Atuagagdliutit - 06.05.1999, Qupperneq 11

GRØNLANDSPOSTEN
SISAMANNGORNEQ 6. MAJ 1999-11
Asanninneq
ilumoortoq
Kinguaassiutitigut atornerluisarnermik isiginnaagassiap
Upernavimmi pilersinneqartup, Katuami isiginnaartut
300-t anersaarnaveersillugit qullilinaveersaartippai
(EE) - Utaqqilaarit, angi-
suunngorlunga akiniaasin-
naaleruma sequtserumaar-
pakkit. Katuap inersuata isi-
ginnaartitsiviup naqqanut i-
perariarpallattarnera tusar-
saavoq, nukappissallu inuu-
suttunnguup tuattup iperari-
artarnerani, inersuarmi isi-
ginnaartut 300-t qissaseru-
manatik anersaamaveersaar-
put.
- Angisuunngoruma sequ-
millutit unatarsinnaalerukkit
utaqqilaarit. Taamaalioram-
ma toqussavakkit.
' Naak immaqa tamanna pi-
tinnaveersaqraluaripput, qa-
ratsatsinni angutip inersima-
sup nukappissamik tuattumik
pinngitsaaliineranik asseq er-
sarissiartortillugu natermut i-
perariarpallattarneq nipittori-
artuinnarpoq.
Nukappiaqqanik atorner-
luisarneq, inuiaqatigiit ka-
laallit paqumigisarujussuat,
isertugaq nukappiararpassuit
anguterpassuillu kisimiillutik
nammattariaqarsimasaat, a-
sanninneq ilumoortoq pillu-
gu isiginnaartitsinermi ta-
matsinnut erserpoq, taassu-
malu ingerlanerani isertugaa-
tit ajortut allat aamma saq-
qummertiterneqarput.
Isiginnaagassiaq isigin-
naartitsisartup ilitsersuisullu
Aagga Brummerstedt Dahl-
ip (Olsen-iusimasup) aamma
vicepolitikommisær Gert Ja-
kobsen-ip Upernavimmi su-
liarisimavaat.
Isiginnaagassiaq siorna sa-
paatip akunnerani imigassar-
torfiunngitsumi 18-imi Uper-
navimmi aaqqissuussinernut
atugassatut suliaavoq, illo-
qarfimmilu tassani isigin-
naartitsisartunit takutinne-
qarluni.
Gert Jakobsen oqarpoq, i-
siginnaagassiami pissusiviu-
sut tunngavigineqarsimasut.
- Politiini sulininnut atatil-
lugu suliat piviusut tunngavi-
galugit takutitsivugut.
Erseqqissaavorlu Aagga
Brummerstedt Dahl-ilu pin-
ngitsaaliinernik isiginnaa-
gassiamut ilanngussinissaq
aalajangeramikku sioorassu-
teqarsimallutik.
- Kisianni taakku tarratut
takutinnissaat aalajangerpar-
put. Pinngitsaaliinerni tama-
ni pissusiviusut tunngavigi-
neqarput. Taakkulu annoraa-
memup tunuani pisutut taku-
asi, oqarpoq.
Nukappiaqqat
ulorianartorsiortut
Tarrat atorlugit takutinneqar-
poq angut inersimasoq aala-
koortoq, puiaasamik tigum-
miarluni nukappiaqqamik
13-inik ukiulimmik oqaloqa-
teqartoq. Taassuma angunni
aallugu takkussimavoq, »i-
kinngunnilu« emgussimagu-
nartut.
Pisoq, ullutsinni meerar-
passuit inuuneranni pisartoq.
Angut aalakoortoq oqaloqa-
tikkuminartoq, kisiannili tas-
sanngaannaq qallilluni attuu-
alaarinnilersoq.
Tamanna sakkortoqisumik
kinguaassiutitigut atornerlui-
nermik kinguneqarpoq. Nu-
kappiararlu qanoq qisuariar-
pa. Soorunami annilaarsima-
qaaq, eqqarsaataalu siulleq
tassaavoq nammineq pisuul-
luni pinngitsaalineqarsimal-
luni.
- Immaqa amarpaluppal-
laarpunga. Immaqa nammi-
neq pisuuvunga. Anaanannut
oqaluttuassanerpunga. Taku-
sinnaavaami arlaannik nalaa-
taqarsimasunga.
- Naamik, taamaaliorusun-
ngilanga. Saqqummissan-
ngilaq. Naggataagummi ikin-
ngumma tamarmik tusassa-
vaat. Immaqalu aamma ua-
nga nammineq pisuuvunga.
Taamaammat aalajanger-
poq pinerlineqarnini nipangi-
utiinnarlugu pinngitsuusaa-
ginnarniarluni.
Ataataasoq
pinngitsaaliisoq
Ataataasit aalakuulerpoq, a-
naanalu kamaappaa nammi-
neq isumaginani suliartorta-
riaqarmat.
Kamaateruttortut paniat i-
nuusuttunnguaq angerlarpoq,
angunnilu »ataatap panin-
ngua«-nut soqutiginneqisoq
saammartitsiarlugu.
Qarlimminit coorpunit im-
miaaqqamik simernerasaar-
tunit 100 koruuni amuaa, ar-
naatali akomuserpaa.
Imaalitsiaannaq oqqanne-
rat persuttaaninngorpoq. Ar-
naa unatarneqarpoq inissia-
millu anisinneqarluni.
Paniat inuusuttunnguaq ar-
naminik malinninniaraluar-
poq, angutaatali nikuiffigalu-
gu unitsippaa.
Tamatuma kingorna pa-
nimmi qarlii nutsuinnarlugit
peerpai pinngitsaalillugulu.
Nukappiaqqap pineratut
taassumattaaq pinerluffigine-
qarnini nipangiutiinnarniar-
lugu aalajangerpoq.
Inooqatigiinnermi
kingomuttagaq
Suliarinnittut isiginnaagassi-
aq naggaserlugu, »ajunngit-
soq« anguniarlugu immitsin-
nut salloqittartamerput attut-
siarpaat.
Imatut eqqarsartarneq;
»Sooq taama maajunnartigi-
sut eqqarsaatigalugit ajortu-
nik eqqarsassavit. Nuanner-
sunik eqqarsarniarit«.
Meeqqanik kinguaassiuti-
tigut atomerluisameq ulluin-
nami inuunitta ilaatut aku-
ersaaginnalersimanerparput,
kalaallip usorsisimaartup isi-
gineqameranut ajorsaataam-
mat.
Angaaq issialluni soralus-
sani inerilersoq pillugu ta-
korluuivoq.
- Ullormi akissarsiffimmi
tullermi ilagissavara. Amaa-
mi qatanngutiga ullut arlerlu-
git imertartoq naluneqanngi-
laq.
- Malugineqassagaluarpat
pinerluuteqarsimasunik inis-
siisarfimmiittussanngorlunga
eqqartuupneqassaanga, illo-
qarfimmiillu qimagutilaas-
sallunga. Ajornavianngilaq.
- Uteruma inunnit isiginer-
lunneqassagunarpunga, quja-
nartumilli eqqaamasaqartar-
nerat sivikittarpoq. Eqqar-
saatitik tunuartitipallattar-
paat, aammami allarpassuar-
nik pisoqartarpoq.
Isiginnaartitsisartut
pikkorissut
Aagga Brummerstedt Dahl-
ip Gert Jakobsen-illu isigin-
naagassiaanni naggasiutigi-
neqartup issiavitsinnut taliti-
terluartippaatigut, immitsin-
nut sakkortuumik killisiortil-
luta.
Asanninneq Ilumoortoq
Silamiut isiginnaartitsisartui-
sa inuusuttut sakkortoqisu-
mik takutippaat.
Nukappissap Inuk Olsen-
ip aamma niviarsissap Mike
Villadsen-ip anniaammik ta-
kutippaatigut, itingaarami
inuilluunniit toqqarlugit isi-
ginnaajunaarlugit misiginer-
mik kinguneqartartumik.
Isiginnaagassiami inupi-
luusertut, meeqqanik ikkatil-
liisut pingasut Erland Olsen-
imit inuttaaffigineqarput. I-
norujussuartut tarraqalerluni
sumiorpaluutsit assigiinngit-
sut atorlugit oqaluppoq. Ta-
matta uumissuinermik maa-
junnermillu misigitilluta.
Aamma isiginnaartitsine-
rup kingorna Najaaraq Niel-
sen, Kathrine Andersen Qi-
sunnguaq Alaufesen-ilu ner-
sualaameqarluarput.
Isiginnaagassiaq imaanna-
annitsoq taanna Nuummi a-
tuartunut annernut takutinne-
qarpoq.
Ajoraluartumillu Katuami
isiginnaartitseqqinnissamik
pilersaaruteqartoqanngilaq.
Aamma Kalaallit Nunaata
sinnerani takutinneqartus-
sanngorlugu angalanissamik
pilersaaruteqartoqanngilaq.
Taamaakkaluartoq Silami-
ut pisortaat Simon Olsen ne-
riuppoq, kommunit allat isi-
ginnaagassiamut soqutigin-
nikkumaartut.
Aagga Brummerstedt Dahl
Paamiuniissimavoq, isigin-
naagassiamik taassumin-
ngarpiaq inuusuttut ilitserso-
riartorlugit. Isiginnaagassiaq
taanna sapaatip akunnerani
18-imut atatillugu kommu-
nip takutinniarpaa.
Pingasut nuanniitsumik pineqartut. Nukappiaq: Inuk Olsen, arnaq: Kathrine Andersen
niviarsiarlu: Mike Villadsen.
Det er de tre ofre i stykket Ægte Kærlighed. Den unge mand, Inuk Olsen, kvinden Kathrine
Andersen, den unge pige Mike Villadsen.
Isertomeq aqqunaasarpoq
toqutsisarlunilu
Kinguaassiuutitigut atornerluisarneq pillugu
oqallinnerup takutippaa inuit toqusarnerannut
nikallungasarnerannullu pissutaasoq
(EE) - Ukiuni 43-ni qamani
isertugaateqarpunga, ima an-
nernartigisumik, allaat ikia-
roorlunga imigassartorsimal-
lungalu imminut cigaritsinik
uutartarlunga. Arnaq 50-it
sinnilaarlugit ukiulik qamuu-
na attortissimaqisoq imminut
pinngitsaalilluni oqaluttuar-
tariaqarpoq, Katuami isigin-
naagassiamik - Asanninneq
Ilumoortoq-mik - isiginnaar-
nermi kingorna.
Ullumikkut toqqutissami-
nik nappaateqarpoq. Taman-
na pissutigalugu tarnit nakor-
saannik oqaloqateqarsima-
voq, taamalu isertugaatini
nassuerutigisariaqarlugu, i-
nuunerminut akornutaalluin-
narsimasoq.
- Ukiut 43-t qaangiummata
oqaluttuaraara sisamanik
ukioqarlunga pinngitsaaline-
qarsimallunga. Kiisami nipi-
tuumik oqaatigaara, toqqissi-
allappungalu eqqaaqqittaria-
qannginnakku inuuneralu i-
ngerlateqqillugu.
- Taamaattumik kajumis-
saarumavassi meeqqat ki-
nguaassiuutitigut atornerlun-
neqarsimasut tusaaniarne-
roqqullugit, arnaq tusamaar-
toq taamatut oqarpoq.
Angut inuusuttunnguaq ni-
kuippoq oqaluttuarlunilu
isertugaateqarluni uatsinnut
politiinulluunniit oqaluttua-
riumanngisaminik.
- Ersissutigaara pineqartup
akiniassagaanga, taamaattu-
mik isertugaatiga ilissinnut
oqaluttuarinianngilara.
- Isumaqarpungami ajun-
ngitsumik inuusoqarsinnaa-
soq eqqarsaatiginianngittu-
aannaraanni.
Timaatigut takuneqarsin-
naavoq isertugaatini qanoq
anniaatigitigineraa, naak a-
tomera sapinngikkaluarlugu.
Nutaajunngilaq
Tusamaartut utoqqasaat ilaa-
ta erseqqissaatigaa meeqqa-
nik kinguaassiuutitigut ator-
nerluisarneq meeraanermi
nalaani aamma ajomartorsiu-
taasoq.
- 1940-kkut ingerlaneranni
atuarfimmi ajortumik pine-
qartarpugut, unatarneqartar-
pugut, iperartorneqartarpu-
gut, uumisaarneqartarluta ki-
nguaassiuutitigullu atorner-
lunneqartarluta, angut utoq-
qasaaq oqarpoq.
Kisimiinngilatit-meersup
ujartorpaa kinguaassiuutiti-
gut atornerlunneqarsimasut
siunnersorneqartarnissaat.
- Siunnersuisalernissaq pi-
sariaqarluinnarpoq, soorlu
kommune aqqutigalugu. Ki-
simiingilatit-mi siunnersui-
sarnermi nalunngilarput mi-
sigisat taamaattut atornerat
ajornakusoortuusoq.
T al 1 imaagaanga ta
tallimaat
Ullumikkut Kalaallit Nu-
naanni kinguaassiuutitigut
atornerluisarneq ima nali-
nginnaatigaaq, allaat pine-
qaatissinneqarsimasunut i-
nissiisarfimmi inissat talli-
maagaangata, tallimaat tas-
saasartoq kinguaassiuutitigut
atornerluisimasutut eqqar-
tuunneqarsimasoq. Taamatut
februarimi paasiniaasimavoq
Elisæus Kreutzmann piner-
luuteqarsimasunut nakkutil-
liisoqarfimmeersoq. Pine-
qaatissinneqartunit 73-iusu-
nit 14-it pineqaatissinneqar-
simapput meeqqanut tun-
ngassuteqartunik.
- Amerlaqaat, eqqarsaati-
gigaanni inuit taama amerla-
tigisut eqqorneqarsimasut.
Pinerluffigineqartoq piner-
luffigineqartullu ilaqutai, pi-
nerluuteqartoq taassumalu
ilaqutai.
- Taamaattumik tunuarsi-
maartariaqanngilagut, ki-
nguaassiuutitigullu atomer-
luisoqarsimatillugu akerliler-
suinissaq ilinniartariaqarlu-
gu, Elisæus Kreutzmann o-
qarpoq.
Ukiuni kingullemi qitoma-
riit qatanngutigiilluunniit a-
toqatigiissimanerannik, ku-
jannissimanemik kanngut-
taatsuliorsimanernillu meeq-
qanut tunngasunik politiinut
nalunaarutigineqarsimasunik
Poul Hansen Nuummi poli-
tiineersoq naatsorsuisima-
voq.
Ukiut qulit ingerlaneranni
nalunaarutiginninnerit 1390-
inik amerlassuseqarsimap-
put.
1998-imiinnaq nalunaaru-
tigineqarlutik 348-t, 1997-
imi 294-it nalunaarutigine-
qartut.
Ilanngullugit eqqarsaatigi-
sariaqarput meeqqanut piner-
luuteqarnerit nalunaarutigi-
neqarneq ajortut.
- Misilittakkatsigut nalun-
ngilarput amerlasoorpassuit
isertuussisartut, Poul Hansen
oqarpoq.
Oqallinneq
Ajuusaarnartumik oqallin-
nermi malunnaateqarner-
saapput kommunemeersut
apeqqutinik akisisartut kom-
munemilu atorfillit, atuartit-
sisutut pissusilersortut, iller-
suivallaartut, suleqataasin-
naanerminnillu saqqumilaar-
titsiniarpallaartut.
Tusamaartut inimit aniani-
alerlutillu soqutiginartumik
paasissutissinneqarput.
Meeqqat kinguaassiuuti-
tigut atornerlunneqarsimasut
qanoq pissusilersortarneran-
nik paasiniaasameq Nuummi
meeqqanik paaqqinnittarfin-
ni piareersimaffigineqarsi-
mangilaq.
Siunnersuisartup Aagga
Lund-ip tulluusimaarluni o-
qaluttuaraa paaqqinnittarfiit
ilaanni sulisut meeqqat pis-
susilersortamerannik paasin-
ninnissamut pikkorissartin-
neqarsimasut.
Aviisimit aallartitaq sia-
niilliorluni eqqarsaraluarpoq
perorsaasut ilinniartinneqar-
nerannut tamanna ilaatinne-
qartartoq, pingaartumik inu-
iaqatigiinni kinguaassiuutiti-
gut meeqqanik taama ator-
nerluiffiutigisuni.
ASS7 FOTO: LIL-FOTO