Tíminn - 22.08.1982, Blaðsíða 10

"SÍl 66980 eftir kl. 20.00

Fóstrur Staða forstöðumanns nýja leikskólans í Hvera- gerði er laus til umsóknar. Ennfremur eru lausar stöður fóstra við skólann. Umsóknir skulu hafa borist undirrituðum á skrifstofu hreppsins fyrir 30. ágúst n.k., sem veitir allar nánari upplýsingar. Hveragerði 20. ágúst 1982 Sveitarstjórinn í Hveragerði.

Forstöðukona á leikskóla Forstöðukona óskast að Ieikskólanum við Skarðsbraut til afleysinga í eitt ár, frá 15. september n.k. Fóstrumenntun áskilin. Skriflegar umsóknir er tilgreini aldur, menntun og fyrri störf, sendist undirrituðum fyrir 3. september n.k. Nánari upplýsingar veitir forstöðukona í síma 93-2663 eða undirritaður í síma 93-1211. Félagsmálastjóri, Kirkjubraut 2, Akranesi

Raflagnir Raflagnir Fyrsta flokks þjónusta Þurfirðu að endurnýja raflagnir,gera við, bæta við eða breyta, minnir Samvirki á fullkomna þjónustu sína. Harðsnúið lið rafvirkja er ævinlega reiðubúið til hjálpar. samvirki mS\f SKFMMUVFGl 30 - KOPAVOGl S 1 Vú 44:>66

Stærðfræðingur Orkustofnun vill ráða stærðfræðing eða annan stærðfræðimenntaðan mann með áhuga á tölvuvinnslu til starfa við jarðhitarannsóknir. Nánari upplýsingar veitir Ásmundur Jakobsson, eðlisfræðingur í síma 83600. Umsóknir ásamt upplýsingum um námsferil og fyrri störf sendist starfsmannastjóra fyrir 28. sept. n.k. Orkustofnun, Grensásvegi 9, 108 Reykjavík, sími 83600.

llil Leyfi til daggæslu í heimahúsum Félagsmálaráð vekur athygli á að leyfi til daggæslu í heimahúsum eru veitt á tímabil- inu 1. ágúst - 15. okt. ár hvert. Skilyrði fyrir leyfisveitingu er að viðkomandi sæki nám- skeið á vegum Félagsmálastofnunarinnar sem haldin eru árlega. Ennfremur þarf að skila læknis og sakavottorði og samþykki húsfélags ef um slíkt er að ræða. Félagsmálastofnun Kópavogs.
bergmál
Föstudagur 20. áqúst 1982
jjtSsturii
inrL
vettvanqur
stjúmmálamenn, sem jaínframt
hafa verift kennarar I lögfrafti,
hafa vifthaldift þessari andlegu
eymd til þess aft auka völd sín,
þegar mikift hefur þútt líggja vift.
Um þetta höfum vift mttrg
d*mi. Aft þeim verftur þú ekki
vikift nú, heldur vikift aft slftustu
og kannski raunverulegustu lög-
frcftileiftindunum.
Okkur á aö vera brugöiö
- Undanfarna daga hefur þjúftin,
lömuft, fylgst meft útrúlegum
harmleik, sem útti sér staft austur
I Skaftafeilssýslu. Tvcr franskar
stúlkur, sem hér hafa dvalist
úsamt þúsundum annarra vel-
kominna ferftamanna, verfta fyrir
árús byssumanns, sem hér skal
ekki frekar tiunduft. 011 þjúftin
og stundum áftur. Sýslumafturinn
blabrar stöftugt.
En svo keyröi um þverbak
Byssumafturinn finnst eftir leit,
og játar á sig hinn voftalega
verknaft. Hinn málglafti lögfrcft-
ingur, yfirvaldift I Skaftafells-
sýsiu, fer þegar I útvarpib og
greinir frá hinum fyrstu málsat-
vikum.
Hann greinir frá þvi ab ástctar
byssumannsins, ab eigin sögn,
hafi verift þcr aft stúlkarnar hafl
verift aft reykja hass, voftaskot
hafi hlaupift úr byssunni, þegar
þcr hafi ráftist aft honum, og þá
haffti byssumafturinn örvilnast.
Þetta er svo yfirgengilegur
frásagnarmáti yfirvaldsins ab
sennilega er hann fordcmislaus I
Manneskjur
— eða skríll?
A lslandi erekkitil nein lagaleg
hefft Lögfrcftingareru yfir höfuft
aft lala illa menntaftir — I
búkstaflegasta skilningi orfts-
ins. t>á er ekki verib aft
talaum árin.sem þeir hafa eytt á
skúlabekk,bel-jur hinar almennu
hugmyndir sem þeir hafa fenglft
um íag sitt, eftii þess og takmark-
anir.
t lslandi fara ncr aldrel fram,
aft undirlagi lögfrcftinga, um-
rcftur um heimspeki laganna, um
anda laganna, um rétt og rangt.
En þaft fara fram liflegar um-
rcftur um þaft hvort þúknun fast-
eignasala skuli vera l%,2% efta
10%. Þetta hefur þelm verift
kennt, og, þvf miftur, úprúttnir
þekkir smáatrifti. Afleiftingarnar
eru eins hörmulegar og þcr geta
orftift.
Þetta er auftvitaft iapurlegri
saga en tárum taki. A sjúkra-
húsi I Reykjavfk liggur systir
hinnar látnu. Oti I Frakklpndi er
fjölskylda hennar og vinir.
En á Höfn I Hornafirfti situr
sýslumabur, lögfrcftingur,
menntaftur I afdölum fslenskrar
úmenningar, — Friftiún
Guftröftarson. Hann stjúmar leit
og slftan rannsúkn, enda fer lög-
frcftíngurinn bcfti meft fram-
kvcmdavald og dúmsvald.
Fréttamcnn rlkisf Jölmiftla
koma á vettvang, og þvl miftur
skortir á dúmgreindina þar eins
sögu fslenskrar réttvlsi, og er þú
af mörgu aft taka. Greint er I
smáatriftum frá málsatvikum,
þar sem þeim, sem játaft hefur á
sig slfkan verknaft, er Ieyft aft
bera tiltekift athcfi upp á hina
látnu, gersamlega án athuga-
sémda.
Dúmsmálaráftherra, Friftjún
Þúrftarson, á ab láta þennan
sýslumann þegar I staft vlkja úr
embctti fyrir embcttisafglöp. Og
hafi hann ekkl gert þaft fyrir þing-
byrjun þá mun sú krafa koma
fram á Alþingi.
Afglöp af alvarlegustu
tegund
Þeasum rúg um hina látpu er-.
lendu konu er aubveldara aft
koma af staften bera til baka.Og
þetta er rógur, hvort sem satt er
efta logift. Llklegt er ab þetta sé
sett I erlcnd fréttaskeyti, jafnvel
sem berast til heimalands
hennar, fyrir augu cttingja og
vina.
A lslandi, eins og I öftrum lönd-
um,eru bcfti dúmar og fordúmar
um hass. Þaft er ofur eftlilegt.
Foreldrar kunna aft hafa missl
börn sln I eiturlyf. Sllkt fúlk hefur
rétt til þess bcfti ab dcma og vera
fullt af fordúmum. En lsland er
ekki villlmannaland þar sem
menn ganga um og taka lögln I
slnar hendur, og þá ekki vopnaftir
menn. Saga byssumannsins er
náttúrlega svo botnlaus, aft hún er
ekki boftleg, enda rekst þar hvaft
á annars horn.
En söm er gjörft sýslumanns-
ins, lögfrcftingsins. Hann þylur
yíir landslýb framburft byssu-
manns vift fyrstu yfirheyrslu,
sem er Ul þess fallin ab vekja for-
dóma I garft hinnar látnu mann- •
eskju, og Jafnvel afsaka athcfift.
Þetta er úfyrirgefanlegt, dúm-
greindarlaust og ber laga-
prúfessjúninni úfagurt vitni.
— Og sannib til, þab verftur
áreiftanlega enginn lögfrcftingur
til þess ab finna ab þessu, nema ef
vera skyldi Sigurftur Llndal.
Omenning
Þaft er auftvitaft ekki menn-
ingarþjúft þar sem ástand er sllkt
ab lagahefftir, opinber skilningur,
ekki á lagabúkstaf, heldur á hinu
sem aft baki á ab búa, réttu og
röngu, eru ekki til. Þess vegna
gerast svona slys. Sýslumaburinn
kanr. aft hafa lokift öllum prúfum
meft þeim súma sem háskúladeild
hans hefur krafist af honum.
Hann er samt menntunarlaus
maftur I krftlklausu umhverfi.
En annaft er alvarlegra. Hin
látna stúlka, sem hér hefur verift
rcgft af y firvöldum, og ættingjum
og vinum þar meft gerftur kannski
, úbctanlegur miski á erfiftri
stund, er erlend.Þetta rifjar upp
sams konar framkomu
Rannsóknarlögreglu rlkisins
gagnvart þýskum manni, scm
lést meb voveiflegum hctti
slftast libift haust, og reyndist
hafa hneigst aft sama kyni og
hann var sjálíur. Þá var spilaft á
fordóma, þó til frásagnar vcri sá
einn, sem verknaftinn játafti á sig.
Slftdegisblöftin fúru hamförum I
fordómum gagnvart hinum látna
manni. Og þab gerbi llka Rann-
súknarlögregla rfkisins, ein laga-
smiftjan til.
En alvaran er þessi: Getur
verift ab vift séum sllkt dalafúlk,
sllkur skrfll, aft vift höldum aft
svona framkoma sé leyflleg af þvl
hér á erlent fúlk hlut aft máli?
Getur verift, ab sýslumafturinn og
fréttafólkift séu, ekki afteins iila
vaxin I störf sfn, heldur tali þau út
úr þjúftarsálinni? Ab svona megi
tala um útlendinga, Ilfs og liftna?
Sé svo, þá skyldu menn hugsa sig
vel um.
Því miöur
Þvl mibur hefur þaft gerst ab
rlkisfjölmiftlar hafa mefttekib
boftskap yfirvaldsins á Höfn I
Hornafirbi gagnrVniIaust —
meira ab segja einnig sjúnvarpib.
Þab er aubvitaft hryggilegt, og
raunar gott betur. Þetta atvik
ætti ab verfta þessum stofnunum
Ulefni rckilegrar naflaskoftunar.
Þaft þarf varla aft segja meira.
Vift viljum vera manneskjur, og
vift viljum hafa samkennd meft
náunganum. Þab gengi áreiftan-
lega betur, ef eitthvert lágmarks-
samhengi vcri milli laga og reglu
annars vegar, og hugmynda um
rétt og rangt hins vegar. A þvl
hefur aft þessu sinni orftift mjög
alvarlegur misbrestur. Islenskt
yfirvald hefur rógborift nýlátna
erlenda stúlku — og I þvl sam-
bandi skipta efnisatrifti, sönnuft
cfta úsönnuft, engu máii.
Þess vegna á yflrvaldift, sem
miskann hefur gert, aft vlkja úr
embctti. Þannig cigum viftöll ab
vifturkenna mistök okkar. Þaft
vcri skref I átt til siftménningar.
Miftvikudagskvöld 118. ágúst
Vilmundur Gylfason.
í afdölum
íslenskrar
ómennlngar
■ Það er ekki oft sem blaða-
mönnum gefst kostur á greinagóð-
um upplýsingum er þeir vinna að
máli eins og því sem átti sér stað
austur í Skaftafellssýslu er ung
kona var myrt og systir hennar
stórslösuð. Til staðar var yfirvald
sem í stað þess að pukrast með
málið, og koma þannig af stað
sögum og tilbúningi, veitir upplýs-
ingar af gangi mála eins og þau
komu fyrir.
Vilmundur Gylfason þingmað-
ur sem hefur legið í dái nú um
skeið flestum til mikillar blessunar
finnur þörf til þess að láta vita af
því að hann sé enn spriklandi og
grípur þetta mál til að koma nafni
sínu og andliti um stund á síður
fjölmiðla, og ekki skortir að hleypt
sé af breiðsíðunni í Helgarpóstin-
um á föstudag segir Vilmundur:
„Dómsmálaráðherra, Friðjón
Þórðarson, á að láta þennan
sýslumann þegar í stað víkja úr
embætti fyrir embættisglöp. Og
hafi hann ekki gert það fyrir
þingbyrjun mun sú krafa koma
fram á Alþingi."
Hver eru glöp sýslumannsins
Friðjóns Guðröðarsonar? Eftir
því sem skilja má af grein
Vilmundar liggja þau í því að
maðurinn er hreinskilinn og opin-
skár við blaðamenn. Ég man ekki
betur en Vilmundur hafi á sínum
tíma haldið út í krossferð eina
allmikla um að opna kerfið og þá
sérstaklega dómsmálakerfið,
hreinsa þar út „möppudýrin" og
koma lagi á hlutina. Hann virðist
hafa snúið baki við hugsjóninni.
Það sem verst hefur farið fyrir
brjóstið á Vilmundi er það að
sýslumaður greindi frá því sem
fram kom f máli byssumannsins
við fyrstu yfirheyrslu. í grein
Vilmundar er þetta orðað svo:
„Byssumaður finnst eftir leit, og
játar á sig hinn voðalega verknað.
Hinn málglaði lögfræðingur, yfir-
valdið í Skaftafellssýslu, fer þegar
í útvarpið og greinir frá hinum
fyrstu málsatvikum.
Hann greinir frá því að ástæður
byssumannsins, að eigin sögn, hafi
verið þær að stúlkurnar hafí verið
að reykja hass, voðaskot hafi
hlaupið úr byssunni, þegar þær
hafi ráðist að honum, og þá hafði
byssumaðurinn örvilnast.
Þetta er svo yfirgengilegur
frásagnarmáti yfirvaldsins að
sennilega er hann fordæmislaus í
sögu íslenskrar réttvísi, og er þó
af mörgu að taka. Greint er í
smáatriðum frá málsatvikum, þar
sem þeim, sem játað hefur á sig
slíkan verknað, er leyft að bera
tiltekið athæfi upp á hina látnu,
gersamlega án athugasemda.“
Ef við lítum aðeins á þessi skrif
Vilmundar ber þess fyrst að geta
að sýslumaður fer ekki eitt eða
neitt. Útvarpið er með mann á
staðnum sem leitar frétta hjá
sýslumanni en „stílbrögð“ af þessu
tagi eru morandi í grein Vilmund-
ar.
Vilmundur getur þess heldur
ekki hér að sama dag og sýslumað-
ur greinir frá því sem fram kom
við fyrstu yfirheyrslu yfir byssu-
manninum segir hann ennfremur
að ekkert hafi fundist í farangri
stúlknanna sem bendi til þess að
orð byssumannsins fái staðist.
Og fyrir utan það má telja að
flestir sæmilega vitibornir menn
taki því með varúð sem byssumað-
urinn segir í fyrstu yfirheyrslum,
miðað við þá atburði sem átt hafa
sér stað.
Hvort það hafi verið rétt eða
rangt af sýslumanninum að greina
frá þessum efnisatriðum við blaða-
menn eru eflaust skiptar skoðanir
um. Persónulega tel ég að sýslu-
maður hafi gert rétt í því að koma
þessu upp á yfirborðið strax en láta
það ekki kvisast út í meira og
minna brengluðum útgáfum
seinna meir.
í niðurlagi greinar Vilmundar er
þessa setningu að finna: „íslenskt
yfirvald hefur rógborið nýlátna
erlenda stúlku - og í því sambandi
skipta efnisatriði, sönnuð eða
ósönnuð, engu máli.“ Þetta er
svona álíka út í hött og að ég segði
„Vilmundur hefur rógborið ís-
lenskt yfirvald og í því sambandi
skipta efnisatriði, sönnuð eða
ósönnuð engu máli“.
Að öðru leyti er greinin öll
„hreinn Vilmundur". Við lesum
klisjur á borð við „Á íslandi er
ekki til nein lagaleg hefð. Lögfræð-
ingar eru yfir höfuð að taía illa
menntaðir...“ Og hvað með: „En
á Höfn í Hornafirði sitursýslumað-
ur, lögfræðingur, menntaður í
afdölum íslenskrar ómenning-
ar...“ eða þá gullkorn á borð við:
„Sýslumaðurinn kann að hafa
lokið öllum prófum með þeim
sóma sem háskóladeild hans hefur
krafist af honum. Hann er samt
menntunarlaus maður í krítík-
lausu umhverfi“. Tilvitnanir sem
þessar bera þess glöggan vott að
það sem menn skortir á rökin
reyna þeir að bæta upp með
tilhæfulausu skítkasti eins og
Vilmundur hefur gert sig sekan
um.
- FRI
Friðrik Indriðason,
blaðamaður, skrifar