Atuagagdliutit - 12.01.1999, Blaðsíða 15
GRØNLANDSPOSTEN
MARLUNNGORNEQ 12. JANUAR 1999-15
ATUAGAGDLIUTIT/GRØNLANDSPOSTEN
Aqqusinersuaq 4
Postbox 39, 3900 Nuuk
Tlf.: 32 10 83
Fax: 32 54 83
e-mail: atuag@greennet.gl
Isummat AG aqqutigalugu saqqummiuguk, naatsumik
allagit, aaqqissuisoqarfillu imminut pisussaatippoq
ilanngussap naalisarnissaanut.
Skriv din mening til AG, skriv kort, redaktionen forbeholder
sig ret til at forkorte teksten.
Siumumut allakkat ammasut
Ujarak Heinrich Siumumit tunuarpoq oqarluni, sallu kusanartoq tunngavigalugu
inuusinnaajunnaarami.
Ujarak Heinrich har meldt sig ud af Siumut, fordi han mener, at partiet fjerner sig mere og
mere fra virkeligheden.
O
Åbent brev til Siumut
Ukiuni kingullerni Siumup
siuttuisa anguniagaannut
isummiuttagaannullu isuma-
qataajunnaaraluttuinnarsima-
vunga. Taamaattumik misi-
gisimalersimavunga »umi-
arsuaq« taanna qimattariaqa-
lerlugu. Asulimi ukiuni ki-
ngullerni paatsiveqanngiu-
sartumik, iluamillu isummi-
ussaqarnani ingerlarusaarne-
ra naammaginarunnaarmat,
talerpiullu tungaanut saqiga-
luttuinnarluni. Naak ataatsi-
meersuarnermi kingullermi
ataatsimeersuaqataasut ersa-
rilluinnartumik oqariartuu-
teqarsimagaluartut. Siuttulli
qanoq pippat.
Ila Siumup aallarteqqaar-
nerata nalaani siunniussat a-
nguniassallugit pilerinarsi-
maqaat assullu peqataaffi-
gerusunnarsimallutik: Inuia-
at nammineersinnaasut, im-
minnut napatissinnaasut.
Inuit peqqissut, imminnullu
isumagalutillu pilersortut.
Inuiaat akomanni innuttaasut
arlaannaalluunniit »katataa-
natik« oqartussaaqataallutil-
lu peqataassasut. Minnerun-
ngitsumillu sorlavullusooq,
anersaakkullumi eqeersima-
arluni, oqaatsinullu pingaar-
titsilluni, inuiaqatigiinni i-
ngerlatsisoqassasoq.
Qulaani taakkartukkakka
ullutsinni takujuminaaqaat.
Ila soorluunniimmiuna niki-
ngaarsimanngitsugut, nam-
minersomerulersimaneq eq-
qaassanngikkaanni, Qallu-
naat Nunaanniit tamakkiisu-
mik aqunneqarallamitsinnin-
ngaanniit. Immaqa sakkortu-
gineqarsinnaavoq taamatut
oqameq.
Ulloq mannali piviusoq
tassaavoq suliffissat eqqar-
saatigalugit kalaaleq sapin-
ngilluartoq tunulliunneqartu-
armat. Kalaaleq kalaallisuin-
naq oqaluttoq ulloq manna
tikillugu qanoq pineqartuar-
pa? Tunulliunneqartuarpoq.
Ukiorpassuami piniartutut
inuusimasut qanoq pineqar-
pat, upperineqanngillat, tu-
I forbindelse med Lands-
tingsvalget i år, blev vi i Siu-
mut Ilulissat meget forbavse-
de over at se, at der i KNR's
programmer ikke var pro-
gramsat udsendelse fra valg-
kampe i Nordgrønland hver-
ken i TV eller radio. Det
mener vi er utilfredsstillende
og uacceptabelt, med følgen-
de begrundelser:
1. Der er 23 Siumut-kandi-
dater fra Nordgrønland, hvor
næsten alle er førstegangs
kandidater, som burde præ-
sensenteres for vælgerne.
2. På det pågældende tids-
punkt er det for det meste
saajumaneqanngillat! Uppe-
rineqarpulli aatsaat nunatsin-
nut tikittut, ilisimatuutut taa-
gorneqartartut. Soorluttaaq
takornariaqarneq eqqarsaati-
galugu taamak aamma inger-
lasoqartoq.
Siumut ingerlariaqqinnis-
saq eqqarsaatigalugu isum-
manik saqqummiussisartut
nipangersinniarneqartullu-
sooq, sunniuteqaqataanissa-
mullu mattunneqartut.
Kalaaleq sulisartuik, tassa
SIK-mi akissarsiakinnerpaa-
tut ilinniagaqarsimanngitsor-
lu ulloq manna tikillugu qa-
noq pineqartuarpa? Tusaaju-
maneqanngilaq, suusupagi-
neqarpoq, qiviaannartigu
maannakkunaasiit umiarsuit
sinersortaatit akiisa qaffan-
neqaqqinnerat, suna tullin-
nguuppa?
Inissiarsuit aserfallassima-
qisut, meeqqat taamannarsu-
anngorlugit kiassaateqafinni
atuartinneqaqattaartut? Soo-
rooq, inatsisartuni ilaasortat
Nuummut apuutippallattarni-
assammata.
Naalakkersuisuni ilaasor-
tat, inatsisartuni ilaasortat a-
kissarsiatik qaffallattaanngu-
aq. Naalakkersuisut akilera-
arutitaqanngitsumik biilillat-
taannguaq. Akerlianilli ta-
xaatillit taxartartullu, ilu-
ngersungaarlutik ullormut a-
ningaasanik isertitsiniapi-
loortartut.
Timikkut tamikkullu nap-
parsimasut suusupalugine-
qartut, inunnik isumaginnin-
nermi politikki soqutigine-
qarpallaanngitsoq. Ilumut
Siumut isumaginninnermut
peqqinnissamullu ersarissu-
mik politikkeqamerpa? Aali
1999-imik allattalersugut,
Siumut, qulaani taakkartuk-
kakka neqitsiullugillusooq qi-
neqqusaaqqissanerpinaasiit!
Siumullu anersaava sumu-
nuna pisimasoq, Qallunaat
Nunaanniit aningaasat pisar-
takkatta, Poul Nyrup Ras-
mussenimillu kammaqarni-
arnersuup »toqussimaner-
umuligt at sejle rundt i Di-
skobugten og i Nordgrøn-
land, hvor partierne ikke har
mulighed for at komme med
deres budskaber i by og
bygd.
3. Sisimiut, Nuuk og Qa-
qortoq er byer, som kandida-
terne sagtens kan besejle om
vinteren, og vi erfarer, at det
kun er fra disse byer, der bli-
ver udsendelser i både TV og
radio.
4. Ilulissat har gode mulig-
heder for at sende både TV
og radio, uden alt for store
omkostninger. Avannaata
Radioa er placeret i Ilulissat
paa«!
Eqqaamajulli, Siumut,
periarfissaqarsimagaluarputit
qulaani taakkartukkakka al-
lanngortissallugit, suliaralu-
gillumi. Ilumut anguniakkat
allakkama aallarteqqaamera-
ni allatakka ilumut anguniar-
nerpatit?
Atalu Atassutikkormiut pi-
suutinniaqinagit. Ajornartor-
siutit taakkartukkakka Atas-
sut suleqatiginngikkallarassi-
ulli Inuit Ataqatigiillu AAM-
MA aaqqiivigisinnaasima-
galuarpasi!
Maannakkulli illit pilian-
nik inuit »katataasalersimap-
put«, aalisartut piniartullu
ataqqisariaqarluinnaraluit su-
li artukkinneqameruunnaler-
simapput, utoqqartagullumi
aamma. Meeqqat siunissatut
taakkartukkavut atuagaqarta-
lersimapput kopiiginnaka-
nik, kiassaateqarfinni atuar-
tinneqartalersimapput. Nap-
parsimasut suusupagineqar-
talersimapput. Sulisartorpas-
suit sinerissamiittut »qinnuu-
loortuinnanngortinneqarsi-
mapput«.
Ila uannut tamanna isigin-
naaginnassallugu annernar-
pallaaqaaq. Taamaattumik
peqataajumajunnaarpunga,
misigisimallungalu anisari-
aqalerlunga, sallulu kusanar-
toq qimakkusullugu. Umi-
arsuaq talerpiup tungaanullu
ueraluttuinnartoq qimattari-
aqarlugu.
Nunattami karsianiittut a-
ningaasat iluamik, naapertu-
illuartumik, pitsaasumillu a-
torneqartariaqalermata, sin-
nattunut takorluukkianullu
kusanartunut atornerluinnar-
nagit.
Ilumut inatsisartuni ilaa-
sortat, naalakkersuisut ataq-
qinartusi, innuttassinnut kif-
fartuussassaraluakkassinnul-
lu ungasippallaalersimavusi,
uagutsitulli nunamut tum-
malaaritsi aat.
Ujarak Heinrich
Nuussuaq
og har en velfungerende
lokalradio, og der er en TV-
forening, der er forberedt på
og villig til at lave udsendel-
ser fra valgkampen.
Derfor mener Siumut Ilu-
lissat, at KNR revurderer
sine planer om udsendelser-
ne i valgkampen, og laver et
nyt program, der også tilgo-
deser kandidaterne i Nord-
grønland, så de også kan bli-
ve hørt
Med venlig hilsen
Pele Jensen, formand
Siumut Ilulissat
Jeg er blevet mere og mere
uenig i Siumut-ledelsens mål
og ideer. Derfor følte jeg, at
jeg blev nødt til at forlade
»skibet«. Det er blevet util-
fredsstillende, at partiets le-
delse de sidste år er blevet
ved med at køre irrationelt og
uden konkrete ideer, ligesom
det er uholdbart, at den bliver
ved med at dreje mod højre.
Det har man gjort, selv om
landsmødet har helt klare
budskaber. Men hvad gjorde
ledelsen?
Det var gode og attraktive
mål, Siumut i sin opstart sat-
te, og der v ar godt grund til
at være med. Et folk, der
kunne selv, og som sørgede
for sig selv og var selvfor-
synende. Et samfund, hvor
befolkningen var medbe-
stemmende uden at »blive
agterudsejlet«. Ikke mindst
som med vore rødder, der
aktivt styrer et åndeligt dyna-
misk samfund, hvor man
også prioriterer sproget.
Ovennævnte er i dag
meget svære at få øje på. Det
er, som om vi ikke er kom-
met ret langt fremad, hvis
man ser bort fra hjemmesty-
ret, siden vi blev styret fra
Danmark. Måske vil man
synes, at det er lidt hårdt at
sige sådan.
Det er dog fakta i dag, at
en komtepent grønlænder
kommer sidst i køen, når det
gælder arbejde. Hvad har
man til dato gjort ved en
grønlænder, der kun beher-
sker sit sprog? Han bliver sat
bagest i køen.
Hvad med dem, der har
levet som fangere i mange år,
der er ingen der tror på dem,
ingen vil høre på dem! Man
tror kun på dem, der lige er
kommet til Grønland, dem
man kalder forskere. Sådan
er det også med hensyn til
turisme.
De der fremkommer med
meninger om at komme vi-
dere fremad, bliver der tysset
på, og de bliver således ude-
lukket fra at få indflydelse.
Hvordan bliver man ved
med at behandle en ægte
grønlandsk arbejder, der får
SIK's mindsteløn? Ham vil
man ikke høre på. Han bliver
negligeret. I dag kan vi for
eksempel se, at man endnu
engang har sat skibsbilletpri-
seme op. Hvad bliver det
næste?
Nedslidte boligblokke, og
børn, der i stort antal bliver
undervist i fyrrum? Hvorfor?
Fordi landstingsmedlemmer-
ne ved hjælp af de nye lan-
dingsbaner hurtigst muligt
skal kunne komme frem til
Nuuk.
Landsstyre- og landstings-
medlemmer giver sig selv
uden videre lønforhøjelse.
Landsstyremedlemmer kører
rundt uden at betale skat for
bilen. Hvorimod taxavogn-
mænd og -chauffører knokler
for at få en nogenlunde ind-
tjening.
Fysisk og psykisk syge,
der bliver negligeret, og soci-
alpolitikken har ingen ret
meget til overs for. Har Siu-
mut mon en klar social- og
sundhedspolitik? Så sent
som her i 1999? Eller skal I
endnu engang bare bruge det
som valgflæsk?
Hvor er Siumut's gode ånd
belvet af. Er det mon bloktil-
skuddet fra Danmark, og den
alt for megen kammerateri
med Poul Nyrup Rasmussen,
der har »slået det ihjel«?
Men husk, Siumut, I har
haft mulighed for at ændre
og gøre noget ved oven-
nævnte. Har I stadig intensi-
oner om at nå de mål, som
jeg i starten remsede op?
Nu skal I endnu en gang
prøve at give Atassut skyl-
den. De problemer, jeg har
nævnt, har I haft mulighed
for at bringe i orden, før sam-
arbejdet med Atassut, og
mens I samarbejdede med
Inuit Ataqatigiit!
Men på grund af jeres poli-
tik er befolkningen blevet
»agterudsejlet«, mens fiskere
og fangere, der burde respek-
teres, har fået flere byrder at
slås med, ligeledes pensioni-
sterne. De børn, vi ynder at
kalde for vores fremtid, har
fået bøger, der kun er fotoko-
pier, og bliver undervist i
fyrrum. De syge bliver negli-
geret. Mange arbejdere på
kysten »er begyndt at gå tig-
gergang«.
Sådanne forhold gør for
meget ondt på mig at være
tilskuer til. Derfor vil jeg
ikke længere være med i Siu-
mut, og jeg føler, at jeg er
nødt til at sige fra og melde
mig ud. Jeg vil ikke have
med sådanne fine kamoufle-
rede løgne at gøre. Jeg bliver
nødt til at forlade det skib,
der bliver ved med at dreje til
højre og bliver ved med at få
slagside.
For de penge, vi har i
landskassen, skal bruges
med fornuft og retfærdighed,
og ikke forsat blive misbrugt
til drømmerier og fine vrang-
forestillinger.
Kære ærede landstings- og
landsstyremedlemmer, I der
efterhånden er kommet for
langt fra befolkningen, dem I
er sat til at arbejde for, hvad
med at komme ned på jorden
lige som vi andre?
Ujarak Heinrich
Nuussuaq
Flere programmer
om valg i KNR
ASSy FOTO-ARKIV: AG