Atuagagdliutit - 15.08.1984, Qupperneq 15

Ogallinneq • Debat
Soorluli taamaalis-
sanngitsukkuluit
Kalaallit Nunarput anginermik ino-
qarfinni avinngarusimasuni ulluin-
narni pisartut tusarsaavallaartan-
ngillat, uffamassa Europami i-
nuiassuit ullut tamangajaasa ka-
laallit imigassartornerujussuatsin-
n>k tusarlerneqartaraluartut, Euro-
Pami arsamik pissartanngorniuttut
toqqaannartumik radiokut aalla-
kaatinneqarsinnaasaraluartut aqa-
guanilu TV-iikkut qalipaaserlugit
Utoqqartut
oqalunneq
Nuannarisaqaakka oqaatsit qanga
ulluinnarni atugaasimaqisut qaqu-
tiguupajaalersimasullu ilikkarnis-
saat; naak maannamut ilikkakka i-
kikkaluit atussallugit nuannaaruti-
gisarpakka. Nuannaarutigiinnar-
nagillu aammattaaq pinngaartita-
raakka atussallugit.
Ulluinnarni atorniarsarisarpak-
ka oqaatsit ikittunnguit sumiluun-
niit oqalutsillunga. Kisianni aja-
soorutigisannik paasiartuaalersi-
fnavara oqaatsit tamakku utoqqaa-
nanngajaanerusunit inersimasuu-
nerusullu qarnganit aninneqartar-
simasut. Tamakkunanngami o-
Qaatsinik ataasiakkaanik oqalutsil-
lunga ilaanni toqqarneqarlunga o-
qarfigineqarsinnaasarpunga: U-
toqqartut oqalunnak.
Oqaatsit tamakku tammariartor-
uerat taama sukkatigaa? Qaquti-
guulersimanngaarmata ilaatigut i-
sumaqartalersimapput oqaatsit ta-
utakku utoqqaanerusunit inersima-
nerusunillu kisimi oqaatigineqar-
tartutut.
Ila ajoraluaqaaq atuarfitsinni i-
linniartitsisut amerlarujussuarun-
naariartuinnarmata erseqqivissu-
uiik ilinniartitsisartunik, atuartut
siutaannaat pinerullugit ilinniartit-
sineq ajortunik; eqqortumik oqaa-
Ugalugu. Imaanngilaq ilinniartitsi-
sut tamaasa pillugit taama oqaru-
suttunga. Nalunngilara aamma i-
linniartitsisoqartoq atuartut siu-
taannaat eqqarsaatiginagit kalaallit
°qaasitoqaannik ilinniartitsisartu-
nik.
Neriuutiginassagagaluaqaq siu-
nissami ilinniartitsisunngorniartar-
tussat itinnerusumik tamakku pil-
lugit ilinniartinneqarumaartut. Ta-
rnatumuunna angujartuaarneqar-
sinnaassagaluarpoq KALAALLI-
SUT OQALUNNERULERNEQ,
•maanngitsoq utoqqartut oqalun-
neq.
Neriussuunga una allagaminera
amigaateqarsorineqarpat akine-
qassallunga, allat isumaat aamma
tusarusunnassagaluaqaat.
Inuulluaqqusillunga
Atuartut ilaat Nutaraq.
takutinneqarsinnaasaraluartut.
Tassami Nunarput atortorissaa-
ruterpassuarnik peqalersimavoq,
tamakkuli kalaallisut qangaanit ili-
sarnaatigisimasagut saqqumilaar-
nissaraluat akornusersorpaat.
Kalaallit siulitta ileqqutoqaat,
siuaasarsuarminnit kingornussi-
masaat tassaannaanngillat qalipa-
garsuit, nannut amersui, ukkusis-
sanik saanernillu qiperukkat akiso-
qisut.
ukiuni kingullerni inuusuttut a-
kornanni suliniutaalersimasut ui-
sippaatigut qanoq inuiaqatigiinnut
pingaaruteqartigisoq tangeqarluar-
tumik kultureqarnissaq, — »ajap-
paartorfigineqarsinnaasumik«.
Aasiveqartarnerit, inuit tamat
sunilluunniit saqqummiiffigisin-
naasaat, pingaartumillu inuusuttut
utoqqaallu kajungeqatigiillutik mi-
silittakkanik paarlaasseqatigiiffigi-
sinnaasaat aasarsioqatigiiffigisar-
tagaallu ingerlalluarpoq.
Qajaq, issittumi inuuniapiloorsi-
manerup nassataasa ilaat Kalaallit
Nunatsinnilu inuutitsisinnaalersi-
masoq maanna ulluinnarsiutaaler-
nialerunarpoq, naak aquuteralaat
sakkortusiartuinnaleruttortut.
Tamakkuli qujanaraluartut, suli
sammisassarpassuaqaraluarpugut
siulitta kultooriannik tammatsaa-
liueqataasinnaasunik.
Nersussuit puulukillu neqituu-
magaluarlutigit sunngiffipput tar-
finermut, biilernermut, badmin-
ton-ernermut imerniartarfiinnar-
mulluunniit atorsinnaanngilarput.
Taamaattumik maani Nunatsin-
ni ileqqutoqqat pinnguaatillu pui-
gukkagut ilinniartitsissutigineqar-
tariaqarput, utoqqaqassaarmi suli
ilisimasaqartunik, kisianni aamma
ajornanngilaq naggueqatitta Ala-
skami Canadamilu pinnguaatit i-
ngerlataat qiviallattaassallugit.
Naggueqatigut inuttut oqaatsimik-
kut kinguarsimagaluaqalutik, taa-
maattoq ileqqulersuutit ulluinnar-
siutaasut paaqqutaraat.
Isumaqarpunga kalaallit immit-
sinnut susassareqatigiittutut misi-
gissuserput utertinniassagutsigu
TV bingo-lu tunulaartariaqartassa-
gigut, soorlulu makkuninnga pin-
nguaateqartarnerit aallarnersarne-
qartariaqarput:
Oqaluttuaqattaanneq, iverneq,
uaajeerneq, tivaneq, ajarraarneq,
paaneq, allunaariaqartaarneq,
niorminneq, arsaararneq, puisin-
niartuusaarneq, sattaanneq, man-
nissariartuusaarneq, nakataanneq,
qitinneq, arsarneq, naanngisarneq,
pakassumminneq, eqitarneq, ar-
panneq, qajartorneq, allunaaqat-
taanneq ajagarnerlu.
Nunatsinni inersuit innuttaasut
qassi %-iisa atortarnerpaat? Ata-
guli inuit inuttut katersuuttaler-
niarlik qulaanilu taaneqartunik
sammisaqartillugit.
Unammissutaasinnaasut atorlu-
git naggueqatigut unammillerne-
qartassapput, soorlu ICC-p ataatsi-
meersuarnerani taamatut siunner-
suuteqartoqartoq.
Tamakku ilarpassui puigoralua-
rigut qujanartumik nalunanngitsu-
mik sineriassuatsinni inuusuttor-
passuaqarpoq ileqqutoqqanik — i-
leqqunillumi nutaanik naleqqus-
saallutik ingerlatsiniartunik.
Upernaviup kommuniani nuna-
qarfippassuarni inuusuttut peqati-
giiffiisa aaqqissugaannik asiarto-
qartarpoq.
Niaqornani upernaakkut inuu-
suttut igaasariaqatigiittarput.
Uummannap eqqaani qaanna-
mik sukkaniuttoqartarpoq, qim-
meqarfiusunilu upernaakkut qi-
mussimik sukkaniuttarnerit suli an-
nertusarneqarput.
Inuusuttut piniartussatut piniar-
tullu nuliassaatut ilinniartinneqar-
tarmata ilisimaviuk?
Peter Gr. Samuelsen.
Grønland 1983
Ministeriet for Grønland har netop
udsendt 14. årgang af årsberetnin-
gen, "Grønland 1983”.
I årsberetningen vil man både i
tekst og tal kunne finde oplysninger
om næsten alle sider af samfunds-
livet i Grønland. Knap halvdelen af
bogens ca. 300 sider indeholder 25
tekstafsnit, der behandler hvert sit
område. Den anden halvdel består
af detaljerede tabeller, hvis tekst er
anført på dansk, grønlandsk og en-
gelsk. Det samme gælder stikords-
registeret til tabellerne.
Årsberetningen udarbejdes af
ministeriet, men der indsamles også
oplysninger fra en række andre
myndigheder, først og fremmest
fra Grønlands Hjemmestyre.
FOTO PR,
POST^
Let og l&saa
billigt..!
Sid hjemme i ro og mag og be-
stil dit fotogrej - der er aldrig
længere til
Chr. Richardt Foto
end den nærmeste postkasse.
Alt i FOTO og SMALFILM, tilbehør af
enhver slags. Videoudstyr og bånd, ind-
spillede film.
SKRIV OG FÅ ET GODT TILBUD ..!
CENTE« FOR
FARVEBILLEDE«
leverer vi dig 1. klasses arbejde
i farver eller sort/hvid fra Dan-
marks bedste laboratorier. Send
bud efter gratis forsendelses-
materiel.
Eksperter i hurtig og
sikker forsendelse!
Chr. Richardt Foto
FOTOMAGASINET I CENTRUM
NØRREGADE 16.7800SKIVE
TLF. 07-524466
JYFO
RE1TER
alersit
alersit qarliusat
alersit naatsut
alerseeqqat
KGH-mi pisiarisinnaavatit
AJUAGAGDLIUT1T
NR. 33 1984 15