Tíminn - 09.12.1977, Síða 2

2
Föstudagur 9. desember 1977
erlendar f réttir
S tj órn
Soaresar
fallin
Mario Soarcs
VANCE:
Engar hömlur
á tilraunir
með Cruise
Bretland:
Kolanámu-
menn fresta
kaupkröfum
London/Reuter. Heldur birti
til hjá breiku stjórninni hvaö
varðar efnahagsmálin þegar
kolanámumenn ákváðu aö
fylgja dæmi annarra verka-
lýðsfélaga og láta ár líða þar
til næst verður farið fram á
kauphækkanir. Bæði verðbréf
og pundið hækkuðu þegar i
verði eftir að leiðtogar kola-
námumanna tilkynntu um á-
kvörðunina. Verkalýðsfélag
námumanna telur 260.000 fé-
laga hefur þó enn á stefnuskrá
sinni að fá fram 90% kaup-
hækkun sem myndi skaða við-
leitni verkamannastjórnar-
innar til að koma í veg fyrir
verðbólguaukningu.
Aðstæður stjórnarinnar
hafa batnað til muna er kola-
námumenn ákváðu að fresta
kauphækkunum fram í marz á
næsta ári. Leiðtogar kola-
námumanna sögðu einnig i
gær, að hugsanlegt væri að fé-
lagið drægi úr kröfum sinum
um 90% þegar samningavið-
ræður hefjast á næsta ári.
Harðar deilur urðu meðal
námumanna þegar rætt var
um bann stjórnarinnar við
kauphækkunum er næmu meir
en 10%. Arthur Scargill, sem
er meðal vinstrisinnaðra leið-
toga námumanna sagði að á-
kvörðunin að verða við kröf-
um stjórnarinnar væri ,,al-
gjört brot á reglugerðum”.
Kröfur verkamannastjórnar-
innar voru samþykktar meö
fjögurra atkvæða meirihluta I
24 manna stjórn sambands
námumanna.
Kairo, Beirut/ Reuter. Sadat
gerði I gær litið úr andstæðingum
sinum meðal Araba og bauð þvi
næst Hussein Jórdanlukonung
velkominn, sem kom til Kairó til
að taka þátt i umræðunni um á-
standið, sem nú hefur skapazt i
Miðausturiöndum. Við komuna til
Kairó sagði Hussein, að hann
myndi ræða allar hiiðar málsins
og endurtók þau ummæli sin, að
ferð Sadats til Jeriisalem hefði
verið farin af miklu hugrekki.
Stuttu fyrir komu Husseins tal-
aði Sadat á fjöldasamkomu og
sagði, að andstæðingar sinir væru
„dvergar” og „fávist fólk”. og
hreyfingar Palestinumanna væru
sundraðar og uppgjafarlegar.
Forsetinn sagði, aö hann myndi
ekki ganga að neinum afarkost-
um i fyrirhuguðum samningum
við Israelsmenn og sagði: „Þetta
fávísa fólk, þessir dvergar, sem
efast um þaö sem er að gerast..
ég vildi að það hefði hlustað á
það, sem ég sagði við Israels-
menn á heimilum þeirra”.
Umsvifin i stjórnmálaheimin-
um i Miðausturlöndum eru geysi-
mikil þessa dagana, þvi auk þess
Lissabon/ Reuter. Portúgalski
forsetinn AntonioRamalho Eanes
stóð i gær frammi fyrir þeim
vanda, að þurfa að velja nýjan
forsætisráðherra tilað taka við af
leiðtoga sósialista, Mario Soares,
sem setið hafði að völdum i 16
mánuði. Minnihlutast jórn hans
var felld i atkvæðagreiðslu um
vantraustá stjórnina. Miklar um-
ræður urðu fyrir atkvæðagreiðsl-
una, og stóðu þær í einn og hálfan
sólarhring alls. Soares fór fram á
að greidd yrðu atkvæði um van-
traust á stjórnina, eftir að ekki
fékkst nægur stuðningur við
stefnu hans i efnahagsmálum, en
hann féllst ekki á neinar tilslak-
anir I þvi efni og kvaðst ekki
ganga til stjórnarsamstarfs við
hægri né vinstri menn.
Þegar kommúnistar á þinginu
stóðu upp til að sýna að þeir væru
sammála hægrisinnuðum mið-
demókrötum, PSD og ihaldssöm-
um miðdemókrötum, CDS, var
augljóst, að örlög stjórnar
Soaresar voru ráðin. Leiðtogi
sósialista, sem varð 53 ára i
fyrradag, var mjög rólegurþegar
sýnt var um úrslitin, en 159
greiddu atkvæði gegn stjórninni
en 100 meö. Engir sátu hjá af 263
þingmönnum er eiga sæti á þingi,
sem Hussein flaug til Kairó, fór
AssadSýrlandsforsetjtil Riyad til
að ræða við leiðtoga i Saudi-
Arabiu, hann mun siðan halda til
Kuwait i dag. Leiðtogar Saudi-
Arabiu og aðrir við flóann hafa
mikil áhrif vegna oliuauðs sins,
og þvi var gert ráð fyrir-að f iórir
hefðu verið fjarverandi.
Soares mun halda embætti þar
til önnur stjórn hefur verið mynd-
uð. Þrir aðalandstöðuflokkarnir
hafa kennt dugleysi stjórnarinnar
um núverandi efnahagsástand i
Portúgal, og neituðu þvi að sam-
þykkja áframhaldandi setu
minnihlutastjórnarinnar og lán-
tökur hjá Alþjóða gjaldeyris-
sjóðnum.
Soares hefur sagt, að hann
muni ekki mynda aðra stjórn fyrr
en allir aðrir möguleikar hafi
verið útilokaðir. Talið er liklegt,
að næst stærsta flokki landsins,
PDS sem hefur 73 menn á þingi,
verði falið að mynda nýja stjórn.
Byltingarnefndin, sem er stjórn-
skipuleg nefnd hersins, mun
koma saman i dag til að ræða
eftirmann Soaresar, en auk þess-
arar nefndar mun forsetinn hafa
samráð við stjórnmálaleiðtoga i
sambandivið val nýs forsætisráð-
herra.
Flestir stjórnmálaskýrendur
telja, að stjórn verði mynduð til
að koma á nýjum lögum um kosn-
ingareglur, en siðan verði þing
leyst upp, til að koma á þriggja
mánaða kosningabaráttu og þvi
næst verði gengið til atkvæða að
nýju.
og hafa áhuga á að Arabar standi
sameinaðir i samningunum við
Israel. Fahd krónprins sagði þó,
að Saudi-Arabia myndi ekki
viðurkenna Gyðingarikið þó svo
færi, að stefna Sadats leiddi til
friðar.
Brussel-Reuter. — Bandaríkja-
menn reyndu I gær að fullvissa
bandamenn sfna I Evrópu um, að
þeir myndu hafa náið samráð við
þá i sambandi við samninga sem
fyrirhugað er að gera við Sovét-
menn um takmörkun vigbúnaðar.
Cyrus Vance gaf utanrlkisráð-
herrum NATO-landanna loforð
um að nýi samningurinn við Sov-
étmenn muni leyfa tilraunir með
Cruise-eldflaugar, sem eru nýtt
vopn sem allmargar herstjórnir
NATO-þjóöa hafa mikinn áhuga
fyrir.
Ummæli Vance komu fram á
lokuðum fundi í gær og þá lofaði
hann meðal annars að Banda-
rikjamenn myndu halda fast við
þá stefnu, að gefa ekki upp opin-
berlega hernaðarskýrslur um
flugvélar Bandarikjahers sem
eiga stöðvar sinar 1 Evrópu.
Vance var á fundi með utanrlkis-
ráðherrum Vestur-Evrópu um
Rhódeslu, Kýpur og Miðaustur-
lönd. Vance heldur til Miðaustur-
landa á föstudagskvöld og flýgur
þá til Kairó.
Ferð Vance til Egyptalands
ísraels, Llbanon, Sýrlands,
Jórdaniu og Saudi-Arabiu er farin
til að sýna stuðning Bandarikj-
anna vi ð friðarviðleitni Sadats og
Kairo fundinn sem á að byrja 14.
desember. Bandarikjamenn,
Israelsmenn, Egyptar og S.Þ. eru
einu aðilar, sem hafa samþykkt
að senda fulltrúa til fundarins.
Bandarikjamenn hafa áhuga fyr-
ir að Sýrlendingar, Jórdanir og
Libanir sendi fulltrúa#en Vance
hefur látið hafa eftir sér, að hann
telji litlar likur fyrir þvi að svo
fari. Hann sagðist þó vonast til
þess að fá sem flesta Arabaleiö-
toga til friðarviðræðna siðar, ef
ekki i Kairó, þá annarsstaðar.
Vance er I Brússel til að heyra
álit annarra utanríkisráðherra
NATO-rikjanna sem nýlega hafa
rætt við framámenn I Miðaustur-
löndum. Franski forsætisráð-
herrann, Raymond Barre, fór ný-
lega til Damascus, breskir leið-
togar tóku á móti Begin forsætis-
ráðherra ísraels og utanrikisráð:
herra tsraels Moshe Dayan kom í
heimsókn til Bonn.
Vance lagði eins og áður segir
mesta áherzlu á að náin samráð
yrðu höfð við öll NATO-riki varð-
andi samningana við Sovétmenn
en umræður um þá fara fram I
Genf. Carter stjórnin hefur ráð-
fært sig meira við NATO en nokk-
ur önnur stjórn á undan henni og
Vance sagði að Bandarikjamenn
hlustuðu með athygli á það sem
bandamenn þeirra hafa fram að
færa. og vissu hvað þeim þætti
vert að leggja áherzlu á. Vance
sagði, að þótt að samningur um
takmörkun vigbúnaðar tryggði
ekki að lát yrði á vopnakapp-
hlaupinu, væri hitt þó vist, að
engin von væri til þess aö lát yrði
á þvi, ef ekki yrði samiö.
Cyrus Vance
Far-
gjalda-
stríð
SKJ — Þingi alþjóöasamtaka
flugfélaga IATA lauk I Flórida án
þe ss að samkomulag næðist um
fargjöld á leiðinni yfir Atlantshaf.
Þar sem engin samþykkt náði
fram að ganga, geta aðildarfélög
IATA nú boðið hvaða fargjöld
sem er og Air Italia hefur þegar
lækkað verð farmiða. Mörgum
hinna stærri flugfélaga sem halda
uppi reglulegu áætlunarflugi
stendur stuggur af lágum far-
gjöldum sem tekin hafa verið
upp, en meðal þeirra sem lengst
hafa gengið I lækkunum er Bret-
inn Freddie Laker.
Timinn innti Helgu Ingólfsdótt-
ur aðstoðarblaðafulltrúa Flug-
leiða eftir viðbrögðum félagsins
við þessu ástandi og sagði hún, að
boðað hefði verið til fundar yfir-
manna félagsins bæði innlendra
og þeirra sem starfa erlendis
þann 13. des. og yrðu þá
ákvaröanir um aðgerðir teknar.
Malaysisk
gegn flugi
Kuala Lumpur/Reuter. —
Stjórnvöld i Malaysiu höfnuðu i
gær beiðni Breta um að fá að
fljúga i malaysiskri lofthelgi, og
hóta þar með að koma i veg fyr-
ir fyrsta farþegaflugiö með
hljóðfrárri þotu til Suöaust-
ur-Asiu, en ferðina átti að fara
um næstu helgi. Talsmaöur
samgöngumálaráðuneytisins i
Malaysiu tilkynnti um bann
stjórnarinnar við flugi Concorde.
stjórnvöld
Conccrde
Tíl áthúgundar er boð Indón-
esisku stjórnarinnar um flug-
leið sem er utan malaysiskrar
lofthelgi. Hann bætti við að
einnig væri gerlegt að fljúga yf-
ir Súmötru.
Flugfélögin virðast þvi haröá-
kveðin i að nota Concorde i flugi
til Austurlanda fjær, enda búin
að auglýsa flugið vandiega i við-
lesnum vikuritum þrátt fyrir að
nauðsynleg leyfi væru ófengin.
London-Singapore flugið sem
enn er ekki séð fyrir endann á,
er hluti af samstarfi British
Airways og Singapore Airlines,
og átti Concorde þotan að lenda
i Singapore snemma á laugar-
dag og snúa til London nokkr-
um klukkustundum siðar. Tals-
maður Bristish Airways i Singa-
pore sagði, að verið væri að leita
að annarri leið yfir Indónesiu og
áætlun um flugið stæði enn.
Sadat harðorður í garð
andstæðinganna