Atuagagdliutit - 04.03.1999, Blaðsíða 13
GRØNLANDSPOSTEN
SISAMANNGORNEQ 4. MARTS 1999 • 13
Helikopterini
aquttuusartut
ilalipput
Atlantikup avannaani suliassat
naammassiniartarneri
ajornakusuuleratarsinnaavoq
Timmisartortartut mittarfimminni marlurinik timmisartunut oqquisitsisaifiuteqarput, tassanilu sulisul 90-ngajaasut
timmisartortartut helikppteriutaasa arfmeq pingasuusut ilaat marluk misissuleruttorpaat.
Ved Flyvetjenestens base er der to hangarer, hovr en del af tjenestens næsten 90 mand er ved at efterse to af
Flyvetjenestens otte helikoptere.
VÆRLØSE(CSL) - Sakku-
tuut imarsiortut timmisar-
tuussisarnera eqqarsaatigalu-
gu anorersuassamik ilima-
saarisutullusooq. silasiut
appariartupiloorpoq.
Timmisartuussisartut Sa-
valimmiuni aamma Kalaallit
Nunaanni annaassiniarnernut
pingaarutilittut inissisimap-
put, helikopterilli aquttuisa i-
kiliartornerat ingerlaannas-
sappat - AG-mi siusinneru-
sukkut oqaatigineqareersutut
- maanna Kalaallit Nunaanni
timmisartuussisarneq allan-
ngortinnaveersaassallugu a-
jornarsilluinnassaaq. Kalaal-
lit Nunaanni Kitaani Tunu-
milu umiarsuit aalisarnermik
alapernaarsuisut nalingin-
naasumik ataatsimik, akut-
tunngitsumillu marlunnik he-
likoptereqartarput.
SAS-ip akissarsiarissaar-
titsinissamik piffissanillu su-
liffissanik pilerinartunik ne-
qerooruteqarluni sakkutuul i-
marsiortul timmisartuussi-
sartui timmisartortartunik ar-
saartorpai. Pappiaqqami al-
lassimavoq sakkutuut timmi-
sartuussisartuini helikopterit
aquttuisut atorfiit 15-it inut-
tassaqartinneqartut, atlanti-
kup avannaa tamakkerlugu.
Ullumikkulli helikopterit
aquttui arfineq marluk kisi-
mik sulisorineqarput. Ataa-
siinnarluunniit annaaneqas-
sappat pigaartuusartut, sulin-
ngiffeqartarnerit ilinniaqqit-
tarnerillu ataqatigiikkun-
naassapput, tamannalu atlan-
tikup avannaani aalisarner-
mik alapernaarsuisarnermut
kinguneqarnerlussaaq.
Siunissaq qularnartoq
AG-p sulisua ullaap tungaani
Sjælland-ip avannaani Vær-
løse-mi mittarfimmut, sakku-
tuut imarsiortut timmisartui-
sa mittarfiata lungaanut i-
ngerlatillugu sialualaarpoq.
Isaariaani sakkutuup tusa-
gassiortoq isernissamut aku-
ersissummik tunivaa. Tama-
tuma kingorna sakkutooqafi-
up tungaanut aqqusineq sa-
ngujoraartoq takisooq aqqu-
tigaa.
Sila isorujuttoq mittarfis-
suaq, timmisartorsuit Herku-
les-it tingiffigisarlugulu mif-
figisagaat erserpoq. Aqqusi-
neq sinerlugu' illersornissaq
eqqarsaatigalugu isertarfiit
arlallit inissisimapput, qa-
ngatsiaq kangiani-kitaani a-
kariikkunnaarsimaneq up-
pernarsiniarlugulusooq.
Sakkutooqarfimmi kap-
tajnløjtnant J.J. Jessen tikil-
luaqqusisuuvoq. Allaffiit
timmisartunillu oqquiffissiat
marluk takornariartippai,
taakkunanilu sulisut 90-inga-
jaasut ilaasa sakkutuut tim-
misartortartuisa helikopteriu-
taat arfineq pingasuusut ilaat
marluk misissorpaat.
Ulloq taanna sulisut oqalli-
sissaaleqinngillat. Naalak-
kersuisut illersornissakkut i-
sumaqatiginninnialersaarne-
rat pillugu aviisit allaaserisa-
nik ulikkaarput. Taakkunun-
ngattaarlu ilaavoq sakkutuut
timmisartortartuisa Århus-ip
eqqaani Karup-imut nuunne-
qarnissaa. Aalajangiineq tim-
misartortartut ikiliartorne-
rannik annertusipiloortussaq,
taamaalillunilu sakkutuut
timmisartortartuisa aquttui-
nut ikereeqisunut eqqui-
ngaatsiartussaq.
- Uanga nooqataanavian-
ngilanga. Pilersaarutit piviu-
sunngussappata uteqattaaq-
qaassagunarpunga. Susoqas-
sanersoq paasiniarlugu. Kisi-
anni tamatuma aquttunut ila-
qutalinnut meeralinnut eq-
qarsartitsinissaa qularnan-
ngilaq. Taakku imaaliallaan-
narlutik nuussinnaanngillat,
taamaallilluti I lu sakkutoo-
qarfiunngitsumi suliffimmik
allamik ujarlernissaq eqqar-
saatigeqqajaanerulissagaat i-
lintanarpoq, 40-nik ukiulik
J.J. Jessen oqarpoq, taannat-
taaq sakkutuut imarsiortut
timmisartuussisarneranni pi-
sortamut tullertut atorfeqar-
poq.
Piumasaqaatit
sakkortuut
Hans Hedtoft-ip umiunerata
kingorna sakkutuut imarsior-
tut timmisartuussisarnerat pi-
lersinneqarpoq, taamanimi
paasineqarpoq Kalaallit Nu-
naanni annaassiniartarneq a-
jorluinnartumik ingerlasoq.
Aallaqqaammut kiffartuussi-
vinngortoq timmisartunut
immikkoortortamut 722-mut
atasimagaluarpoq, kisiannili
1977-imi namminersorluni
ingerlalersimalluni.
1970-ikkut naalernerat ti-
killugu timmisartortartut
franskit helikopteriinik Alo-
utte-nik atugaqarput. Taakku
taarserneqarlutik maanna tu-
luit helikopterii Lynx-it ator-
neqarput, pingaartumik i-
maani qulangiiaanissaniut
naleqqussarneqarsimasut si-
larluttorujussuarmilu atorne-
qarsinnaallutik. Helikopterit
taakku annertuumik nutarter-
neqarput, ilaatigut nutaanik
motorilersorneqartussaallu-
tik, taamaalillutillu 2015 ti-
killugu atorsinnaalissallutik.
Sakkutuut timmisartortar-
tui helikopterit aquttuinut
immikkut ittunik sakkortuu-
nillu piumasaqaateqartarput.
Tappissuseqarluarneq timmi-
sartullaqqilluinnarnerlu piu-
masarineqarput. Taamatut a-
taatsimut piginnaaneqarneq
assersuutigalugu 1984-imi
franskit angallataat nuannaa-
riut Nunap Isuata kujataani
ajornartoormat atorfissaqaar-
tinneqartoq.
Helikopteri Qaqortup ka-
ngerluarni aalisarnermik ala-
pernaarsuummit aallartinne-
3 qarpoq. Sumiiffittulli oqaati-
< gineqartumi angallammik ta-
kussaasoqanngilaq. Tamatu-
munnga taarsiullugu nalu-
naartoqarpoq, 40 sømilimik
nikinnissamik naalakkiisu-
mik. Taamaalilluni helikop-
teri taama ungasitsigisumut
ingerlassaguni orsussaminik
amikkisaalertussanngorpoq.
Taavalu aamma silarluttoru-
jussuuvoq. Taamaakkaluar-
toq annguppoq.
Inuit sisamat annaanneqar-
put, helikopterili uterami mi-
nutsini tallimaannarni timmi-
nissamut naammattumik taa-
maallaat orsussaqalersima-
voq. Orsussaq aalaannanngu-
lersoq timmisartortartoq a-
puuppoq.
- Taamaaliorneq takutitsi-
neruvoq imaannaanngitsoq,
timmisartortartorlu taanna
saqqarmiulerneqarpoq. Kil-
lissaali qanittuararsuusarpoq,
pisuni taamaattuni timmisar-
tortartoq pilertortumik inuu-
nermullu pingaartutilimmik
aalajangiisariaqartillugu.
Timmisartortartoq ajutoorsi-
magaluaruni akisussaassuse-
qanngitsutut unnerluutigisaa-
sinnaagaluarpoq, J.J. Jessen
takorluuivoq.
Malissiortilluni
Timmisartortartutut ilinniar-
neq akisullunilu sivisuuju-
voq. Danmark-imi USA-mi-
lu ingerlanneqartarpoq. Ta-
matuma saniatigut helikopte-
rimi aquttunngorniap umiar-
suarmi naalakkatut ilinniarti-
taaneq aqqusaaqqaartussaa-
vaa misilitsinnermut upper-
narsaammik pissarsiaqarfigi-
sussaallugu. Tamatuma ki-
ngorna aatsaat atlantikup a-
vannaanukarsinnaavoq.
- Mallertillugu helikopteri-
mik umiarsuup qaanut nun-
nitsitsiniartarneq imaannaan-
ngitsuuvoq, imaassinnaasar-
mat mittarfik sermersimasoq.
Timmisartortartut misilitta-
gallit kisimik missinnaapput.
- Qaqqanit anori ulorianar-
toq nalorninartorlu aqqutigi-
sinnaaniarlugu piginnaane-
qarluarnissaq siumullu na-
lunninngereernissaq pisaria-
qarpoq. Periarfissamik alla-
mik piareersimasuuteqartu-
arnissaq pisariaqartarpoq.
Taamaaliussagaanni sungiu-
sarnissaq pisariaqarpoq, taa-
maammallu timmisartortar-
tut sungiussisimasut qima-
gukkaangamik ajornartorsiu-
ngaatsiartoqalertarpoq. 1-
maaliallaannarluta ukiuni
20-ni misilittagaqareersoq
taarsersinnaanngilarput. Ta-
matuma saniatigut timmisar-
tortartut misilittagaqarluartut
misilittakkaminnik inuusun-
nerusunut tunniussisinnaane-
rat annaasarparput, J.J. Jes-
sen oqarpoq.
Atuuffippassuit
Maanna pissutsit taamaatsil-
lugit sakkutuut timmisartor-
tarsui sapersangajalerput, J.J.
Jessen oqarpoq. Upernaaq
Savalimmiuni ukiuunera sul-
lissineq peerniarneqaraluar-
poq. Iluatsinngilarli. Qulaa-
nit naalakkiisoqarpoq taama
eqqarsaateqarneq unitseqqul-
lugu. Taamani pinsepakken-
ip nalingaa, taamaammallu
savalimmiunit folketingimut
ilaasortaasut qanormita nas-
saarsiorsimassagaluarpat...
Annaassiniartarnerit ilu-
ngersunartuunertik pillugu i-
lisimaneqarnerugaluartut,
sakkutuut timmisartortartui
allanittaaq Kalaallit Nunaata
eqqaani atuuffeqarput. Imaa-
ni alapernaartuisarput, assar-
tuisarlutik oqartussaanermil-
lu aqutsisuullutik. Minnerun-
ngitsumik Tunumi.
- Immaqa pingaaruteqan-
ngitsutut isumaqarfiginarsin-
naagaluarpoq, inuilli inatsisi-
nik nalunngissusaat malillu-
gu nunatamik soqannginga-
jalluinnartumik atuinisinnaa-
nermut piumasaqaateqarner-
mi pingaaruteqarlualersin-
naapput. J.J. Jessen oqaluttu-
arpoq, tamatumanissaaq
nammineq timmisartuutilip-
passuit sermersuarmi nak-
kartartut eqqarsaatigai.
- Nalinginnaasumik ukiu-
mut marlussoriarluta timmi-
sartunik ntikisunik sermersu-
armut nakkarsimasunik an-
naassiniartarpugut. Suntiiffi-
it ilaanni sermeq kilometerit
pingasut tikillugit portussu-
seqartarpoq. Sermeq kilome-
tererpassuarni portutsikki-
artarpoq, taamaatsillugulu i-
sigisap portussusia nalileru-
m i naassi sarmat ti m m i sartor-
tartorpassuit kingusinaarlutik
paasisarpaat, tassanngaannaq
sermimut mittussanngorlu-
tik, J.J. Jessen oqarluttuar-
poq, oqaatigaalu aasakkut
Kitaani ujarlertarnerpassuar-
ni timmisartortartut pingaa-
ruteqarluinnartuummata.
Sakkutuul imarsiortut tim-
misartortartui timmisartor-
tartussanik ilinniartoqartuar-
put. Tamarmilli piumasaqaa-
tit sakkortuut anigorneq ajor-
paat, timmisartuutileqatigiif-
fiillu namminersortut kater-
sitillugit nutaamik eqqarsar-
nissaq pisariaqarpoq. Tarna-
tumunngali aaqqiissutissaq
tassaasariaqanngilaq akissar-
siarissaartitsinerulernissaq,
J.J. Jessen isumaqarpoq.
- Maannarpiaq ukiumut pi-
ngasoriarluta qaammatik-
kaartumik suliartortitsisarpu-
gut, taamatulli ingerlaannar-
sinnaanngilaq. S u 1 i artort i ts i -
sarnerit ullut 14-ikkaarlugit
sivisussuseqartariaqaraluar-
put. Taamaalilluni sulineq
pilerinarnerulissagaluarpoq
ilaqutaqarnermullu tulluun-
nerulerluni, kaptajnløjtnant
siunnersuuteqarpoq, taassu-
malu siunissaa timmisartor-
tartut siunissaattut nalorni-
nartigaaq.
Kaptajnløjtnant J.J. Jessen isumaqarpoq timmisartortartut
pigiinnamiarlugit suliartortitsisameq sivikillineqarsinnaasoq.
Kaptajnløjtnant J.J. Jessen mener, at man skal gøre udstatio-
neringsperioden kortere, hvis man vil holde på piloterne.
Sakkutuut imarsiortut timmisartortartui Hans Hedtoft-ip
umiunerata kingorna pilersinneqarput.
Søværnets Flyvetjeneste blev oprettet efter forliset af
Hans Hedtoft.
ASSJFOTO: AG