Tíminn - 18.02.1979, Blaðsíða 32
Sýrð eik er
sígild eign
HU&CiÖGil
TRÉSMIDJAN MEIDUR
SÍÐUMÚLA 30 • SÍMl: 86822
Sunnudagur 18.febrúar 1979
Gagnkvæmt
tryggingafé/ag
41.tölublað — 63.árg.
sími 29800, (5 línur)
Verzlið
í sérverzlun með
litasjónvörp
og hljómtæki
„EF SKYNSEMIN
BLDNDAR
bert Arnfinnssyni sem leikur
Goya,en þaö er griöarstórt hlut-
verk og feikna erfitt, þar sem
mæla verhur fram langa
„monologa” og án alls þess
stuönings sem andsvar annarra
leikenda er. Konu Goya, Leocadiu
leikur Kristbjörg Kjeld og er þaö
einnig ekki auöleikiö, feyki stórt
og erfitt hlutverk. Lækninn
Marrieta leikur Rúrik Haralds-
son, háklerkinn Duaso, Helgi
Skúlason, Ferdinand VII leikur
Arnar Jónsson og Callomarde
ráögjafa konungs, leikur Gunnar
Eyjólfsson.
Hlutverk Ijósameistarans Kristins Danlelssonar er mjög vandasamt I
þessu leikritl.
Baithasar sýnir okkur leikmunina, —stólarnir eru strengdir meö hvltri
grisju vegna hinna súrrealisku litbrigöa og gólfiö er lagt þykku fiit-
teppi.
I verkinu kemur fram hvernig
hjarta Goya var skipt á milli aö-
dáunar á Frakklandi, sem þó
sóttist eftir aö kúga ættjörö hans
og ástar hans á fööurlandinu.
Þegar leikurinn gerist hefur
Goya veriö heyrnarlaus i 40 ár og
setur þaö meginmark á leikinn,
þvi meöan Goya er á sviöinu
heyrist ekki i neinum nema hon-
um, þar til hann er ekki lengur á
fjölunum, fyrst þá taka aörir
leikendur aö tala. Meö þessu er
reynt aö láta áhorfendur hrærast
i hugarheimi Goya sjáifs en slik
aöferö gerir ekki aöeins kröfur til
áhorfandans heldur fyrst og
fremst leikenda sem veröa aö tjá
sig meö svipbrigöum einum og
látbragösleik og á sviöi Þjóöleik-
hússins mátti sjá hvernig leik-
munir eru lagaöir aö þessu mark-
miöi: á boröi stendur kóiflaus
bjalla sviöiö er lagt filti og hús-
gögn strengd meö grisju til þess
aö þjóna þögninni sem rikir i
höföi Goya.
Ferdinand VII
og Franco
Vallejo.höfundur leiksins.var á
yngri dögum listmálari, en sneri
sér siöar aö ritstörfum og hefur
ritaö 10 til 20 verk aö sögn Sveins
Einarssonar, sem leikstýrir verk-
inu. Höfundurinn kynntist
snemma fengelsum Franco og
þaö var ekki fyrr en eftir aö
slakna tók á stjórnartaumum
hans, sem hann hefur fariö aö
færast i aukana I ritmennsku
sinni. Þessi leikur var frum-
sýndur i Madrid 1970, og þá svo
mikiö styttur af ritskoöurum, aö
hann var illskiljanlegur. Margt i
verkinu er lika augljós ádeila á
Franco, svo sem þegar læknirinn,
vinur Goya, ræöir viö dómara
Rannsóknarréttarins og gerir þá
spá aö einhvern tima muni sú tiö
koma aö skólar fyrir nautabana
veröi settir á stofn en háskólum
lokaö, — en einmitt þetta geröi
Franco.
Ferdinand VII, leikinn af Arnari Jónssyni og aöstoöarmaöur hans,
leikinn af Gunnari Eyjólfssyni.
Litið inn
hjá Þjóð-
leikhúsinu
við undir-
búning
„gener-
alprufu”
á verki
Vallejo
„La ftuinta del
Sordo”
„La Quinta del Sordo”, hét hús
Goya á máli samtimamanna hans
en þar fer leikurinn fram. Þarna
málaöi hann 14 myndir um þetta
skeiö og er þeim brugöiö upp á
tjald innst á sviöi á vixl, eftir þvi
sem efniö gefur tilefni til á hverju
augnabliki. Verkefni ljósa-
meistarans Kristins Danielssonar
er lika afar erfitt og sagöi leik-
tjaldamálarinn Balthasar aö þaö
væri afrek aö leysa svo vel sem
Kristinn heföi hér gert.
Erfið vinna
Þeir Sveinn Einarsson leik-
stjóri, og Balthasar voru sam-
mála um aö þetta væri mjög
vandmeöfariö leikrit og ber þar
til margar orsakir sem lýst er hér
aö framan. Sveinn sagöi aö þetta
væri unniö á allt annan máta en
flest eöa öll verk,sem hann heföi
unniö aö og þekkti. Hann sagöist
hafa gert sér grein fyrir veröleik-
um þess, strax viö fyrsta lestur og
kynnin nú heföu ekki dregiö úr
þeirri fullvissu hans aö þetta væri
meö merkari nútima leikhús-
verkum.
Mest mæöir i leikritinu á Ró-
Róbert Arn-
finnsson I hiut-
verki Goya.
1111 ...................................................
AM — Sl. fimmtudag var frumsýnt í Þjóðleikhúsinu
leikritið „Ef skynsemin blundar," eftir spánska
skáldið Vallejo og sl. miðvikudag litu blaðamaður og
Ijósmyndari Tímans við að tjaldabaki nokkru áður en
generalprufan átti að hef jast. Leikurinn gerist á ein-
um mánuði nokkru fyrir jól, siðasta veturinn áður en
Goya fór til Frakklands 76 ára gamall árið 1823, en þá
var nýlega snúinn aftur til Spánar harðstjórinn Ferdi-
nand VII, sem Napoleon hafði sleppt úr haldi, eftir að
hann sjálfur hafði gefist upp við að ná taki á Spán-
verjum.
Texti:
Atli
Magnússon
Myndir:
Róbert