Tíminn - 18.02.1979, Blaðsíða 18

18
Sunnudagur 18. febrúar 1979
Herdis hlæjandi: „Þegar ég smiðabi mér þessi húsgögn og sýndi vinkonu minni, sagði hún
þetta er ágætt, þetta er þinn smekkur”. Veggteppið er teiknað af Herdisi.
„Siminn og letiköstin fara saman”.
,/Ég er nú svona aðsjá í skottiðá leikriti mínu, sem Leikfélag Kópavogs frum-
sýnir nk. miðvikudagskvöld," sagði Herdís Egilsdóttir, þegar við litum inn til
hennar nú i vikunni. „Það leikrit er það fyrsta, sem ég skrifa með tvípunkt fyrir
aftan nafn. Mest hef ég skrifað sögur fyrir börn á aldrinum 6-8 ára, en það er sá
aldursflokkur sem ég kenni i Isaksskóla."
Herdís er haldin allsherjar sköpunarlöngun. Hún semur ekki aðeins textann í
leikritum sínum, heldurog löginog Ijóðin. Við spurðum hana, hvernig „Gegnum
holt og hæðir" hefði orðið til.
| „Músíkin stærsta
Éj ástríöan”
„Barnavinafélagið Sumargjöf
efndi til keppni i gerð barnaleik-
rits og skoraði ein vinkona min
á mig að taka þátt i keppninni.
Ég var þá búin aö hálfskrifa
„Gegnum holt og hæðir” þrem-
ur árum áður og dreif mig í aö
ljúka við það. Þaö er mikil mús-
ik i þessu verki 14 lög, enda er
músikin stærsta ástrfðan min og
hefur verið það frá upphafi.
Lögin sendi ég flytjendum á
bandi, því aö ekki skrifa ég
neinar nótur. Lögin koma bara
beint á pianóiö, efri og neðri
hljómar, og ég verö nú aö segja
þaö, að mér finnst þau hrein
hrollvekja, þegar þau eru komin
á pappirinn”. Herdis hlær.
Er .það ekki nýtt fyrir þig að
vinna fyrir leikhús?
— Jú, Vatnsberarnir voru það
fyrsta, sem ég vann fyrir leik-
hús og þaö opnaðist alveg nýr
heimur fyrir mér. Það á ekki við
mig að sitja ein i minum kofa og
vinna. Samvinnan við leikhús-
fólkið hefur tekist mjög vel og á
ég þeim Þórhildi Þorleifsdóttur
og Margréti Helgu Jóhannsdótt-
ur allt að þakka. Vinnan I leik-
húsinu llktist leirmótun að þvi
leyti aö öll sjónarhorn skipta
máli.
Eignaðist ekki
hljóðfæri fyrr
en 24 ára
dansiog söng. Hljóöfæri var efst
á óskalistanum og ég man, hvað
ég undraðist heimili, þar sem
pianólikyllinn hafði verið týnd-
ur lengi.
Heima hjá Herdisi er flest
gert með hennar eigin höndum
t.d. húsgögnin og veggteppin
hefur hún sjálf teiknað. Við
spurðum hana hvaöan hún hefði
þessa sköpunarþrá.
Þér hefur ekki dottið I hug að
læra nótnaskrift?
— 1 hreinskilni sagt, þá er allt
I einu svo margt, sem ég þyrfti
að fara að læra. Ég er stundum
fegin að ég fékk ekki tækifæri
till þess að fara i tónlistarskóla,
þá hefði ég sjálfsagt lagt tónlist-
ina fyrir mig og ekkert annað.
Ég eignaöist ekki hljóöfæri fyrr
en ég var 24 ára, en komst i
pianó af og til og spilaði þá
gjarnan klukkustundum saman
heima á Húsavik og seinna fyrir
Smiðurinn Herdís
Egilsdóttir
— Ég byrjaði snemma á alls
konar undarlegheitum, smíðaði
mér t.d. skó þegar ég var litil.
Stemmningin á heimilinu var i
þá átt að maður bjargaði sér.
Móðir min, Sigfriður Kristins-
dóttir, gafst aldrei upp við neitt
og faðir minn er Egill Jónasson
frá Húsavlk mikill hagyrðingur.
Heima dunduðu þau sér við að
smiða húsgögn og ljósakrónur
jafnvel. Þetta sófasett, sem við
sitjum i var ónýtt niður i spýtu,
I heimsókn
hjá Herdisi
Egilsdóttur
sem samiö
hefur leik-
rit og lög og
smiðað
sófasett svo
eitthvað
sé nefnt
en ég bjargaöi þvl og bólstraði
það upp. Fékk nokkur leyndar-
mál hjá bólstrara og siðan hefur
allt gengið eins og i sögu. Ég er
stundum að hugsa um, af
hverju fleira fólk dútli sér ekki
við ýmislegt og slaki þá frekar á
kröfunum um fullkomin
sköpunarverk.
„Má ekki
sleppa
ævintýrinu,
þegar
börn eru
annars vegar”
Um hvað fjalla leikrit þin?
— Þegar ég samdi Vatnsber-
ann kom til min fólk, sem siðar
myndaði Alþýðuleikhúsið hér
syðra og bað mig að semja leik-
rit fyrir börn i kringum eitt-
hvert þjóðfélagslegt vandamái.
Fyrir valinu varð temað að vera
ööru vísi. — Sumir hafa ekki
skilið af hverju ég fór út i það að
skapa nýjar lifverur hér á jörö i
þessu leikriti. En mér fannst
það gæti sært einhvern að skrifa
um afbrigðilegt barn, sem
kannski ætti fulltrúa sinn í saln-
um. Og svo fannst mér að
venjuleg börn hefðu gott af þvi
að finna sig i klipunni.
„Gegnum holt og hæðir” ger-
ist I gömlum tima. Sviðiö sýnir
bæjarhlað, álfhól og tröllahelli.
Foreldrarnir i leiknum trúa enn
á álfa og tröll, en börnin efast.
Sjálf sagan segir frá litilli
stúlku, sem er löt og nennir ekk-
ert að gera. Alfkona nokkur á
forfeðrum stúlkunnar greiða að
gjalda og kemur henni fyrir I
vist I tröllahelli. Þar er stúlkan
um tíma i góðum höndum trölla,
hálfgerðra lukkutrölla. Þetta er
ævintýralegur timi fyrir hana
og ekkert er að óttast. Leikarar
eru 23 I þessu verki. Það er mik-
ið dansað og ævintýrablærinn
gerir allt dálitið gamaldags, en
börnum þykir það ekkert siöra.
Ég held, að svið rithöfunda
hafi verið þrengt um of með þvi
að þeir skrifi aðeins um hluti,
sem gerast i daglega lifinu. Það
má ekki sleppa ævintýrinu þeg-
ar börn eru annars vegar, þvi að
ævintýri vikka sjóndeildar-
hringinn. Og þaö er gott fyrir
þá, sem vansælir eru i daglega
lifinu, að flýja á vit ókunnara
slóða. Sjálfsagt hefur það lyft
mörgum smalanum hér áður,
aö þeir uröu allir kóngar.
sne
konaru
„Ekki alvarlegt,
þó að börn
þurfi að bjarga
sér með
ýmsa dauða
hluti”
Hvernig ferðu að þvi að sam-
eina skriftir, kennslu og hús-
móðurstörf?
— Ég er búin að kenna I 26 ár
og á þrjú börn, 21, 16 og 14 ára,
og vissulega hef ég einhvers
staöar stolið mér tíma, framan
af ævi af svefntimanum t.d. En
þetta er auðveldara eftir þvi
sem börnin stækka. Og þó að
t nýja leikritinu „Gegnum holt og hæðir” '