Tíminn - 29.11.1975, Blaðsíða 2

2
TÍMINN
Laugardagur 29. nóvember 1975.
Frá ráAstefnunni um fæöubúskap landsmanna i gær.
Timamynd Róbert
Tæknimenn, fiskifræðingar og búvísindamenn gagnrýna:
„Skipulagsleysi í fæðubúskap
okkar til lands og sjávar"
Raufarhöfn:
Uppsagnir vegna
greiðsluörðugleika
ÖLLU starfsfólki i frystihúsinu
Jökli hf. á Raufarhöfn hefur verið
sagt upp störfum með viku fyrir-
vara. Er ljóst að þessar uppsagn-
ir, sem stafa af mjög erfiðri
greiðslustöðu fyrirtækisins, koma
til með að hafa veruleg áhrif á
lifskjör fólks á Raufarhöfn, enda
má segja að nær allir Raufar-
hafnarbúar byggi afkomu sina að
miklum hluta á frystihúsinu.
Það mun hafa verið i septem-
ber sl. sem sú staða kom upp að
verulegir greiðsluerfiðleikar
væru hjá fyrirtækinu. En undan-
farnar 6 til 7 vikur hefur það svo
ekki getað greitt starfsfólki laun,
og einnig skuldar fyrirtækið veru-
legar greiðslur til útgerðarmanna
vegna fiskkaupa.
Undanfarnar vikur hefur fram-
kvæmdastjóri fyrirtækisins verið
i Reykjavik til að reyna að útvega
fjármagn til að halda frystihúsinu
gangandi. En þær tilraunir munu
ekki hafa borið árangur.
Framkvæmdastofnun rikisins
hefur sett á fót þriggja manna
nefnd til að gera úttekt á rekstrin-
um, en niðurstöður þeirrar nefnd-
ar liggja ekki ennþá fyrir og er
vart að vænta fyrr en að nokkrum
tima liðnum. Raufarhafnar-
hreppur á 93 eða 94% af hlutafé i
Jökli en fyrirtækið hefur sérstaka
stjórn. Það var á sameiginlegum
fundi stjórnar Jökuls hf. og
hreppsnefndarinnar að ákveðið
var að láta framkvæma fyrr-
nefnda rannsókn.
SJ—Keykjavik — 1 gær efndu
Landvernd, Félag islenzkra bú-
fræðikandidata og Verkfræðinga-
félag tslands til ráðstefnu um
fæðubúskap Islendinga i ráð-
stefnusal Hótel Loftleiða.
Tilgangurinn með ráðstefnunni
var að kalla til samstarfs visinda-
menn i landbúnaði annars vegar
og sjávarútvegi eöa fiskifræði og
haffræði, hinsvegar, og auk þess
tæknimenn, sem starfa við fæðu-
og fóðuröflun. Á ráðstefnunni i
gær hélt Jónas Bjarnason efna-
verkfræðíngur þvi fram, að is-
lenzkur sjávarútvegur, gæti séð
stórþjóð fyrir nægilegu magni af
eggjahvituefni, eða 10-20 milljón-
um manna, miðað við veiðar
okkar, eins og þær eru nú. Stefán
Sigfússon búfræðikandidat hélt
þvi fram, að hægt væri að fram-
fleyta 10-15 sinnum fleira fólki
með islenzkum landbúnaði en nú
er gert. Hélt hann þvi fram, að við
þekktum landið of litið, stærð
hinna ýmsu tegunda gróðurlend-
is, og kort skorti til glöggvunar á
þvi.
Að sögn Jónasar Jónssonar rit-
stjóra sem var formaður undir-
búningsnefndar ráðstefnunnar,
var á ráðstefnunni rætt um, hvað
hafið við tsland gæti gefið af sér
af fóðri og matvælum, og hvað
landiö gæti gefið af sér. Erindi og
umræður miðuðust ekki sizt við
það, hve vel eða illa land og sjór
eru nýtt.
Rætt var um eggjahvitu
(protein) öflun og eggjahvitu-
notkun, en eggjahvita er mikil-
vægasta næringarefni fæðu og
fóöurs.
Það kom m.a. fram, að við ís-
lendingar neytum óþarflega
mikils af eggjahvituefni, sem er
óhóf, meðan meirihluti mann-
kynsins þjáist af skorti á eggja-
hvituefni.
Rætt var um orkunýtingu við
fæðu- og fóðuröflun, þ.e. hve
Bæjarstjórn ísa-
f jarðar leitar eignar
námsheimildar
á byggingum M.
Bernharðssonar hf.
FB—Reykjavik — Bæjarstjórn
tsafjarðar hefur samþykkt að
leita eignarnámsheimildar á
byggingum fyrirtækis M. Bern-
harðssonar hf. á Torfneslóð
Menntaskólans á tsafirði. Veru-
legur skriður mun hafa komizt á
þetta mál nú fyrir skömmu, þeg-
ar í ljós kom, að ekki yrði nein
fjárvciting á fjárlögum næsta árs
til Menntaskólans á tsafirði,
nema þvl aðeins að skólinn hefði
fengiö lóðina til umráða.
Timinn sneri sér til Guömundar
Sveinssonar, fréttaritara sins á
Isafirði, sem einnig á sæti i
bæjarstjóm þar. Sagði hann, að
reynt hefði verið að ná samkomu-
lagi við Marsellius Bernharðsson
um kaup á eigninni, en það hefði
ekki tekizt. Hlutlausir aðilar
hefðu verið fengnir til þess að
meta eignina, og hefði matið
hljóðað upp á 13 milljónir króna i
marz s.l., þegar það barst.
Marsellius Bernharðsson sætti
sig hins vegar ekki við þetta mat,
heldur vildi hann fá fyrir eignina
um 30 milljónir króna.
Þá sagði Guðmundur enn
fremur, aö árið 1919 hefði ísa-
fjarðarbær gefið út fjörulóðar-
reglugerð, þar sem kveður svo á,
að enga fjörulóð megi leigja i
bænum til lengri tima en 50 ára.
Lóðin undir skipasmiðastöð
Marsellíusar varleigð 1923 og ’24,
og leigutimi hennar er þvf út-
runninn. Ekki hefur verið sótt um
endurnýjun, né heldur hefði það
verið leyft. Samkvæmt fjömlóða-
reglugerðinni ætti heldur ekki að
greiða lóðarleigjanda nema þrjá
fjórðu hluta matsupphæðar, sem
væri þá fyrir þær byggingar, sem
á henni standa.
A nefndri lóð eru þrjú hús. Eitt
þeirra er sæmilegt, sagði Guð-
mundur Sveinsson. Þarna er til
húsa skipasmiðastöð sem getur
tekið 25-30 lesta báta. Stöðin
hefur ekki verið endurnýjuð neitt
upp á siðkastið, og er hún orðin
mjög gömul. Þarna hafa ekki
unnið nema 3-4 menn alla jafna,
og stundum aðeins unnið sáralít-
ið.
Eftir að ljóst varð, að engin
fjárveiting yrði til Menntaskólans
fyrir næsta ár, nema þvi aðeins
aö hann hefði fengið umráð yfir
lóðinni, tók bæjarstjóm Isafjarð-
ar málið fyrir á fundi sinum. Þar
var samþykkt með sex atkvæðum
gegn tveimur (einn sat hjá) að
hætta samningaviðræðum við M.
Bernharðsson hf., en leita heldur
eítir eignarnámi. Samþykki
skipulagsstjóra rikisins er
nauðsynlegt í slikum tilvikum, og
liggur það nú þegar fyrir. Siðan
verður einnig að fá samþykki fé-
lagsmálaráðherra. Að þessu
tvennu fengnu er málið sent til
eignarnámsmatsnefndar rikisins,
sem lætur fara fram mat, sem
siðan er óáfrýjanlegt.
LIÐASTIRNUN
í SAUÐFÉ LAND-
LÆG Á REYKJA-
NESI í A-BARÐA-
STRANDASÝSLU
miklu af fæðu og hver orkueining
skilar af sér o.s.frv.
Rætt var um þessi mál út frá
skynsamlegri nýtingu og verndun
fæðuauðlinda okkar og þeirri
spurningu varpað fram, hvort við
hefðum skipulagt fæðubúskapinn
skynsamlega.
1 erindum visindamannanna,
sem vinna i þágu sjávarútvegs-
ins, var röng nýting auðæfa hafs-
ins ofarlega á baugi, og mál
þeirra mjög i anda hinnar umtöl-
uðu „svörtu skýrslu” Hafrann-
sóknastofnunarinnar.
Hákon Guðmundsson,
formaður Landverndar, setti ráð-
stefnuna. Siðan talaði Vilhjálmur
Lúðviksson efnaverkfræðingur
um Að búaá Islandi. í máli sinu
gagnrýndi hann mjög skipulags-
leysið, sem rikjandi væri i
fæðubúskap landsmanna. Aðrir
ræðumenn voru Unnsteinn
Stefánsson, Jón Jónsson, Gunnar
Sigurðsson, Bjarni Guðmunds-
son, Bergsteinn Gizurarsbn, Frið-
rik Pálmason, Gunnar Ólafsson
og Jón Arnason.
Siðastur talaði Björn Sigur-
björnsson, forstöðumaður Rann-
sóknastofnunar landbúnaðarins,
um Hvert er og getur orðið hlut-
verk okkar. Loks voru almennar
umræður og umræðuhópar störf-
uðu.
SJ—Reykjavik — Liðastirönun,
sem rakin er til sjófugla, hefur
veriðlandlæglféá Reykjanesinu,
sagði Eirikur Ásmundsson, kaup-
félagsstjóri I Króksfjarðarnesi, I
viðtaii viö Tlmann. — t haust varð
að fleygja skrokkum af einum niu
kindum frá Stað á Reykjanesi,
sem komu I sláturhúsiö af mis-
gripum, en kjöt af fé með þessa
veiki er óhæft til matar. Veikinn-
ar varð einnig vart á öðrum bæj-
um, og svo hefur verið undanfar-
in ár, en óvenjumargar kindur frá
Stað tóku veikina að þessu sinni.
Hægt mun vera aö lækna veikar
kindur með einhverskonar vita-
mingjöfum, og mun það hafa
verið reynt nú I haust að Stað.
Páll A. Pálsson yfirdýralæknir
sagði Timanum, að hér væri ekki
um nýja veiki i sauðfé að ræða.
Liðastirðnun væri þekkt og talin
smitast i gegnum sár eða um
meltingarveg. Páli var ekki
kunnugt um þessi tilfelli i Reyk-
hólasveit i haust og sagði óvenju-
legt aö veikin tæki svo margar
kindur á einum og sama bænum.
WI

hJí
Í
I
í
Meðfylgjandi tölur yfir heild-
arveiði i nokkrum ám fékk
Veiðihornið hjá Mariönnu Alex-
andersdóttur, fiskifræðing hjá
Veiðimálastofnun. þyngdartölur eru' i islenzkum
Þetta er veiðin eftir kjördæm- pundum (s.e. 500 gr.) og
um iþeiin ám sem þegar cr búið skammstafanir eru þessar: Bl:
að reikna út. Athuga skal að bleikja, Ur: Urriði og sjóbirt
Heildartala. Heildarvigt Meðalvigt
Lax Bl. Urr. Lax Bl. Urr. Lax Bl. Urr.
1. Reykjaneskj.
Úlfarsá 2. Vesturland 438 24 2068 68 4.72 2.83
Laxá i Leirársv. 1654 6 46 11074 6 81 6.69 1.00 1.76
Andakilsá 331 1 2057 2 6.21 2.00
Flókadalsá 613 31 3183 58 5.19 1.87
Reykjadalsá, 275 2 19 1877 5 35 6.82 2.50 1.83
Straumfjarðará 755 5503 7.28
Laxá á Skógarstr. 167 9 1225 23 7.33 2.55
Laxá i Dölum 3. Vestfirðir 547 4548 8.31
Lyngdalsá 172 4 2 1041 10 2 6.05 2.50 1.00
Vikurá 4. Norðurland vestra 38 3 255 4 6.71 1.33
Hrútafjarðará+Síká 291 169 1 2344 423 2 8.05 2.50 2.00
*■ Miðfjarðará 1414 39 11955 116 8.45. 2.97
(með þverám) Viðidalsá + Fitjaá 1140 938 2 10185 1587 4 8.93 1.69 2.00
Fossá á Skaga 6 44 7.33
Húseyjarkvisl 5. Noröur. aystra 118 29 141 1022 32 245 8.65 1.10 1.74
Ormarsá 117 128 47 901 328 144 7.70 2.56 3.06
Deildará 189 1 1406 5 7.43 5.00
Svalbarðsá 172 . 1702 9.89 i
Hölkuá 118 4 1088 11 9.22 2.75
Hafnalónsá 6. Austurland 302 8 2760 24 9.13 3.00
Hofsá i Vopnaf. 1117 117 12 9977 271 27 8.93 2.31 2.25
Selá i Vopnaf. 553 52 1 4620 90 2 8.35 1.74 2.00
Fjarðará, Borgarf. e. 7. Suöurlund 15 84 4 86 148 4 5.73 1.76 1.0C
Kálfá i Gnúpv.hr. 4 9 23 23 15 43 5.75 1.66 1.86
£ Miðfjarðará vest. Þverám — Austurá, Vesturá og Núpsá