Tíminn - 04.11.1977, Page 13

Föstudagur 4. nóvember 1977
Föstudagur 4. nóvember 1977
13
12

Gunnar örn hjá einu málverka
Kjarvalssta&ir eru vel nota&ir
þessa dagana, báöir salirnir eru
fuliir af myndum, en þaö er
fremur sjaldgæft aö tvær stórar
einkasýningar séu þarna sam-
tfmis.
Þeir sem sýna eru Gunnar
örn, sem sýnir f austursal, en
Gunnar Örn í austursal
Benedikt Gunnarsson f vestur-
sal.
Skal nú fjallaö ofuriitiö um
hinn fyrrnefnda sem sé Gunnar
örn.
Lærðir og ólærðir
Gunnar örn hefur aö baki dá-
litið sérstæ&an feril sem málari,
sem hann rekur 13 ár aftur i
ti&ina. Hann er ólær&ur málari
hefur ekki gengiö á myndlistar-
skóla. Hvorki hér á landi né er-
lendis en þaö ver&ur aö teljast
óvenjulegt á vorum dögum, þar
sem svo mikiö er lagt upp úr
kerfinu sem gerir alla eins.
Þess sérá hinn bóginn ekki
sta& I myndverkum Gunnars
Arnar aö hann sé sjálf-
menntaöur. Þetta er sér í lagi
merkilegt, þar eö hann málar
mest mannslikama en þaö er
annars sú tegund myndefnis,
þar sem breiöast bil er milli
læröra og ólæröra. Ólæröir
menn gera oft einkennilega
likama, hinir læröu passa aftur
á móti hin akademisku hlutföll
og ef maöur telur lappirnar
undir boröinu viö sf&ustu kvöld-
máltlöina kemur I ljós meö deil-
ingu aö manneskjan hefur tvo
fætur.
Samt sker þetta þó ekki end-
anlega úrum myndgæ&in: Hóis-
fjalla-Kristur Jóns bdnda i
Möörudal er þannig séö miklu
eftirminnilegri altaristafla en
flestar aörar sem málaðar hafa
verið á þessari öld —'bæöi hér-
lendis og erlendis, þvi kerfis-
þrælarnir eru oft býsna daufir,
lika þegar þeir hanga yfir
altarinu.
■ — Drengurinn varö snemma
ólæs, sag&i skáldiö og Steinn
Steinarr bar&i kennara sinn
meö spýtu fyrir þaö aö kenna
honum aö lesa.
Ndg um þaö.
Einhæfnikrafa tímans.
Þótt Gunnar örn hafi nú
málaö 113 ár aö sögn er þaö lík-
lega ekki fyrr en á þessum ára-
tug aö hann skapar sér traustan
sess sem málari og myndlistar-
maöur. Myndir hans frá fyrri
árum vöktu talsverða athygli,
næstum þvl óhugnaö.
Hann úrbeina&i fólk og hold-
rosan hékk I flyksum samanviö
innyfli og vööva.
En smám saman komst meiri
kyrröá hlutina. Myndimar voru
ekki lengur tómar krufningar-
skýrslur þótt þær væru af holdi
og blóöi áfram. Húöin snéri rétt
og viss einföldun átti sér staö.
Fyrst i formi og teikningu
siöan komst skipan á litinn lika
unz nú er svo komiö aö sérkenn-
in eru i rauninni fá.
Gunnar öm hefur náö mjög
góöri tækni meö oliulitum. Tdn-
ar hans eru grafiskir og iöandi
af lifi, Hann er djarfur meö liti
og spilar frjálst og opiö spil.
A hinn bóginn eru myndefni
hans ekki lengur frumleg, held-
ur einhæf og stö&nuö: Bert
kvenfólk og andlit.
Þaö skal aö vlsu viöurkennt,
aö nútlminn heimtar sérfræö-
inga á öllum sviöum. Flestir
frægir málarar samtimans
halda sig viö aöeins eina mynd,
sem þeirmála aftur og eiftur, —
aftur og aftur. Hlekkir heims-
fræögaránnar eru stuttir á vor-
um dögum og viöfangsefnin eöa
viöfangsefniö er sifellt aö veröa
stærri og gildari þáttur I frama
myndlistarmanna heimsins, þvl
krafan snýst um hina dæmi-
geröu mynd. Þetta hefur haft
vlötæk áhrif.
Þetta kallar á einhæfni en
ekki einsdæmi.
Gunnar öm er þó ekki á þess-
ari leiö, þröngt afmarkaö sviö
er krafa samtimans.
Gunnar öm býöur ekki upp á
neinar sérstakar nýjungar a&
þessu sinni. Sumarstúlkur hans
frá þvi I vetur voru sömu ættar
og þessar sem hann er meö
núna. Plastbrjóst á eina mynd
eöa tvær, gerir aöeinsilltverra.
Alls munu um 60 verk vera á
sýningu Gunnars Arnar, þar af
nokkrar stórar' myndir tveir
sinnum tveir, eða meira. Þetta
gefur sýningunni aukinn kraft,
þótt stóru myndimar séu ekki
eins vel geröar tæknilega og
minni myndirnar aö voru mati.
Gunnar örn er I hópi efnilegri
yngri málara. A þvl er ekki
minnsti vafi. Hitt er svo annað
mál.aö framvindan getur oröiö
örlagarik. Sta&an núna er ekki
alltof sannfærandi.
Hvaöa leiö á að velja? A aö
mála sömu myndina upp aftur
og aftur, ganga sig upp a&
hnjám á þessu einstigi eöa ry&ja
nýja braut?
Þvi verður málarinn aö svara
sjálfur: — I málverki.
Sýningu Gunnars lýkur um
helgina.
Jónas Guömundsson
Með elju
og
iðjusemi
Sýning Benedikts
Gunnarssonar
Benedikt Gunnarsson listmál-
ari sýnir 100 myndir ( á skrá) á
Kjarvalsstö&um dagana 29.
oktdber til 6. nóvember. Hann
leggur undir vestursalinn og
hengirupp utan á hann lika, þar
sem heitir hliöarsalur.
Þarna eru 55 oliumálverk og
45 pastelmyndir og eru mynd-
iraar geröar á siöustu 6-7 árum,
en flestar eru 2-3 ára gamlar.
Sem áöur hefur komiö fram,
þá sýnir Gunnar öm á sama
tima I austursalnum, og má þvl
segja aö nú sé þétt setinn
bekkurinn, eftir hálf eymdar-
fólk í llstum
lega daga á Klömbrum.
Hér I blaðinu var vikiö að þvl
aö Gunnar örn heföi ekki stund
aö nám i listaskólum, heldur
farið slna eigin leiö, Benedikt er
andstæöan, hefur að baki
langan feril i skóla, þvl hann
stundaði listnáin I tæpan ára-
tug, eða frá 1945-1953/ fyrst viö
Myndlista- og handlöaskólann,
siöan viö Konunglega listahá-
skólann I Kaupmannahöfn og
viö listaskóla R.P.Böyessen I
Ríkislistasafninu I sömu borg,
og hann nam i París og Madrid.
Benedikt tók auk þess mynd-
listarkennarapróf og kenndi um
skeið viö Myndlista- og handlöa-
skólann, og siðar viö kennara-
skólann, og er nú lektor I mynd-
list viö Kennaraháskóla Islands.
Þaö er flott staöa.
Jafnframt kennslustörfum,
hefur Benedikt Gunnarsson
veriö ötull myndlistarmaöur,
hefur haldiö tólf einkasýningar,
þar af einá erlaidis, og myndir
hans hafa fariö vlöa um lönd á
samsýningar. Seinast sýndi
hann I Reykjavik áriö 1973 og
Beuedikt Gunnarsson meö tvö verka sinna.
hann hefur gert veggskreyt-
ingar vlöa, bæöi úr steypu og
gleri, auk málaöra mynda.
Hann er þvi maöur iöni og
elju.
Myndlist Benedikts
Gunnarssonar
/ Þaö er mál manna, aö Bene-
dikt Gunnarsson sé einhver
lær&asti myndlistarmaöur
þessa lands. Hann tekur llfs-
starfsiftalvarlega, ogmun hafa
kynnt sér vinnubrögö mynd-
listarmanna á fjölmörgum stöö-
um, þött hann vinni myndir
sinar einkum i oliu og pastel.
Myndir hans eru geröar af
kunnáttu og næmri tilfinningu.
Myndefnin eru llka hin marg-
vlslegustu, en þótt þeim séu
valinalgeng nöfn og hversdags-
leg, einsog t.d. Kvöld I sjávar-
þorpi, Ma&ur og verksmiöja og
Kvöld viö hafiö, þá nálgast hann
ekki viöfangsefni sitt af neinu
sérstöku raunsæi, t.d. eins og
Jón úr Vör og fleiri skáld gera I
kvæöum sínum. Nafnið er oftast
aöeins heiti meö tiltölulega
veikum tengslum viö hinar ein-
stöku myndir.
Myndir Benedikts Gunnars-
sonar eru I vissum skilningi sér-
stakur heimur, eöa veröld, sem
menn upplifa, ekki eins og
saltan storm I sjávarplássi eöa
kalda jöröina, heldur eru þetta
meira og minna sýnir mitt á
milli draums og veruleika.
Myndirnar eru hvorki saga né
samtiö, heldur hin ókomna tlö,
með geimferöum og óendan-
legri vidd.
Þaö kemur lika I ljós, aö
tengslln viö nöfnin eru sterkust,
þegar myndirnar bera fram-
tíöarleg nöfn. Geimfariö viö
skotpallinn, Flugstjórinn og
Geimfarar ræöa eillfðarmálin
o.s.frv.
Eldgosiö i Vestmannaeyjum
hefur orðið Benedikt drjúgt
myndefni, en einnig þar minna
myndimar meira á seinagang-
inn i sköpun jaröar, en flótta
upp á lif og dauöa undan eldi.
Einkenni mynda Benedikts
Gunnarssonar eru nákvæmni og
vandvirkni. Hann hefur flnt iita-
skin og kastar ekki höndunum
til neins. Ef finna á aö ein-
hverju, þá viröist honum hætta
til' aö teikna meö litunum, en
þaö getur leittaf sér hálfgeröan
vandræ&agang, þvl önnur úr-
ræöi eru betri.
Benedikt tekur ekki mikla
áhættu i myndlist sinni, heldur
vinnur af kaldri ró, og hann
veröur þvl aö sætta sig viö þá
staöreynd, aö sá sem ekki
málar verulega vondar myndir
annaö slagiö, á ekki von á hinu
einstæða i einni og einni mynd.
Útkoman staölást, þvl þótt
myndimar séu margar, þá er
uppskriftin ein.
Þó má segja sem svo, aö upp-
skera hins stranga aga sé tals-
verö, þótt hún komi ekki I gus-
um. Þarna er aö finna margar
ljómandi vel gerðar myndir, en
því miöur, engar verulega
vondar og enga einstæöa mynd
eöa frábæra.
Astæöa er til þess aö hvetja
almenning til þess aö sækja
þessa stóru og vöndu&u sýningu
og myndlistarmenn eiga þarna
lika erindi, þvi þetta er lær-
dómsrik sýning I bezta skilningi
þess orö.
J ónas G u&mundsson
Stefnuræða forsætisráðherra
0
kaupmætti, sem sýndur var I töl-
um örskamma stund 1974 en þá
varekki grundvöllur fyrirað gæti
staöist. Munurinn er sá, aö nú
gæti veriö von um aö tryggja
þennan kaupmátt I raun til fram-
búöar, ef hyggilega er á málum
haldiö.
— Afla þarf viöbótartekna til
rikissjóðs eöa draga úr rlkisút-
gjöldum vegna launasamninga
viö opinbera starfsmenn. A þessu
stigi eru ekki geröar ákveönar til-
lögur i þeim efnum, en þaö veröur
verkefni þings og stjórnar viö af-
greiöslu fjárlaga.
— Umbótum I skattamálum veröi
komiö á I framhaldi af tillögum
og umræöum á Alþingi á si&asta
þingi. Rlkisstjómin hefur ákveöiö
aö beita sér fyrir þvi, aö staö-
greiðslukerfi skatta verði komiö á
fráogmeöl. janúar 1979 og ikjöl-
fariö veröi söluskattinum breytt i
viröisaukaskatt. Væntir rikis-
stjórnin þess, aö Alþingi veiti til-
lögum hennar i þessu efní
brautargengi.
Peningamarkaður og
lánsfjármál
Óhjákvæmilegt er aö hamla
gegn aukinni neyslu og fjárfest-
ingu einkaaöila meö a&geröum i
peninga- og lánsf jármálum, jafn-
framt því sem nauðsynlegt fram-
doö á rekstrarlánum til atvinnu-
veganna sé tryggt.
örva veröur sparnaö meö
breytingum lánskjara I samræmi
viö verölagsþróun, bæöi meö
notkun ver&tryggingarákæöa,
breytilegum veröbótaþætti vaxta
og fjölgun sparnaöarleiöa, er
hentaö geti einstaklingum. At-
vinnureksturinn fær ekki nauö-
synlegt rekstrarfé án aukinnar
sparif jársöfnunar einstaklinga.
Stefna veröur aö þvi aö veita
rekstrarlánum forgang, en draga
úr lánum til fjárfestingar, jafn-
framt a&haldi i útlánum banka-
kerfisins. Jafnframt verður aö
tryggja áframhaldandi afuröa-
lánafyrirgreiöslu til atvinnuveg-
anna, en á móti draga úr þátttöku
bankakerfisins i lánum til fjár-
festinga rlán as jóöa.
I lánsfjáráæthin veröi a& þvi
stefnt, aö fjárfestingarlánasjó&ir
fjármagni ekki aukna fjárfest-
ingu á vegum einkaaöila framyfir
þaö sem nú er, enda er gert ráö
fyrirþví, aö fjármunamyndun at-
vinnuveganna minnki um 2-3% á
næsta ári.
Frjálsræðisstefnan
Ríkisstjórnin hefur fylgt stefnu
frlverzlunar I utanrikisviöskipt-
um og framkvæmdafrelsis innan-
lands. Þessi stefna hefur sannaö
gildi sitt. Enn eimir þó eftir af
skömmtunarstefnunni I gjald-
eyrisverzlun, bæöi aö þvi er varö-
ar yfirfærslur til annarra þarfa
en vörukaupa, t.d. feröalaga, og
þess er varöar rétt Islénzkra
borgara til aö eiga gjaldeyri I is-
lenzkum bönkum, sem aflað hef-
ur veriö meö eölilegum hætti. A
sama hátt má segja, aö meöan
vextir af útlánum lánastofnana
eru ekki i samræmi viö verölags-
þróun, hljóti eftirspurn eftir láns-
fé aö vera umfram framboö, og
þvi ráöi úthlutunarvald lána-
stofnana miklu um ráöstöfun
fjármagns og þar meö eignatil-
færslur af völdum veröbólgunnar.
Unniö hefur veriö að þvl meö
ýmsum hætti aö bæta úr þessum
vanköntum og koma á heil-
brig&ari lánamarkaöi og bættri
ávöxtun sparifjár, þótt viö
ramman reip hafi veriö aö draga
vegna hinnar miklu verðbólgu.
Lánsskilmálar og ávöxtunarkjör
hafa verið endurskoöuö bæöi meö
hækkun vaxta og aukinni verö-
tryggingu, þar sem þaö hefur átt
viö. Meö þessu hefur ávöxtun
fjármagns fjárfestingarlánasjóða
og llfeyrissjóöa veriö bætt veru-
lega, þóttenn sé þar þörf umbóta.
Meö útgáfu spariskirteina og þó
sérstaklega með stofnun vaxta-
aukareikninga viö innlánsstofn-
anir, hefur almenningi veriö gef-
inn kostur á hagkvæmu ávöxt-
unarformi á veröbólgutlmum.
Vinsældir vaxtaaukareikning-
anna hafaborið vitni áhuga fjölda
fólks á sparnaöi, ef þaö fær trygg-
ingufyrirsómasamlegri ávöxtun.
Er þetta eindregin hvatning til aö
haldaáfram lengraá sömubraut.
A s.l. sumri var tekin sú
ákvörðun aö allir vextir skuli aö
hlutaajn.k.ráöastaf hraöa verö-
bólgunnar. Meö þessu var stigiö
spor til aö auka sparnaö og koma
á jafnvægi, hvort tveggja dregur
úr veröþenslu. Þessi nýskipan
vaxtamála ver&ur ekki fullreynd
fyrr en á þessu hausti, eöa á
næstaári.enhérerum viö á íéttri
leiö. Auk þess þarf aö gera nýjum
atvinnugreinum og gömlum jafn
hátt undir höf&i I lánamálum, en
aö þvi hafa vaxtaákvaröanir á
þessuári einmitt miðað.
Viöskiptaráöherra hefur falið
Se&labanka Islands aö kanna
vandlega leiöir til þess aö rýmka
rétt manna til aö eiga gjaldeyri
og stofna til gjaldeyrisreikninga
viö islenzka banka meö e&lilegri
ávöxtun og yfirfærslueftirliti, i
þvl skyni aö fjölga leiöum til að
verötryggja sparnaö. Gæti slik
nýbreytni bæöi aukiö gjaldeyris-
skil og innlendan sparnaö.
Enginn vafi leikur á því, aö
raunhæf láns- og ávöxtunarkjör
eru forsenda aukins frjálsræöis á
lánamarkaönum, þar sem jafn-
vægi framboös og eftirspurnar
komi i staö skömmtunar og for-
réttindakerfis. En sllk breyting er
lika forsenda þess, aö hægt sé aö
auka frelsi i gjaldeyrisviöskipt-
um. Sé þetta skref stigiö til fulls,
svo a& peningaeign á Islandi væri
þannig ávöxtuö, aö hún væri ætlö
jafngild erlendri eign, gæti það
reynst jafn afdrifarikt fyrir efna-
hagslegt jafnvægiogframfarir og
frlverzlunarbreytingarnar áöur.
Þetta er sú grundvallarbreyting i
peningaviðskiptum i landinu,
sem nauösynlegt er, aö stefnt sé
aö.
Atvinnustefna næstu ára
Reynsla slðustu ára og áratuga,
meö miklum sveiflum i útflutn-
ingstekjum og þar af leiðandi
tekjuskiptingar- og ver&bólgu-
vanda, sýnir ótvirætt þörfina
fyrirtvennt: Annarsvegar.aö ls-
lendingar hafi einir óskoruö
yfirráð auölinda sjávarins kring-
um landiö, svo að þeir geti nýtt
fiskistofnana skynsamlega og
tryggt viögang þeirra, og hins
vegar aö auka þurfi fjölbreytni
atvinnuveganna, ekki sizt útflutn-
ingsatvinnuveganna. Hiö siöara
er þeim mun brýnna sem fisk-
stofnunum eru meiri takmörk
sett. Það er augljóst aö skjóta
þarf nýjum stoðum undir at-
vinnuvegina til þess aö fjölgandi
þjóö séu tryggð góö lifskjör.
Þannig er þaö helsta verkefniö i
islenzkum atvinnumálum aö
tryggja framfarirannars vegar á
grundvelli sjávarútvegs og ann-
arra heföbundinna greina, og hins
vegar hvers konar iðnaöur, sem
hagnýtir orkulindir landsins, sér-
stök hráefni þess og verkþekking
landsmanna. Þessar leiöir liggja
saman, ef rétt er á haldiö. I báö-
um tilfellum er greiöur aögangur
aö heimsmarkaöi nauösynlegt
skilyröi fyrir framförum.
I sjávarútvegi eru nú tvö verk-
efni brýnust. Annars vegar verö-
ur aö leysa rekstrarvanda fisk-„
vinnslunnar I landinu, sem nú
gllmir viö rekstrarhalla vegna
-örrar kostna&arhækkunar og
breytinga I skiptingu afla milli
landshluta. Hins vegar er fram-
tlðarmálið stjórn fiskveiöa, eink-
um sóknar i þorskstofninn, og
fjárfestingar til fiskveiða.
Drög hafa þegar verið lögö
fram aö lausn rekstrarvanda
frystihúsanna með þvi að viömiö-
unarverö til fiskvinnslustööva
hefur verið hækkaö og önnur
fyrirgreiðsla aukin til a& bæta
nýtingu hráefnis, fjármagns og
starfskrafta i fiskvinnslutækjum,
sem átt hafa I rekstrarörðug-
leikum. Þessar ráöstafanir veröa
nánar ákveðnar á næstu vikum,
en nú er lokiö athugun Þjó&hags-
stofnunar á stööu fiskvinnslunn-
ar. En viö blasir vandi vegna
fyrirsjáanlegrar kostnaöarhækk-
unar.
Stjórn fiskveiða hefur veriö
mjög til umræöu á þessu ári. Nú
viröast horfur á, aö útilokun er-
lendra veiöiskipa frá Islandsmið-
um og veiðitakmarkanir fyrir
islenzk skip muni takmarka
þorskaflann á Islandsmiöum viö
um þaö bil 325 þúsund tonn. Þessi
afli er verulega yfir þeim mörk-
um, sem fiskifræöingar hafa ráö-
lagt, þ.e. 275 þúsund tonnum, en
felur þó I sér 20-25 þúsund tonna
minni heildarafla en 1976. A
næstu árum rlður á aö takmarka
sókn i þorskstofninn, en örva til
sóknaríaöra stofna, sem ekki eru
ofnýttir. Þetta hefur einmitt tek-
ist að verulegu marki á þessu ári.
Rikisstjórnin telur hins vegar,
aö ekki sé, af félagslegum og
efnahagslegum ástæ&um.unnt aö
beita svo harkalegri takmörkun
sóknar, sem þyrfti til aö halda
aflanum i 275 þúsund tonnum á
ári á næstunni. En hún telur jafn-
framt aö á grundvelli fyrirliggj-
andi athugana megi byggja
þorskstofninn upp hægt og sig-
andi meö því aö miöa þorskaflann
á næsta ári viö 315-325 þúsund
tonn. Þetta mun takmarka sókn-
ina stórlega á næsta ári, ekki sið-
ur en I ár. Með þessum hætti og
með þvl að hægja á endurnýjun
flotans og flýta þvl aö ófullkomin
eldri skip hætti veiöum, mætti ná
hagkvæmri nýtingu þessa mikil-
vægasta nytjafiskstofns á Is-
landsmiöum á næsta áratug.
Rlkisstjórnin hefurí samræmi við
þetta takmarkað mjög lánafyrir-
grei&slur til fiskiskipakaupa er-
lendis.
A undanförnum árum hefur
verið unniö stórvirki I virkjun
fallvatna og jarövarma. Nú kann
aö vera ástæ&a til aö hægja á
feröinni og undirbúa um leiö nýja
sókn á þessu sviöi, sókn sem ekki
ofbýöur fjárfestingarstarfsem-
inni i landinu. Skipulagsumbætur
I orkuiðnaöi eru einnig I undir-
búningi. Almennur i&na&ur hefur
vaxið mjög á siöustu árum þrátt
fyrir aukna samkeppni viö inn-
flutning. Þótt sú samkeppni sé
bæ&i holl Islenzkum iönaði og
þjóöarbúinu, veröur aö gæta þess
aö aðstaöa hans sé sem sambæri1
legust viö þaö, sem erlendis ger-
ist. A þessu ári hefur veriö unniö
aö ýmsum endurbótum á
rekstrarskilyrðum iönaöar og
verður þvi starfi haldið áfram á
næstunni og Alþingi gerö grein
fyrir þvi.
NauöSynlegt er aö umhverfis-
vernd sé jafnan höfð i huga viö
ákvaröanir um orku- og stóriðju.
A þessu þingi mun ríkisstjórnin
leggja fram frumvarp til laga um
umhverfismál, þar sem gerðar
eru tillögur um heildarstjórn
þeirra mála.
A sviöi landbúnaöar mun rlkis-
stjórnin beita sér fyrir ráöstöfun-
um til aö draga úr offramleiöslu
landbúnaöarafur&a, m.a. meö
endurskoöun útflutningsuppbóta.
Rétt er aö geta þess, að skilningur
á þessu vandamáli kom fram á
fundi Stéttarsambands bænda i
haust.
Unniö veröur aö þvi, aö verö-
myndarkerfi verzlunar og þjón-
ustu sé gert frjálslegra, þannig aö
hagsmunir neytenda séu betur
tryggöir en nú er. Jafnframt
veröur stefnt aö þvi aö afnema
misræmi á milli atvinnuveganna
og á milli fyrirtækja I einkaeign
og opinberum rekstri.
Nauðsynlegt er aö setja ný
lagaákvæði um störf sáttasemj-
ara rikisins.
Ný heildarlöggjöf um verka-
skiptingu rfkis og sveitarfélaga
hefur lengi veriö I undirbúningi.
Vonir standa til þess, aö greinar-
gerð nefndar, sem unnið hefur aö
þvi verki, veröi lögð fram I vetur.
Rlkisstjdrnin mun beita sér
fyrir viðræðum fulltrúa þing-
flokka um breytingar á kosninga-
löggjöfinni. Þess hefur veriö fariö
á leit viö stj órnarskrárnefnd, aö
hún geri grein fyrir störfum
slnum og tillögum, ekki slzt um
kosningalög og kjördæmaskipan.
Aö venju fylgir ræöu þessari
skrá yfir helstu lagafrumvörp,
sem I undirbúningi eru I einstök-
um ráöuneytum og veröa væntan-
lega lögð fram á þessu þingi. Er
sú skrá þó .ekki tæmandi.
Lokaorð
Forsenda allra framfara i at-
vinnumálum er jafnvægi I þjóöar-
búskapnum. Jafnvægi næst ekki
nema meö samstilltu átaki allra,
sem áhrif hafa á þróun efnahags-
mála. Stjórnvöld veröa aö hafa
stuöning almennings og samtaka
hans tilaö tryggja þetta jafnvægi
og þar meö framfarir og batnandi
lifskjör i landinu á næstu árum.
Sllkt samstarf og stuöningur
veröuraö vera byggt á sameigin-
legu mati á þvi hver sé fram-
leiöslugeta þjóöarbúsins. Raun-
sæi veröur aö ráöa þessu mati en
ekki óskhyggja eöa gylling á
framtíöinni.
Rlkisstjdrnin lætur nú vinna aö
undirbúningi þjóöhagsáætlunar
til lengri tima, þannig aö ræöa
megi á sama grundvelli um
tekjuskiptingarvandann I þjóöar-
búinu og svigrúmiö til fram-
kvæmda, einkaneyzlu og opin-
berra umsvifa og þar meö skatt-
heimtu. Þetta verk verður kynnt
á þessu þingi.
Sú efnahagsstefna, sem hér er
lýst, byggist á forsendum, sem
geta brugðist. E f þaö g eris t, v erö-
ur nauösynlegt aö grlpa til enn
öflugri rá&stafana. Þjóöin öll
verður aö vera undir þaö búin.
mismunað
Rafverktakar teljasér
°g hyggjast úr V.í.
Aöalfundur Landssambands Is-
lenzkra rafverktaka var haldinn
nýlega I Domus Medica. Fundinn
sóttu rafverktakar frá öllum 7
aðildarsamtökum sambandsins,
og frá Vestmannaeyjum, en þar
eru rafverktakar beinir meölimir
LIR.
A fundinum voru rædd ýmis
mál er varða rafverktaka og bar
þar hæst kæru verölagsstjóra á
hendur stjórn og framkvæmda-
stjóra landssambandsins fyrir aö
gefa út taxta, sem eru I samræmi
við þá samninga er geröir voru
22. júni s.l., segir I fréttatilkynn-
ingu frá L.I.R. Lýsti fundurinn
stuðningi við stefnu stjórnarinnar
I átökunum við verölagsyfirvöld
og áleit, að verölagsnefnd færi
ekki að lögum við verðákvaröan-
ir.
Þá segir:
„Jafnframt benti fundurinn á
að hérlend skömmtunarstefna i
verðlagsmálum ætti sér ekki hlið-
stæ&u I lýöfrjálsu landi, enda eng-
inn jákvæður árangur oröiö af
framkvæmd hennar.
Þá voru rædd öryggismál og
slys af völdum rafmagns, sem
eru tíðari og alvarlegri en al-
mennt er álitiö. Samþykkti
fundurinn aö beina þeim tilmæl-
um til menntamálaráðherra, aö i
samráöi viö skólanefndir og
fræðsluyfirvöld verði á grunn-
skólastigi komiö á raunhæfri
fræðslu um rafmagn og raftækni
og kennt hvaö gera skuli til aö
foröast slys af völdum rafmagns.
Gagnrýnt var á fundinum, aö
stjórnmálaflokkar og alþingis-
menn notuðu aöstöðu slna i þágu
ákveðinna verktaka og fól
fundurinn stjórn LIR að afla upp-
lýsinga um viöskipti verktaka viö
Kröflunefnd, einkum hvernig
samningar hefðu verið fram-
kvæmdir og hverjar væru greiösl-
ur til verktaka.
Þá var óskað endurskoðunar á
aðild aö Vinnuveitendasambandi
Islands, miðað viö hugsanlega úr-
sögn.”
Á fundinn kom fulltrúi raf-
magnseftirlitsstjóra, Hreinn
Jónasson, og skýröi hann frá nýj-
um reglum, sem I undirbúningi
eru varöandi rafbúnaö á hafnar-
svæðum og tengingu skipa við
land.
Úr stjórn sambandsins áttu aö
ganga formaður og tveir
stjórnarmenn. Kosinn var nýr
formaður, en að ööru leyti er
stjórnin óbreytt og er Tryggvi
Pálsson Akureyri formaður og
aörir stjórnarmenn eru Guöjón
Pálsson Hverageröi, Ingólfur
Báröarson Ytri-Njarðvik, Ingvi
R. Jóhannsson Akureyri og Jón P.
Guðmundsson Hafnarfiröi.
Kari Skjönsberg
talar hjá Kven-
réttindafélaginu
SJ-Reykjavík. Kari Skjönsberg,
formaöur norska kvenréttinda-
félagsins flytur framsöguerindi á
fundi hjá Kvenréttindafélagi Is-
lands I dag kl. 16.30 I Hamra-
göröum viö Hávallagötu. Erindi
sitt nefnir Kari, Kvinnesak —
strategi for videre arbeid. Allir
eru velkomnir á fundinn og eru
félagar I Kvenréttindafélaginu
hvattir til aö koma.
Goðsagnakenningin
í háskólanum
Sunnudaginn 6. nóvember nk.
veröur fluttur opinber háskóla-
fyrirlestur á vegum félags-
visindadeiidar Háskóla tslands I
stofu 101 I Lögbergi, húsi laga-
deildar Háskóla tslands. Fyrir-
lesturinn flytur Einar Pálsson
og nefnist hann Landnám
Ingólfs i ljósi go&sagna.
Fyrirlesturinn hefst kl. 14:00
og er öllum heimill a&gangur.
Einar Pálsson lauk prófi frá
Royal Academy of Dramatic
Art (London University Depart-
ment) I júlí 1948. Nokkrum ár-
um slöar tók Einar Pálsson
einnig B.A.-próf 1 tungumálum
viö Háskóla tslands.
Ariö 1952 varð Einar Pálsson
skólastjóri Málaskólans Mlmis
og hefur gegnt þvl starfi siðan.
Helzt áhugasviö Einars Páls-
sonar var allt frá upphafi nor-
ræn goöafræöi og rannsókn
trúarbragöa. I Englandi lagöi
Einar Pálsson einkum stund á
lestur fornrar menningarsögu,
kynnti sér tengsl forngriskrar
leikritunar og grlskrar goöa-
fræöi og notkun tákna I enskum
miöaldabókmenntum.
Rannsóknir Einars Pálssonar
hafa einkum beinst a& þvi hvaö
megi læra um rætur Islenzkrar
menningar meö þvl að kryf ja til
mergjar heimsmynd og hug-
myndafræöi fornmanna, og aö
þvl hver séu tengsl islenzkra
goðsagna viö táknmál horfinna
menningarheilda.
Rit Einars Pálssonar eru:
Ritsafniö RÆTUR IS-
LENZKRAR MENNINGAR:
Baksvið Njálu (1969), Trú og
landnám (1970), Tlminn og
Eldurinn (1972) og Steinkross
(1976). Fimmta bindið, Arfur
Kelta, er væntanlegt síöari
hluta vetrar. Að auki hefur Ein-
ar Pálsson samið kennslubók i
islenzku fyrir útlendinga: Ice-
landic in Easy Stages I (1975).
Annaö bindiö er væntanlegt nú I
desember.