Tíminn - 03.02.1982, Blaðsíða 10

10
heimilistíminn
Miðvikudagur 3. febrúar 1982.
Imsjón: B.St. og K.L.
■ Þaö eru ýmis vandamái sem
geta komið upp hjá ibúöareigend-
um I f jölbýlishúsum. t sambandi
við hússjóö geta t.d. komiö upp
vandamái. Ég haföital af Siguröi
H. Guöjónssyni, lögfræöingi lijá
Húseigendafélagi Reykjavikur og
bað hann aö fræöa mig og les-
endur um hússjóöi í fjölbýlishús-
um.
Þaö væri ómögulegt, einkum i
stærri fjölbýlishúsum, ef for-
svarsmenn húsfélaga þyrftu að
hlaupa á milli íbúöareigenda til
að ná i peninga i hvert sinn, er
sameiginleg útgjöld þarf aö
greiða. Þess vegna hafa mörg
húsfélög sérstakan hússjóð til að
standa straum af sameiginlegum
útgjöldum. Við setningu fjölbýlis-
húsalaganna þótti þó ekki mögu-
legt að lögbinda slika skipan, þar
sem talið var að hússjóður væri
ekki raunhæfur, þegar um fáar
ibúðir væri að tefla. Hins vegar
var sú regla tekin upp i um sam-
þykktirfyrir húsfélög, að sé þess
krafist af minnst 1/4 ibúðareig-
enda annaðhvortmiðað við fjölda
‘eða eignarhluta, skuli stofna hús-
sjóð til að standa straum af sam-
eiginlegum útgjöldum.
1 10. gr. nefndrar reglugerðar
segir ennfremur, að aðalfundur
húsfélagsins ákveði gjöld i sjóð-
inn. Það sem hér mun átt við er
fjárhæð heildargjaldanna, en
ekki beinlinis hvaðhver ibdð eigi
að greiða, þvi gjöld hverrar
ibúðar til hússjóðsins fara eftir
hlutfallstölu hennar. Þegar aðal-
fundur ákveður gjöld i hússjóðinn
fyrir næsta ár, þá er það gert á
grundvelli áætlunar um sam-
eiginleg útgjöld á þvi ári. Allur
gangur er þó á því, hve slik
áætlun er nákvæm og hvaða
kostnaður er þar tekinn með.
StundumerhUssjóðiekki ætlað að
standa undir Utgjöldum vegna
meiriháttar framkvæmda og er
þá gjaldið ákveöið með tilliti til
þess.
Meiriháttar framkvæmdir eru
þá fjármagnaðar af i'búðareig-
endum i' hverju tilviki. Yfirleitt
eru hússjóðsg jöldin greidd
mánaðarlega. Standi Ibúðareig-
andi ekki i' skilum getur hUs-
félagið sem slíkt lögsótt hann til
greiðslu þess.
Þegar ekki er hússjóður i fjöl-
býlishúsi svo sem sjaldnast er i
húsum með fáum ibúðum, þá
verður að skipta sameiginlegum
útgjöldum á ibúðareigendur eftir
þvi sem þau falla á.
Enda þótt undantekningar séu
frá þeirri meginreglu að sam-
eiginlegur kostnaður skiptisteftir
hlutfaDstölu ibúða (kostnaður við
bi'lastæði og tækjakaup i þvotta-

'
húsi), þá verður að telja að gjöld i
hússjóð skuli fara eftir hlutfalls-
tölu.
Á hverjum hvilir skyldan?
Samkvæmt 4. mgr. 5. gr. fjöl-
býlishUsalaganna fylgja i'bUðum i
fjölbýlishúsi eftir hlutafallstölu
réttindi ogskyldur til að taka þátt
i félagsskap allra eigenda um
fjölbýlishúsið og verða þessirétt-
indi ekki skilin frá ibUðunum. Ein
mikflvægasta skyldan sem hér
um ræðir er skyldan til að taka
þátti sameiginlegum kostnaði. Af
þessu ieiðir, að skyldan til aö
greiða hlut ibUðar i sameiginleg-
um kostnaði hvilir á eiganda
hennar á hverjum tima.
Þegar ibúð i' fjölbýlishUsi er
leigð út, þá breytir það i engu
réttindum og skyldum eiganda
hennar gagnvart húsfélaginu.
Hann hefur eftir sem áður at-
kvæðisréttá húsfélagsfundum og
skylda til greiðslu hiuta i'bUðar-
innar I sameiginlegum kostnaði
hvílir áfram á honum. Enda þótt
svo sé umsamið i leigusamningi
um i'búðina að leigjandi skuli
greiða hlut hennar i sameiginleg-
um Utgjöldum.þá breytist skylda
ibUðareiganda gagnvart hUs-
félaginu ekki við það. HUsfélagið
hefur hér réttarstöðu þriðja
manns og þarfekki að hlita sliku
ákvæði og getur áfram haldið sér
að ibúðareigandanum.
■ Sigurður H. Guðjónsson
Lögveð í íbúð
Greiði einhver ibúðareigandi
ekki sinn hluta sameiginlegs
kostnaðar eignast hinir ibUðar-
eigendurnir (húsfélagið) lögveö i
ibúð hans til tryggingar
greiðslunni. Þessi lögveðsréttur
feliur niður ef honum er eigi fylgt
eftir með lögsókn áður en eitt ár
er liðið frá þeim degi er greiðslan
var innt af hendi sbr. 2. mgr. 13.
gr. fjölbýlishúsalaganna. Sam-
hljóða ákvæði var i 4. mgr. 11. gr.
1. nr. 19/1959. Skv. þessu ákvæði
er gert ráð fyrir þvi að aðrir
ibUðareigendur greiði hluta hins
óskilvisa ibúðareiganda f sam-
eiginlegum kostnaðiog eignist þá
þegarlögveð i ibúðhans til trygg-
ingar endurkröfunni, og geta þeir
siöan að undangenginni málsókn
til viðurkenningar á lögveðréttin-
um, innheimthana með uppboði,
ef ekki vill betur.
Tilgangurinn með þvi að veita
ibUöareigendum lögveðrétt i
eignarhluta þess ibúðareiganda,
sem ekki stendur i skilum með
sinn hluta sameiginlegs
kostnaðar, er sá, að þeir verði
fyrir sem minnstu óhagræði og
tjóni vegna vanefnda hans.
Gildir einu i þessu sambandi
hver hinn sameiginlegi kostnaður
er, sem ibúðareigandi er f van-
skilum með sinn hluta af. Lögveð
fylgir öllum sameiginlegum
kostnaði hverju nafni sem hann
nefnist.
Samkvæmt framansögðu hvflir
krafa húsfélagsins á ibúðinni
sjálfri i eitt ár frá þvi að greiðsla
átti að fara fram. Þetta hefúr þá
þýðingu að innan þess tima getur
húsfélagið horft fram hjá eig-
endaskiptum að ibúð og beint
kröfu sinni að þeim sem er þing-
lesinn eigandi ibUðar, enda þótt•
um skuld sé að ræða frá eignar-
tima fyrri eiganda. Fyrri eigandi
ibUðarinnar er þó áfram persónu-
lega ábyrgur gagnvart húsfélag-
inu fyrir slikri skuld og sé lögveð-
rétturinn fallinn niður, þá getur
húsfélagið einungis haldið sér að
honum. Skv. 1. mgr. 18. gr. fjöl-
býlishúsalaganna skal seljandi
ibúðar i' fjölbýlishúsi, áður en
samningur er undirritaður,
kynna kaupanda reikninga hús-
félagsins og stöðu og framlög
ibúðarinnar til þess. Hafi seljandi
fbUðar vanræktþessa skyldu si'na
og sé ekki um annað samið,
verður að telja að ibúð eigi að
vera skuldlaus við húsfélagið á
afhendingardegi. Hafi fbúðareig-
andi orðið að greiða skuld fyrri
eiganda við húsfélagið til þess að,
létta lögveðinu af ibúð sinni þá á
hann endurkröfu á fyrri IbUðar-
eiganda.
Eins og áður segir stofnast lög-
veðið um leið og aðrir ibUðareig-
endur (húsfélagið) hafa innt af
hendi greiðslu sem viðkomandi
ibúðareiganda bar að greiða.
Enda þótt hússjóðsgjald sé eðli
sinu samkvæmt ekki sameigin-
iegur kostnaður og vanskil
ibúðareiganda á þvi hafi e.t.v.
ekki strax i fór með sér auka útlát
fyrir aðra fbúðareigendur, þá
verðuraðtelja að lögveð stofnist i
ibúð þegar og ef tUlag hennar i
hússjóð er ekki greitt á réttum
gjalddaga.
Epla-
kökur
1 kg epli, 75 g sykur 100 g. smjör,
100 g sykur, 100 g haframjöl
Tvö álform eru pensluð með
smjöri og eplin sett þar i eftir að
þau hafa verið afhýdd og skorin I
þunna báta (kjarnarnir að sjálf-
sögðu teknir Ur). 75 g af sykri er
dreift yfir eplin. Smjöri, 100 g af
sykri og haframjöli er blandað
saman f skál, (ekki hnoðað) og
siðan dreift yfir eplin i forminu.
Eplakökurnar eru svo bakaðar
neðst i ofni við 225 gráðu hita I 25-
30 min. Ef að haframjölsmassinn
verður of dökkur má leggja
álpappir yfir. Gott er að bera
rjóma eða is með eplakökunum.
Símagjöld
hækka
■ 1 fréttatilkynningu frá Póst- og
simamálastofnuninni segir að frá
og með 1. febrUar 1982 hækkuðu
simgjöld tU útlanda i samræmi
við þær breytingarsem orðið hafa
á gengi gullfranka frá þvi að
gjöldinvoru ákveðin 1. nóvember
1981. Nemur hækkunin um 22%.
NU kostar hver mindta i sjálf-
virku vali á talsima til Danmerk-
ur, Færeyja og Sviþjóðar kr. 11,00
en 15 krónur, ef fengin er aðstoð
talsi'mavarðar. Til Noregs og
Finnlands eru samsvarandi gjöld
12 kr. og 16 kr. og til Bretlands 13
kr. og 17 kr. Til Bandarikjanna
kostar hver minúta 27 kr. ef not-
endur velja sjálfir en annars 31
krónu.
Sem dæmi um gjöld i sjálfvirkri
telexþjónustu má nefna að hver
minUta til Færeyja kostarkr. 4,30
til Danmerkur kr. 4,80 til Eng-
lands, Noregs og V-Þýskalands
kr. 5,20 ogkr. 5,80 til flestra ann-
arra E vrópulanda. Til Bandarikj-
anna kostar hver minúta kr.
24,00. Fastagjald fyrir skeyti
hækkar um 22,5% en orðagjald
nokkuð mismunandi. Það verður
óbreytt til Bandarfejanna og
Kanada en hækkar um 25% til
Evrópu. Scíuskattur er innifalinn
i framan töldum dæmum.