Tíminn - 04.05.1978, Side 2

2
Fimmtudagur 4. mai 1978
1 IV7H '
£- / R_~ ÍWBÍ «'T»
//V n/j£>Amui Tt- 71'-
~ / iJTÍLkTnfi rzc-
Mótmælaaftgeröir þjófternissinna I Namibiu
S.Þ. krefjast
sjálfstæðis
Namibiu
Sameinuðu þjóftirnar/Reuter. —
Allsherjarþing Sameinuðu þjóð-
anna samþykkti i gær að krefjast
þess, að Suður-Afrikustjórn veiti
Namibiu (Suðvestur-Afriku) þeg-
ar sjálfstæði, og var mælt með
efnahagslegum refsiaðgerðum til
að leggja enn frekari áherzlu á
kröfur Sameinuðu þjóðanná.
Tillagan var samþykkt með 119
atkvæðum gegn engu, en fulltrúar
21 þjóðar sátu hjá. Sérstök nefnd,
er íjallað hafði um vandamál
Namibiu, lagði tillöguna fyrir
Allsherjarþingið, en i henni var
hvergi minnzt á viðleitni fimm
vestrænna þjóða, er sæti eiga i
Oryggisráðinu til að leysa deilu
Namibiumanna og Suður-Afriku-
stjórnar. Fulltrúi þjóðarhreyfing-
ar Suðvestur-Afriku, Nujoma,
sagði eftir atkvæðagreiðsluna, að
árangur næðist á næsta fundi full-
trúa vestrænu þjóðanna með leið-
togum þjóðarhreyfingarinnar i
Namibiu, ella kvað hann likur á
að vopnuð átök færðust i' aukana.
Fulltrúi tslendinga var meðal
þeirra er sat hjá við atkvæða-
greiðsluna.
V-Pýzkaland:
Miklar öryggis-
ráðstafanir vegna
heimsóknar
Brésnjefs
Það verður ekki sami glæsi-
bragur á heimsókn Leonids
Brésnjefs ti) Bonn i dag og fyrir
fimm árum. Engir mikifvægir
samningar verða undirritaðir og
heilsa sovézka leiðtogans hamlar
þvi að hann komi oft fram opin-
berlega. 1973 gátu Willy Brandt
og Leonid Brésnjef fagnað
árangrinum af hinni nýju stefnu
Vestur-Þjóðverja i samskiptum
við Austur-Evrópuriki. Nú hefur
talsmaður vestur-þýzku stjórnar-
innar undirstrikað, að opinber
heimsókn þýði ekki endilega að
heill bunki af samningum verði
undirritaður.
Þrir samningar, sem búnir eru
að biða undirtiunar i nokkur ár,
verða ekki undirritaðir. Þeir
fjalla um menningarsamskipti,
samvinnu á sviði tækni og réttar-
hjálp. Stjórnirlandanna geta ekki
komið sér saman um stöðu
Vestur-Berlinar i samningunum
og þeir verða þvi áfram látnir
liggja óhreyfðir.
Miklar varúðarráðstafanir
verða gerðar i sambandi við
heimsóknina, og verða 25 þús-
undir manna látnar gæta
Brésnjefs á meðan hann dvelur i
Vestur-Þýzkalandi. Mikil leynd
hvilir yfir öryggisáætluninni, og
vandinn eykst við að Brésnjef vill
ekki fljúga i þyrlu, og þvi verður
að hafa mikinn viöbúnað með-
fram vegum sem hann ekur um.
Helztu mál, sem leiðtogar
Vestur-Þýzkalands og Sovétrikj-
anna munu ræða, eru verzlun
milli landanna sem aukizt hefur
hröðum skrefum. Sovétmenn
hafa áhuga á að fá aðstoð
Vestur-Þjóðverja við uppbygg-
ingu orkuvera, en Vestur-Þjóð-
Riyadli, Saudi Arabiu/Reuter.
Upplýsingamálaráðherra Saudi
ArabiuMohammed Abdo Yamani
sagði i dag, að andstaða
Saudi-Araba við hækkun oliu-
verðs og stuðningur við Banda-
rikjadollar væri ekki háð þvi
hvort Bandarikjamenn selja
Saudi-Aröbum 60 F-15 orrustuþot-
ur. „Viðhorf okkar tiloliuverðs og
dollarsins er byggt á efnahagsleg-
um grunni” sagði ráðherrann.
verjar munu fá hráefni i skiptum
fyrir tækniþjónustu.
Si'ðasta dag heimsóknarinnar
mun Brésnjef heimsækja Helmut
Schmidt kanslara á heimili hans i
Hamborg. Þessi heiður hefur að-
eins verið veittur Gierik forseta
Póllands og d’Estaing forseta
Frakklands.
Carter Bandarikjaforseti hefur
lagt til að þingið samþykkisölu á
oiTtistuþotum til þriggja landa,
Egyptalands, tsraels og
Saudi-Arabiu. Yamani sagði að 60
þotur hefðu ekki afgerandi áhrif i
sambandi við varnir
Saudi-Arabiu, en tsraelsmenn
hafa að sögn ráðherrans á móti
sölunni vegna þess að hún myndi
undirstrika vináttu Bandarikja-
manna og Saudi-Araba.
Vopnasala til
Saudi-Arabiu
hefur ekki áhrif
á olíuverð
Evrópuráðið
vettvangur
skoðana-
skipta
víða alvarlegt ástand
í fiskveiðimálum
Evrópuþjóða
SKJ — Vorfundi fulltrúaþings
Evrópuráðsins er nýlokið, en
þann fund sóttu fyrir tslands
hönd alþingismennirnir Ingvar
Gislason og Pétur Sigurðsson.
Meðal dagskrármála þingsins
voru kosning aðalforseta og
kosning i forsætisnefnd, en i
henni sitja fulltrúar 12 þjóða af
20, er aðild eiga að Evrópuráð-
inu. Ingvar Gislason er nú full-
trúi tslands i nefndinni. Á full-
trúaþinginu eru rædd fjölmörg
mál, er varða samvinnu
Evrópuþjóða og var nú m.a.
fjallað um ástand sjávarafla i
N-Atlantshafi og Miðjarðarhafi
og vanda Grænlendinga vegna
banns við selveiðum.
Á morgun er Evrópudagur-
inn, en þá eru liðin rétt 29 ár frá
þvi að Evrópuráðinu var komið
á fót, en tslendingar fengu aðild
að ráðinu tæpu ári eftir stofnun
þess. tstofnskrá Evrópuráðsins
segir m.a. um markmið ráðs-
ins: „Markmið Evrópuráðsins
er að koma á nánari einingu
meðal þátttökurikja þess, i þvi
skyni aö vernda og koma i
framkvæmd þeim hugsjónum
og meginreglum, sem eru sam-
eiginleg arfleifð þeirra svo og til
þess að stuðla að framförum á
sviði efnahags- og félagsmála.”
A fundum ráðsins er skipzt á
skoðunum og ályktanir gerðar,
en segja má að þar séu ekki
teknar stórpólitiskar ákvarðan-
ir, enda eru t.d. varnarmál ekki
á verksviði ráðsins.
Á vorfundinum sem haldinn
var 24.-28. april s.l. voru saman
komnir 168 þjóðþingsmenn frá
aðildarrikjum ráðsins. Full-
trúatala hvers rikis er 3-18 eftir
fólksfjölda, en tslendingr eiga
rétt á 3 fulltrúum þeir eru Ing-
var Gislason, Jónas Árnason og
Þorvaldur Garðar Kristjánsson,
en að þessu sinni komu aðeins
tveir þingmenn þvi við að sækja
fundi ráðsins og fór Pétur
Sigurðsson sem varamaður
Þorvaldar Garðars.
Af þeim málum er tekin voru
fyrir snerta fiskveiðimálin Is-
lendinga mest. I sjávarafla-
skýrslum er nú voru birtar kom
fram að ástand fiskistofna er
mjög mismunandi, en sildar-
stofnar virðast hvarvetna i mik-
illi hættu. Ennhefurmikill fjöldi
fólks i Evrópu framfæri sitt af
fiskveiðum, og þykir mörgum
sem hlutur þeirra sé fýrir borð
borinn. Skotar lýstu óánægju
sinni á þinginu, en þeir krefjast
50 milna fiskveiðilögsögu og
segja Englendinga hafa gengið
freklega á rétt Skota við inn-
gönguna i Efnahagsbandalagið.
Evrópuráðið hefur lengi látið
umhverfismáltil sin taka og var
mengun sjávar af völdum oliu
nú til umræðu. Gifurlegt oliu-
slys við Frakklandsstrendur
hefur vakið marga til um-
hugsunar. Þjóðir er búa við
Norðursjó kvarta einnig undan
þvi að mengun sé kringum oliu-
borpalla áf völdum hverskonar
úrgangs vegna vinnu við þá.
Jörgen Peder Hansen, Græn-
landsmálaráðherra Dana, var
meðal sérstakra gesta þingsins
og ræddi hann um þjóðlif og at-
vinnumál Grænlendinga. Kom
hann til þingsins ásamt öðrum
fulltrúum Grænlendinga til að
vekja athygli á málstað Græn-
lendinga vegna banns við sel-
veiðum. Fjöldi fólks á Græn-
landi er algerlega háð veiðun-
um, og var komið upp sérstakri
Grænlandssýningu i húsnæði
Evrópuráðsins til að leggja
áherzlu á sérstöðu Grænlend-
inga i þessu efni. Franska leik-
konan Birgitte Bardot. er einn
helzti talsmaður þeirra er leggj-
ast gegn selveiðum, og hefur
henni orðið furðulega mikið
ágengt, en hún hefur notað
frægð sina til að afla málinu
fylgis i fjölmiðlum.
Meðal annarra mála, er tekin
voru fyrir á vorfundi fulltrúa-
þingsins, voru sambúð Austur-
og Vestur-Evrópu, en Aust-
ur-Evrópuþjóðir og Finnar eiga
ekki aftild að Evrópuráðinu.
Einnig var m ikið rætt um alvar-
legt ástand á Kýpur, en Kýpur-
deilan er hin alvarlegasta er
aðildarþjóðir ráðsins eiga nú i.
Einn tslendingur er nú fastur
starfsmaður Evrópuráðsins.
Það er Þórður Orn Sigurðsson,
sem vinnur að skólamálum,
einkum skipulagningu mála-
kennslu i Evrópulöndum. Full-
trúi Islands i Mannréttinda-
nefnd Evrópuráðsins er Gaukur
Jörundsson prófessor, en nefnd-
in fjaUar um kærur vegna brota
á mannréttindum velur þau mál
sem siðan koma fyrir Mann-
réttindadómstól ráðsins. Mann-
réttindanefndin og Mann-
réttindadómstóllinn hafa löng-
um þótt meðal merkari stofn-
ana innan vébanda Evrópuráðs-
ins, en einstaklingar innan
aðildarlandanna geta lagt
kærumál varðandi brotá mann-
réttindum beint fyrir nefndina.

Pétur Sigurftsson, Ingvar Glslason og Jónas Árnason.