Fréttablaðið - 25.01.2007, Qupperneq 73

Hnattvæðingin hefur valdið auknum hag-
vexti og velmegun, en
hún hefur jafnframt
orðið til þess að hagnað-
ur vegna framleiðni-
aukningar hefur flust
frá launamönnum til
fjármagnseigenda. Fjár-
magnið leitar þangað
sem vinnuaflið er ódýr-
ast. Samtök launamanna eru
frjálshyggjumönnum til trafala.
Þetta kom glögglega fram hér á
landi í viðbrögðum frjálshyggju-
manna, þegar innflutningur
erlendra launamanna hófst í stór-
um stíl og stéttarfélögin reyndu
að verja réttindi þeirra og laun-
kjör. Frjálshyggjumenn úthrópuðu
trúnaðarmenn stéttarfélaganna
sem rasista.
Í vestrænum löndum þar sem
stéttarfélög eru veik hafa sumir
stjórnmálamenn reynt að vinna
gegn þessari þróun með því að
lögsetja lágmarkslaun og setja
skorður á viðskipti við þau lönd
þar sem lágmarkslaunin eru lág.
Vestræn verkalýðshreyfing hefur
talið best að bregðast við þessu
með því að efla stéttarfélög í þess-
um heimshlutum með því að leggja
umtalsverða fjármuni í að efla
starfsmenntun í þessum löndum
og þjálfa upp forystumenn.
Streymi launamanna til Vestur-
landa og svo heim aftur hefur leitt
til þess að þeir hafa flutt með sér
þekkingu og skilning á þeim mis-
mun sem er á vestrænni verka-
lýðshreyfingu og þeirri sem þeir
þekkja í Austur-Evrópu frá valda-
tímum kommúnista, sem ekki kom
nálægt ákvörðunum um kaup og
kjör. Það var einhliða ákvörðun
valdamannaklíkunnar sem jafn-
framt stjórnaði fyrirtækjunum.
Sjónarmið og vinnubrögð þeirra
voru ótrúlega lík og framangreind
sjónarmið frjálshyggjumanna,
sem eru í raun kommúnistar
nútímans.
Evrópuþjóðir stofnuðu til
stærri markaðs til að bæta stöðu
fyrirtækja og fjölgun starfa. Evr-
ópskir stjórnmálamenn sáu upp úr
miðri síðustu öld, að þeir urðu að
gera eitthvað til þess að Evrópa
gæti staðist BNA og eins Asíu-
löndum snúning. Þetta hafa mál-
svarar frjálshyggjunnar hér á
landi kallað afsal full-
veldis, sem er óskilj-
anleg fullyrðing.
Norðurlöndin voru
fyrirmyndin, engin
þjóð í Evrópu hefur
notið þessa samstarfs
í jafnríkum mæli og
Ísland. Það höfum við
séð á þróun íslensks
efnahagslífs. Umtals-
verður hluti þeirra
reglugerða sem eru
samþykktar í sam-
starfi fullvalda Evr-
ópuríkja öðlast þegar gildi hér og
hafa gert um langt árabil. Okkar
þjóðfélagsgerð kallar vitanlega á
svipaðar reglugerðir og tíðkast
annarsstaðar í Evrópu. Það eru
reyndar nokkrar reglugerðir sem
ekki hafa fengið náð hjá ríkis-
stjórn Íslands. Þær eiga sér það
sammerkt að auka réttindi launa-
manna.
Við opnun vinnumarkaðarins
var ákveðið að treysta allt reglu-
verk og eftirlit á vinnumarkaði.
Tryggja með því að kjör og rétt-
indi erlendra starfsmanna séu
sambærileg við þá íslensku. Áður
var töluverður ólestur á þessu og
ný lög áttu að gera erlendum þjón-
ustu- og verktakafyrirtækjum
skylt að veita upplýsingar um
starfsemi sína og virða kjara-
samninga og lög hér á landi. Sett
voru lög um að skrá yrði allar
starfsmannaleigur og þeim var
jafnframt gert að senda Vinnu-
málastofnun yfirlit yfir alla starfs-
menn nöfn, heimilisföng í heima-
ríki, ríkisfang og starfsréttindi.
Við hefðum ekki ráðið við það
mikla álag sem hefur verið hér á
vinnumarkaði án erlendra launa-
manna. Efnahagsþróun hefði ekki
verið eins góð og verðbólga hærri.
Grundvöllur friðar felst í því að
fyrirtækin fari að settum reglum,
sama við hvern eigi, að öðrum
kosti er verið að samþykkja að
lækka laun. Laun fyrir þau störf
þar sem þau eru lægst fyrir og
stéttarfélögin hafa verið með sér-
stakt átak um að hækka og orðið
nokkuð ágegnt.
Í vaxandi mæli eru að koma
upp dæmi um að ríkissjóður hafi
orðið að greiða lækniskostnað
vegna ótryggðra erlendra launa-
manna því engin tryggingargjöld
hafi verið greidd. Hinir erlendu
launamenn eru fullkomlega ósjálf-
bjarga í höndum manna sem nýta
sér aðstöðu þeirra. Það er engin
lausn að banna erlendu launafólki
að koma hingað, það leiðir einfald-
lega til þess að neðanjarðarkerfið
stækkar. Erlendir launamenn sem
koma hingað þurfa að hafa aðgang
að einum stað þar sem þeir geta
fengið allar upplýsingar um
íslenskan vinnumarkað og kjör á
honum. Skráningar og upplýsing-
ar um viðurkenningar á starfs-
réttindum sínum.
Höfundur er formaður Rafiðnaðar-
sambandsins.
Málefni útlendinga á vinnumarkaði
Við hefðum ekki ráðið við það
mikla álag sem hefur verið hér
á vinnumarkaði án erlendra
launamanna.