Fréttablaðið - 30.07.2008, Qupperneq 1

Laxveiði
Dýrustu
ár landsins
14
Tímavél
Upprifjun á ráðum
Tryggva Þórs
Sögurnar... tölurnar... fólkið...
Miðvikudagur 30. júlí 2008 – 31. tölublað – 4. árgangur Veffang: visir.is – Sími: 512 5000
H E L S T Í Ú T L Ö N D U M
Eins árs Lánsfjárkreppan er eins
árs um þessar mundir og ekkert
bendir til að hún sé að minnka.
Samkvæmt nýrri skýrslu Alþjóða-
gjaldeyrissjóðsins hafa bankar nú
þegar afskrifað um 500 milljarða
dala en sjóðurinn gerir ráð fyrir
að þeir muni tapa alls um þúsund
milljörðum.
Til bjargar Bandaríska þingið
samþykkti lagafrumvarp til þess
að koma fjármálasjóðunum Fan-
nie Mae og Freddie Mac til bjargar.
Sjóður upp á 300 milljarða dollara
verður settur á laggirnar til þess að
koma þeim sem eiga mikið veðsett-
ar eignir til bjargar.
Vogun tapar Útkoma vogunar-
sjóða eftir júlímánuð gæti orðið
sú versta í fimm ár í kjölfar þess
að spár um þróun hlutabréfamark-
aðarins og hráolíuverðs reyndust
byggðar á sandi. Spár um lækkun
hlutabréfa brugðust þegar hluta-
bréf í Fannie Mae og Freddie Mac
meira en tvöfölduðust í verði á sex
dögum.
Ekki „happy meal“ leyfishaf-
ar McDonald´s í Noregi höfðuðu
mál gegn höfuðstöðvum keðjunnar
í Bandaríkjunum vegna þvingun-
ar á greiðslu viðhalds og svimandi
hárra tryggingarupphæða.
Dýr dropi heimsmarkaðsverð á
olíu fer hækkandi eftir að það náði
sjö vikna lágmarki um helgina þegar
verð á tunnu fór niður fyrir 123
dollara. Árásir uppreisnarmanna í
Nígeríu valda þessari hækkun.
12
Landsbanki Íslands hagnaðist um
12 milljarða króna eftir skatta á
öðrum ársfjórð-
ungi. „Afkoma
Landsbankans
á fyrstu 6 mán-
uðum ársins er
mjög góð. Þetta
er mikilvægt,
ekki síst í ljósi
erfiðra aðstæðna
á alþjóðlegum
fjármálamörk-
uðum,“ segir
Sigurjón Þ. Árnason, bankastjóri
Landsbankans. Hagnaðurinn er
svipaður og á sama ársfjórðungi í
fyrra. Afkoman er í samræmi við
spár greiningardeilda sem gerðu
ráð fyrir 10 til 12 milljarða hagn-
aði á tímabilinu.
Mikill vöxtur hefur verið í Ice-
save innlánsreikningum Lands-
bankans sem starfræktir eru
meðal annars í Bretlandi og Hol-
landi. Sigurjón segir að alls hafi
200 þúsund viðskiptavinir bæst í
hópinn á þessu ári og séu nú um
350 þúsund. Um 60 prósent af
tekjum Landsbankans koma er-
lendis frá, þar af 34 prósent frá
Bretlandi. - bþa / sjá síðu 2
Hagnast þrátt
fyrir hallæri
Tíma - og verkskráning
Flotastýring og eftirlit
www.trackwell.com
Guðný Helga Herbertsdóttir
skrifar
„Það er ekkert leyndarmál að innheimta er erfiðari
en áður. Það er miklu meira um að menn þurfi að
semja um frest og kröfum fjölgar sem eru sendar
til lögfræðings,“ segir Anna Sigríður Jóhannsdóttir,
sviðsstjóri greiðendaþjónustu Intrum. Davíð Bene-
dikt Gíslason, framkvæmdastjóri Momentum, segir
að áþreifanlegust séu vanskil stærri fyrirtækja.
„Við erum að sjá dæmi að fyrirtæki sem ekki hafa
áður verið í lausafjárvandræðum eru komin í van-
skil. Áður fyrr höfðu menn ekkert sérstakar áhyggj-
ur þó að greiðslur drægust í einn til fjóra mánuði en
nú er farið að herða á innheimtuferlunum því fyr-
irtækin eru jafnvel sjálf í vanskilum. Peningarnir
verða að koma hraðar inn.“ Róðurinn er að þyngjast
hjá fyrirtækjum sem hefur gert það að verkum að
innheimta hefur reynst erfiðari en áður. Slíkt hefur
keðjuverkandi áhrif og nú virðist sem mörg fyrir-
tæki séu komin í vanda vegna lágs innheimtuhlut-
falls og lausafjárskorts. „Við höfum orðið vör við að
greiðslustaða fyrirtækja hafi breyst á undanförnum
vikum og mánuðum þannig að fyrirtæki hafi verið
að lengja greiðslufrest til sinna birgja. Hvort það
sé tímabundið ástand eða hversu lengi það varir er
ómögulegt um að segja segir Ágúst Jóhannesson,
yfirmaður fyrirtækjasviðs KMPG. Þróunin hefur
verið hröð og tala flestir um að vanskil hafi farið
stigvaxandi frá áramótum, en hafi þó vaxið mest frá
því í vor. Kröfur sem höfðu eindaga í júní fara að
öllu jöfnu í innheimtu hjá lögfræðingum eftir versl-
unarmannahelgina. Það má því gera ráð fyrir að
róðurinn eigi enn eftir að þyngjast með haustinu og
að gjaldþrotum muni fjölga. Davíð telur að haust-
ið verði erfitt fyrir fólkið í landinu: „Fólk sem hefur
misst vinnuna, hefur velt sér áfram á yfirdráttum,
sem getur ekki selt eignina sína og er jafnvel búið
að veðsetja allt sitt, vandræði þeirra eiga eftir að
aukast hratt í kjölfar fyrirtækjanna.“
Vanskil aukast og
innheimta erfiðari
Fleiri kröfur fara í innheimtu til lögfræðinga. Stór fyrirtæki
eru í vanda vegna þess hve innheimtuhlutfall hefur lækkað.
„Núna stendur krafan á stjórnmálamennina að hafa
forystu um að móta sýn um það, hvernig við kom-
umst aftur á fast land og getum hafið uppbyggingu
á ný,“ segir Þórarinn V. Þórarinsson, lögfræðingur
og fyrrverandi framkvæmdastjóri Vinnuveitenda-
sambands Íslands. Rætt er við hann og Ara Skúla-
son hagfræðing, sem áður var hjá Alþýðusambandi
Íslands, í Markaðnum í dag um hvort byggja megi á
reynslu þjóðarsáttarinnar árið 1990 í efnahagsum-
róti dagsins í dag.
Þeir segja ljóst að nauðsynlegar umbætur geti
orðið um margt sársaukafullar, svo sem á vettvangi
fjármála ríkis og sveitarfélaga. „Svo verða ríki og
borg að taka höndum saman um sóknarsýn í orku-
málum. Ekki gengur lengur að menn tali þar út og
suður,“ segir Þórarinn.
Ari bendir á að stjórnarmeirihlutinn sé ríflegur
og því ætti allir möguleikar að vera á því að hægt
sé að ná utan um stöðuna sem uppi er í efnahags-
málum.
Hann segir jafnframt ljóst að endurskoða þurfi
hér stefnuna í ljósi undangenginnar reynslu. „Upp
á síðkastið hefur til dæmis komið í ljós að margt
af því sem við töldum okkar helstu styrkleika, líkt
og sveigjanleiki og svo framvegis, reynist kannski
bara veikleiki og við þurfum að sammælast um á
hvað við ætlum að leggja áherslu.“
Þórarinn segir jafnframt reynsluna sýna að krón-
an sé of lítil til að þjóna hagsmunum fyrirtækja,
einstaklinga og jafnvel ríkisins. „Um þetta deila
menn í raun og veru ekki lengur.“
- óká / Sjá miðopnu
Kalla eftir stjórnmálaforystunni
Á tímum þjóðarsáttarinnar drógu samtök atvinnulífsins vagninn í nauðsyn-
legum umbótum. Núna er þjóðlífið breytt og aðrir þurfa að leiða umbætur.
Jarðvarmi
Forskot
Íslendinga
að hverfa
6
SIGURJÓN Þ.
ÁRNASON