Tíminn - 26.04.1978, Qupperneq 2

2
IYliAvikudagur 26. april 1978
Eanes:
Fjölþættur
vandi steðjar
að Portúgölum
Lis s abon/Reu ter. Antonio
Ramalho Eanes forseti Portúgals
sagði i gær að Portúgalar stæðu
nú frammi fyrir miklum vanda
sem stefndi sjálfstæði þjóðarinn-
ar i hættu, en bætti við að hann
myndi gera allt sem i hans valdi
stæði til að tryggja samheldni
þjóðarinnar. Þetta kom fram i
ræðu forsetans, er hann hélt i til-
efni af fjörurra ára afmæli bylt-
ingarinnar sem batt endi á nær
hálfrar aldar einsæðisstjón
hægriafla i Portúgal.
Forsetinn sagði i ræðu sinni á
þingi Portúgals að enginn stjórn-
málaflokkur hefði fram að færa
fljótvirka lausn á núverandi
erfiðleikum landsmanna. Um sið-
ustu helgi varaði Herráð bylting-
arinnar við hættulegum vexti afla
sem reynzt gætu hinu unga
lýðveldi hættuleg. Byltingarher-
ráðið er nokkurs konar eftirlits-
aðili með stjórnarfarinu i Portú-
gal.
Eanes ræddi i gær um eitt
helzta vandamálið sem nú blasir
við stjórninni i Lissabon, en það
er vaxandi ofbeldisaðgerðir að-
skilnaðarsinna á Azoreyjum og
Madeira. Sagði forsetinn að
semja yrði lög er kveða á um
heimastjórn eyjanna hið fyrsta.
Laun brezkra
hermanna hækka
Eanes forseti og Soares forsætis-
ráðherra.
London/Keuter. Samkvæmt
tilkynningu frá brezka forsætis-
ráðherranum James Callaghan
munu laun brezkra hermanna
verð hækkuð um 14%. Laun her-
manna verða hækkuð tvivegis i
viðbót á timanum fram til 1. april
1980. Laun hermannanna munu
aukast um 32% i hækkununum
þrem. Vaxandi óánægju hefur
gætt innan hersins að undanförnu
vegna launakjara og aðbúnaðar
yfirleitt. Leiðtogi ihaldsmanna,
Margaret Thatcher, gagnrýndi
harðlega áætlanir Challaghans og
sagði að auka þyrfti kaup her-
rnanna mun hraðar en áætlun
Verkamannaflokksins gerir ráð
fyrir.
1 landher, lofther og sjóher
Breta eru nú 324 þúsund menn.
Hermenn hafa að undanförnu
þurft að sinna ýmsum störfum
vegna verkfalla, t.d. hlupu þeir i
skarðið er slökkvikiðsmenn lögðu
niður vinnu, og hreinsuðu rusl, er
öskukarlar i Skotlandi fóru i
verkfall. Stjórn Verkamanna-
flokksins hefur kvatt til þess að
launahækkanir til einstakra
stétta fari ekki yfir 10% en talið
að undanþága vegna kauphækk-
unar hermanna verði samþykkt i
neðri deild brezka þingsins.
Þau verkefni. sem Eanes kvað
brýnast að leysa úr heima fyrir,
eru að vald rikisstjórnar verði
eflt og skipuð stjórn hæfra og
Úrbætur á opinberri þjónustu
eru einnig aðkallandi og jafn-
vægiþarfað koma á milli rikis-
og einkáreksturs.
Israelsmenn burt af
60% herteknu
svæðanna í S-Líbanon
Hægt miðar á
Hafréttar-
ráðstefnunni
Genf/Reuter. Forseti hafréttar-
ráöstefnunnar i Genf varaði i gær
þátttökuþjóðirnar 150 við og sagði
aðef fulltrúarnir sýndu ekki mik-
inn samningsvilja yrði árangur
ráðstef nunna r enginn.
Amerasinghe frá Sri Lanka sagði
lulltrúum á ráðstefnunni að
ástandið væri nú orðið alvarlegt,
en fimm vikur af átta, er ráð-
stefnan á aðstanda, eru nú liðnar.
Það er sjöundi fundur ráðstefn-
unnar sem nú stendur, en hún var
sett fyrir fimm árum og var ætlað
það hlutverk að setja lög um rétt-
indi þjóða á hafinu. Nauðsynlegt
er aðlagasetningarmálum fari nú
að miða áleiðis, þvi Bandarikja-
menn, Vestur-Þjóðverjar og
Japanir hafa mikinn áhuga á að
hefja vinnslu ýmissa góðmálma
af hafsbotninum.
Jerúsalem/Reuter. tsraelsmenn
eiga að verða á brott frá 60% af
þvi landsvæði er þeir hertóku i
S-Libanon fyrir næsta sunnudag,
að þvi er talsmaður Sameinuðu
þjóðanna sagði i gær. fsraelsher
mun þá eftirsem áður ráða sex til
tiu kilómetra breiðri ræmu innan
landamæra Libanons. Þetta
svæði við landamærin er það land
er tsraelsmenn ætluðu upphaf-
lega að taka til að útrýma
Palestinuaröbum nærri israelsku
landamærunum, i innrásinni 14.
marz s.l.
Stjórn Israels hefur lýst þvi yfir
að herliðið muni ekki verða að
fullu á brott frá Suður-Libanon
fyrr en f riðargæzlusvei tir
Sameinuðu þjóðanna hafa sýnt
fram á að þær geti haft i fullu tré
við Palestinuaraba á svæðinu.
Óvíst um örlög
Moros
Róm/Reuter.Maður sem ekki lét
nafns sias getið.hringdi til frétta-
stofu i Róm i gær og sagði að Aldo
Moro hefði verið liflátinn, þar
sem stjórnin hefði ekki viljað
semja um lausnargjald. Ekkert
er vitað um sannleiksgildi þess-
arar tilkynningar, þvi tvivegis
áður hefur verið tilkynnt um af-
töku Moros, en i bæði skiptin
reyndist um gabb að ræða.
Þrjátiu og þriggja ára afmælis
sigursins yfir fasistum var
minnzt i gær, en dagurinn minnti
fremur á jarðarfarardag en
hátiðisdag. Forseti Italiu, Páll
páfi og verkalýðsleiðtogar minnt-
ust á Moro i ræðum sinum. Efnt
var til útifunda og farið i fjölda-
göngur i' mörgum borgum ftaliu
til að mótmæla ráninu á- Moru.
ítalia:
Almenningur
lokar augunum
fyrir hiyðju-
verkunum
Lifveröir Moros myrtír. Eru þeir þegar gleymdir?
Að morgni 12. april s.l. gekk
vel klæddur maður inn i banka i
Genóva. Maðurinn kvaðst heita
Parodi, (sem er álika algengt og
Jón og Sigurður á íslandi) og
vildi fá viðtal við bankastjóra.
Honum var visað inn til aðstoð-
arbankastjóra þar sem hann
bar strax upp erindið. Parodi
kvaöst vera sendimaður Rauðu
herdeildarinnar og fór þess á
leit að honum yrðu þegar í stað
afhentar 80 milljónir lira (22
milljónir isl. króna.) Parodi
sagöi, að ef ekki yrði orðið við
beiðni hans og lögreglan kölluð
á staðinn, myndu félgar hans i
Rauðu herdeildinni drepa að-
stoðarbankastjórann eða einn
úr fjölskyldu hans.
Virðulegur viðskipta-
vinur
Aðstoðarbankastjórinn sá
þegar, aö hann varð að kalla á
aöalbankastjórann, engin til-
raun vargerð til að ná i lögregl-
una og mennirnir þrir ræddust
við i tvær klukkustundir. Að
þeim tima liðnum gekk Parodi
út úr bankanum með þá fjár-
upphæð er hann hafði beðið um.
Parodi fékk kvittun fyrir upp-
hæðinni, en hana kvað hann
nauðsynlega fyrir bókhald
Rauðu herdeildarinnar svo að
félagar sinir sæju að hann hefði
ekki stolið neinu af fengnum.
Ræninginn ráðlagði bankastjór-
unum að tilkynna lögreglunni
ekki um atburðinn fyrr en siðla
kvölds, siðan hvarf hann og hef-
ur ekki fundizt þrátt fyrir itar-
lega leit.
Daginn eftir var fréttin um
ránið i öllum dagblöðum Italiu,
og viðbrögð almennings voru
þau sömu og alltaf er slikir at-
burðir gerast landinu. 1 fyrstu
varð fólk undrandi og gagnrýndi
bankastjórana fyrir að kalla
ekki lögregluna á staðinn, en
siðan töldu flestir skiljanlegt að
mun auðveldara hefði verið að
afhenda milljónirnar en að
hætta eigin lifi og ástvina.
Af hverju hann?
Siðastliðið hálft ár hafa nærri
300 atburðir sem þessi gerzt á
Italiu, og viðbrögð fólks við
þeim virðast vera verðugt verk-
efni fyrir félagsfræðinga. Flest-
ir Italir taka fréttunum sem ein-
hverju, sem kemur þeim ekki
við, og reyna aðhugga sig við að
eldingunni muni ljósta niður hjá
nágrannanum en ekki i þeirra
eigin húsi. Þeir foreldrar sem
komast i nána snertingu við at-
burðina, eiga son eða dóttur
sem handtekin eru fyrr að fela
vopn eða lenda i skotbardaga
við lögregluna, gefa alltaf sama
svarið: „Hann er nú svo indæll
piltur, aldrei hefur hann valdið
okkur áhyggjum, þetta getur
ekki hafa verið hann, aldrei
hefðum við getað imyndað okk-
ur þetta”.
Sama er uppi á teningnum hjá
fjölskyldum fórnarlamba
hryðjuverkamannanna: „Af
hverju skutu þeir hann? Af
hverju var svo góður maður
drepinn?” o.s.frv. Fólk sem
tengt er manneskjum, sem
beint eða óbeint lenda i hringiðu
hryöjuverkamanna, getur ekki
skilið aö hermdarverk eru hluti
af daglegu lifi og eru eins og eld-
ingar i þrumuveðri, þeim getur
slegið niður hvar sem er og
hvenær sem er.
Fimm grafnir
og gleymdir
1 dreifbýlinu eru hryðjuverk
mun sjaldgæfari en i stórborg-
unum, og viðhorf dreifbýlis-
manna minnir á viðhorf presta
á átjándu öld sem töluðu um
syndina i borgunum, hryðju-
verkin eru einfaldlega talin til
lasta stórborgarlifsins.
Hryöjuverkamenn sjá að
sjálfsögðu, að ef þeir ætla að
hafa áhrif á stjórnvöld, verða
þeir að láta til sin taka nærri
stjórnstöðvunum, þvi þaðan
munu áhrifin breiðast um allt
landiö.
Gott dæmi um sinnuleysi al-
mennings er að fólk reynir að
gleyma sem fyrst blóðugum af-
leiðingum herm da rverka .
Fimm lifverðir Aldo Morovoru
drepnir, er honum var rænt,
óþægilegar minningar almenn-
ings um þann þátt atburðarins
virðast þegar teknar að fyrnast.
,,Dugnaðurinn”
eftirtektarverður
Blöðin eyða miklu plássi i aö
lýsa leitinni að Moro, en ekkert
er minnzt á fjölskyldur
hinna látnu lifvarða. Árangur
hryðjuverkamannanna hefur
haft undraverð sálræn áhrif,
Rauða herdeildin er nú umtöluð
e.t.v. vegna þess að Italir hafa
löngum þótt fremur ódugleg og
framkvæmdalaus þjóö.
Leiðtogar kommúnistaflokks
Italiu töldu löngum að Rauða
herdeildin væri sem fló á baki
fils, en nú hefur aðalritari
flokksins, Enrico Berlinguer,
hvatt flokksfélaga til að segja til
meðlina herdeildarinnar viti
þeir um aðsetur þeirra. Leiðtogi
verkalýðshreyfinga á Italiu,
Lucarno Lama, hefureinnig likt
Rauðu herdeildinni við nýfas-
ista.