Atuagagdliutit - 03.04.1970, Side 16
atuartartut
agdlagait
naKiterisitsissarfit
ardlaKalerniardlit
nunavtine ingiarniunerup såkor-
tuserugtorfiane naKiterisitsissar-
fik Det Grønlandsk Forlag er-
Kigsivdlulnardlune — ingiarne-
Karnigssaminik årdlencuteKångu-
arane — ingerdlavoK nangmineK
isumånguane maligdlugo.
tupingnångilaK uvdloK måna ti-
kitdlugo atuagkat nugtigkat sag-
dliutlneKartuarmata kalåtdlitdle
nangminerssutait — pingårtumik
uvdlumikut inunermik uparuar-
tuissut — taimåtaoK taigdlat. ing-
mlkut inuiagtut misigisimaner-
mik OKalugtut — misigiartuler-
nigssamutdlunit avKutigssiussisi-
naussut — naKiterumaneKaratik.
Det Grønlandske Forlagimik i-
ngerdlatitsissoK isumane malig-
dlugo nangmineK ingerdlaniardle.
ajungilaK. — Kåumarsainermile
suliaKartut erKaimaniardlissuk
atuagkat itsarnitsanik OKalugtu-
artut ajungikaluaKissut sule uv-
dlumikut inunermik uparuartui-
ssut — taimåtaordlo taigdlat ing-
mikut inuiagtut kinåussutsimik
uparuartuissut, kalåtdlit nang-
mingneK suliait, pissariaKarma-
tåtaoK. ingmikut inuiåussuserput
iginiångilarput, Kanorssuardlo
Kavdlunangortiniagautigigalua-
ruvta Kavdlunångornaviångilagut
nunavta nangmineK inigssisima-
nermigut ingmikut inuiaussutut
misigissuseKartituåsangmatigut.
uvdlut ukiutdlo åssigiginarmik
ingerdlångitdlat. periautsit inger-
dlatatdlo ilane uvdlumikut inu-
nermut nalerKukungnaertut ma-
lugisimaneKaratik maggutinarsi-
manertik pissutiginardlugo inger-
dlåneKåinarsinaussarput. avdlå-
ngoriartornerdle kulturikut inger-
dlanerup (sulinerup) malerssor-
niångikuniuk toKussutigssaminik
ingminut ikilersorpoK.
nunat avdlamiut atuagkiortau-
siat agdlariausiatdlo — nauk i-
låne nugterissunit ersserKardler-
sineKartarsinauga'uartoK ajori-
ngilarput atorfigssaKartisinau-
ssarparputdlo, nauk ilåne ilerKut
takornagkavut erKumitsututdlo
issigisinaussavut navssågssaussa-
raluartut. anersåkutdle toKujar-
tuinåsångikuvta nunavtine uv-
dlumikut pissusiussut uparuar-
tortariaKarput kussanasåginar-
nagit Kalipausersuinarnagitdlo.
tamåko nunane avdlane pingår-
titaoKissut pingitsorneKarsinåu-
ngitsutdlo nunavtinisaoK pingår-
tineKartariaKalerput. tamåna nu-
nap nangmineK inuisa nangmi-
nerssutimikut sarKumersitartug-
ssauvåt — taimåtaoK taigdlati-
gut aliånaersårutåinåungitsutigut.
uvdlumikutdle kalåtdlit nang-
minerssutait — itsarnitsanik o-
Kalugtuat erKåisångikåine — Ka-
Kutigortorujugssuput, imalunit
sarKumersiterusungneKångitdlat.
malugisimaneKånginerpoK atuag-
kat — taimåtaoK taigdlat aliå-
naersårutåinåungitsut åma ator-
figssaKarmata. ukiut avdlångori-
artordlutik uvdlut nagdliutut ta-
måko piumassarait. inuiait aner-
såkut umarigsiartornigssånut ta-
måko åma avKutigssåuput.
kisiåne ajoraluartumik uvdlu-
mikut tamåkununga avKutigssa-
KångilaK. sinikatårnerssuarput,
anersakut nukigdlånganerssuar-
put tusalorparput, tamånale ta-
matigut ilumortungilaK.
nunat avdlamiut atuagkiortuisa
suliait misigssordlugit nuånersu-
put usornardlutigdlo. atuagkiaisa
ungaluisigut takuneK ajornartå-
ngitdlat ukiut tugdlerigsitårdlu-
git agdlåt atuagkiamingnik taig-
dliamingnigdlo sarKumersitaKar-
tarsimassut taimalo inunerming-
ne atuagarpålungnik sarKumer-
sitaKartardlutik. — nunavtinile
inuit taimatut piumåssuseKara-
luartut periarfigssaKartineKångit-
dlat, KimagsarneKånginamigdlo
nukigdlåriartuinarsorinarput.
kinatoruna — kikutdlunit —
forlagimik nutåmik kalåtdlisut a-
nersålingmik autdlarniniardle!
kalåtdlit anersåkut umarigsiar-
tornerulernigssanut periarfigssa-
KartineKarnerulerniardlit!
Villads Villadsen.
Hus i Godthåb sælges
B 1324 Rævedalen, bebygget 84 m2, kælder 42 m2. Indeholder
opholdsstue, 2 værelser, køkken, bad, toilet, vindfang og entre.
Vurdering kr. 245.000,—. Sælges med rimelig udbetaling for
kr. 200.000,—. Henvendelse til:
K. Koefoed-Petersen, advokat, telefon 1370, postboks 36.
P. H IIRTH&JUL. HANSEN
Ingeniører & Entreprenører
Godthåbsvej 104 — København F.
Tig. adr.: BYGHANS
Kavdlunåt nunåt tuniniartigo
taima KuleKutserdlugo Arna-
Iuk Lynge agdlagpoK Ausiait
avisiåne „Ausiak“-me:
„Ausiak“ inungnit suliarineKar-
tarpoK imaKa ilumordlutik isuma-
Kartunik måne nunarKatigit akor-
nåne atåssuteKaKatigingneK angi-
nerussariaKartoK, agdlagkatigut
akiorigtarnermikut. kisiåne inuit
tåuko ukiut ardlaKångitsut Kå-
ngiugpata nunarput Kimåsavåt
TV-vdlo såvane ingitdluartitår-
dlutik silarssup aseroriartuårne-
ra issigingnårussåsavåt, taimåitu-
migdlo måne ajornartorsiutit aut-
dlarunik soKutigissarissariaKångi-
vigdlugit. „Ausiak“-me inungnik
taimåitunik OKauseKartoKarta-
KaoK, ilåtigutdlo erKarsautigina-
git atuåinartarpavut. pissariaKå-
ngingmåme, tåuko agdlagtut ni-
paitsumik tikiunermigtut åmå-
taoK nipaitsumik autdlåsåput.
kisiånile encarsautigissariaKar-
parput imaKa inuit tåukorpiait o-
Kausé ardlåne piviussungortine-
Karumårtut. imaKa uvfa una
kæmnereKarfingmioK angerdla-
rune pissortanit tusarneKarumår-
tOK. imaKa uvfa una iliniartitsi-
ssok Kavdlunåt-nunåne Kutsing-
nerussumik atorfeKalerune oKaut-
sivta iliverneKarnigssåt aulaja-
ngerumårå.
taimåitumik nipangersimåinar-
tariaKångilagut!
Kalåtdlit-nunarput erKåisagåi-
ne ajornartorsiutit anginerpår-
tarisimavåt sujunigssarput OKa-
luserineKartarmat OKautsit uva-
gut påsisinåungisavut atordlugit
— tåssalo Kavdlunåtut. suna ta-
marme Kavdlunåtut oKaluserine-
KarpoK, Kavdlunåvdlo niaKua ki-
sime atorneKarpoK. sunalo tamar-
me Kavdlunåt aulajangivfigissar-
påt.
kalåtdlit pivdlugit oiealugput,
'kalåtdlit Kulautdlugit OKalugput,
kalåtdlit OKaluneKarput ilitser-
sutdlugit. kalåtdlitdle OKaloKati.-
gineKångisåinarput Kano« isuma-
Karnersut påsiniardlugo! tamåna
sumilunit malungnarpoK sualung-
mik inuit åssigingitsut isumåt
sarKumiuneKarångat atugkatigut.
åssersutigalugo Mads Lidegårdip
atuagkiai uvavtinut tungåssute-
Kangårtut KaKugo kalåtdlisut sar-
Kumisépat? Kavdlunåt-nunåne
katerssugausivigssup nunavtinut
tungassumik takutitsinine nalår-
dlugo inuit åssigingitsut OKause-
Kartitdlugit atuagkamik naKiter-
titsineKarpoK. kisiåne kia ilima-
gisavå kalåtdlisut sarKumernig-
sså?
nauk tåssane OKauserineKartut
sujunigssavtinut iluagutigssanik
sarKumiussaKaraluartut, nutauv-
dluinartunik. åmåtaoK aperKutau-
vok inuit naKitertitsissut soKuti-
igineråt kalåtdliiniit atuarneKarnig-
ssd, uvfa naikmago .kalåtdlit a-
merdlanerit Kavdlunåtut atuar-
neK ajortut! taimåitumik-una er-
KungitsussoK OKautigisavdlugo
kalåtdlit sujunigssartik erKarsau-
tigineK ajoråt. amerdlanerit påsi-
nikuvåt OKauseKarnigssaK iluaKu-
taunaviångitsoK. Kavdlunåtut o-
Kångikunik tusarneKarnaviångi-
mik, OKauseKartutdlo erKarsauti-
gineKarnaviångingmata Kavdlu-
nåtut sarKumiuneKångigpata, tai-
måitumik kalåtdlit amerdlanerit
isumaKalersimåput OKauseKarnig-
ssaK pissariaKångitsoK — nipa-
ngersimåinarunik suna tamarme
årKingneKarumårtoK. taimåitu-
mik ajoringningnertik nipangiut-
dlugo utarKlnarput, suna tamåt
akerdlerigaluardlugo. taimåtumik
kalåtdlit avigsåriartuinarput.
kalåtdlit Kavdlunåtut OKalugsi-
naussut Kavdlunåtut OKatdliner-
me ilagssarsisimåput, Kavdlunå-
tut OKalugtartunik (kalåtdlinik
Kavdlunånigdlunit), isumaKarput
kalåtdlit Kavdlunåtut OKalugsi-
nåungitsunik OKaluserineKartut
pivdlugit påsisimaneKarneruvdlu-
tik. tamånalo erKortuvoK aker-
dleringnerme KavdlunåtuinaK o-
KaluserineKarmat.
isumaKarpunga inuit tåuko (o-
KauseKarumångitsut) isumåt ilua-
Kutigssaraluavut ånaisimagivut,
tåukume aitsåt amårtitdlutik ki-
kut tamaisa nakeriungnaerami-
kik isumartik sarKumiutaramiko.
amigaut tåuna sume tamarme
malungnartarpoK. nålagauvfiup
nålagkersorneKarnera inungnit
kikunitdlunit oKausigssaKarfigi-
neKartup (demokratip) inuit a-
merdlanerit KinersineK ajortut a-
migautigiuartuarpai. tauvame
nålagkersuissoK kina OKauseKar-
sinauva OKardlune kalåtdlit ta-
maisa tunuleKutaralugit? kalåleK
kinalunit nålagkersuissunut i-
laussoK ardlåne imeKatausinar-
dlune, inungne uvdluinarne taku-
neK ajugkame akornåne, inuit (pi-
niartut) pisiniarfiup entåne OKa-
lorusertut najorKårtinagit ardléi-
nåinigdlunit OKauseKartariaKaria-
Karaluarput. kalåleK nålagkersui-
ssutut KinigaK Kavdlunåne Kinig-
katut periarfigssaKångilaK, ag-
dlåme OKauserissagssane Kinersi-
ssigingisamine isumagssarsiari-
ssariaKaraluarpai!
åssersutigigåine folketingimut
Kinersinerme inuit Kinersisinau-
titaussut agfåinai Kinersissut
(50®/o). tauva erKarsariaruvta 50
"Vo-iningånit 20 ®/o-inarnit Kiner-
neKarune, tauva sivnere 30®/o Ki-
nigagssat avdlat pingasut Kineria-
runikit. KanoK tauva iliusava er-
Karsautigigunigit Kinersingitsut
sivnere 50 ^/o-it, tåssa Kinersiu-
mångitsut nalunginamiko iluaKU-
taunaviångitsoK, imalunit nalu-
gamiko iluaKutaunaviångitsoK.
tauva KanoK nålagkersuissut o-
Kautsimik atautsimigdlunit OKau-
seKarsinåuput taerigkat 20 ®/o-it
maligdlugit7 uvfa avdlat 80%-it
avdlamik isumaKartuåinåsassut.
(Kulåne agdlagkane sualungmik
erKarsautigineKarpoK Lars Chem-
nitz). neriugpunga påsineKarsi-
naussoK demokrati (åma) Kavdlu-
nåt-nunånit pivarput (åma) tåu-
na kukuneruvoK.
tamåna kukuneK ukiune ki-
ngugdlerne årKingneKarniarpoK
partiliornermik, imåingitsoK par-
tit nålagkersuinermut tungassu-
nik nåkutigissagdlit, peKatigitdle
nålagkersuinermut tungåssuteKå-
ngitsut. ånilångatigåra tamåko
kalåtdlit ingmingnut avigsårtiki-
artuåginåsagait. autdlarnissut i-
sumaKariatårsinaungmata ingmi-
nuinaK iluaKutaunigssåinik, nang-
mingnlnaK sujumukarnigssaming-
nut.
taimåitumik kalåtdlit avigsårsi-
mavugut. inuit isumatik piviussu-
ngortisinaugait åipåtigutdlo inuit
avdlat amerdlaneritdlo, isumatig-
dlo sarKumiuneK sapillnarait, pi-
ssortat tusåjumångingmatik.
taimåitumik sujunigssarput a-
nilångavdluta sujumut issigissa-
riaKarparput. isumavta sancumiu-
nigssåinut pivfigssaerutilivigpu-
gut!
nipangerdluta kulturivta ukiu-
ne 200-ne aserorsarneKarnera a-
kuerisimavarput. issigingnårsima-
varput KavdlunångortineKariar-
tuårnerput. kulturivta sivninguat
måssåkut åma nunguterneKaler-
poK, tåssalo, OKautsivut. kiame
Mogens Boserupip sujunersutå
OKautsivta nungutitaunigssåt piv-
dlugo sujunersutå akerdlilersor-
på?
ajungikaluarporme erKaineKar-
mat OKautsinik avdlanik iliniar-
dluta ilisimatusartariaKartugut.
kisiånile tåssunga ilångutdlugo o-
Kautsivut igitariaKåsaguvtigit
aitsåt taimak ajortigissumik pi-
ssoKåsaoK. kalåleKativta ilaisa ta-
måna påsisinéungigpåssuk nav-
suiåumik ilasinauvara. „Grønland
i fokus“-ime Moses Olsen ima a-
tuarfik OKautigå: „OKautsinik a-
tuarfik, OKautsinigdlo nalussut a-
ngussaKarfigisinauvfigissåt, tåssa-
me OKautsinik (Kavdlunåtut) na-
lugåine ingerdlarKingneK ajorna-
Kigame" uvfa iliniagaKarnerme
OKautsit ajOKutaussugssåungika-
luartut. kingornagutdlo oKarpoK:
„iliniartitsissoK KavdlunåtuinaK
oKalungmat, sunalo tamarme ili-
niagagssaK Kavdlunåtut iliniarta-
riaKarmat, atuartoK avdlatut a-
jornartumik tusarnårtuinåsaoK,
taimåitumigdlo erKarsartausiat
aserorneKafdjuiie jssornartorsiui-
nigssamqt periarfigssipeKåsångit-
dlat“. tamåna kalåtdlif)|it tama-
nut tugtjneKarsinouvoK. alianara-
luartumik? sujunersutit issornar-
torsiuinarsinåungilagut, åma uva-
gut nangmineK sujunersuteKarta-
riaKarpugut — ilå. kisiatdle a-
merdlanerit avdla Kinerérsimavåt
— tåssa imigagssaK.
kingusinålerérpugut nipanger-
simassortavut amerdlanerit tuså-
savdlugit ! ! !
inugtut ajornartorsiutit Kånger-
niarssariniartarpavut ardlåinik
„soKutigissaKalerdluta" — åma
tamåko ilagåt imigagssaK. tamå-
nalo nåpåumut årKissutigissarpåt.
issoringnlnarsinåungilanga åma
sujunersuteKartariaKarpunga. ta-
månale erKarsartariauseK naluv-
dluinarpara — atuarfingmile a-
serorneKarérmat!
påsisimagunarparse KuleKutå
uminga agdlagkamut atåssuteKå-
ngingmata. auna navsuiautå: Kav-
dlunåt-nunåt iluamik inussutig-
ssartaKångilaK (åssilissat arnat a-
tissaKångitsut erKåisångikåine).
nuna ingerdlatineKarsinåungilaK
saviminigssaK Sverigimit pine-
Karsinåungikaluarpat, Norgemit
Finlandimitdlo Kissuk, appelsinat
Israelimit, Amerikamit aningau-
ssat il. il. sormimiuna Kavdlunåt-
nunåt tuniniångikitjut. imaKa uv-
fa inungorsimaneK pivdlugo a-
kigssauteKarneK pérneKåsagaluar-
tOK! ! !! Arxaluk Lynge.
akilerarutit
pivdlugit
akilerårutit tåsséuput akigine-
Kartartut inoKatigingne atugar-
tujussune inusinaujumavdlune,
taimatut Atuagagdliutine janua-
rip 29-åne 1970 ilångussaK aut-
dlarKauteKarpoK. tamåna erKor-
dluinarpoK. KanoK ilissukutdle i-
noKatigit atugartungortarpat? i-
lisimassåka maligdlugit Dan-
markime ukiune untritiligpagssu-
arne akileråruteKartoKarsimavoK,
OKartoKarsinaunanile kikut ta-
marmik peKartut atugartussutsip
ajungeKutainik.
inoKatigingne moderniussune
aningaussartutaussut inuisa nang-
mingneK akilertariaKarpait.
nunap ingmikortuane nålagauv-
fiup ilainit avdlanit avdlaussumik
periarfigssaKartume najugaKaru-
magåine, soruname tåssane ani-
ngaussartutaussut akilertariaKar-
put. kommunimut akilerårut ta-
mane åssiglngilaK, kommunimut-
dle akilerårutikinerussumUt nug-
kumagåine ajornångilaK.
Kalåtdlit-nunåta sule ukiune
ardlaKaKissune atorfigssaKarti-
tugssauvai suliagssamut ingmikut
iliniarsimassut, Kavsérpagssuarti-
gutdlume taimåisaoK, ajungine-
rusagaluarpordle tamåko Kalåt-
dlit-nunåne inoKatigingnut peKa-
taulivigsinaussugunik, pigssaKar-
niarnikume ingmikorutaussoK
måna Kalåtdlit-nunåne malung-
naKissoK akilerårutit avKutigalu-
git migdlisarneKarsinaugaluar-
mat.
neriutigåra Finn Harward Ran-
di Rasmussen ukiut Kavsialuit Kå-
ngiugpata najugaKalersinauju-
mårtoK inoKatigingne inerdlugit
piorsaivfigineKarsimassune, åma-
le neriutigåra tamåko akinik a-
kiléKatausinaujumårtoK.
O. Ihler Madsen,
Upernavik.
16