Tíminn - 07.09.1977, Blaðsíða 3

Mi&vikudagur 7. september 1977
3
Grænlenzku kvenfélagskonurnar viö komuna til Reykjavikur.
Timamynd: GE.
Grænlenzkar kvenfélags-
konur heimsækja ísland
GV-Reykjavik — A mánudags-
kvöld komu til landsins 25
grænlenskar kvenfélagskonur.
Þær eru úr tveimur kvenfélögum
á Grænlandi, kvenfélögunum i
Narssak og Julianeháb. Þær
dveljast hér i eina viku og nota
tækifæriö til aö feröast um og
kynna sér islenzka ullarvinnu. 1
dag og á morgun feröast þær um
Suöurland i boöi Sambands
sunnlenzkra kvenna og á fimmtu-
dag og föstudag fara þær um
Borgarfjörð i boöi Sambands
borgfirzkra kvenna. Um helgina
veröa þær i Reykjavlk og gista á
islenzkum heimilum.
BlaðamaðurTimansnáði tali af
Marie Asvid fararstjóra kvenn-
anna, á mánudagskvöldiö og bað
hana um að skýra frá starfi þess-
ara kvenfélaga á Grænlandi.
— Viö hittumst mánaðarlega
til að undirbúa starfið fyrir hvern
mánuð og felst það aöallega i
fyrirlestrahaldi og umræðum,
þar sem viö fáum sérmenntað
fóík — eins og lækna — til aö upp-
fræða konurnar. Við beitum okk-
ur aöallega fyrir fræðslu i heil-
brigðismálum. Við kennum Uka
matreiðslu á grænlenzkum mat.
Viö höfum margt fjár i Juliane-
háb og við höfum áhuga á að
kynna okkur islenzkan ullariðnað
á meðan við erum hér á landi
— Hver var aödragandinn aö
komu ykkar til islands og hvernig
er þetta fjármagnaö?
— Henrik Lund, sem er bæjar-
stjóri I Julianeháb kom til okkar
og hélt fyrirlestur um ísland.
Hann sagði, að hann myndi vera
okkur hjálplegur ef við hyggöum
á Islandsför. Við fengum svo
styrk frá bæjarfélögunum tveim-
ur og frá GOF, sem er mennta-
málaráö Grænlands. Þessir pen-
ingar léttu mikiö undir ferða-
kostnaðinum.
— Eru þessar konur flestallar
húsmæöur?
— Já flestar eru þær það, en
meö okkur í förinni eru lika ungar
konur, og það er okkur gleöiefni.
Ég vil koma þvi að — sagði
Marie — aö kvenfélögin græn-
lenzku myndu heilshugar taka á
móti islenzkum konum ef þær
kæmu i heimsókn til Grænlands
og við myndum sjá um allan
undirbúning fyrir þær.
Norðurland vestra:
Mun færri í
framhaldsnám
en ætlað var
áþ-Reykjavik — Það eru allar lik-
ur á þvi að nemendur sem hafa
lokið grunnskólaprófi muni ekki
skila sér eins vel til framhalds-
náms nú og eftir gamla kerfinu
sagði Sveinn Kjartansson
fræðslustjóri á Blönduósi i sam-
tali viö Timann i gær. — Hverjar
ástæöurnar eru er erfitt að skýra
en mér dettur helzt i hug að með
tilkomu grunnskólaprófs telji
Námsskrár í
tíu greinum
— þar á meðal ný náms
grein, samfélagsfræði
SJ-Reykjavík Grunnskólalögin
eru smátt og smátt aö koma tii
framkvæmda og eru m.a.
komnar tiu námsskrár i anda
nýju laganna. t fyrra kom aöal-
námsskrá grunnskóla, aimenn-
ur hluti og aöalnámsskrár i
móöurmáli, erlendum málum
(ensku og dönsku), tónmennt,
kristinfræöi, eðlis- og efnafræöi
og skólaiþróttum. i sumar komu
siöan námsskrár i mynd- og
handmennt, samfélagsfræöi og
heimilisfræði.
Ein þeirra námsgreina sem
nýju námsskrárnar fjalla um er
ný af nálinni, þ.e. samfélags-
fræði en hún nær aö nokkru yfir
það svið sem námsgreinarnar
átthagafræði. tslandssaga,
mannkynssaga, landafræði og
félagsfræði hafa fjallað um.
Samfélagsfræði fjallar um sam-
skipti fólks og samband þess við-
umhverfi sitt fyrr og nú, segir i-
aðalnámsskrá grunnskóla fyrir
þessa grein , og ennfremur:
Auk þess spannar hún viðara
svið sem hefur ekki nema að
nokkru leyti verið viðfangsefni
áðurnefndra námsgreina, þ.e.
samskipti manna og samband
þeirra viö félagslegt og náttúr-
legt umhverfi sitt.
1 námsskrá samfélags-
fræðinnar segir einnig að
megintilgangur náms i sam-
félagsfræði sé að:
— Búa nemendur undir virka
þátttöku i lýðræðisþjóðfélagi:
aö takast á við þau vandamál
sem biða þeirra i lifinu svo þeir
geti einir eöa i samvinnu við
aðra tekiö ábyrgar ákvarðanir,
sem varða þá sem einstaklinga
og samfélagið i heild.
— Nemendur öðlist þekkingu
á umhverfi sinu og þeirri ver-
öld, sem þeir lifa i og sögu henn-
ar: mismunandi félagslegum
aðstæðum og umhverfi: gerð is-
lenzks þjóðfélags fyrr og nú:
grundvallarreglum i samskipt-
um manna.
— Nemendur verði færir um
að afla sér upplýsinga um sam-
félagiö, vega þær og meta og
draga skynsamlegar ályktanir
einir og i samvinnu við aðra.
neniendur sig hafa náð ákveönum
námsáfanga. Og ef til vill hyggja
þeir á frekara nám i framtiöinni.
liins vegar er það augljóst mál að
þessir nemendur koma fæstir i
skóiana aftur.
Fjórir skólar á Norðurlandi
vestra verða með framhaldsnám
i vetur og sagði Sveinn að 75 til 85
nemendur kæmu i þá nú eftir að
hafa lokið grunnskólaprófi. En
þeir sem ættu rétt til framhalds-
skólanáms á Norðurlandi vestra
væru rétt um þrjú hundruð.
— Það var reiknað með að 85%
nemendanna myndu skila sér á
fyrsta ár framhaldsskólanna
sagði Sveinn — en það samsvarar
i rauninni þvi sem gjarnan var
kallað fimmti bekkur gagnfræða-
skóla. Þá á ég einnig við iðnskól-
ana tvo sem eru á Siglufirði og á
Sauðárkróki. Það fer eitthvað af
þessum nemendum á aðra staði,
en þeir eru tiltölulega fáir. Flestir
hafa einfaldlega hætt námi. Þetta
er slæm þróun og það eru ekki lik-
ur á aö þetta breytist mikið. Hins
vegar leit málið mun verr út i
sumar, þegar aðeins um 50 nem-
endur höfðu i hyggju að fara i
framhaldsskólana.
Norðmenn
veiða „Norður
landssíld”
Norski sjávarútvegsráöherrann
hefir fyrir nokkru ákveðiö aö
leyfa á ný veiöar á sild af norsk-
fsienzka siidarstofninum
(„Norðurlandssildinni”). Veiöi-
kvótinn er ákveðinn 100.000 hl., en
á s.i. ári var bannaö meö öllu aö
veiða sfld af þessum stofni. Veiöi-
kvótinn áriö 1975 var 38.000 hl. og
1974: 77.000 hl. Leyft er aö veiða
nú i haust 27.000 hl. i reknet og
73.000 I hringnót. Auk þess hefir
þegar veriö heimilaö aö veiða
didina I landnætur og eru þær
/eiðar byrjaöar.
Samkvæmt fréttum, sem
sildarútvegsnefnd hafa borizt
viða aö undanfarna daga, er fitu-
magn síldarinnar geysihátt eöa
25-27%, þ.e. eins og bezt var á
þeim tima sem sild af sama stofní
veiddist út af Noröur- og Austur-
landi. Til samanburöar skal þess
getið aö fitumagn af I. stæröar-
flokki Suðurlandssildar á s.l. ári
reyndist aöeins 15-18% og áriö
áður 14-17%.
Með tilliti til reynslunnar frá
árunum fyrir 1976, má búast við
að veiöi Norðmanna á norsk-
islenzku sildinni verði langtum
meiri en heimilaö er og aö mikiö
verði um svokallaða „svarta
slld” á markaönum frá Noregi i
haust og vetur.
Séö frá Búöum inn SnæG-Jsnes um Staöarsveit.
Páll Jónsson.
Ljósmynd:
Þriðja óþurrka-
sumarið í röð
— á sunnan verðu Snæfellsnesi
EH-Dal, Miklaholtshreppi Enn
eitt óþurrkasumariö er um garö
gengiö, hiö þriöja i rööinni meö
tilheyrandi erfiðleikum viö hey-
skap. Tiöarfar I júlimánuöi var
hiö harkalegasta og úrkoman I
þeim mánuöi mun meiri en i
fyrra. Mældist hún á Hjaröar-
felli 212 mm á móti 117 mm I
fyrrasumar. Heyskap miöaöi
litið I júll, enda hófst sláttur
víöa meö seinna móti. Eitthvaö
náöist þó af þurru heyi undir lok
mánaöarins. Votheysverkun
var næsta torveid vegna
rigninga og bleytu á túnum, en
var þó vænlegasta heyskapar-
aöferöin.
Tún eru viöa skemmd eftir
umferð undangenginna
óþurrkasumra og helzt horfur á
að gripa verði til kostnaöar-
samra aðgerða við aö malbera
helztu keyrslubrautir um þau,
ef ekki bregður til skaplegri
veðráttu næstu sumur.
Ágústmánuður hefur verið
sæmilega veöragóður, fremur
hlýr og án sífelldrar úrkomu.
Mikill skriöur komst á hey-
skap fyrstu viku þess mánaðar,
en þá stóö eini þurrkur þessa
sumars, en var þó sundurslitinn
af skúrum og ódrygöist veru-
lega fyrir þær sakir.
Náðust þá mikil hey. Vel'viör-
aði til votheysgerðar i ágúst.
Enn eiga ýmsir ólokið heyskap
og frágangi heyja en ljóst er að
þrátt fyrir allt er heyfengur hér
i sveit mikill að vöxtum en mis
jaín að gæöum, eins og verða
vill þegar um óþurrkasumur er
aö ræða.
Grasspretta var með mesta
móti, bæði á túnum og i úthaga,
og mikil gróska i öllum blóm-
jurtum.
Nú um mánaðamót er brugðiö
til kaldrar NA-áttar meö
óvenjumiklum snjó til fjalla
miðaö við árstima og haustblær
á veðráttunni.
Reykvíkingar minnugir
á bifreiðaskoðunina
— bifreiðaeftirlitið flyzt um mánaðamótin
KEJ-Reykjavik -Viö erumkonuiir
upp I 40 þúsund i nútnerarööinni
og mér sýnist ekki vera mikil
vanhöld aö þessu sinni, sagöi
Ragnar Jónsson verkstjóri viö
skoöun hjá Bifreiðaeftirliti rikis-
ins þegar Timinn haföi samband
við hann i gær. Sagði Ragnar, aö
lögrcglan heföi augun opin fyrir
óskoðuðum bifreiöum með lág
ndmer en ekki heföi veriö taliö
nauösyniegt aö gera mikla her-
ferö til aö fá menn til skoöunar
meö bila slna, þvi eins og fyrr
segir hafa þeir skilaö sér nokkuö
vel. Sagöi Ragnar að þeir skoöuðu
eina 2000 blla á viku og reiknaöi
hann meö aö skoöun lyki nokkuö
fyrir jól a.m.k.
Þá sagði Ragnar, að nú væri
farið að hilla undir að bifreiða-
eftirlitið flytti i hin nýju húsa-
kynni sin og raunar reiknaö með
að það yrði um mánaðamótin.
Skrifstofuhúsnæöi er svo að segja
tilbdiö og varla stendur á ööru en
aö fá sima i húsið. Hins vegar
sagði Ragnar að enn yröi skoöaö
úti um skeið eða þangað til að-
staðan væri tilbúin innanhdss,
sem ekki yrði i vetur. Þegar sú
aðstaða verður komin i gagnið,
sagði Ragnar, verður skoöunmni
sennilega dreiftmeira yfirárið og
álagið minnkað á veturna, þannig
að menn gætu a.m.k. tekið sér
sumarfri i fólegheitum.