåne suliagssaKarpatdlårtu-
nut sulivatdlårsimassunut angnertu-
mik ajoKutausinauvoK.
sujunersutit åipagssåt: issornartor-
siorniagkase nunarKatigiguvsigik i-
ssornartorsiutit avisinut sarKumiuti-
narnagit inugtå torKardlugo ornigdlu-
gulo issornartorsiorsiuk. OKaloKati-
gingnikut taimåitukut issornartorsiui-
ssok issornartorsiorneKartordlo Kavsi-
tigut pigssarsinerussarput.
sujunersutit pingajugssåt: avdlatut
ajornardluinångikångat kinaussutsiv-
sinik issertornase ilångutagssiase atsi-
ortarsigik. (tamatumuna Hans Lynge
maligagssiuivdluarpoK, kinåussutse i-
ssertomago issomartorsiuisimagame.
sujunersutit sisamagssåt: issornar-
torsiuinarnase issornartorsiuineK su-
junersutinik ilaKartitarniarsiuk, peri-
arfigssaKarångatdlo issomartorsiui-
narnase suleKataussarniaritse. sordlo
mana åssersutigisinauvara: Nup avi-
siane „Sermitsiame“ ilångutagssiortut
ilåta nutårsiagssat „SermitsiaK“-me
sarKumiuneKartut ikigpatdlårnerar-
pai. isumaKarpunga taimanikut årKig-
ssuissussoK erKordluinartumik iliorsi-
masoralugo, akissumine issornartorsi-
uissoK kajumigsårmago nangmineK
suleKataorKuvdlugo, årKigssuissutdlo
nutårsiagssanik pilersortarKuvdlugit.
kisalo måna erKartusavara: issor-
nartorsiuissut iluaKusinerpaussarput
nåmagingisatik issornartorsiuinarna-
git sukumissumik sujunersusiordlutik
agdlauserigångamiko KanorpiaK ilior-
nikut iluarsartariaKarsorissatik årKig-
tariaKarsorigitik. Holger Balle.
»KanoK nakartigisaugut?«
taima nunap nakorsaunera aadlagpoK
sujunersutit issornartor-
siuinermut tungassut
9