Atuagagdliutit

Árgangur
Tölublað

Atuagagdliutit - 16.12.1993, Blaðsíða 7

Atuagagdliutit - 16.12.1993, Blaðsíða 7
ICC DECEMBER 1993 7 FN-ip NunarsuarmiNunat Inuiipillugit ukiuni qulini sam- mineqarnissaat pillugu nalunaaruteqartoqarpoq. (Assilii- soq: Alfred Jakobsen) The United Nations proclaim a Decade for the Indigenous Peoples of the World. (Photo: Alfred Jakobsen) Nunat inoqqaavisa ukiuat suli ukiuni qulini Ulluni makkunani FN-ip ataatsimeersuarluni naam- massingajalernerani, nu- narsuarmi nunat inoqqaavi- sa ukiuata suli ukiuni qulini ingerlanneqarnissaa, aalaja- ngiiffigineqassaaq. 1993-p Nunarsuarmi Nunat Inoq- qaavisa Ukiuattut 1990-mi aalaj an giiffigineqarnerata siunertaraa, nunarsuarmio- qatigiit, nunat inoqqaavisa ullumikkut atugarisaasa aaqqiiviginiarnerini pitsan- ngorsarniarnerinilu, anner- tunerusumik peqataasaria- qartut. Nunat Inoqqaavisa Ukiu- annut atasumik atugarisat pitsanngorsartariaqartutut isigineqartut inuit pisinnaa- titaaffiinnut, avatangiisi- nut, ilinniartitaanermut peqqinnissamullu tunngas- suteqartut salliutillugit sammineqartussatut aalaja- ngiiffigineqarput. Apeqquti- nut pineqartunut tunngas- sutillit aalaavigalugit, inuit akornanni nunat inoqqaavi- sa kulturikkut tunngaviisa ilisimaneqarnerulernissaat anguniarneqarpoq. Taama- tut anguniagaqarnermi nu- nani namminerni nunallu tamalaat akornanni qanoq iliuuseqarnikkut alloriaatis- sat piviusunngortinniarne- qartarput. Nunat Inoqqaavisa Ukiu- at pillugu assigiinngitsuti- gut nalilersuisoqartarpoq, ilaatigut nunat inoqqaavi- nut naammaginanngitsunik angusaqartoqartarsim ane- ra taakkartorneqartarluni. Taamatorpiaq Naalagaaffiit susassaqartullu assigiin- ngitsut naliliiniarnermi uparuartorneqartarput taa- maakkaluartorli nunarsuaq tamakkerlugu assigiinngit- sorpassuartigut ukiup ma- lunnartinniarneqarnera ki- nguneqarsimalluni. Iliuuse- qartarnerit assigiinngitsut aqqutigalugit tusagassaqar- titsiviit aamma ilisimassas- sanik siammartereqataap- put, nunat inoqqaavisa ul- lutsinni inissisimanerannik atugarisaannillu erseqqis- saasunik. Ukiut Qulit Suli Geneve-mi FN-ip Inuit Pi- sinnaatitaafili Pillugit Allaf- feqarfiata aaqqissugaannik, Nunat Inoqqaavisa ukiuat naliliiffiginiarlugu ataatsi- miittoqartarnera aqqutiga- lugu, ukiup ukiunut qulinut sivitsorneqarnissaa kissaa- tigineqartarpoq. Sivitsorne- qarnissaanik kissaatigin- ninneq nunat inoqqaavinit saqqummertarpoq, pingaar- tumik nunat inoqqaavisa ul- lumikkut ajornartorsiutigi- saasa aaqqiivigineqartaria- qarneri piffissaqarfigineru- sariaqarmata. Naalagaaffin- nik susassaqartunillu alla- nik isumaqatigiinniareer- nikkut, nunarsuarmioqati- giit Inuit Pisinnaatitaaffii Pillugit Wien-imi aasaq ataatsimeersuarneranni, Nunat Inoqqaavisa Ukiuta ukiuni qulini tulliuttuni ingerlaanarnissaa siunner- suutigineqarpoq akuerine- qarlunilu. Inuit Pisinnaati- taaffii Pillugit Ataatsimeer- suarnerup FN-ip ataatsi- meersuarneranut inassuti- gaa, nunarsuarmi nunat inoqqaavisa ukiuta ukiunut qulinut sivitsorneqarnissaa akuereqqullugu. FN-ip ataatsimeersuarne- rata aalajangersagassatut siunnersuut »Nunarsuarmi Nunat Inoqqaavisa Ukiut Quliannut« tunngasoq, aa- lajangiiffigineqarpoq. Siun- nersuutigineqarpoq decem- ber-ip 10-ngani 1994 pisor- tatigoortumik ukiut qulit taakku aallartinneqassasut piffissarlu januar-ip aallaq- qaataaniit 1994 december-ip 9-ata tungaa piareersamer- mut atorneqarluni. Aalaja- ngersagassatut siunnersuu- tip FN-ip ilaasortaannit ataatsimeersuaqataasunit tamanit akuerineqarnissaa ilimagineqarpoq. Iliuusissat Piviusorsiortut Ukiut qulit pillugit aalaja- ngersakkami anguniarne- qartoq tassaavoq, nunat ta- malaat akornanni nunat inoqqaavinut tunngasutigut suliniutit annertusarnis- saat nukittorsarnissaallu. Aamattaaq nunat tamalaat akornanni, anguniakkat ta- makku pillugit suli annertu- nerusu-mik suleqatigiitto- qalernissaa siunertassatut taakkartorneqarpoq. Pi- ngaartumik taakkartorne- qarpoq iliuusissat piviusor- siortumik pilersaarusiornis- saat. Pilersaarusiornerit na- laanni Naalagaaffiit, Suli- neq Pillugu Nunarsuarmi Kattuflik (ILO), FN-ip ilua- ni kattufflit assigiinngitsut, nunat inoqqaavisa kattuffii kattufllillu allat naalakker- suisutigoortuunngitsut isu- masiorneqartarnissaat pe- qataatinneqartarnissaallu aalajangersakkami aamma pingaartinneqarput. Ukiut qulit taakku ani- ngaasalersorneqarnissaat eqqarsaatigalugu, siunerta- rineqarpoq FN-ip General- sekretær-ia aningaasaate- qarfimmik pilersitseqqullu- gu inanneqassasoq. Ani- ngaasaateqarfiup Naala- gaaffinnit, naalakkersuisu- tigoortumik kattuffinnit, naalakkersuisutigoortuun- ngitsumik kattuffinnit, namminersortunit inunnil- lu ataasiakkaanit immerne- qarsinnaanera periarfissin- neqarpoq. Aningaasaateqar- fiup ukiut taakku ingerlane- rini pilersaarutit aningaasa- lersorniartussaassavai ani- ngaasaUu qanoq amerlatigi- sut tapiissutigineqarumaar- nersut soorunami ullumik- kut oqaatigineqarsinnaan- ngilaq. Ilanngullugu siuner- tarineqarpoq FN-ip Inuit Pisinnaatitaaffii Pillugit Al- laffeqarfiata, inunnik piuk- kunnartunik atorfinitsisin- naanera periarfissiuunne- qassasoq, tamatumani nu- nat inoqqaavi aamma ilan- ngullugit. Aalajangersakka- mi aamma pingaartinneqar- poq FN-ip iluani Nunat Inoqqaavi Pillugit ataavar- tumik suliniarfeqalernissaa aqqutissiuunneqassasoq. Naggataatigut inassutigine- qarpoq ukiut qulit pineqar- tut aallartippata, ulloq ataa- seq aalajangersimasoq, ataavartussamik Nunat Inoqqaavisa Ulluattut tik- kuameqarluni aalajangiiffi- gineqassasoq. Indigenous peoples decade on the U.N. Agenda FN-ip aaqqissugaanik Nunat Inuiisa Nuummi 1991-imi ataatsimiinneranni peqataasut ilaat. (Assiliisoq: Alfred Jakobsen). Representatives of indigenous peoples at the UN Meeting ofExperts in Nuuk 1991 (Photo: Alfred Jakobsen) The intention behind the proclamation of 1993 as United Nations’ Year for the World'is Indigenous Peoples were to force the internatio- nal community to focus on problems faced by the indi- genous peoples worldwide. Indigenous Peoples wanted the international communi- ty to make a corporate effort to find solutions to problems in areas related to human rights, the environment, education and health. An additional goal was to raise public awareness about the worlds’ indigenous cultures through special national and international activities. Whether or not the achie- vements made during the year have been satisfactory to indigenous peoples them- selves, governments and non-governmental organi- zations, the reality is, that the numerous activities throughout the world by in- digenous peoples and go- vernments have received considerable attention by the international media. A Decade of Indigenous Peoples Suggested Through several technical meetings arranged by the U.N. Centre for Human Rights in Gene- va, the indigenous represen- tatives urged United Na- tions to extend the interna- tional year in order to spend more time solving the pro- blems faced by the indige- nous peoples. It was during these meetings the sugge- stion to propose an Interna- tional Decade for the World’s Indigenous Peoples was put forward. Consulta- tions with governments, or- ganizations, and relevant bodies such as the World Conference on Human Rights reviewed and appro- ved several sections related to the indigenous peoples programme of action of the Vienna Declaration. The World Conference have re- commended the U.N. Gene- ral Assembly to proclaim an international decade for the world’s indigenous peoples to begin January 1994. The U.N. General Assembly, currently in session, appro- ved a draft resolution on the decade, suggesting its com- men- cement December 10, 1994, hence, setting aside the period January 1 to De- cember 9 of 1994 for the planning of the decade in partnership with indige- nous peoples. Action-Oriented Programmes The resolution proposed the goal of the Decade to be the strengthening of internatio- nal cooperation in resolving the problems faced by indi- genous peoples with réspect to human rights, the envi- ronment, development, edu- cation and health. The reso- lution addresses the import- ance of setting up action-ori- ented programmes during the planning period. In the planning and coordination period, the programme of activities for the Decade will be established in full colla- boration and consultation with governments, the In- ternational Labour Organi- zation, and other specialized agendes of the United Na- tions, as well as indigenous and non-governmental or- gan izations. With regards to financing the Decade, the General As- sembly will request the Se- cretary General of United Nations to establish a Vo- luntary Fund, and authorize him to accept and admini- ster voluntary contributions from governments, inter-go- vernmental organizations, non- governmental organi- zations, private institutions and individuals for the pur- pose of funding projects and programmes during the De- cade. The governments and other relevant bodies are in- vited to provide additional resources to finance the at- tachment of suitable staff, including indigenous staff, to the U.N. Centre for Hu- man Rights. An important item to be considered during the Co- rning year is the proposed establishment of a perma- nent forum for indigenous peoples within the United Nations system. And the ad- ditional request to dedicate one day of every year to be the International Day for Indigenous Peoples, begin- ning with the first year of the Decade.

x

Atuagagdliutit

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Atuagagdliutit
https://timarit.is/publication/314

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.