Tíminn - 18.02.1979, Blaðsíða 9

Sunnudagur 18. febrúar 1979
9
Stefnt að aukmni
samvinnu í
neytendamálum
á Norðurlöndum
t byrjun nóvember sóttu neyt-
endafulltrúar frá ýmsum stööum
ásamt fulltrúum frá ráöuneytum,
stjórnvöldum og félagasamtök-
um á öllum Noröurlöndunum
ráöstefnu í „Hasselby höll” i
Stokkhólmi. Skrifstofa norrænu
ráöherranefndarinnar i Oslo
haföi skipulagt þessa ráöstefnu
ogvar fjallaöum neytendamál og
þá starfsemi í þágu neytenda sem
fram fer á Noröurlöndunum.
Fulltrúi Islendinga á ráöstefn-
unni var Sigriöur Haraldsdóttir
ráöunautur hjá Kvenfélagasam-
bandi Islands.
I þjóöfélagi þar sem vöruúrval-
iö i verslunum breytist sifellt.
breytast neysluvenjur fólks meö
ýmsu móti. Neytendur þekkja
ekki allar þær nýju vörur, sem
Sigriöur Haraldsdóttir ráðunautur
I neytendamálum hjá Kven-
féiagasambandi tslands.
koma á markaöinn og eru því oft
illa á vegi staddir þegar þeir
þurfa aö festa kaup á einhverjum
varningi. Seljendur hafa i flestum
tilvikum mun sterkari aöstööu.
Til þess aö bæta stööu neytand-
anshafaveriösettýmiskonar lög.
Má þar nefna kaupalögin sem hér
á landi voru samþykkt áriö 1922
og lög um verölag.samkeppnis-
hömlur og óréttmæta viöskipta-
hætti.sem samþykkt voru á Al-
þingi i mai sl. En þau lög öölast
ekki gildi fyrr en aö ári. Þegar
viötadc lög eru sett til aö vernda
neytendur, þarf aö hafa umsjón
meö þvi aö þeim sé framfylgt og
aö allir neytendur hvar sem þeir
búa á landinu njóti þeirrar vernd-
ar.sem lögin eiga aö veita þeim.
A hinum Noröurlöndunum hef-
ur verið komiö á fót neytenda-
stofnunum af ýmsu tagi. Slikar
stofnanirhafa meöhöndum ýmis-
konar verkefni einsogt.d. aöhafa
umsjón með lögum sem sett eru
neytendum til verndar, rannsaka
vörur og eiginleika þeirra.setja
fram tillögur um vörulýsingar
sem eiga aö fylgja söluvarningi
svo aö neytendur átti sig betur á
eiginleikum hans, áöur enkaupin
eru gerö o.m.fl. Þessar stofnanir
sjá einnig oftum aö birta fróöleik
um neytendamál I fjölmiölum,
þær gefa út eigin timarit og
bæklinga, þar sem birtist allskon-
ar fróöleikur um neytendamál og
önnur mál viövikjandi heimilis-
rekstri. íslendingar taka þátt i
þessu samstarfi undir forustu
Björgvins Guðmundsson-
ar skrifstofustjóra i viöskipta-
ráöuneytinu. En nú á einnig aö
efla samvinnuá milli þeirra sem
stunda neytendaþjónustu i dreif-
býli og á öörum stööum utan.
höfuöborgarsvæöa. Hér á landi
veröur varla hjá þvi komist aö
koma á fót neytendastofnunum
viöa um landiö, þegar lög um
verölag. samkeppnishömlur og
óréttmæta viöskiptahætti öölast
gildi.
Reynslan á Noröurlöndunum
hefur leitt í ljós, aö neytendur
reyna aö leita aöstoöar viö val á
ýmsum vörutegundum, þegar
þeir þurfa aö leysa ýmiskonar
vandamál varðandi viöhald á
vörum sem þeir hafa fest kaup á
oghagnýta þá þjónustu sem þeim
stendur til boða. Ennfremur
þurfa neytendur oft á aöstoö aö
halda þegar koma skal á fram-
færi kvörtunum út af gölluðum
vörum. Fjárhagsleg afkoma
heimilanna er aö miklu leyti
undir þvi komin hvernig þau mál
veröa af hendi leyst, enda ráða
neysluvenjur, sem menn temja
sér jafn miklu um afkomu heimil-
anna og tekjurnar. A undanförn-
um áratugum höfum viö hér á
landi lagt megináherslu á aö afla
tekna til heimilisins.minna hefur
veriö lagt upp úr því hvernig
tekjunum er variö.
A Noröurlöndunum hefur aö-
stoð viö neytendur, sem flestir
eru forráðamenn heimila, veriö
skipulögö meö ýmsum hætti.
Finnar hafa nýlega leitt i lög
hjá sér aö öll sveitarfélög í land-
inu komi á fót neytendaþjónustu
ogeru f gildifastar reglur fyrir þá
starfsemi.
t Noregi hafa neytendaskrif-
stofur veriö settar á laggirnar i
.öllum sýslum landsins. Þeim er
öllum stjórnaö af hinu norska
neytendaráöi sem er rikisráö.
t Danmörku vinna 75 ráöunaut-
ar i heimilisfræöum hjá frjálsum
félagasamtökum, en þau fá rikis-
framlag fyrir starfsemi sina. En
þar að auki hafa viöa veriö stofn-
uö neytendafélög.
tSvIþjóðhefurþingið mælt meö
þvl viö öll sveitarfélög aö þau
komi upp neytendaþjónustumiö-
stöö. Fram aö þessu hafa 170 af
,277 sveitarfélögum fariö eftir
þeim tilmælum. Starfsemin er
rekin á vegum sveitarfélagsins og
er þvl algjörlega frjáls.en stór
rikisstofnun, sem fjallar um öll
neytendamál Svia (Konsu-
mentverket) styöur starfsemina
meö þvi að láta neytendaskrif-
stofunum í té fræösluefni allskon-
ar aö sjá um menntun starfsfólks
og aö styöja þær á allan hátt I
starfsemi þeirra.
A Islandi hefur þjónustustarf-
semi viö neytendur ekki þróast
nema aö mjög litlu leyti. Kven-
félagasamband tslands hefur ein-
ungis einn fastráðinn ráöunaut.
Einstök héraössambönd innan
vébanda Kí hafa á undanförnum
árum einstaka sinnum haft ráöu-
nauta I þjónustu sinni. Hefur þvi
ráöunautur KI reynt aö sinna
fræöslu um neytendamál og
önnur mál varöandi heimilis-
rekstur o.fl. i dreifbýlinu aö svo
miklu leyti sem unnt hefur veriö
aö koma þvi viö. I Reykjavik rek-
ur Kvenfélagasamband tslands
Leiðbeiningastöð húsmæöra. þar
?em m.a/er.svaraö spurningum
neytenda varöá'ndi heimilishald
ög gefnir út fræösluþæklingar.
Neytendasamtökin reka
kvörtunarþjónustu fyrir félags-
menn slna og sinna ýrnsum
öörum neytendamálum sem ofar-
lega eru á baugi hverju sinni.
Þegar lögin um verölag,sam-
keppnishömlur og óréttmæta
viðskiptahætti öölast gildi, á
framkvæmd laganna m.a. aö
vera í höndum skrifstofu verb-
lagsstjóra. Verður sú stofnun þvl
opinber neytendastofoun sem aö
nokkru leyti veröur rekin eins og
aörar neytendastofnanir á
Norðurlöndunum.
Þótt starfsemin sé skipulögö á
mismunandi vegu i hinum ýms-
um löndum viröast flest vanda-
málin vera svipaös eölis. A ráð-
stefnunni ræddu þátttakendur um
starfsemina i dreifbýlinu um
samvinnu viö framleiöendur og
Framhaid á bls. 31
BÍLASALA - BÍLALEIGA
Landsmenn athugið
Borgarbilasalan hefur aukiö þjónustuna.
Höfum opnað bilaleigu, undir nafninu
Bílaleigan Vík s.f.
Erum meft árg. 1979 af Lada Topas 1600 og Lada Sport 4x4.
Verið velkomin að Grensásvegi 11.
Borgarbílasalan s.f.
Bílaleigan Vík s.f.
Grensásvegi 11, simar 83085 — 83150 eftir lokun 37688 — 22434.
Opift alla daga 9-7 nema sunnudaga 1-4. i
—J-------Lll
Erum að fá til afgreiðslu i nœstu
viku nokkrar af þessum fallegu
norsku veggsamstœðum
Lengd: 2,70 m. hœð: 1,73 m.
Sýnishorn i versluninni
Verið velkomin ★ Verð kr. 479.000.-
/Öfcj
ss
.Skeffán.
w .’iiiiMinfi.y’/ a.

G/
M//1/í
-IIU-1
U/
'