Tíminn - 04.11.1977, Síða 15
Föstudagur 4. nóvember 1977
15
popp kl. 10.25. Morguntón-
leikar kl. 11.00: Yehudi
Menuhin og Louis Kentner
leika Sónötu i A—dúr fyrir
fiölu og pianó eftir César
Frank. /Emil Gilels leikur
Planósónötu nr. 2, op. 64 eft-
ir Dmitri Sjostakóvitsj.
12.00 Dagskráin. Tónleikar.
Tilkynningar.
12.25 Veöurfregnir og fréttir.
Tilkynningar. Viö vinnuna:
Tónleikar.
14.30 Miödegissagan:
„Svona stór” eftir Ednu
Ferber. Siguröur
Guömundsson þýddi. Þór-
hallur Sigurösson les sögu-
lok (19).
15.00 Miðdegistónleikar
„Hljómsveitarstjórinn á æf-
ingu”, gamanþáttur fyrir
bassarödd og hljómsveit
eftir Domenico Cimarosa:
Fernando Corena syngur
við undirleik hljómsveitar:
stj.: Bruna Amaducci.
Andrés Ségovia og
hljómsveitin „Symphony of
the Air” I New York leika
Gitarkonsert i E-dúr eftir
Luigi Boccherini: Enrique
Jordá stj.
15.45 Lesin dagskrá næstu
viku.
16.00 Fréttir. Tilkynningar.
(16.15) Veöurfregnir).
16.20 Popp.
17.30 „Húsiö meö andlitið”,
smásaga eftir Hugrúnu
Höfundur les.
18.00 Tónleikar. Tilkynning-
ar.
19.:- Byrgjum brunninn
Grétar Marinósson og
Guöfinna Eydal
sálfræöingar fjalla um
velferö skólabarna og
tryggingu hennar: - siöari
þáttur.
20.00 Tónleikar
Sinfóniuhljómsveitar
Islandsi Háskólablói kvöld-
iö áöur: - fyrrihluti.
Stjórnandi: Páll P. Pálsson
Einleikari á pianó: Detlef
Kraus frá Þýzkalandi a.
Svita nr. 3 I D-dúr eftir
Johann Sebastian Bach b.
Pianósónata nr. 1 I C-diír
eftir Johannes Brahms. -
Jón Múli Amason kynnir
tónleikana -
20.50 Októberdagar á
Akureyri 1931 Stefán
Asbjarnarson á
G uöm undarstööum I
Vopnafiröi flytur þriöja og
slöasta hluta frásögu sinn-
ar.
21.30 Ctvarpssagan: „Vlkur-
samfélagiiö” eftir Guölaug
Arason Sverrir Hólmarsson
les (21).
22.00 Fréttir.
22.15 Veðurfregnir. Kvöldsag-
an: „Dægradvöl” eftir
Benedikt Gröndal Flosi
ólafsson les (26).
22.40 AfangarTónlistarþáttur
sem Asmundur Jónsson og
Guðni Rúnar Agnarsson
stjórn.
23.30 Fréttir. Dagskrárlok.
sjónvarp
Föstudagur
4. nóvember
20.00 Fréttir og veöur.
20.25 auglýsingar og dagskrá.
20.30 Prúöu leikararnir (L) Aö
þessu sinni fá Prúöu leikar-
arnir leikbrúöuflokkinn The
Mummenschanz I heim-
sókn. Þýöandi Þrándur
Thoroddsen.
20.55 Kastljós (L) Þáttur um
innlend málefni. Umsjónar-
maður Sigrún Stefánsdóttir.
21.55 Llfiö á Aran (Man of
Aran) Fræg, bresk
kvikmynd frá árinu 1934 um
erfiða lifsbaráttu Ibúanna á
eynni Aran úti fyrir strönd
Irlands. Höfundur Robert
Flaherty. Leikendur eru
Ibúar eyjarinnar Aran.
Þýöandi Dóra Hafsteins-
dóttir.
23.10 Dagskrárlok.
David Graham Phillips:
SUSANNA LENOX
JónHélgason
vinna, getur þú keypt aðra til þess að inna af hendi og
þarft hvergi nærri að koma. En meðan þú ert að koma ár
þinni vel fyrir borð, máttu ekki einblína um of á ein-
hverjar siðareglur. Þá eru það tennurnar og klærnar,
sem verður að beita — naktar klærnar og tennurnar — og
ekki neinn í þinn stað, heldur þú sjálf".
„En þetta gerir þú ekki", sagði hún.
„Þvf meiri asni er ég", svaraði hann.
Hún f urðaði sig á því, hve hún skildi mikið af því, sem
hann hafði sagt. Það var barnsleg undrun yf ir skilningi,
sem hún hafði öðlazt á einni einustu nóttu — á einni brúð-
kaupsnótt. Burlingham þagnaði. Hann hló með sjálfum
sér að þvi, hve allt hans tal hafði verið ofvaxið skilningi
„krakkans". Hún reyndi að glöggva sig á því, hvað hann
hafði verið að fara. Henni fannst heimurinn svo hræði-
lega stór og viðsjárverður, og himinninn, sem var svo
blár og heiður, fannst henni óra-óra-f jarlægur. Hún and-
varpaði. „Ég er svo táplitil", sagði hún. „Ég er svo
heimsk".
Burlingham kinkaði kolli og deplaði augunum. „Já, en
þú þroskast áreiðanlega", sagði hann. „Ég er viss um,
að þú munt sigra".
Hún stokkroðnaði og fór að gráta. Burlingham hélt, að
hann skildi hana En í þetta skiptið brást honum bogalist
in. Það var afsakanlegt, því að hann gat alls ekki vitað,
að hann hafði notað sömu orðin og bréf Spensers endaði
á.
Seint um kvöldið, þegar hitinn var farinn að réna, lét
Burlingham Eshwell taka við stjórnárinni og sendi Pat
eftir f iðlunni. Hann ætlaði að prófa Súsönnu. „Aðalatrið-
ið og hið eina, sem maður verður að hugsa um", sagði
hann, „er að komast strax vel á rekspöl". Hún stóð á
miðju leiksviðinu, og hann stóð á bekk rétt hjá „hljóm-
sveitinni". „Maður verður að læra vel fyrstu sporin",
sagði hann. „Nú skulum viðæfa okkur dálitla stund".
Hún fór inn fyrir hliðartjaldið, þar sem hún gat rétt
aðeins falið sig með því að þrýsta sér upp að þilinu. Svo
gekk hún fram á sviðið, er hann gaf merki. Henni fannst
sér takast sæmilega. Hann kinkaði kolli með viðurkenn-
ingarsvip. „ En", sagði hann, „það er talsverður munur á
því að hreyfa sig eða standa á leiksviði og á stof ugólfi. Á
leiksviðinu er ekkert eðlilegt. Eðlilegt á sviði, myndi
virðast mjög óeðlilegt, því að sviðið sjálft er líking ein-
hvers annars, og allt verður að vera í samræmi við það.
Þess vegna verður að gera allt á annan hátt en eðlilegt
er, þannig að það líti eðlilega út. Alveg eins og bátur, sem
málaður er á flöt, sýnist eðlilegur tilsýndar. Nú ætla ég
að sýna þér".
Hann rétti henni höndina til þess að hjálpa henni að
komast niður af sviðinu og f ór sjálf ur upp. Hann fór bak
við hliðartjaldið og kom út aftur. Við hvert spor benti
hann henni á, hvernig hann bæri sig til, hvernig hann
gekk um sviðið, án þessaðáhorfendur sæju þá Ijótu sjón,
sem það er, þegar fæturnir klippa hvor annan, hvernig
hann hreyfði hendurnar, handleggina, axlirnar, fæturna
og höfuðið. Hann marg-endurtók þetta, og Súsanna
horfði og hlustaði á hann með mikilli undrun og aðdáun.
Hana hafði aldrei órað fyrir því, að svona einföld athöfn
gæti verið jafn margbrotin og vandasöm. En þegar hann
lét hana koma upp á sviðið og æfa þessar nýju hreyfing-
ar við hliðina á sér, komst hún f urðuf Ijött upp á lagið. Þó
var hún búin að æfa sig í heila klukkustund, er hann
sagði loks:
„Þetta getur nú gengið svona til að byrja með. Nú
skulum við syngja".
Hún reyndi fyrst „Svanafljót" og tókst allvel. Hann
stóð við afturdyrnar. Og hann klappaði henni lof í lófa. —
hann þessi þrautreyndi maður, sem alltaf vissi, hvernig
var hægt að ná beztum árangri með hvern og einn.
„Ágætt, framúrskarandi gott — ha, hvað finnst þér,
Pat? Jú, framúrskarandi gott. Þú býrð yfir því, sem er
enn dýrmætara en góð rödd, væna mín. Þú ert hrifvald-
ur. Ég fann það strax, og þess vegna réð ég þig til mín,
og mun hjálpa þér— já, langt, mjög langt á leið. Nú skul-
um við prófa „Sumarsins síðasta rós".
Hún söng það lag betur en hið fyrra. Og þannig gekk
það með næstu f jögur lögin, sem hún söng. Tiltrú hans
örvaði hana. Það var auðheyrt, að hann trúði í raun og
veru á hæfileika hennar. Pat velti líka vöngum á þann
hátt, að henni þótti betra en ekki. Svo kallaði Burlingham
á hitt fólkið. En í augsýn þeirra fataðist Súsönnu. Hún
kom klaufalega inn á sviðið, og þó mistókst henni söng-
urinn enn átakanlegar. Og því verr sem hún söng, þeim
mun meira dró úr áræði hennár og næsta tilraun tókst
enn verr en sú fyrri. Lokst gaf hún allt frá sér og fór að
gráta. Burlingham klöngraðist upp á sviðið og klappaði á
herðarnar á henni.
„Þetta er öruggasta merkið", sagði hann. „Þú hefur
Já — þaðerósvikinn efniviður í þér".
Hann sefaði hana og vakti aftur áhuga hennar á tækn-
inni í hreyfingum og framgöngu. „Hugsaðu ekki um,
hverjir horfa á þig eða hvernig þér kann að hafa tekizt,
heldur reyndu aðeins að stíga hvert spor og syng ja hvern
tón sem bezt. Ef þú einbeitir huganum að því, þá kemst
örvilnunin ekki að". Og nú var hún reiðubúin að reyna á
nýjan leik. Þegar hún lauk síðustu tónunum í „Svana-
fijóti", kvað við lófatak allra. Og það, sem gladdi hana
mest var þó það að Tempest kallaði djúpri hreimmikilli
röddu: „Bravó!" Hún hafði viðbjóðá honum sem manni,
en hún virti hann mjög sem listamann. Hún var gædd
þeim mikilvæga eiginleika að geta gert greinarmun á
því. En auðvitað var Tempest ekki neinn listamaður,
þótt hún tryði því.
Burlingham lét hana ekki hætta, f yrr en hún var alveg
komin að niðurlotum af þreytu. Og eftir kvöldmatinn
varð hún aðtaka til að nýju. Hún fór snemma að hátta og
steinsvaf til morguns, að lyktin af morgunmatnum vakti
hana. Hún Ijómaði af ánægju, er hún kom út á þilfarið.
Hún brosti, hló, skrafaði og hafði gaman af öllu, sem
f yrir augu og eyru bar. Jaf nvel Spenser, sem nú lá í rúmi
sínu með brákaðan fót, kom henni sjaldnar í hug en áður.
Henni fannst einhvern veginn, að fóturinn hlyti að vera
orðinn hér um bil jafn góður.
Þau vörpuðu akkerum fyrir utan lítinn bæ, sem stóð á
dreif milli hæðanna og fljótsins. Patfór þegar i land með
auglýsingaspjöld, og hann lét sér ekki nægja að vekja
alla bæjarbúa af svefni, heldur ók hann lika út í sveit í
vagni til þess að leiða athygli sveitafólksins að komu
leikf lokksins, því að ráðgert var að sýna að minnsta
kosti tvö kvöld í Betlehem. „Og hér ættum við að afla
vel", sagði Burlingham. „Það er langt komið að þreskja
hveitið. Bændaskepnurnar eru ekki lengur dauðþreyttar
á kvöldin, því að nú er víða heldur lítið að gera. Fyrir
hálfum mánuði hefðum við ekki fengið í hálfan salinn,
þóað við hefðum borgaðfólki fyrir að koma".
Þegar leið að kvöldi og sólin gekk undir bak við hæð-
irnar í vestri, fór kæti Súsönnu að réna. Burlingham og
hittfólkið létaf ásettu ráði eins og ekkert væri, og eng-
inn stórviðburður í vændum. Rétt eftir kvöldmatinn
mælti Burlingham:
„Flýttu þér nú, Fjóla, að færa hana i skrúðann. Og
láttu nú sjást, hve listfeng þú ert".
Ösíngirnin hefur sjaldan unnið frægari sigur en þetta
„Til hamingju meft afmælisdag-
inn, VVilson. Ég er meö gjöftil þln,
sem ekki gerir minnsta hávaöa.”
DENNi
DÆMALAUSI