Tíminn - 22.07.1978, Blaðsíða 6

6
Laugardagur 22. júli 1978
Magnús Torfi Olafsson gaf
blaöamennsku þeirri, sem hér á
landihefur veriö reynt aö kenna
viö rannsóknarblaöamennsku,
nafniö ofsóknarblaöamennska,
og er þaö réttnefni, eins og
Magnúsar var von og visa. Hall-
dór Halldórsson blaöamaöur á
Dagblaöinu hefur nú um skeiö
ofsótt Samvinnubankann i skjóli
þessarar blaöamennsku. Þetta
hefur hann gert meö þvi aö
rekja og afskræma viöskipti
Guöbjarts heitins Pálssonar bif-
reiöarstjóra viö Samvinnubank-
ann. Guöbjartur átti viöskipti
viö fleiri banka og þaö veit Hall-
dór aö sjálfsögöu mætavel, en
þaö skiptir hann engu máli.
Hann er nefnilega ekki aö rekja
viöskipti Guöbjarts Pálssonar.
Hann er aö ofsækja Samvinnu-
bankann. Tilgangurinn hlýtur
aö vera aö veikja traust banka,
eöa meö öörum oröum aö koma
illu af staö.
Ekki ætla ég aö halda uppi
vörnum fyrir Samvinnubank-
ann hér. Þar eru þeir menn fyrir
sem vissulega geta svaraö fyrir
sig, aö svo miklu leytisem hægt
er aö svara, þar sem erfitt er aö
strax grunsemdir og gerir
áframhaldandi rannsókn nauö-
synlega. Þaö er alkunna aö á Is-
landi er ekki hægt aö lifa af
laununum og er þaö margstaö-
fest áriö 1976 i dagblööum, bæöi
i eintölu og fleirtölu. Þaö er þvi
strax augljóst aö framtaliö
stenst ekki. Fyrst veröur fyrir
aö athuga hvort maöurinn hefur
safnaö skuldum, þvi alltaf verö-
ur aö gera ráö fyrir hinu besta.
Það er aö vísu skuggalegt aö
skulda en þó betra en margt
annað. Meö samanburöi viö
framtal ársins 1975 kemur I ljós
aö Halldór hefur ekki safnað
skuldum áriö 1976. Þvert á móti,
skuldir hans minnka um 396.208
krónur, eöa 638.240 á nUgildandi
verðlagi. (Ég neita aö gefa upp
hverjir veittu mér aðgang aö
framtölum Halldórs.)
Bankaviðskipti
Héöan af veröur ekki aftur
snúiö, þaöergreinilegt aö hérer
eitthvaö á feröinni sem þjóöin
veröur aöfá að vita. Næstliggur
fyrir aö rannsaka bankaviö-
skipti Halldórs. Þvi miöur er
skiptiog þauekkismá I sniöum.
Þarna greiddi Halldór vixil upp
á eina milljón króna, fékk nýjan
vixil upp á 900.000 krónur og
lagöi sjálfur fram 139.640 kr.
Meö öörum oröum, þarna fóru
fram viöskipti upp á 2.039.640
krónur, eöa 3.530.210 kr. á nU-
gildandi verölagi, en Halldór
sjálfur þurfti ekki aö leggja
fram nema 139.640 krónur.
Þetta sama endurtók sig meö
jöfnu millibili þrisvar á árinu.
Samtals urðu þessi viöskipti aö
fjárhæö 7.335.630 krónur eöa
12.027.010 kr. á núgildandi verö-
lagi. Sjálfur lagöi Halldór ekki
fram nema 435.630 kr. í þessi
viðskipti. Hvernig má það vera?
Hvernig er þetta hægt?
4
Ég gekk á fund bankastjórans
aö leita upplýsinga um þetta
mál. Bankastjórinn var hinn
elskulegasti en bar viö minnis-
leysi. Hann þóttist ekkert muna
um þessi viöskipti! ! Þetta voru
bara venjulegviöskipti! ! Þegar
ég lét I ljós efasemdir um aö
þetta væru venjuleg viöskipti
fóru elskulegheitin af honum og
hannstuddi á hnapp og inn kom
júdódurgur og mér skildist aö
Arni Benediktsson:
peningum á þannhátt aöekki er
hægtaördcja slóöina lengraeft-
ir venjulegum leiöum i gegnum
skjöl og kvittanir. Héöan I frá
verður þvi aö fylgjast meö
manninum sjálfum skref fyrir
skref. Engin slóö skriflegra
gagna er skilin eftir. Nú fyrst er
komiöá þær slóðir aö hann telur
nauösynlegtað vera var um sig.
0g áfram
bankaviðskipti
Halldór stendur fyrir utan
verslun. Þaö er enginn banka-
svipur á honum i dag. Þaö eru
greinilega annars konar viö-
skipti sem nú á aö gera. Hann
vefur treflinum þéttar um háls-
inn, þannig aö hann hylur
munninn, togar hUfuna betur
niöur á enniö svo aö varla sést I
augun.. Hann opnar bUöardyrn-
ar og þegar hann sér aö kaup-
maöurinn sjálfur stendur viö
kassann smokrar hann sér inn.
Þaö er fámennt I búöinni. Þó
standa þrjár konur viö kassann
og biöa eftir aö borga. Halldór
fer þvi ekki beint aö kassanum,
heldur gengur hann hægt meö-
fram hilluröðinni. Litiö gæti Ut
kaupmanni og fleirum, samtals
236.592 kr. eöa 379.820 á núgild-
andi verölagi. Kaupmaöurinn
neitar aö hafa haft nokkur per-
sónuleg viðskipti við Halldór,
þrátt fyrir aö hægt er aö leiða
fram fjölda fólks, sem getur
vitnaöum þessi viöskipti. Kaup-
maöurinn þóttist jafnvel ekki
þekkja Halldór þegar fyrst var
talaö viöhann, en dró svo smátt
og smátt I land og viöurkennir
nU aö þekkja hann i sjón. En
lengra verður ekki komist meö
hann. Hann er staffirugur og
fullur þvermóösku og Ut Ur hon-
um hefst ekkert nema fyrir
dómstólum. En eftir stendur
þaö, hvernig svo sem þessum
viöskiptum er aö öðru leyti hátt-
aö, aö Halldór hefur svikiö þess-
an 236.592 krónur undan skatti.
Þær koma hvergi fram á skatt-
framtali hans.
Þessi eilffa
þvermóðska
Hér hefur veriö sýnt fram á
meö skýrum og óvéfengjanleg-
um rökum aö Halldór Halldórs-
son, sem telur fram til skatts
1.836.365 kr. fyrir áriö 1976, hef-
OFSÓKNARBLAÐAMENNSKA
festa hendur á sannleikskorn-
um, og þau vandlega falin i
blekkingum og illkvittni. Hins
vegar ætla ég aö stunda nokkra
dálka af ofsóknarblaöamennsku
til þess aö sýna hvernig hún fer
fram. Égtek raunveruleg dæmi
úr lifiþúsunda manna.sem ekki
vita til aö þeir hafi gert neitt
saknæmt, og matreiöi þau aö
hætti ofsóknarblaöamanna. A
þennan hátt vonast ég til aö
augu einhverra opnist fyrir þvl
hvaö ofsóknarblaöamennska
raunverulega er, leyfar frá
galdrabrennuöld. Ég leyfi mér
aö kalla ofannefndar þúsundir
manna Halldór Halldórsson af
þvi aö mér dettur ekkert annaö
nafn I hug á stundinni, en þaö
þarf ekki aö eiga neitt skylt viö
Halldór Halldórsson blaöamann
á Dagblaöinu, þó aö vissulega
gæti hann veriö meöal þessara
þúsunda. En hér kemur þaö sem
ég hef grafiö upp um fjármál
þessa tilbúna Halldórs Hall-
dórssonar áriö 1976 og matreitt
aö hætti ofsóknarblaöamanna
og er margt I þvi vægast sagt
æriö skuggalegt svo aö ekki sé
meira sagt.
Stórkostlegt
fjármálahneyksli?
Sveik Halldór Hall-
dórsson milljónatugi
undan skatti?
(Takiö eftir spurningar-
merkjunum. Oll ofsóknarblaöa-
mennska byggist á spurningar-
merkjum. Helst er ekki fullyrt
um annaö en dagsetningar og
vlxilnúmer. En höldum áfram
meö rannsóknina). Samkvæmt
skattframtali Halldórs fyrir ár-
iö 1976 hefur hann haft I laun
1876.365 krónur, eöa 3.538.219
krónur á núgildandi verðlagi.
Hann hefur samkvæmt framtal-
inu engar aörar ráöstöfunar-
tekjur en launin. Þaö vekur
ekki pláss til aö rekja hvernig
ég komst yfir bankareikning
hans, en þaö er fróðleg saga. En
þaö veröur aö blöa fimmtu
greinar. Þar kemur greinilega i
ljós hvernig maöur rekur sig
alltaf á vegg þegar maöur ætlar
aö upplýsa spillinguna, eilifar
undanfærslur, afsakanir og
hreinn dónaskapur. En ég
komst yfir bankareikninginn I
trássi viö kerfiö og ég neita aö
gefa upplýsingar um hverjir
veittu mér aöstoö. A banka-
reikningnum kom I ljós aö Hall-
dór Halldórsson hefur lagt inn á
bankareikning sinn samtals
1.370.000 kr. eða 2.190.000 kr. á
núgildandi verölagi. Þaö er
óhugsandi aö maöur meö
1.876.365 kr. laun hafi getaö lagt
peninga fyrir. Rétt þótti þó aö
kanna þann möguleika þvi aö
ekkertmá útiloka ef maöur ætl-
ar aö leiöa sannleikann I ljós.
Rannsókn á innleggskvittunum
bankans leiddi I ljós aö ekki ein
einasta króna af þessum
1.370.000 kr. voru laun.
Kvittanirnar voru allar skrifaö-
ar meö eigin hendi Halldórs,
peningarnir lagöir inn af honum
sjálfum, engin launakvittun.
Meiri bankaviðskipti
En bankaviöskiptin voru
meiri en þetta. Einn föstudags-
morgun i febrúar gekk Halldór
á fund bankastjóra. Hann byrj-
aöi daginn á þvi aö fara I baö og
raka sig. Siöan fór hann I hreina
skyrtu og setti á sig bindi og var
allt þetta nokkur nýlunda,
greinilega var stefnt til stór-
ræða. Hann mátaöi nokkur svip-
brigöi fyrir framan spegilinn og
valdi úr þau sem best hæfa i
banka. Hann æföi sig nokkrum
sinnum I aö kitla sig svo litiö
bæri á i holhöndinni, til þess aö
geta hlegiö ef bankastjórinn
segöi misheppnaöa brandara.
En i bankanum var ekki hleg-
iö. Þar voru gerö alvöruviö-
ráölegast væri aö hypja sig.
En ég hélt áfram aö upplýsa
máliö eftir venjulegum rann-
sóknarleiðum, sem ég get ekki
upplýst hverjar eru. Brátt haföi
ég I mínum höndum öll skjöl um
þessi viöskipti. Viö rannsókn
mlna á þessum skjölum rakst ég
fljóttá undarlega hluti. A hverri
vbcilkvittun voru tvær fjárhæöir
sem ekki var auövelt aö átta sig
á. Þær vorumerktará dulmáli.
Mér heppnaðist þó aö rekja feril
annarrar aö fullu. Ég rakti slóö-
ina I rikiskassann. Ekki þó bein-
ustu leiö. Þetta fór I gegnum
millimann uppi á Skólavöröu-
stig. Hvers vegna? Við þvi fékk
ég ekki svar. En mér varö ljóst
aö úr þvi aö rikiö haföi hönd I
bagga viö þessi viöskipti væri
mér ráðlegast aö spyrja ekki
fleiri spurninga.
Um hina upphæðina gróf ég
upp þær upplýsingar aö þaö
væri þóknun bankans.l) Lengra
komst ég ekki i aö finna endan-
legan viötakanda. En LUÖvik
sagöi foröum: „Rlkiö, þaö er
ég”. Er ekki einhver sem I dag
getur sagt: „Bankinn, þaö er
ég”?
1) Hvers vegna er þóknun bank-
ans á dulmáli? Hvað er veriö að
fela?
0g ennþá meiri
bankaviðskipti
En bankaviöskiptunum er
ekki þar meö lokiö. Oöru nær. I
viöbót við þetta tekur hann Ut úr
bankanum á árinu 1976 1.388.000
kr. eöa 2.221.000 kr. ánúgildandi
verðlagi. Ég hef komist yfir af-
rit aö öllum Uttektum hans úr
bankanum. Þessar fjárhæðir
eru ekki notaöar til greiöslu
daglegra reikninga eins og
kannske heföi mátt búast viö.
Til þess hefur hann væntanlega
notaö launin. Nei, út úr bankan-
um er allt tekið I beinhöröum
Arni Benediktsson.
eins og hann væri aö leita aö
einhverju. ööru hvoru þrifur
hann eitthvaö eldsnöggt Ur
hillunumog lætur I körfu sina og
brátt er kominn reytingur af
vörum Ikörfuna. Þegar betur er
aö gáö sést ekkert samhengi I
vali hans. Þar ægir öllu saman,
rétt eins og hann ætlaöi aö sjóöa
bjúgu í Maggisúpu. Hann var
greinilega aö hugsa um eitthvaö
annaö en það sem hann var aö
gera.
Allt í einu biöur enginn viö
kassann og hann hraöar sér
þangaö, tinir vðrurnar upp úr
körfunni i' flýti og borgar. En
svo er eins og ekkert liggi á.
Hann blöur. Kaupmaöurinn
sýslar viö peningakassann méö
sýnilegri tregöu. Hvorugur
mælir orö. Aö lokum tekur
kaupmaöurinn á sig rögg, opnar
kassann og telur fram 2.530 kr.
og réttir Halldóri. Og nú biöur
Halldór ekki lengur boðanna og
hraðar sér Ut.
Fyrir hvaö voru þessar 2.530
krónur greiddar? Hvaöa viö-
skipti fóru þarna fram? Var
þetta i eina skiptiö? Nei, þetta
var ekki i eina skiptiö. Meö þvl
aö hafa samband viö fjölda fólks
trúveröugs fólks, hef ég rakiö
slikar greiöslur frá þessum
ur þaö ár haft handa á milli aö
minnsta kosti 12.602.795 krónur,
eöa 20.994.289 kr. á núgildandi
verölagi, eöa meira en tiföld
þau laun sem hann gefur upp til
skatts. Af þessu greiöir hann I
skatta samtals kr. 352.860. Þær
reikningsaöferðir sem hér hafa
veriö notaöar eru viöurkenndar
aöferöir ofsóknarblaöamanna,
svo aö þar fer ekkert á milli
mála, og til frekari rökstuön-
ings má benda á aö þetta eru
einnig sömu aöferöir og Ragnar
Arnalds notar þegar hann talar
um skattgreiöslur fyrirtækja.
Ég sagöi áöan aö Halldór
Halldórsson heföi aö minnsta
kosö haft ofannefndar fjárhæöir
handa á milli. Hér er aöeins
fullyrt um þær fjárhæöir sem
hann sannanlega hefur haft á
milli handa. Hitt liggur svo al-
veg ljóst fyrir aö ekki eru öll
kurl komin til grafar. Ennþá er
óupplýst hvaöan allir þessir
fjármunir eru komnir og á
hvaöa hátt.
Viöfrekarirannsókná þvihef
ég rekist á múr sem ekki veröur
komist I gegnum. Hinn almenni
borgari þorir ekkert aö segja af
ótta viö yfirvöldin og kerfis-
þrælarnir neita alveg aö gefa
upplýsingar. Einna lengst tókst
mér þó aö komast hjá fIkniefna-
dómstólnum. Þar gekk ég hreint
til verks og krafðist þess aö fá I
hendur allar upplýsingar um af-
skipö Halldórs Halldórssonar af
dreifingu fikniefna og fjárhags-
leg umsvif hans I sambandi viö
það. I fyrstu mætti ég engu
nema þvermóösku og undan-
brögöum og siöan kom algjör
neitun á að gefa mér nokkrar
upplýsingar. En ég gafst ekki
upp. Og aö lokum viöurkenndu
þeir aö þeir könn\iöust svo sem
vel viö nafniö d manninum.
Lengra hef ég ekki komist enn-
þá, en þaö er ljóst aö rannsaka
veröur öll fjármálaumsvif Hall-
dórs Halldórssonar niöur i kjöl-
inn.
Svart
á
hvítu
— 3. heftið komið út
tit er komiö 3. hefti tlmaritsins
„Svart á hvitu”, sem gefiö er Ut
af Gallerf Suöurgötu 7.
Meöal efnis er grein um Sjö-
dægru Jóhannesar Ur Kötlum eft-
ir Halldór Guömundsson, viötöl
viö kvikmyndaleikstjórann Wim
Wenders, sem var gestur á kvik-
myndahátiö Listahátiöar, mynd-
listarmanninn Robert FilÚou sem
setti i vetur upp sýningu I Galleri
Suöurgötu 7, breska tónlistar-
manninn Evan Parker sem hélt
tónleika á vegum gallerlsins I mai
sl., smásögur eftir Sigurö Val-
geirsson, Kristján Jóh. Jónsson
og Gabriel Garcia Marquez, ljóö
eftir Einar Kárason, Einar Má
Guömundsson og Gunnar
Haröarson og I gallerfi timarits-
ins sýna myndlistarmennirnir
Douwe Jan Bakker, Hannes
Lárusson, Arni Ingólfsson, Helgi
Þorgils Friöjónsson, Mick Gibbs,
Ivar Valgarösson, Edda Jóns-
dóttir og RUri.
Tekiö er á móti nýjum áskrift-
um I GalleriSuöurgötu 7 á meöan
á sýningum stendur og I slma
15442.
FÍB bílar um helgina
F.l.B. 3 verður staösettur viö
Þrastarlu nd — þjónustusvæöi
Arnessýsla
F.I.B. 5 viö Hvltárskála, Borgar-
firöi
F.I.B. 9 viö Mývatn
F.I.B. vill itreka, aö ökumenn
hafi nauösynlegustu varahluti
meöferöis. Ekki sist varahjól-
baröa.
Veitingarstofan viö Þrastar-
lund er miöstöö vegaþjónustubif-
reiöa F.I.B. um helgar og hefur
veriðsett þarupptalstöö. Hlustaö
erá rás 19 ( 27,185MHZ). Siminn 1
Þrastarlundi er 99-1111, og
geta ökumenn komiö þar skila-
boöum til vegaþjónustumanna.