Tíminn - 22.08.1982, Blaðsíða 14

14
SUNNUDAGUR 22. ÁGÚST 1982
■ Abu Jihad, einn stofnenda Al Fatah, i Beirut meö dóttur sinni. „Sionistarnir tíöfðu ekki þyrmt
neinum, h\orki konum né börnum.”
■ Morðóður flóttamaður ■ Fátækt er mikil ineöal flóttainannanna og næringarskortur
eða hermaður sem berst fyrir hrjáir ungbörnin. -
föðurlandið?
■ Arafat er foringinn.
Dauðir Gyðingar
eða vond pressa?
Menachem Begin á stærsta sök á því.
Maðurinn nálgast það ískyggilega mikið.
að vera ofstækismaður af verstu sort,
eins og furðulegar árásir hans að Helmut
Schmidt, kanslara Vestur-Þýskalands,
gefa til kynna, en Begin dettur öðru
hvoru í hug að vegna þjóðarmorðs
nasista á Gyðingum í seinni heimsstyrj-
öldinni sé bæði rétt og eðlilegt að
Schmidt komi skríðandi á hnjánum og
biðji afsökunar! Afstaða Begins og
stjórnar hans í garð Palestínuaraba, sem
ekki verður lýst með öðru orði en
óbilgirni, hefur sömuleiðis valdið því að
reynt hefur á þolrifin í ísraelsvinum um
allan heim...
Begin lætur sér þetta að vísu í léttu
rúmi liggja. Hann sagði nýlega í
blaðaviðtali: „Ef ég á að velja milli
dauðra Gyðinga og góðrar pressu annars
vegar, og lifandi Gyðinga og vondrar
pressu hins vegar, þá vel ég síðari
kostinn." ísraelar hafa líka margoft lagt
áherslu á að þeir fylgi boðorði Gamla
testamentisins, auga fyrir auga og tönn
fyrir tönn: sé á þá ráðist, geri þeir
gagnárás. En aðgerðir þeirra í Beirut
þykja ganga nokkuð lengra en felst í
þessu boði. Skiptir þá varla máli hvort
bak við deyjandi barnið í Líbanon felist
Yasser Arafat.
En hver verður framtíðin? Pað er
erfitt að spá nokkru um það, en jafnvel
þótt Palestínuarabar njóti nú víðtæks
stuðning um alla heim eiga þeir líklega
erfiða tíma í vændum. Það má búast við
því að Arafat gefi yfirlýsingar um
stórkostlegan sigur PLO í þessari hörðu
rimmu, vegna þess að lsraelum hafi ekki
tekist að útrýma Palestínuþjóðinni eins
og hún leggur sig (sem auðvitað var
aldrei markmiðið), en þær yfirlýsingar
verða sennilega svolítið falskar. Sann-
leikurinn er sá að nema takist að beita
ísraela pólitískum þrýstingi þá standa
þeir í bili með pálmann í höndunum.
Þeir hafa rekið skæruliða burt frá
Líbanon og það sem mikilvægara er;
þeir hafa sýnt Palestínuaröbum fram á
að þeir geta ekki treyst á stuðning
annarra Arabaþjóða.
Arabaleiðtogar
sýna sinn innri mann
í upphafi innrásarinnar í Líbanon
töldu margir að með henni væru ísraelar
að sameina Arabaríkin, sem fræg eru
fyrir sundurlyndi, gegn sér - nú myndu
öll Arabaríkin þjappa sér að baki PLO.
Það fór á annan veg. Þótt sumir
Arabaleiðtogar væru miklir í kjaftinum
hreyfðu þeir ekki litla fingur til varnar
Palestínuaröbum í Beirut og raunar er
enginn vafi á því að flestir þeirra voru
dauðfegnir ósigri PLO-samtakanna.
Leiðtogar Arabaríkjanna eru íhaldsam-
ir menn, þó margir þeirra tali fjálglega
um byltingu og annað þvíumlíkt, og þeir
óttast róttæklinganna sem cru áhrifa-
mestir innan PLO. En umræddir
róttæklingar eru að líkindum svo
áhrifamiklir sem raun ber vitni sökum
þess að hvorki ísraelar né aðrir
Arabaleiðtogar gefa hógvægari öflum
innan PLO tækifæri til að þroskast.
Því hógvær öfl eru vissulega til, þó
lítið fari fyrir þeim innan PLO af
býsna skiljanlegum orsökum. Vitnum til
tveggja áhrifamikilla Palestínuaraba er
búa í ísrael. Borgarstjórann í Betlehem,
Elias Freij, dreymir dagdrauma um
Palestínuríki á Vesturbakkanum: „Við
myndum bjóða menntamönnum hvað-
anæva að úr heiminum til að semja
stjórnarskrána. Arafat yrði auðvitað
leiðtogi bráðabirgðastjórnarinnar, sem
sett yrði á fót til að undirbúa fyrstu
kosningarnar. í tíu ár eða svo þyrftum
við að lifa mestmegnis á erlendri aðstoð,
vcgna þess að við þyrftum að taka við
500 til 800 þúsund palestínskum flótta-
mönnum, en um næstu aldamót værum
við búnir að koma undir okkur fótunum.
Við yrðum bankamenn, menntamenn
og faglærðir verkamenn hins arabíska
heims. Við myndum stofna bandalag
með Jórdaníu, skrifa undir friðarsamn-
inga við ísrael, og fá leið til Gazasvæðis-
ins. Og síðan myndum við lifa vel og
lengi innan landamæranna frá 1967.“
„Við verðum að
hugsa upp á nýtt“
Annar virtur Palestínumaður á Vest-
urbakkanum er Jamil Hamad, blaða-
maður. Hann ritaði nýlega grein sem bar
nafnið: „Lausn hinna hógværu". Þar
segir:
„Palcstínuþjóðin hefur mátt búa við
niðurlægingu síðan í sex daga stríðinu
1967. Herseta ísraela á Vesturbakkan-
um og Gazasvæðinu hefur haft í för með
sér siðferðislega hnignun og endalok
vonarinnar. Ég er palestínskur flótta-
maður og hef búið við þessa hersetu í
15 ár. Synir mínir þrír og jafnaldrar
þeirra hafa aldrei þekkt annað en heim
herlaga, sérstakra skilríkja, vegatálma,
útgöngubanns, fangelsana og refsinga.
Dag nokkurn í mars síðastliðnum skutu
ísraelskir hermenn táragassprengju
beint í höfuð sonar míns, Suheil, sem er
sextán ára. Síðan hefur hann gengið
undir tvo heilauppskurði og á þann
þriðja í vændum.
Herseta ísraela þýðir að stöðugt er
verið að hrifsa frá okkur land um leið
og landnám Gyðinga eykst, palestínskir
borgarstjórar eru reknir ef ísraelum
býður svo við að horfa, daglega eru
margir fluttir úr landi og jafnvel hafa
erlendir kennarar við háskóla okkar
verið barðir sundur og saman. ísraelska
herstjórnin beitir persónulegum refsing-
um, þar á meðal gegn mér og fjölskyldu
minni. Og hvers vegna? Vegna þess að
ég mótmæli þessu óréttlæti, ég neita að
sætta mig við hersetuna. Það er auðvelt
að verða bitur við þessar aðstæður, ekki
síst nú þegar innrásin í Líbanon hefur
fært Palestínuaröbum enn meiri þján-
ingar. En um leið neyðir ástandið í
Líbanon okkur Palestínuaraba til þess
að hugsa hlutina upp á nýtt, ástunda
sjálfsgagnrýni. Hvort við lifum af veltur
á því hvort við losnum við blekkingavef-
inn.
„Hví trúðum við því
að ósigur væri sigur?“
Æ síðan 1948 hafa leiðtogar Palestínu-
manna staglast á því að ísrael hafi verið
myndað af samsæri vestrænna heims-
valdasinna. Aftur og aftur var okkur sagt
að Bandaríkin og Bretland hafi þurft á
Israel að halda til að stjórna olíuvinnslu
í Miðausturlöndum og koma í veg fyrir
sameiningu Araba. Við trúðum þessu.
Var ég ekki alinn upp við sögur um mátt
og dýrð Araba gegnum tíðina? Vorum
við ekki „hin útvalda þjóð“ sem Allah
hafði látið fá Kórarinn? Jafnvel eftir
ósigurinn 1967 var okkur sagt að Arabar
hefðu unnið sigur: komið hefði verið í
veg fyrir þann ásetning Israela að
steypa stjórnunum í Egyptalandi og
Sýrlandi, og því hefði árásarstefna
þeirra beðið hnekki. Hvernig var hægt
að fá okkur til að trúa því að ósigur og
niðurlæging væri í rauninni sigur?
Orðabók okkar virðist nokkuð ólík
öðrum orðabókum.
Leiðtogar okkar hafa sagt okkur að
hin svokölluðu róttæku Arabaríki og
Sovétríkin séu bandamenn okkar. En
hver er munurinn á róttæku Arabaríkj-
unum og hinum, sem kölluð eru
afturhaldssöm? Það er staðreynd að öll
Arabaríki eru einræðisríki og fyrir
leiðtogum þeirra vakir aðeins eitt - að
halda völdum. Þeir fórna fyrir það
markmið hverju sem er. Slík ríki eru
hindaranir í vegi þess að Palestínuarab-
ar nái rétti sínum. Og hvað Sovétríkin
varðar er augljóst að þau leggja
Palestínumönnum lið til þess eins að
valda Vesturlöndum erfiðleikum heima
fyrir.
Palestínskir leiðtogar hafa fengið
okkur til að hafna því mögulega en
berjast fyrir hinu ómögulega hruni
Ísraelsríkis. Á nú að telja okkur trú um
að við höfum unnið sigur í Líbanon?
Aðrir kostir eru litlu fýsilegri. Einn er
sá að blandast öðrum Arabaþjóðum og
glata þar með þjóðarsál okkar. Annar
kostur, sem róttæklingar halda mjög á
lofti, er að steypa stjórnum Arabaland-
anna og umkringja ísrael óvinveittum
kommúnistaríkjum. Það er í sjálfu sér
engin lausn á vandamáli Palestínuaraba.
Er guð ekki hlutlaus?
Það verður því að skipta algerlega um
sjónarhorn. Það er kominn tími til að
Palestínuarabar geri sér grein fyrir því
að klásúlan um niðurrif Ísraelsríkis
skaðar málstað okkar. Því ekki að skrifa
nýja stefnuyfirlýsingu? Við ættum að
fallast á ályktanir Sameinuðu þjóðanna
númer 242 og 338 því það gæti fengið
Bandaríkin og Evrópulönd til þess að
endurskoða þær ályktanir, þannig að
ekki sé litið á Palestínuaraba sem
flóttamenn, heldur sem þjóð. Við ættum
einnig að gefa út þær yfirlýsingar að
fengjum við yfirráð yfir Vesturbakkan-:
um og Gaza værum við reiðubúnir til að
afhenda öll vopn okkar og búa í herlausu
landi, ef alþjóðasamtök ábyrgðust ör-
yggi okkar. Þannig fengi fsrael þau
öruggustu landamæri sem það gæti
hugsanlega fengið.
í staðinn yrði ísrael að leggja á hilluna
þá stefnu sem byggð er á dulfræði
stonisma og hervalds, stefnu sem hefur
leitt fsrael inn í blindgötu. ísrael getur
ekki ráðið því hvernig Palestínuríki væri
samansett. ísraelar verða að gera sér
grein fyrir þvt að með því að neita að
viðurkenna okkur sem þjóð, og með því
að viðhalda járntaki þeirra á herteknu
svæðunum, þá ýta þeir aðeins undir
andstöðu Palestínuaraba.
Sumir fsraelar halda því fram að guð
hafi gefið þeim land það sem þeir ráða
nú. En hver var vitni að því að guð hafi
aðeins geftð einni þjóð þetta land? Öll
helgirit okkar - Gyðinga, Múslima og
kristinna - segja okkur að guð sé
hlutlaus í garð allra barna sinna. Enga
þeirra, og þá ekki Palestínumenn, má
svipta blessun hans í landi sínu.“
Þetta sagði Jamil Hamads. Ef til vill
eru nú betri skilyrði fyrir lausn málsins
en oft áður; ef Palestínuarabar viður-
kenna tilverurétt fsraels, og ef fsraelar
viðurkenna að Palestínuarabar séu þjóð
með sömu réttindi og þeir sjálfir. En það
er að vísu fremur ólíklegt að lausn
finnist í bráð. Líklegt má telja að
öfgahópar innan PLO eflist mjög í
kjölfar ósigursins í Beirut, og nýleg
könnun í ísrael sýndi að 51 prósent
Gyðinga vill ekki láta svo mikið sem
fermetra lands af Vesturbakkanum í
hendur Araba, og 71 prósent getur ekki
sætt sig við Palestínuríki á Vesturbakk-
anum og Gaza, jafnvel þótt það þýði frið
í Miðausturlöndum.
En hvað sem öðru líður munu
Palestínuarabar hvar sem er halda áfram
að láta sig dreyma um landið sitt. Því
verður ekki breytt. _ y lók saman