Atuagagdliutit - 18.11.1976, Blaðsíða 21
takomariartitsineK kalåtdlinut
iluaKutigssaussariaKarpoK
— tamånalo KularnaerneKarsmåungilaK takornariar-
titsissarneK aKuneKardluarsmåungortmago, lands-
rådip takornariartitsinermut sujunersortå, Chr. Bruun,
agdlauserisame uvane oKarpoK
Kalåtdlit-nunåne takornariartar-
neK pivdlugo OKauserpagssuit a-
nineKarsimåput åmalo agdlau-
tigissarpagssuit takorérsimavavut.
tamatuma tungåtigut pimorussi-
nerpåmik suliaKarsimavoK Kalåt-
dlit-nunånut ministereKarfingme
takornariarnermut udvalgiussoK
1973-ime isumaliutigssissuteKar-
simassoK taigutilingmik „Kalåt-
dlit-nunåne takornariarneK".
isumaliutigssissume takomari-
arnerup angnertusarneKarsinau-
neranut periarfigssat ardlagdlit
tikuarneKarput migssangerneKar-
dlunilo 1980-ime takornariat
22.000-ujumårtut — 35.000-uju-
mårdlutigdlo mitarfiliortiterne-
Karsimåsagpat. tamåko encoriar-
neKarput 1972-ime kisitsisit tu-
ngavigalugit, taimanikut takorna-
riat 6.500 Kalåtdlit-nunåliarsi-
mangmata.
uvdlumikut tamarmik takusi-
naulersimavåt (tingmissartunut
mitarfeKalingigpat mitarfeKalera-
luarpatdlunit) kisitsisit angnårne-
KarsimaKissut. 1976-ime akunitar-
fingne najugaicartardlutik takor-
nariartartut 2.600-nik amerdlå-
ssuseKarsimåput. takordlorumi-
naitsorujugssuvoK ukiut sisamat
ingerdlanerinåne 1980-ip tungå-
nut 9.000 angorérsimasinaugait.
uvdlumikut akunitarfiussut a-
ngatdlatdluarnerup nalåne uliv-
kårtanaut åmalo nutåliaussunik
akilersinaussunik akunitarfilior-
nigssamut periarfigssardlugtuvoK.
åmame apemutauvoK Kalåtdlit-
nunåne takornariartitsissarneK
taimarssuaK inerisimatigissoK kig-
sautiginartunersoK. akerdlianik
aningaussatigut inugtutdlo inuni-
kut nautsorssutigissagssat entar-
sautigalugit patsisilersorneKarsi-
nauvoK takornariartarnerup kig-
dlilersimaneKarnigsså.
tamatumane patsisauvoK aper-
KutigineKardluarsinaungmat uv-
dlumikut Kalåtdlit-nunåta takor-
nariartitsissarneK sutigut iluaKU-
tiginerå. tamåkununga tungassut
matuma kinguline erKartusavåka.
takornariartitsissarnerup
uvdlumikut anrigssugaunera
uvdlumikut takcrnariartitsissar-
nerme KanoK åndgssussissoKarsi-
manersoK skema 1-ime takune-
KarsinauvoK.
Kalåtdlit-nunåta tuniutarpai ta-
kornariarnerme „niorKutigssiag-
ssat“, ilåtigut unuineK, angatdla-
tit atordlugit agssartorneKarneK,
nerineK ilitsersuissoKarnerdlo.
sordlo skemame takuneKarsinau-
ssok åndgssussissussarput angala-
titseKatigit nalinginaussut tamanit
tamånga pissut — nangmineK
kigsautigissaitik maligdlugo år-
Kigssussissartut, inuiaKatigit
nautsorssutigingivigdlugit.
taimatut åndgssugaumkut a-
KutsiniarneK ajornakusortungor-
tarpoK, ataKatigigsårineK ajornar-
tuvoK åmalo takornariartitsiner-
me atortugssat pitsåungitsumik
atorneKartarput. tamåko tamar-
mik takutipåt avdlångortitsinig-
ssaK pissariaKartineKartoK.
åruigssussineK atulit-
dlaKunartoK
skema 2-me takutineKarpoK år-
KigssussineK atulitdlanunartoK,
patsisigalugo periarfigssalineru-
ssugssaungmat aKutsisinauner-
mut, ataKatigigsårisinaunermut
takornariartitsinermilo atortug-
ssat atordluarneKarnerusinaune-
rånut.
angnertusiartortitsineK takor-
nariartitsinermut udvalgit/peKati-
gigfit atausiåkåt suliniutait tu-
ngavigalugit ingerdlassugssauvoK.
tamatumunåkut sumivfit åssigl-
ngitsut taimågdlåt takornariarfi-
gineKartåsåput inuiaKatigit naut-
sorssutigissariaKarnerat erKarsau-
tigalugo kigsautiginartumik amer-
dlåssusilingnit. aKutsineK siåmar-
Kassumik ingerdlåsaoK. pissorta-
Karfit takornariarnermit erKome-
Kavigsugssat aulajangissartusåput.
ataKatigigsårineK atortugssanig-
dlo atuivdluarneK pitsauneruliså-
put aningaussatigutdlo ingerdla-
neK pitsångornerusavdlune.
kikut suleuatdusåpat?
igdloKarfingne atausiåkåne takor-
nariartitsinermut udvalgit peKa-
tigigfitdlunit atausiåkåt tåssau-
ssariaKarput sumivfigissamingne
soKutigissanik isumagingningner-
me tungaviussut. udvalgit peKati-
gigfitdlo katerivfigissagssaisut
takornariartitsinermut komitit
inoKarfit ingmingnut Kanigtut
sivnerdlugit sulissut pilersisav-
dlugit pissusigssamisortugssau-
vok. tåssame takornariartitsiner-
mik årKigssussinerme takornari-
artugssat igdloKarfik atausinaK
ornigkajugtugssåungilåt, tai-
maingmatdlo aningaussatigut pe-
riarfigssat iluanårnarnerulersug-
ssåuput igdlcKarfit Kanitariåt su-
leKatigigsinaugpata.
ukiune kingugdlerne suliniar-
toKarsimavoK taimatut komitinik
pilersitsiniardlune. tamåna Kuja-
tåne sujuarnerpausimavoK åmalo
Diskobugtime suliniartoKarpoK.
pingårtorujugssuvoK kikutdlu-
nit isumagssarsisimassut måna
sarKumiussuinigssåt. tåssame inu-
it atausiåkåt peKataunerujartor-
titdlugit inuiaKatigit takornariar-
titsinermik iluanåruteKarneru-
jartortugssåungmata.
sujunigssame KanoK
ikumårsinaunera
sujunigssaK ungasingnerulårtoK
erKarsautigalugo pissusigssami-
sortugssauvoK Kalåtdlit-nunånut
takornariarniartut agdlagtitarfig-
ssånik agdlagfeKalernigssaK.
åssersutigalugo tamåna pisinau-
vok takornariartitsinermut ko-
mitiussut, akunitarfit ilaussunig-
dlo angatdlåsseKatigigfit suleKati-
gingneratigut. imaKa agdlagtitar-
figssamik agdlagfiliorniarneK ilu-
agtineKarsinauvoK KGH-p Ål-
borgimut tamåkissumik nungne-
Karnigssånik isumaliutinut atatit-
dlugo. nangminerssomerulernig-
ssamut atassumik takordlorne-
KarsinauvoK måna KGH-p biliti—
lerissunerata kalåtdlit takornari-
artitsinikut kåtuvfiånit tigune-
Karsinaunera. taimailivdlune
angatdlåneK takornariartarner-
dlo pissortaKarfingmit atautsimit
isumagineKalersinaugaluarput.
kisiånile takordlugkerssårutigi-
neKåsångilaK takornariartitsiniar-
tarnerup takornariagssanik „nior-
Kutigingningniartarneranut“ tu-
ngassut Europamit takornariar-
tartut erKarsautigalugit nangmi-
nérdlune ingerdlatilemeKarsi-
nåusassut. tamåna angnertuvat-
dlårdlunilc Kipiteriuvatdlåru-
jugssuarpoK pilersikiartorniåsav-
dlugo.
takornariarnermut
periarfigssat
Kalåtdlit-nunåne takornariartit-
sinernik årKigssussissarnigssa-
mut periarfigssat ardlaKaKaut.
1.500 kruninik akilingnit 10-
12.000 krunit anguvdlugit akiling-
nik åndgssussissoKartarsinausvoK.
sorunalume KanoK isumagineKar-
dluartiginigssamut apencutauvoK
peKatauvfigissap KanoK akisuti-
ginera. takornariartitsissarnerup
aKuneKardluarneruneratigut åma
aningaussatigut inuiaKatigingnut
suniutå angnerulersineKarsinau-
vok. åmalo aKuneKartumik ta-
kornariartitsissarnikut takornari-
artarneK inuiaKatigingne inug-
taussut kigsautigissåt nåpertor-
dlugo ingerdlåneKarsinauvoK.
pingåruteKardluartoK —
angatdlåneK
angatdlånikut pissutsit kisisalu-
nit erKarsautigigåine takornariar-
titsissarnerup uvdlumikornit ang-
nertunerulernigsså nalorninarto-
KarpoK Grønlandsfly periarfig-
ssaKångilaK angatdlavfiuvdluar-
nerane ilaussugssat tamaisa
ingerdlatisavdlugit. åmalo erKai-
massariaKarpoK Grønlandsfly-
mut ilaussut tamarmik amigar-
torutainik agdliatdlagtitsissarma-
ta! tamåna skema 3-me takune-
KarsinauvoK. aperKutigissaria-
Karpordlo inuiaKatigingnut ilua-
KutigssaK sumisanersoK akigssai-
autit tamavisa erKarsautigalugit.
kisiånile ilimanarpoK ukiut
ardlagdlit ingerdlaneråne angat-
dlånikut pissutsit pitsauneru-
ngåtsialersugssaussut. tingmi-
ssartunut sulflssalingnut mitar-
filiortitertoKarpat KularnångilaK
angatdlåneKarsinaussut sivnerdlu-
git ilaussoKarsinaulisaoK, taimai-
ligpatdlo tamatuma takornaria-
nut atorniarnigsså pissusigssami-
susaoK. taimatut pissoKarnigsså,
tåssa tingmissartut sulussagdlit
atulerKårneråne pissutsit avdlå-
ngornigssåt Kalåtdlit-nunåne ta-
kornariartitsinermut soKutiginar-
tussugssauvoK.
kisiånile tamatuma pinigssåta
tungånut inuiaKatigingne ani-
ngaussaKarniarneK erKarsautiga-
lugo neriutigissariaKarpoK takor-
nariartitsineK imatut kigdliler-
simaneKarumårtoK:
Kujatåne: takornariartitsinerit
sutdlunit kigdlilingmik ingerdlå-
såput ilaussunik agssartornermut
periarfigssat angnikissusiat patsi-
sigalugo.
Diskobugtime: Kimugseriarniat
sagdliutitdlugit, tåuko inuiaKati-
gingnut iluanårutaunerussarmata.
Sisimiut Kangerdlugssuvdlo er-
Kåne pisugtuariat.
sinerissap KerKane: tingmissar-
tunut mitarfeKalersinago takor-
nariartoKartåsångilaK, peKaler-
patdle takornariat tamarmik ti-
kitdluarKussauvdlutik.
Tunume: uvdloK atausinaK ta-
kornariat åmalo avdlat tamarmik
agssartorneKarnigssamingnut pe-
riarfigssaKarunik.
atautsimut issigalugo
aKutsinerme tungavigssaK
takornariartitsissarneK aKune-
KartariaKarpoK nunap inuinut
iluaKutauniåsagame. tamatumane
aningaussarsiutausinaunera kisi-
me issigineKartariaKångilaK. ani-
ngaussarpagssuarnik iluanåmeK
tugpatdlersautipalåjuvoK tamatu-
ma peKatigissånik kinåussuse-
KarneK ilångutdlugo tunisimagåi-
ne. takomariartitsineK pitsaoKU-
teKartariaKarpoK aningausså-
ngordlugo ugtorneKarsinåungit-
sumik. åssersutigalugo nunap
inuinik kajumigsaissuvdlunilo
peKataorusugtungortitsissusinau-
VOK.
Kalåtdlit-nunåne takomariar-
titsinerme pingasut aKutsissussa-
riaKarput:
1. takomariartitsineK nunap
ilåne kigsautiginartussaria-
KarpoK.
2. tamåne nunaKartunut ilua-
KutaussariaKarpoK.
3. takomariartitsineK inuiaKa-
tigingnut takornariat angat-
dlåneKarnerånut atugkanik
amerdlanerussunik aningau-
ssarsiutaussariaKarpoK.
Turistkonsulent Chr. Bruun.
sujunigssame takornariar-
titsissarnigssaK
matuma sujuline anguniagagssa-
tut taigorneKartut piviussungorti-
neKåsagpata Kalåtdlit-nunåta
inue pingitsoratik takornariartit-
sissarnermut peKataunerulersari-
aKardluinarput. taimaingmat
upernåmut kursuseKartitsisso-
KarniarpoK kommuninit Nanor-
talingmit Ilulissat ilångutdlugit
atautsimik peKataussoKarfiussu-
ssumik. kursusime peKataussut
periarfigssaKåsåput Kalåtdlit-nu-
nåne takornariartitsinerme ajor-
nartorsiutit ilisimalisavdlugit, sut
nautsorssutigissariaKartut påsi-
savdlugit, åmalo nunap inuisa ta-
kornariartarneK KanoK iliordlu-
tik pigssarsiviginerusinauneråt
påsisavdlugit.
pissariaKardluinarpoK månamit
tingmissartunut mitarfit atuler-
nigssåta tungånut Kalåtdlit-nu-
nåne takornariartitsissarnerup
årKigssuneKarnigsså kalåtdlit ta-
kornariartitsissarnerme peKatau-
nigssamut piarérsimasinaorKuv-
dlugit, taimailivdlune takornari-
artarneK nunane avdlane takor-
nariartitseKatigingnit aKuneKa-
rungnaersiniardlugo. taimatut
isumaKarneK åma inutigssarsiu-
tinik ineriartortitsinermut rådip
9. september ukioK måna ataut-
siminermine ilalersimavå, åmalo
isumanik tamåkuninga sujornati-
gut landsrådip inåssutigerérsima-
ssainut nåpertutunik landsrådime
ilaussortat ilisimatineKarsimåput.
ikingutingnersumik inuvdlua-
ritse
Christian Bruun
landsrådip takornariartitsinermut
sujunersortå
Skema 2 - Den ønskelige organisationsform
- årKigssussineK atulitdlaKunartoK
Områderne:
ukunane:
Råvarerne:
isumagissat:
Produktudvikles
i områderne
sumivfingne
ineriartortitagssat
Fælles
booking-kontor
atautsimut agdlagtuivfik
amerdlanårdlugit
Grossister
takornariartitsissut
Rejsebureauer
takornariartitsissarfit
Turisterne
takornariat
Sydgrønland
Kujatå
Midtgrønland
Kematungå
Diskobugten
Diskobugte
Østgrønland
Tuno
21