Atuagagdliutit

Árgangur
Tölublað

Atuagagdliutit - 23.04.1986, Blaðsíða 21

Atuagagdliutit - 23.04.1986, Blaðsíða 21
NR. 17 1986 ATUAGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN 21 Projekt Nattoralik (2) Kalaallit Nunaata nattoralia SAS-ip timmissat tigutsisillit pillugit aningaasaateqarfiata Verdensnaturfondillu tapersiineritigut suliat pillugit ukiormanna filmiliortoqartussaavoq. Filmiliassarlu Saga Filmip, SAS-ip Claus Bering Naturfilm-illu suleqatigiinnerisigut suliarineqartussaavoq Assiliisut isertorsimaffeqarput glasfiber atorlugu sanaamik, nakkutillii- sullu ullut marluk-pingasukkuutaarlugit tassaniittarput. Aajuna Frank Wille isertorsimaffimmiittoq, taannattaaq Kaj Nielsen Qaqortumeersoq suleqatigalugu sananeqarsimavoq. Under observationen benyttes et særligt camoufleret skjul, der er bygget af glasfiber, så en observatør kan opholde sig i det 2-3 døgn af gangen. Herses Frank Wille ved et sådant observationsskjul, der også er konstrueret i sam- arbejde med Kaj Nielsen i Qaqortoq. — Filmi Kalaallit Nunaata nattora- lianut tunngasuussanngilaq, tun- ngasuussallunili SAS-ip timmissat tigutsisillit pillugit aningaasaate- qarfiata Verdensnaturfondillu su- leqatigiillutik misissuisitsinerata qanoq ingerlanneqarneranut, Frank Wille oqaluttuarpoq, taan- nalu tassaavoq nattoralinnik misis- suinermii pisortaasoq. — Pilersaarutaagallartut malil- lugit filmiliortut sapaatit akunneri- ni 3-4-ini sulinerput malinnaaffigis- savaat, uangalu taakkununnga si- unnersortaasussaavunga. Pilersaa- rutigineqaqqaarsimagaluarpoq i- ngerlatat tapersersorneqartut allat, soorlu Norgemi Sverigemilu inger- lanneqartut filmiliarineqassasut, Claus Beringilli Kalaallit Nunaanni ingerlatat kisiisa filmiliariumasi- mavai, Skandinaviami tamarmi i- ngerlatat ataatsimut katikkalua- raanniluunniit susoqarfiuvallaan- nginnertik pissutigalugu filmilias- saqqinnavianngimmata. Frank Wille isumaqarpoq maan- nakkut filmiliarineqartussaq ake- qanngitsumik Kalaallit Nunaanni takutinneqarumaartoq. — Taman- na isumaqatigiissummut ilaatinni- assavara, Frank Wille oqarpoq. Pinngortitami filmiliortartoq Claus Bering oqarpoq: Angut taan- na pikkorilluinnartuuvoq iluari- nartuullunilu, suleqatiginissaalu qilanaaraara. Qularinngilluinnar- para ilikkagaqarfigaarumaarlugu. Aammattaaq filmilioriaatsimut tunngasunik. Paasissutissat allattaaq pisariaqarput Filmiliassatut pilersaarutigineqar- tut saniatigut aammattaaq Kalaallit Nunaata nattoralia pillugu allanik paasissutissiortoqassaaq. — Pin- ngortitaassutsimut tunngasunik paasiniaanitta saniatigut aamma namminersornerullutik oqartussat suleqatigilersimavagut nattoralik pillugu ilinniutissanik sananissaq eqqarsaatigalugu, Frank Wille na- ngilluni oqaluttuarpoq. Paasisa- vummi atorlugit ilinniartitsissutis- sarpassuit suliarineqarsinnaapput. Soorunalimi Danmarkimi pissut- sit pingortitarlu naammattorsuar- nik ilinniusiuutigineqarsinnaagalu- arput. Maanili tupinnanngitsumik soqutigineqarnerusoq tassa Kalaal- lit Nunaanni pinngortitaq. Inatsi- sisnut, timmissanik eqqissisimatit- sisarnermut tunngasut il.il. Tamak- kumi aamma namminersornerullu- tik oqartussat tigusinerisa kingor- natigut ingerlanneqalerput. Ta- makkulu suliniutigineqarnerinut a- tatillugu atassuteqarfigineqarsima- vunga. Nalunngilaralu allattaaq al- lanik ilisimasaqartut atassuteqarfi- gineqarsimasut. Kommunip tapiinissaa qinnutiginiarpaat Frank Willep ilanngullugu oqalut- tuaraa Kujataani kommunit tapiis- suteqalaaqqullugit saaffigissamaa- rini — pingaartumik Qaqortup Narsallu kommuunii. Ukiormanna nakkutilliillunga angalaqqinnis- sannut benzinassannut tapiissute- qaqquniarpakka. Taamaaliornis- sarmi pingaarluinnartuuvoq. — Suleqatitillu ukiormanna a- vannarpaamigussi kina nakkutil- liilluni taamatut kisitsisuussava? — Tamaani kissaviarsunnik ki- sitsisoqarpoq — Knud Falk aamma Søren Møller. Kissaviarsunnik suli kisitsipput, peqatigitillugulu natto- raliitivut ilanngullugit kisittarsin- naavaat. Taakku qanittumik suleqatigisa- reersimagakkit suliassaq saperna- vianngilaat. Pingaartumik Qaqor- tup eqqaani peqqissaartumik misis- suisimanivut tunngavigisinnaa- vaat. Arlalinnit ikiorserneqartut — Kalaallit Nunaanni nattoralin- nik misissuinissi nalaani aningaasa- qarniarnerup tungaatigut qanoq is- simavisi? — Namminersortunit pisortani- illi tapiiffigineqartarsimanngikka- luarutta taamaaliorneq sapersimas- sagaluarpugut. Siullermik SAS Verdensnaturfonden suleqatigalu- gu siorna 80.000 kr-inik tapersiip- put taamatullu aamma namminer- sornerullutik oqartussat 80.000 kr- inik tapersiillutik, oqaatigeriikkat- tullu aquteralammik Johnsonimik pissarsissunneqariaratta ajorisas- saanngitsumi k ingerlasinnaalersi- mavugut. Ukiumi siullermi uanga piumas- sutsinnik qaammatinik pingasuni sulivunga Verdensnaturfonden Dansk Ornitologisk Foreningilu su- lissullugit nattoralinnik kisitsillu- nga. Tullianik nammineq akilerlu- gu sulivunga 1976-imiilli Verdens- naturfondep annerusumik minne- rusumilluunniit tapiiffigisarsima- vaanga, aammalu ukiuni pingasuni Statens Naturvidenskabelige Forskningsrådimiit tapiiffigineqar- tarsimavunga, ukiorlu ataaseq Kommission for vindenskabelige undersøgelse i Grønland tapiissute- qarsimavoq. Taakku saniatigut namminersor- tut pisariaqartutigut ikiortarsima- vaannga. Tassani Helene aamma Kaj Nielsen Qaqortumeersut mi- kinngitsumik ikiortarsimavaan- nga. Angallatitta immikkut suliaa- sup sananerani Kaj Nielsenip ikior- simavaanga, aammalu isertorsima- sarfiliatta ilusilersornerani peqa- taasimalluni, taannalu misissuinia- leraangatta atortarparput. Taakku ukiut ingerlanerini ikiorsertarsi- manngikkaluarpatigut iluatsissi- masinnaanngikkaluarpugut. Taaneqassaarlu aamma ukiut i- ngerlanerini sakkutuut timmisar- tortartut ikiorsertuartarsimagaati- gut. Ukiut tamaasa sulisussat ator- tuutillu timmisartut Hercules-fly a- torlugit assartorneqartarput. Ta- manna aamma mikinngitsumik ilu- aqutaasimavoq. SAS-llu marloriar- luni billettinik akeqanngitsunik tu- nisimavaatigut, ukiormannalu ta- manna qinnutigeqqissamaarpar- put. Frank Willep ilanngullugu oqa- luttuaraa suliffissuup Leitzip, assi- liivinnik silarsuarmi tamarmi tu- saamasaasunik Leicanik nioqqutis- siortuusup, assiliivinnik immikkut ittunik misissuinerminni atugassis- simagaatik. Assiliissutilli taakku nattoralinnik nalunaarsuinermi a- torluarneqarsimapput. Qanittuk- kullu Frank Wille atortussanik suli amerlanerusunik Leitz-imiit nassi- tissimavoq ukiormanna kisitsiner- minni nalunaarsuinerminnilu atu- gassaminnik. Siunissaq — Nattorallit Kalaallit Nunaanniit- tut maannakkut ajunngillat, aam- malu siunissaq qanoq ikkunarpa? — Qularnanngilluinnarpoq nat- torallit Kalaallit Nunaanniittut nungutanavianngitsut. Imaanngi- larli imminiiginnarneqassasut. Si- ornatigut taama pineqarsimaga- luarput, tamannali iluanngilaq. O- qaatigeriikkattut timmissat taakku amerlasoorsuunngillat, maannak- kullu iliornitsituut nakkutigineqar- tuartariaqarput. Uanga isumaqarluinnarpunga nattorallit ukiut qulit matuma sior- natigornit atugarissaarnerulersi- masut. Erseqqissartuartariaqarpa- rali maannakkut iliornitsituut kisit- sisarlunilu nalunaarsuisarnissaq pi- sariaqartuassammat, taamaalillu- tik kinguaasatta takusinnaalernias- sammassuk ukiut ingerlanerin i- ngerlaasaat qanoq ittuusimanersut, soorlu 1986-imi qanoq amerlatigisi- manersut, maannami mianersorta- riaqarpugut, takusinnaalereerpar- pummi nungutsaaliuilluta iliuuse- qarnitsigut nattorallit ukiut 20-it matuma siornatigornit amerlaneru- lersissimagivut. Naggataatigut Frank Willep eq- qaavaa Kalaallit Nunaata nattora- lia siunissami takornariartitsiner- muttaaq pingaaruteqalerumaar- toq. — Uumassusillimmi suulluun- niit soqutigineqarneruleriartorput — ujaraannaanngitsut qaqqaan- naanngitsullu, aammalu pinngorti- tap uumasui. Kalaallit Nunaata nattoralia timmissanik soqutigisa- linnit assiliartortakkatut takoriar- neqartalersinnaalluarpoq, taamaa- liornissalumi mikinngitsumik so- qutigineqalereerpoq. Tamannalu aamma Kalaallit Nunaanni soquti- gineqartariaqarpoq, Frank Wille naggasiivoq. Tusagassiortut Frank Wille-kkunnut Kujataani angalaqataatillutik aam- mattaaq savaatilinnut tikeraarput. Nattorallit iikkami assiutigaat, oqalo- qatiginerisigullu paasinarpoq savaatillit akerarinerpaasaat tassaanngitsut nattorallit. Taakkumi teriannissanik tulukkanilli ikilisaaqataasarput. Under journalisternes rundrejse i Sydgrønland sammen med Frank Wille varder også lejlighed til at besøge en fåreholder familie. På væggene pryde- de billeder af havørnen, og samtalen med familien efterlod det indtryk, at havørnen absolut ikke var fåreholdernes største fjende — tværtimod. — Den er nemlig med til at holde bestanden af ræve og ravne nede. SULIARIUMANNITTUSSAR- SIUUSSINEQ Kommunip illut sanaartortitassai Nuup kommunia Nuup kommunia sinnerlugu matumuuna illuliortiternissaq neqe- roorutigineqarpoq. Illut 22-nik inissiartaqassapput, suliariuman- nittussarsiuussinerlu tamanut ammavoq. Piffissaq aamma akit aalajangersimasut atorlugit. Illuliassat Nuussuarmi illoqarfiup ilaanut pilersaarusiorfiusumi 2.20-mi sananeqassapput marlunnik pingasunillu quleriilinngor- lugit, tamakkiisumillu annertussuseqassallutik 1804 m2-nik. Toqqavissaat qajannaaqutaallu beton-ussapput. Illutsilatimikkut iigaasa salliligaat quassuttuunut kikiattugaassapput, qaliaasalu qaavi krydsfineriusut pappialarsuarnik qallersugaassapput. Sanaassatsuliarineqassapputpiffissami 16.6.86-mit 1.8.87-mut. Sanaassat suliassartaat imatut neqeroortutigineqarput: Suliassat A: Qaartiterineq, assaaneq, nunniorneq, nu- nap qaavanik qajannaallisaanerit, erngup eqqakkap kuuffissai, imermut atugassamut ataassusersuineq, beton aamma jernebeton-imik suliaqarnerit. Suliassat B: Illut silataasa iikkersorneri, illut iluisa qisu- lersorneri qaliaasa qaavisa qalilersorneri, snedkerisut suliassat, kiisalu saffiuutut suli- assat. Suliassat C: Suliassat D: Suliassat E: Qalipaasutut suliassat. Illup iluani erngup atornikup kuuffilesorne- ra, imermut kissartumut nillertumullu atas- susiinerit, ruujorilersuineq, kiassaasersui- neq, silaannarissarfilersuineq, teknikkikkul- lu atortulersuutinik oqorsaasersuineq. Innaallagissamut atassusersuineq. Suliariumannittussarsiuussinermut atatillugu papiarat atugassat piniarneqarsinaapput uannga: Carl Bro A/S, Rådgivende ingeni- ørfirma, Box 511, Narsaviaq 26, 3900 Nuuk, telefon (009 299) 2 28 11 - telefax (009 299) 2 35 14, checkimik crossikkamik kr. 1.000,00 aningaasartalimmik nassitsinikkut nassiussassaappata tamanna ilisimatitsissutigineqassaaq. Soqutiginnittut kingusinnerpaamik piniareersimassapput ataa- sinngorneq 28. april 1986. Papiarat atugassat nassiussorneqarsimassapput sap. akunnerisa 18-anni, suliariumannittussarsiuussisoqassaarlu ataasinngorneq 2. juni 1986 Carl Bro A/S-imi. Arkitektfirmaet Friis & Moltke Carl Bro A/S Rådgivende ingeniørfirma

x

Atuagagdliutit

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Atuagagdliutit
https://timarit.is/publication/314

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.