Tíminn - 01.09.1978, Qupperneq 6

6
Föstudagur 1. september 1978
Baráttan viö hryðjuverkamenn:
(Jtgefandi Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
Þórarinn Þórarinsson og Jón Sigurðsson. Auglýsinga-
stjóri: Steingrimur Gislason. Ritstjórnarskrifstofur,
framkvæmdastjórn og' auglýsingar Siöumúla 15. Sfmi
86300.
Kvöldsímar blaðamanna: 86562, 86495. Eftir kl. 20.00:
86387. Verð i lausasölu kr. 100.00. Askriftargjald kr. 2.000 á
mánuði.
Blaðaprent h.f.
__________________________________ J
Höggvið á hnútinn
Undanfarnar vikur hafa islensk stjórnmál verið
reyrð i hnút. ítrekaðar tilraunir til stjórnarmynd-
unar runnu út i sandinn og hertu hnútinn, uns
Framsóknarflokknum undir forystu ólafs Jó-
hannessonar var loks falið að taka frumkvæði um
það að leggja þjóðinni til ábyrga og markvissa
stjórnarstefnu og rikisstjórn.
Nú hefur verið höggvið á hnútinn. Vandamál
þjóðarbúsins hafa að sönnu ekki verið leyst i einu
vetfangi, en þau pólitisku vandamál og þær flokks-
legu hindranir sem kosningarnar höfðu hlaðið upp
eru úr sögunni að sinni.
Það er ástæða til þess að itreka það að búið var
að reyna allar aðrar leiðir til stjórnarmyndunar til
þrautar. Þær höfðu allar leitt út i ófæru, ósam-
komulag og sundrung. Hér var þvi um einu sam-
komulagsleiðina að ræða sem fær var við þær ein-
kennilegu aðstæður i islenskum stjórnmálum sem
upp eru komnar.
Það hafa allir menn séð að þessi stjórnarmynd-
un gekk ekki þrautalaust. Enda þótt sumir menn
hafi látið drjúglega fyrir nokkru og sagt að ekki
þyrfti meira en að „festa skipið við bryggju”, er
það nú ljóst að það var ekki fyrr en sl. miðvikudag
sem úrslit lágu fyrir og þá fyrir ákveðið frum-
kvæði Framsóknarmanna.
Nú verða allir að gera sér það ljóst að þessi
rikisstjórn hvilir á samkomulagi og málamiðlun
ólikra flokka og sjónarmiða. Hér er ekki um að
ræða þá samstilltu vinstri stjórn sem Fram-
sóknarmenn hafa óskað eftir, stjórn sem setti
markið hátt i efnahagslegri sókn gegn verðbólg-
unni og félagslegri og menningarlegri sókn til
frambúðar.
Hér er um að ræða rikisstjórn sem tekur að sér
það takmarkaða og timabundna verkefni að
tryggja atvinnuöryggi, vinnufrið og rekstur at-
vinnuveganna á næstu mánuðum. 1 samstarfsyfir-
lýsingu flokkanna þriggja er það tekið fram að við
næstu áramót skuli stefnan metin að nýju og mið
tekið varðandi komandi ár.
Rikisstjórnin mun velja blandaðar aðgerðir,
eins og það hefur verið nefnt, til þess að leysa að-
steðjandi efnahagsvanda. Lengra varð einfaldlega
ekki komist með sigurvegara kosninganna i
stefnumótun i efnahagsmálunum. Framsóknar-
menn lögðu fram tillögur um róttæka stefnu i efna-
hagsmálum, byggðar á samþykktum siðasta
flokksþings. Þessar tillögur steyttu á gagnkvæmri
tregðu samstarfsflokkanna.
Það hefur lengi legið fyrir að Framsóknarmenn
vilja samstæða og ákveðna stjórnarstefnu sem
leiðir þjóðina út úr vitahring verðbólguþjóðfélags-
ins. Það hefur og legið fyrir að Framsóknarmenn
hafa stefnt að langvinnu og farsælu samstarfi um
alhliða framsókn og félagshyggju i frjálsu þjóð-
félagi.
Þessi stefna hefur þvi miður ekki náð fram að
ganga. Á hinn bóginn felur hin nýja rikisstjórn,
sem nú tekur til starfa, vissulega i sér þann mögu-
leika að samstarfsflokkarnir fáist til þess að fall-
ast á langtimasjónarmið og alhliða þjóðmála-
stefnu eftir að hinar fyrstu aðgerðir hafa skilað
árangri nú á næstu mánuðum.
Reynslan mun skera úr um farsæld og langlifi
þessa stjórnarsamstarfs sem jafnan. Það verður
þó að teljast töluvert huggunarefni að hörðustu
afturhaldsmenn Alþýðuflokksins hafa nú þegar
opinberað andstöðu sina. JS
Bretar standa
fast á sínu
— leyfa engum að bera
skotvopn
1 BARÁTTUNNI við hryðju-
verkamenn hafa Bretar
nokkra sérstöðu, þvi þeir leyfa
engum öðrum en lögreglu-
mönnum að bera á sér skot-
vopn. Jafnvel eru það einungis
fáir útvaldir lögreglumenn,
sem hafa byssuleyfi. Þetta
• atriöi hefur valdið nokkrum
deilum milli Breta og annarra
rikja. Sérstaklega hefur
öryggisþjónusta Israelsmanna
verið harðorð, þvi þeir telja
sig hafa sjálfsagðan rétt til að
verja sig og sina menn á er-
lendri grundu. En Bretar
standa fast á sinu.
A sunnudag i siðustu viku
réðust arabiskir hryðjuverka-
menn á strætisvagn frá
israelska flugfélaginu E1 Al.
Notuðu þeir vélbyssur og
handsprengjur jafnt sem
smærri vopn i árásinni. Ein
flugfreyja flugfélagsins lést og
fleiri manns særðust. 1 vagn-
inum var enginn vopnaður
vörður þannig að árásar-
mennirnir mættu engri mót-
spyrnu.
EINS OG eðlilegt var mót-
mæltu ísraelsmenn harðlega
öryggisvörnum Breta.
Mordechai Hod, hershöföingi
og forstjóri E1 Al, og Meir
Amit, samgönguráðherra
ísraels og fyrrverandi yfir-
maöur leyniþjónustunnar,
sögðu báðir að Bretar bæru
alla ábyrgð á hryðjuverkinu
og jafnframt sögðu þeir, að
aldrei hefði fariö svona illa, ef
fariö hefði verið eftir óskum
tsraelsmanna þess efnis að
menn þeirra mættu bera á sér
skotvopn á breskri grund.
Breska lögreglan svaraði hins
vegar fyrir sig með þvi að
segja, að ísraelsmenn hefðu
neitað að fara eftir ráðlegg-
ingum sinum. Jafnframt
bentu þeir á, að það væri ekki
lengra siðan en I júlí, aö
Moshe Dayan, utanrikisráð-
herra Israels, hefði gagnrýnt
bresku lögregluna fyrir aö
vera of nákvæm I öryggisráð-
stöfunum sinum.
ÞRATT FYRIR þessa gagn-
rýni frá Israelsmönnum
standa Bretar fastir á stefnu
sinni. Þeir munu ekki leyfa
neinum öðrum en útvöldum
lögreglumönnum að bera
skotvopn i Bretlandi. Það var
Merlyn Rees, innanrikisráð-
herra Bretlands, sem lýsti
þessu yfir skömmu eftir áður-
nefnda árás og vist er að flest-
ir Bretar fagna þeirri ákvörö-
un. Mergur málsins er sá að
það er ógerningur að gæta
allra þeirra staða sem gætu
hugsanlega orðið skotmark
hryðjuverkamanna.
Sennilega var þaö vegna
þessa, að tsraelsmenn ákváðu
á sinum tima að taka öryggis-
málin i sinar eigin hendur
bæði heima fyrir og erlendis.
Eftir að samtökin Svarti
september myrti 11 israelska
irþóttamenn, sem tóku þátt I
Ólympiuleikunum i Vestur-
Þýskalandi fyrir sex árum,
skipaðiGolda Meir, þáverandi
forsætisráðherra Israels svo
fyrir að arabiskir hermdar-
verkamenn skyldu réttdræpir
hvar sem til þeirra næðist. Sá
sem fékk það hlutverk að'
skipuleggja slik samtök var
leyniþjónustumaður aö nafni
Mossad. Samtök hans sáu um
skipulögö morð á grunuðum
arabiskum hermdarverka-
mönnum út um allan heim allt
frá Paris og til Bangkok.
En eftir hörmuleg mistök i
afskektu þorpi í Noregi, þegar
þeir myrtu arabiskan þjón i
misgripum skiptu þeir um að-
ferðir. Núna hefna þeir aðeins
fyrir hryðjuverk andstæðing-
anna með þvi að ráðast á þorp
á nágrannalöndum tsraels.
EN ÞRATT fyrir það, að
Bretar vilja ekki leyfa
erlendum útsendurum að
bera á sér vopn á breskri
jörð, þá geta þeir i raun mjög
litið gert til að koma I veg
fyrir, að vopn séu tekin inn i
landið með farangri sendi-
ráðsmanna. Það eina, sem
þeir geta gert — og þvi hafa
þeir hótað — er að slita stjórn-
málasambandinu við viðkom-
andi ríki. Bretar eru nefnilega
aðilar að Vinarsamkomulag-
inu, þar sem m.a. segir að
ekki megi opna töskur sendi-
ráðsmanna og heldur ekki
leita I þeim með neins konar
geislum eða öðruvisi. Og þó
að þeim tækist að koma sér
Golda Meir, fyrrum forsætis-
ráðherra tsraels. Hún kom á
fót þeirri stofnun i tsrael, sem
sá um að útrýma á skipulagð-
an hátt arabiskum hermdar-
verkamönnum.
upp einhvers konar útbúnaöi á
flugvöllunum til að athuga
farangur sendiráðsstarfs-
manna i leyni, þá er ekki vist
að sú leit yrði árangursrik. Nú
á dögum er vist auðvelt að
koma skotvopnum fyrir i
ferðatöskum á þann hátt, að
þau komi ekki fram i leitar-
geislum. Og ofan á allt saman
er sendiráðunum heimilt að
hafa vopn á yfirráðasvæðum
sinum.
ENDA ÞÓTT, þessi stefna
Breta, þ.e. að leyfa bókstaf-
lega engum að lögreglunni
undanskilinni að bera vopn
hafi ekki mætt miklum skiln-
ingi meðal annarra þjóða, þá
er ekki óliklegt að hún muni
bera nokkurn árangur. Vopn-
laust eða litið land er alla
vega einhvers virði og þá sér-
staklega þegar velskipulögð
og þrautþjálfuð lögregla er á
varðbergi á þeim stöðum, sem
teljast likleg skotmörk. Meg-
inábyrgðin hvilir á 200 manna
lögregluliði, sem sér um
verndun sendiráðanna. Hlut-
verk þeirra væri öllu erfiðara,
ef þeir þyrftu einnig að gima
ið vopnaða útlendinga, sem
skytu á allt grunsamlegt.
Byggt á The Economist:
MÓL.
Aðeins fáum útvöldum lögreglumönnum er heimilt að bera á sér skotvopn. Bretar halda þvl fram, að
ef erlendum öryggisvörðum yröi leyft að bera á sér vopn, þá mundiallt loga I skotbardögum.