Atuagagdliutit - 16.12.1993, Síða 7
ICC
DECEMBER 1993
7
FN-ip NunarsuarmiNunat Inuiipillugit ukiuni qulini sam-
mineqarnissaat pillugu nalunaaruteqartoqarpoq. (Assilii-
soq: Alfred Jakobsen)
The United Nations proclaim a Decade for the Indigenous
Peoples of the World. (Photo: Alfred Jakobsen)
Nunat inoqqaavisa ukiuat
suli ukiuni qulini
Ulluni makkunani FN-ip
ataatsimeersuarluni naam-
massingajalernerani, nu-
narsuarmi nunat inoqqaavi-
sa ukiuata suli ukiuni qulini
ingerlanneqarnissaa, aalaja-
ngiiffigineqassaaq. 1993-p
Nunarsuarmi Nunat Inoq-
qaavisa Ukiuattut 1990-mi
aalaj an giiffigineqarnerata
siunertaraa, nunarsuarmio-
qatigiit, nunat inoqqaavisa
ullumikkut atugarisaasa
aaqqiiviginiarnerini pitsan-
ngorsarniarnerinilu, anner-
tunerusumik peqataasaria-
qartut.
Nunat Inoqqaavisa Ukiu-
annut atasumik atugarisat
pitsanngorsartariaqartutut
isigineqartut inuit pisinnaa-
titaaffiinnut, avatangiisi-
nut, ilinniartitaanermut
peqqinnissamullu tunngas-
suteqartut salliutillugit
sammineqartussatut aalaja-
ngiiffigineqarput. Apeqquti-
nut pineqartunut tunngas-
sutillit aalaavigalugit, inuit
akornanni nunat inoqqaavi-
sa kulturikkut tunngaviisa
ilisimaneqarnerulernissaat
anguniarneqarpoq. Taama-
tut anguniagaqarnermi nu-
nani namminerni nunallu
tamalaat akornanni qanoq
iliuuseqarnikkut alloriaatis-
sat piviusunngortinniarne-
qartarput.
Nunat Inoqqaavisa Ukiu-
at pillugu assigiinngitsuti-
gut nalilersuisoqartarpoq,
ilaatigut nunat inoqqaavi-
nut naammaginanngitsunik
angusaqartoqartarsim ane-
ra taakkartorneqartarluni.
Taamatorpiaq Naalagaaffiit
susassaqartullu assigiin-
ngitsut naliliiniarnermi
uparuartorneqartarput taa-
maakkaluartorli nunarsuaq
tamakkerlugu assigiinngit-
sorpassuartigut ukiup ma-
lunnartinniarneqarnera ki-
nguneqarsimalluni. Iliuuse-
qartarnerit assigiinngitsut
aqqutigalugit tusagassaqar-
titsiviit aamma ilisimassas-
sanik siammartereqataap-
put, nunat inoqqaavisa ul-
lutsinni inissisimanerannik
atugarisaannillu erseqqis-
saasunik.
Ukiut Qulit Suli
Geneve-mi FN-ip Inuit Pi-
sinnaatitaafili Pillugit Allaf-
feqarfiata aaqqissugaannik,
Nunat Inoqqaavisa ukiuat
naliliiffiginiarlugu ataatsi-
miittoqartarnera aqqutiga-
lugu, ukiup ukiunut qulinut
sivitsorneqarnissaa kissaa-
tigineqartarpoq. Sivitsorne-
qarnissaanik kissaatigin-
ninneq nunat inoqqaavinit
saqqummertarpoq, pingaar-
tumik nunat inoqqaavisa ul-
lumikkut ajornartorsiutigi-
saasa aaqqiivigineqartaria-
qarneri piffissaqarfigineru-
sariaqarmata. Naalagaaffin-
nik susassaqartunillu alla-
nik isumaqatigiinniareer-
nikkut, nunarsuarmioqati-
giit Inuit Pisinnaatitaaffii
Pillugit Wien-imi aasaq
ataatsimeersuarneranni,
Nunat Inoqqaavisa Ukiuta
ukiuni qulini tulliuttuni
ingerlaanarnissaa siunner-
suutigineqarpoq akuerine-
qarlunilu. Inuit Pisinnaati-
taaffii Pillugit Ataatsimeer-
suarnerup FN-ip ataatsi-
meersuarneranut inassuti-
gaa, nunarsuarmi nunat
inoqqaavisa ukiuta ukiunut
qulinut sivitsorneqarnissaa
akuereqqullugu.
FN-ip ataatsimeersuarne-
rata aalajangersagassatut
siunnersuut »Nunarsuarmi
Nunat Inoqqaavisa Ukiut
Quliannut« tunngasoq, aa-
lajangiiffigineqarpoq. Siun-
nersuutigineqarpoq decem-
ber-ip 10-ngani 1994 pisor-
tatigoortumik ukiut qulit
taakku aallartinneqassasut
piffissarlu januar-ip aallaq-
qaataaniit 1994 december-ip
9-ata tungaa piareersamer-
mut atorneqarluni. Aalaja-
ngersagassatut siunnersuu-
tip FN-ip ilaasortaannit
ataatsimeersuaqataasunit
tamanit akuerineqarnissaa
ilimagineqarpoq.
Iliuusissat
Piviusorsiortut
Ukiut qulit pillugit aalaja-
ngersakkami anguniarne-
qartoq tassaavoq, nunat ta-
malaat akornanni nunat
inoqqaavinut tunngasutigut
suliniutit annertusarnis-
saat nukittorsarnissaallu.
Aamattaaq nunat tamalaat
akornanni, anguniakkat ta-
makku pillugit suli annertu-
nerusu-mik suleqatigiitto-
qalernissaa siunertassatut
taakkartorneqarpoq. Pi-
ngaartumik taakkartorne-
qarpoq iliuusissat piviusor-
siortumik pilersaarusiornis-
saat. Pilersaarusiornerit na-
laanni Naalagaaffiit, Suli-
neq Pillugu Nunarsuarmi
Kattuflik (ILO), FN-ip ilua-
ni kattufflit assigiinngitsut,
nunat inoqqaavisa kattuffii
kattufllillu allat naalakker-
suisutigoortuunngitsut isu-
masiorneqartarnissaat pe-
qataatinneqartarnissaallu
aalajangersakkami aamma
pingaartinneqarput.
Ukiut qulit taakku ani-
ngaasalersorneqarnissaat
eqqarsaatigalugu, siunerta-
rineqarpoq FN-ip General-
sekretær-ia aningaasaate-
qarfimmik pilersitseqqullu-
gu inanneqassasoq. Ani-
ngaasaateqarfiup Naala-
gaaffinnit, naalakkersuisu-
tigoortumik kattuffinnit,
naalakkersuisutigoortuun-
ngitsumik kattuffinnit,
namminersortunit inunnil-
lu ataasiakkaanit immerne-
qarsinnaanera periarfissin-
neqarpoq. Aningaasaateqar-
fiup ukiut taakku ingerlane-
rini pilersaarutit aningaasa-
lersorniartussaassavai ani-
ngaasaUu qanoq amerlatigi-
sut tapiissutigineqarumaar-
nersut soorunami ullumik-
kut oqaatigineqarsinnaan-
ngilaq. Ilanngullugu siuner-
tarineqarpoq FN-ip Inuit
Pisinnaatitaaffii Pillugit Al-
laffeqarfiata, inunnik piuk-
kunnartunik atorfinitsisin-
naanera periarfissiuunne-
qassasoq, tamatumani nu-
nat inoqqaavi aamma ilan-
ngullugit. Aalajangersakka-
mi aamma pingaartinneqar-
poq FN-ip iluani Nunat
Inoqqaavi Pillugit ataavar-
tumik suliniarfeqalernissaa
aqqutissiuunneqassasoq.
Naggataatigut inassutigine-
qarpoq ukiut qulit pineqar-
tut aallartippata, ulloq ataa-
seq aalajangersimasoq,
ataavartussamik Nunat
Inoqqaavisa Ulluattut tik-
kuameqarluni aalajangiiffi-
gineqassasoq.
Indigenous peoples decade
on the U.N. Agenda
FN-ip aaqqissugaanik Nunat Inuiisa Nuummi 1991-imi ataatsimiinneranni peqataasut
ilaat. (Assiliisoq: Alfred Jakobsen).
Representatives of indigenous peoples at the UN Meeting ofExperts in Nuuk 1991 (Photo:
Alfred Jakobsen)
The intention behind the
proclamation of 1993 as
United Nations’ Year for the
World'is Indigenous Peoples
were to force the internatio-
nal community to focus on
problems faced by the indi-
genous peoples worldwide.
Indigenous Peoples wanted
the international communi-
ty to make a corporate effort
to find solutions to problems
in areas related to human
rights, the environment,
education and health. An
additional goal was to raise
public awareness about the
worlds’ indigenous cultures
through special national
and international activities.
Whether or not the achie-
vements made during the
year have been satisfactory
to indigenous peoples them-
selves, governments and
non-governmental organi-
zations, the reality is, that
the numerous activities
throughout the world by in-
digenous peoples and go-
vernments have received
considerable attention by
the international media.
A Decade of Indigenous
Peoples Suggested Through
several technical meetings
arranged by the U.N. Centre
for Human Rights in Gene-
va, the indigenous represen-
tatives urged United Na-
tions to extend the interna-
tional year in order to spend
more time solving the pro-
blems faced by the indige-
nous peoples. It was during
these meetings the sugge-
stion to propose an Interna-
tional Decade for the
World’s Indigenous Peoples
was put forward. Consulta-
tions with governments, or-
ganizations, and relevant
bodies such as the World
Conference on Human
Rights reviewed and appro-
ved several sections related
to the indigenous peoples
programme of action of the
Vienna Declaration. The
World Conference have re-
commended the U.N. Gene-
ral Assembly to proclaim an
international decade for the
world’s indigenous peoples
to begin January 1994. The
U.N. General Assembly,
currently in session, appro-
ved a draft resolution on the
decade, suggesting its com-
men- cement December 10,
1994, hence, setting aside
the period January 1 to De-
cember 9 of 1994 for the
planning of the decade in
partnership with indige-
nous peoples.
Action-Oriented
Programmes
The resolution proposed the
goal of the Decade to be the
strengthening of internatio-
nal cooperation in resolving
the problems faced by indi-
genous peoples with réspect
to human rights, the envi-
ronment, development, edu-
cation and health. The reso-
lution addresses the import-
ance of setting up action-ori-
ented programmes during
the planning period. In the
planning and coordination
period, the programme of
activities for the Decade will
be established in full colla-
boration and consultation
with governments, the In-
ternational Labour Organi-
zation, and other specialized
agendes of the United Na-
tions, as well as indigenous
and non-governmental or-
gan izations.
With regards to financing
the Decade, the General As-
sembly will request the Se-
cretary General of United
Nations to establish a Vo-
luntary Fund, and authorize
him to accept and admini-
ster voluntary contributions
from governments, inter-go-
vernmental organizations,
non- governmental organi-
zations, private institutions
and individuals for the pur-
pose of funding projects and
programmes during the De-
cade. The governments and
other relevant bodies are in-
vited to provide additional
resources to finance the at-
tachment of suitable staff,
including indigenous staff,
to the U.N. Centre for Hu-
man Rights.
An important item to be
considered during the Co-
rning year is the proposed
establishment of a perma-
nent forum for indigenous
peoples within the United
Nations system. And the ad-
ditional request to dedicate
one day of every year to be
the International Day for
Indigenous Peoples, begin-
ning with the first year of
the Decade.