Atuagagdliutit - 10.10.1995, Blaðsíða 13

Nr. 79 • 1995
13
GRØNLANDSPOSTEN
Pinerluttunik eqqugaasunillu ataatsikkut ikiuisalemissaq
- Kalaaliunerput peqqutigiinnarlugu immikkooruteqartinneqanngilagut, eqqartuussiveqarneq pillugu
ataatsimiititaliami ilaasortat oqarput
NUUK(LRH) - Kalaallit Nu-
naanni eqqartuussiveqarneq
pillugu ataatsimiititaliap su-
linermini ukioq siulleq
naammassilerpaa. Kingusin-
nerpaamik ukiut pingasut
qaangiuppata ataatsimiititali-
ap, 16-inik ilaasortaqartup
isumaliutissiissutini saqqum-
miuttussaavaa, taannalu eq-
qartuussiviup Kalaallit Nu-
naanni ukiunut atugaasunut
naleqqussarneqarnissaanut
tunngaviusussaavoq.
Eqqartuussiveqarneq pillu-
gu ataatsimiititaliaq ukiumi
qaangiutilersumi, atuuffigi-
samini malarsimaarusaagin-
narsimanngilaq. Taamatullu
oqaaseqartuupput ataatsimii-
titaliamik ilaasortat kalaallit
marluk, tassappullu Kalaallit
Nunaanni pinerluuteqarsima-
sunik isumaginnittoqarfimmi
pisortaq Elizæus Kreutz-
mann aamma Isumaginnin-
nermi Suliffissaqartitsiner-
milu Pisortaqarfimmi direk-
tøri Nukakkuluk Kreutz-
mann.
Marluullutik erseqqissar-
paat eqqartuussiveqarneq
pillugu ataatsimiiititaliaq
»taamaallaat« sisamariaan-
narluni ataatsimiissimammat
imaanngitsoq ataatsimiittar-
nerit akornanni susoqarneq
ajortoq. Assersuutigalugulu
taavaat eqqartuussiveqamer-
mut ataatsimiiititaliap ataa-
niittussanik ataatsimiititali-
ortoqarsimasoq, taakkulu as-
sersuutigalugu eqqartuussi-
sarneq, politiit, pinerluttule-
rinermik inatsit, ilinniartitaa-
neq pinerluuteqarsimasunillu
isumaginninneq sammisari-
gaat.
- Massakkumulli angusanit
aalajangersimasunit taasin-
naavagut eqqartuussisunik,
eqqartuusseqataasartunik, il-
lersuisunik, illoqarfiit eqqar-
tuussiviini allatsinik oqalu-
tsinillu ilinniartitsinerit aal-
lartereermata. Taamatullu
eqqartuussivinni oqaatsit a-
tomeqartartut pillugit oqal-
linnermik aallartitsisoqareer-
luni.
Suli amigaateqaqaat
Marluullutillu isumaqarne-
rarput eqqartuussiveqarneq
pillugu ataatsimiititaliami i-
laasortat suliassarujussuar-
mik nammakkerneqarsima-
galuartut, ukioq ataaseq sivi-
soorsuunngimmat. Kisiannili
suliassat, isumaliutissiissum-
mi atomeqartussat ingerlane-
rarpaat.
- Ataatsimiititaliami ilaa-
sortat ilaat angalangaatsiar-
tarput, Nukakkuluk Kreutz-
mann nassuiaavoq. - Suli-
nitsinnullu atatillugu anga-
lassatilluta ataatsimiititalia-
mut ilaasortat sumunnarniar-
nitsinnik kalerrittarpagut,
taamaaliomitsigullu ilaasor-
tat amerlanerusut angalaqati-
gisinnaasarpagut, illoqarfin-
nilu nunaqarfmniluunniit ti-
kitatsinni innuttaasut ataatsi-
meeqatigisinnaasarlugit.
- Arlalinnik ataatsimeeqa-
teqareerpugut, soorlu STI-mi
ilinniartunik, atuartunik su-
liffeqarfinnilu assigiinngitsu-
ni sulisunik. Isumaqarpunga-
lu taamaaliomitsigut innut-
taasut attaveqarfigilluarsin-
naanerullugit, Kalaallillu
Nunaanni eqqartuussiveqar-
neq pillugu isumaat tusarsin-
naanerullugit.
Taamaammat Elizæus
Kreutzmann aamma Nukak-
kuluk Kreutzmann isumaqar-
put naalakkersuisunut ilaa-
sortaasimasup, Henriette
Rasmussen-ip oqallissaari-
nermini eqqartuussiveqarneq
pillugu ataatsimiititaliami i-
laasortat kalaallit ujartorami-
git tunngavissaqanngitsoq.
Kalaaleq
- Malarsimaaginnanngilagut.
Eqqartuussiveqarneq pillugu
ataatsimiititaliami suliner-
mut peqataalluarpugut, Eli-
zæus Kreutzmann erseqqis-
saavoq.
- Eqqartuussiveqarneq pil-
lugu ataatsimiititaliami siu-
littaasoq saqqummiussigaa-
ngami ilaasortat tamaasa sin-
nerlugit saqqummiussisar-
poq. Imaanngilaq kalaaliu-
gatta ataatsimiititaliami im-
mikkut inissisimaffeqassasu-
gut - imaluunniit uagut oqal-
linnermi siuttuussasugut.
- Soorunami Kalaallit Nu-
naanneersuugatta toqqarne-
qarpugut, kisiannili imrnik-
kut pisussaaffilerneqanngila-
gut, soorlu oqallissaarinermi.
Siulittaasorli immikkut pi-
sussaaffeqartinneqarpoq.
Taannaavormi ataatsimiitita-
liaq sinnerlugu avammut
kiinnertartuusoq.
Nukakkuluk Kreutzmann-
ip Elizæus taperserluarsin-
naavaa, isumaqarlunili siu-
nissami eqqartuussiveqarne-
rup ilusissaa pillugu anner-
tuumik oqallittoqannginnee-
ra nassuiaatissaqartillugu.
- Eqqaamasariaqarparput
eqqartuussiveqarneq qallu-
naanit akisussaaffigineqar-
mat, tamannarpiarlu pissu-
taasimagunarluni eqqartuus-
siveqarnerup oqallisiginissaa
tunuarsimaarfigaarput. Oqal-
lisissarli annertoqaaq. Oqa-
Børn og unge på højskole
SISIMIUT(KLE) - Grøn-
lands Bøme- og Ungdoms
Fællesråd, Sorlak, har for
anden gang arrangeret et høj-
skoleophold for børn og
unge i samarbejde med Knud
Rasmussens Højskole i Sisi-
miut.
Deltagerne på højskoleop-
holdet, der var i alderen mel-
lem 13 og 17 år, fik ikke tid
til at kede sig under det fire
uger lange ophold i august
måned i år.
- Deltagere blev undervist
i taleteknik, der blev holdt
foredrag om fællesrådet, de-
bat om deltagernes oplevel-
ser i deres første 14 leveår, at
føde børn i en tidlig alder,
fortæller sekretariatschef i
Sorlak og en af kursusin-
struktøreme, Salomine Vil-
ladsen.
Der blev også taget hul
på blandt andet samfundsre-
levante emner i debatterne.
- Alkohol og hash, selv-
mord, forholdet mellem børn
og gamle, uddannelse og
økonomi samt forskellige
trosretninger blev også taget
op i debatterne, fortæller Sal-
omine Villadsen.
Beskæftiget i fritiden
Emner som »Medansvar i
familien«, seksualitet, fore-
byggende arbejde, højsko-
lens historie og foreningsar-
bejde, samt udøvelse af gam-
le Inuit-lege var også med i
kursusforløbet.
Højskoleopholdet var me-
re end et kursus, idet delta-
gerne også blev beskæftiget
med meget andet i fritiden.
- Alle deltagerne var med
på en naturudflugt, der vare-
de i tre dage, siger Salomine
Villadsen. - På udflugten fik
de unge lært, hvordan natu-
ren kan udnyttes bedst mu-
ligt. Deltagerne var også på
fiske- og fangstture i grup-
per.
På udflugtens anden dag
gik turen til Asummiut, hvor
der foretages arkæologiske
udgravninger, før den nye
lufthavn i Sisimiut skal byg-
ges på samme sted.
- Udgravningsholdet for-
talte om forskellige fund,
siger Salomine Villadsen. -
Blandt andet blev der fortalt,
at arealet, hvor udgravnin-
gerne foregår, skal ifølge
loven graves til igen, før det
forlades, og at de arkæologi-
ske fund skal sendes til
Landsmuseet.
På hjemvejen blev de unge
sat til at samle affald, som
blev smidt i dumpen i Sisimi-
ut.
- AG: Hvad gjorde mest
indtryk på de unge under
højskoleopholdet ?
- Da vi gik kursusforløbet
igennem, udtrykte samtlige
deltagere, at de var glade for
at snakke om deres første 14
leveår, fortæller Salomine
Villadsen.
- Der blev snakket om go-
de og dårlige barndomsople-
velser, og snakken berørte
mange følelser.
Alle deltagerne var meget
glade for det fire ugers høj-
skoleophold, og de var til-
fredse med valget af debat-
emner. Der var stor deltagel-
se i alle aktiviteter, og debat-
terne var meget livlige.
Arrangerørne af »Sorlak
på højskole« besluttede, at
højskoleopholdet gentages til
næste sommer uden større
ændringer. Der blev udtrykt
ønske om, at der bliver delta-
gelse fra så mange steder fra
som muligt.
luuserisassaq taama annertu-
tigisoq isummerfigissallugu
ajomakusoorsinnaavoq. Ta-
mannattaarlu peqqutaalluni
ataatsimiititaliaq suleqati-
giissitanik, eqqartuussive-
qamerup iluani assigiinngi-
tsunik sammisaqartussanik
pilersitsisimavoq.
Taamaakkaluartoq Nukak-
kuluk Kreutzmann isumaqar-
poq eqqumaffigisariaqarip-
put oqallinnerup nunatsinni
aallartinneqarsimasup nassa-
tarisaanik ataatsimiititalia-
mik, kalaallit eqqartuussive-
qarneranik misissuisussamik
pilersitsisoqarsimasoq.
Oqallisissiaq
Ataatsimiititaliami ilaasortat
marluullutik taamatut oqar-
nerminni oqallinnermut pe-
qataarusunnginneq tunngavi-
unngilaat. Elizæus Kreutz-
mann-ip oqallisissatut tikik-
kusulluagaa tassaavoq: eqqu-
gaasut.
- Ullumikkut suliani eqqu-
gaasut kimit akisussaaffigin-
eqarpat, Elizæus aperivoq. -
Arlallit akisussaapput. As-
sersuutigalugu qimarnguiit,
politiit, pinerluuteqarsimasu-
nik isumaginnittoqarfik inu-
innaalluunniit eqqugaasunik
sullissaqartarput. Apeqquta-
agiinnarporli siunissami eq-
qugaasunut akisussaaffik su-
mut inissinneqassanersoq.
- Eqqugaasunut akisussaa-
sussatut pinerluuteqarsima-
sunik isumaginnittoqarfik
taaneqarsimavoq. Inuimmi
ilaannit isumaqarfigineqar-
poq inunnik isumaginnittut
suliassaqarpallaartut. Aam-
mattaaq uagut pinerluuteqar-
simasunik isumaginnittoqar-
fimmi suliassaqangaatsiarpu-
gut, kisiannili akisussaaffigi-
sarput ataasiinnaviuvoq.
- Eqqugaasunulli akisus-
saaffiup pinerluuteqarsima-
sunik isumaginnittoqarfim-
mut inissinneqarnissaa eq-
qortuunerluni, Elizæus
Kreutzmann aperivoq. - Ul-
luinnarni pinerluuteqarsima-
sunik sullissaqartarpugut,
taakkulu sullinnerinut peqa-
tigitillugu eqqugaasunik sul-
lissilissagutta qanoq ililluta
naleqqussaasinnaavugut?
Taamaaliorsinnaavugut? In-
nuttaasut qanoq isumaqar-
pat? Qanorlu iliorluni eqqu-
gaasut ikiorneqarsinnaappat?
Aap, sammisassarpassu-
aqarpoq.
Sunngiffimmi
sammisassaqartitsineq
Tamatumattaaq saniatigut
Elizæus Kreutzmann-ip kis-
saatigaa kommunini assigiin-
ngitsuni sunngiffimmi sam-
misassaqartitsinermi ataatsi-
miititaliat Kalaallit Nunaanni
eqqartuussiveqarneq pillugu
oqallinnermut akuuneruler-
nissaat.
- Eqqartuussiveqarneq pil-
lugu ataatsimiititaliap oqal-
linnermik aallartitsinissaa in-
nuttaasut utaqqisariaqanngi-
laat. Isumaqarpungalu sun-
ngiffimmi sammisassaqar-
titsinermi ataatsimiititaliat
qaammarsaanermik sulianik,
taammatut ittunik imaluun-
niit oqallinnemik, soorlu eq-
qartuussiveqarnermut tun-
ngasunik aallartitsinissamut
akisussaasariaqartut. Sun-
ngiffimmi sammisassaqarti-
tsinermi ataatsimiititaliat pe-
qataallualertuuppata oqallin-
nertaaq annertunerulersin-
naagaluarpoq, Elizæus
Kreutzmann isumaqarpoq,
tamatumunngalu atatillugu
ilisimatitsissutigalugu eqqar-
tuussiveqameq pillugu ataat-
simiititaliami suleqatigiissi-
tat sunngiffimmi sammisas-
saqartitsinermi ataatsimiitita-
lianut allakkiassaminnik ilu-
silersuileruttortut, taakku-
nuunatigullu Kalaallit Nu-
naanni eqqartuussiveqarne-
rup siunissaa pillugu oqalli-
tsitsinissaq kajumissaatigine-
qartussaasoq.
Kiisalu ilaasortat marluul-
lutik politikerinut kalaallinut
kajumissaarutigaat Kalaallit
Nunaanni eqqartuussiveqar-
nerup siunissaa pillugu oqal-
linnermut peqataaneruleq-
qullugit.
QUJASSUT INUULLUAQQUSSUT
Ilinniarfissuup 150—ililluni nalliuttorsiorneranut atatillugu tunissuter-
passuit inuulluaqqussuterpassuillu allatigullu malinnaalluarluni tutsiut-
tarnerit qamannga pisumik qujassutigaavut.
Qujanarlu ikiuuttunut tamanut.
Eqqaamasassinneqarpugut ataavartussamik.
Inussiarnersumik
Ilinniartut Ilinniartitsisoqatigiit Pisortaq
På vegne af Ilinniarfissuaq vil vi gerne sige tak for opmærksomheden i
form af gaver, lykønskninger og mange hjertelige tilkendegivelser.
Mange gode kræfter, der er blevet lagt i arrangementet, har givet os et
minde for livet..
Studerende Lærerråd Rektor