Fréttablaðið - 16.07.2008, Blaðsíða 13

13MIÐVIKUDAGUR 16. JÚLÍ 2008MARKAÐURINN
H É Ð A N O G Þ A Ð A N
George W. Bush, forseti Banda-
ríkjanna, og Ben Bernanke,
seðlabankastjóri landsins, studdu
báðir hlutafjáraukningu ríkisins
til handa húsnæðislánasjóðunum
Fannie Mae og Freddie Mac í
gær.
George W. Bush, sem hélt blaða-
mannafund í Hvíta húsinu í gær,
sagði sjóðina nægilega burðuga
fjárhagslega. Ekki sé verið að
bjarga hluthöfum þeirra með að-
gerðum stjórnvalda og ekki komi
til greina að hækka skatta vegna
þessa. „Það væru mistök,“ sagði
forsetinn.
Gengi hlutabréfa í báðum sjóð-
um seig verulega í gær. Fallið
dró niður gengi hlutabréfa vest-
anhafs og smitaði út frá sér til
annarra markaða, meðal annars
hingað en úrvalsvísitalan hefur
ekki verið lægri í rúm þrjú ár.
Bernanke sagði á móti á fundi
sínum með seðlabankanefnd öld-
ungadeildar Bandaríkjaþings í
Washington, að koma yrði fjár-
málamörkuðum á réttan kjöl en
staðan væri erfið þar sem hag-
vaxtarhorfur væru neikvæðar.
„Það er forgangsatriði að hús-
næðis- og fjármálamarkaðir jafni
sig. Það verður að eyða óviss-
unni,“ sagði hann. - jab
FORSETINN VER BJÖRGUNARAÐGERÐ George W. Bush, forseti Bandaríkjanna, sagði
björgunaraðgerðir ríkisins ekki til þess fallnar að bjarga hluthöfum húsnæðislánasjóðanna
Fannie Mae og Freddie Mac. MARKAÐURINN/AP
Mikilvægt að eyða óvissunni
Jón Aðalsteinn Bergsveinsson
skrifar
Christopher Cox, forstjóri bandaríska fjármála-
eftirlitsins, boðaði um síðustu helgi að eftirlitið
muni ásamt ýmsum systurstofnunum kanna hvort
skortsalar hafi dreift órökstuddum orðrómi um
veika fjárhagsstöðu ýmissa bandarískra banka og
fjármálafyrirtækja síðustu misserin. Tilgangur-
inn var sá einn að fella gengi bréfa í fyrirtækjun-
um og kaupa þau fyrir lítið fé – nú eða eignirnar
verði fyrirtækin gjaldþrota. Illa þenkjandi skort-
salar liggja undir grun.
Fjármálaeftirlitið vestanhafs hefur áður lagt
út í rannsókn sem þessa. Tímaritið Forbes segir
mjög erfitt ef ekki ógerning að færa sönnur á
þetta.
Eftirlit í fleiri löndum eru sömuleiðis að kanna
málið, svo sem hér á landi, en grunur leikur á að
erlendir vogunarsjóðir hafi gert aðför að land-
inu, líkt og það var orðað eftir heimsókn nokk-
urra sjóðsstjóra, meðal annars frá Bear Stearns,
hingað til lands í byrjun árs. Þeir eru grunaðir
um að hafa haft áhrif á gengi fjármálafyrirtækja
með því að breiða út fréttir um slæma skulda-
stöðu banka og ríkis til erlendra greiningardeilda
og fjölmiðla.
Vefmiðillinn MarketWatch tekur fall fjárfest-
ingarbanka á borð við Bear Stearns og Lehman
Brothers sem dæmi um afleiðingarnar. Forbes
bætir um betur og segir nýjustu dæmin hrun á
gengi húsnæðislánasjóðanna Fannie Mae, Fredd-
ie Mac og Washington Mutal. Grunur leikur á að
sótt hafi verið gegn fleiri bönkum með það í huga
að koma þeim á kné.
Fjallað er ítarlega um fall Bear Sterns – nokkrir
sjóðsstjórar bankans komu hingað til lands ásamt
fleirum í janúar – í dramatískri grein í nýjasta
tölublaði tímaritsins Vanity Fair. Orðrómur fór á
kreik um slæma lausafjárstöðu bankans snemma á
árinu og fylgdi bandaríska viðskiptastöðin CNBC
málinu eftir. Alan Schwartz, þáverandi forstjóri
bankans, neitaði ævinlega að svo væri og ítrekaði
að fjárhagsstaðan væri sterk þrátt fyrir að lokað
hafi verið fyrir tvo fjárfestingarsjóði á þeim tíma
sem málið komst í hámæli.
Fréttaflutningurinn hafði hins vegar þau áhrif
að lánveitendur Bear Stearns á millibankamark-
aði og aðrir bakhjarlar færðu sig fjær bankanum
og treystu sér á endanum ekki til að lána honum
svo mikið sem krónu. Þegar yfir lauk forðaði
bankinn sér frá gjaldþroti með sameiginlegum
björgunaraðgerðum bandaríska seðlabankans og
fjárfestingarbankans JP Morgan í marsmánuði.
Kaupunum var líkt við brunaútsölu á sínum tíma.
Höfundur greinarinnar, Bryan Burrough, sem
meðal annars hefur skrifað ítarlegar greinar
um stöðu fjármálageirans í viðskiptatímaritið
Economist, gagnrýnir CNBC óbeint fyrir að leita
ekki frekari heimilda fyrir fréttum sínum. For-
ráðamenn stöðvarinnar hafa svarið af sér að þau
hafi ekki sinnt hlutverki sínu. Burrough segir
hins vegar að hlutverk fjölmiðla í þeim ólgusjó
sem fjármálafyrirtækin sigli í um þessar mundir
sé mikilvægt. Eins og dæmin sanni geti þúfa velt
hlassi sé farið með rangt mál.
CHRISTOPHER COX Forstjóri bandaríska fjármálaeftirlitsins ætlar að hefja rannsókn á því á ný hvort skortsalar hafi dreift röngum
fréttum um fjárhagsstöðu fjármálafyrirtækja í þeim tilgangi að fella gengi þeirra. MARKAÐURINN/AFP
Skrúfa fyrir orðróm
Bandaríska fjármálaeftirlitið vill bæta fréttaflutning af stöðu fjár-
málafyrirtækja. Stöndug fyrirtæki hafa orðið orðrómi að bráð.
Mörg fyrirtæki ráða fremur
aðra umsækjendur en konur á
barneignaraldri. Þetta kemur
fram í Börsen en þar er sagt frá
rannsókn sem greiningarstöðin
Zapera gerði með því að taka við-
töl við 252 starfsmannastjóra í
dönskum fyrirtækjum. Um 10%
starfsmannastjóra viðurkenndu
að hafa hafnað konu á barn-
eignaraldri þrátt fyrir að hún
hefði verið jafnhæf eða hæfari
en aðrir umsækjendur í starfið.
Ekki virðist sömu sögu að segja á
Íslandi ef marka má orð ráðning-
arstjóra Capacent og Hagvangs.
„Það sem ég þekki til íslenska
markaðarins þá get ég ekki séð
að íslensk fyrirtæki hafni konum
á barneignaraldri, nema síður
sé,“ segir Auður Bjarnadótt-
ir, ráðningarstjóri hjá Capacent.
Þórir Þorvarðarson, ráðningar-
stjóri hjá Hagvangi, tekur í sama
streng og segist ekki hafa upplif-
að slík dæmi hér á landi. -ghh
Danir baula á konur
á barneignaraldri
Mikil ólga hefur um-
leikið danska frí-
blaðið Nyhedsavis-
en að undanförnu.
Áður óþekkt skulda-
bréf í eigu Stoða In-
vest upp á 4 millj-
arða íslenskra króna
setti strik í reikn-
inginn við endur-
fjármögnun blaðsins
sem nú stendur yfir.
Skuldabréfið fékk
Stoðir Invest fyrir að
færa meirihlutaeign
í félaginu bak við
Ny heds avisen til Morten Lund.
Morten Lund, aðaleigandi blaðs-
ins, hefur leitað leiða til að fá nýtt
fjármagn inn í reksturinn en uppi
eru raddir um að ekki hafi náðst
samkomulag milli hans og Stoða
Invest hvernig best sé að standa
að því. Það þarf um tvo milljarða
til að hægt sé að halda rekstr-
inum áfram. Vitað er til þess að
hann hafi átt í viðræðum við Lars
Seier Christensen, eiganda Saxo
Bank, um aðkomu að endurfjár-
mögnun blaðsins. Í Berlingske
Tidende fyrir helgi kom fram
að fjórir af sex stjórnarmönn-
um í 365 Media Scandinavia, út-
gáfufélagi Nyheds avisen, hótuðu
að segja af sér ef framtíð blaðs-
ins yrði ekki tryggð í nánustu
framtíð.
Vandræði fríblaðs-
ins eru fleiri, en
skattayfirvöld eru
með kröfu upp á rúm-
lega 100 milljónir kr.
vegna ógreidds virðis-
aukaskatts. Einnig
hafa eftirlitsstofnanir
hótað að leysa útgáf-
una upp ef ársreikn-
ingi síðasta árs verði
ekki skilað fyrir 21.
júlí.
Morten Lund hefur
sett upp áætlun fyrir
hugsanlega fjárfesta þar sem
gert er ráð fyrir að mánaðarleg-
ar auglýsingatekjur muni vaxa
frá tæpum 200 milljónum króna í
tæpar 600 milljónir. Mánaðarleg-
ur dreifingarkostnaður þarf einn-
ig að lækka um 50–100 milljón-
ir um leið og upplagið á að auk-
ast um 65.000 eintök. Með þessum
hætti á Nyhedsavisen að skila
rúmum milljarði í hagnað fyrir
árið 2009. Vangaveltur hafa verið
uppi um hvort blaðið muni koma
út að nýju eftir sumarfrí en Mor-
ten Nissen Nielsen, forstjóri Nyh-
edsavisen, fullyrti við Börsen um
síðustu helgi að svo væri.
Morten Lund vildi ekki tjá sig
um málið þegar Markaðurinn
hafði samband við hann. - ghh
Framtíð á bláþræði
Endurfjármögnun stendur yfir. Vantar um tvo
milljarða inn í reksturinn.
FYRSTA FORSÍÐA
NY HEDS AVISEN Fríblaðið
kom út í fyrsta sinn 6. okt-
óber 2006.
„Við erum að vekja athygli
bandarískra stjórnvalda á jarð-
hitaiðnaðinum og hvernig stjórn-
völd geta tekið þátt í því með
fyrirtækjum. Sérstaklega er ráð-
stefnunni þó ætlað að vekja at-
hygli fjármálageirans á grein-
inni,“ segir Árni Magnússon,
framkvæmdastjóri orkusviðs
Glitnis.
Glitnir kemur í næstu viku að
ráðstefnu í New York þar sem
ætlunin er að vekja athygli á jarð-
hitaiðnaðinum. Það eru Geoth-
ermal energy association, sam-
tök starfandi jarðhitafyrirtækja í
Bandaríkjunum, sem hafa veg og
vanda af ráðstefnunni en Glitn-
ir og Ormat, sem er framleiðandi
á sviði jarðvarma og raforku,
styðja hana sérstaklega.
Meðal fyrirlesara verður for-
seti Íslands, herra Ólafur Ragnar
Grímsson. Hann mun halda há-
degisfyrirlestur um reynslu Ís-
lendinga af nýtingu jarðhita.
Aðrir fyrirlesarar eru m.a.
Alexander Karsner, aðstoðar-
ráðherra í orkumálaráðuneyti
Bandaríkjanna og hans forveri,
Dan Reicher, sem nú er fram-
kvæmdastjóri umhverfissíðu
Google, google.org.
Árni segir að þær ráðstefnur
sem Glitnir hefur komið að síð-
ustu árin í Bandaríkjunum séu
stöðugt að stækka og ráðstefnan
í New York sé hluti af því. „Jarð-
hitageirinn er stöðugt að vaxa,“
segir Árni.
Hann segist finna fyrir aukn-
um áhuga fjárfesta á jarðhitaiðn-
aðinum.
Efnahagsþrengingar undan-
farinna mánaða hafi ekki haft
mikil áhrif á þennan iðnað. „Þú
þarft að hafa þekkingu á auð-
lindinni og aðgang að fólki með
mikla sérþekkingu. Þess vegna
hafa menn veigrað sér við því að
fara inn í þennan geira af krafti,“
segir Árni. „Það hefur skapað
Glitni góða stöðu vegna þekking-
ar okkar,“ bætir hann við.
Árni segir að nú starfi í kring-
um 20 starfsmenn fyrir Glitni í
Bandaríkjunum. - as
Glitnir með jarðhita-
ráðstefnu í New York
ÁRNI MAGNÚSSON framkvæmdastjóri
orkusviðs Glitnis. Hann segir áhuga fjár-
festa á jarðhitageiranum sívaxandi.
MARKAÐURINN/GVA