Tíminn - 10.04.1983, Qupperneq 9

SUNNUDAGUR 10. APRÍL 1983
NOTA VERÐUR ATKVÆÐISRETT-
INN TTL ÞESS AD BYGGJA UPP
■ Um hvað snúast alþingiskosn-
ingarnar, sem fram fara eftir aðeins
hálfan mánuð? Eða kannski væri
réttara að spyrja; um hvað eiga þessar
kosningar að snúast?
Staðreyndin er nefnilega sú, að
margt bendir til þess að kosningarnar
snúist um annað en það sem mestu
máli skiptir; um óskilgreinda óánægju
með stjórnmálaflokkana, en ekki um
þær leiðir, sem færar eru til að ráða við
alvarlegustu erfiðleika þjóðfélagsins -
verðbólguna og samdrátt í atvinnu- og
efnahagslífi þjóðarinnar. Alþingi ein-
kenndist í allan vetur af algjöru
ábyrgðarleysi stjórnarandstöðunnar,
og valdaleysi ríkisstjórnaraðilanna, og
ýmislegt virðist benda til þess, að
umtalsverður hluti kjósenda ætli að
greiða atkvæði á kjördag af sams
konar ábyrgðarleysi. Vonandi sjá nógu
margir kjósendur að sér laugardaginn
'23. apríl til þess að úrslitin verði ekki
meiriháttar þjóðarslys, sem vandséð
er hvernig við verður brugðist. Von-
andi átta kjósendur sig á þvi í kjörklef-
anum, að þjóðarhagur krefst þess að
þeir, sem sýnt hafa ábyrgð í störfum og
sem lagt hafa fram skelegga, fram-
kvæmanlega stefnu í efnahagsmálum,
hljóti nauðsynlegan stuðning til að
takast á við vandamálin. Annars mun
illa fara.
Framfaramál
núverandi ríkisstjjórnar
Þar sem ríkisstjórninni hefur ekki
tekist að ná samkomulagi um nauðsyn-
legar aðgerðir í efnahagsmálum, og
því ekki ráðið við verðbólguna sem
skyldi, þá láta sumir sem ríkisstjórnin
hafi engu góðu komið til leiðar. Þetta
er auðvitað alrangt. Guðmundur
Bjarnason, alþingismaður, sem skipar
þriðja sætið á framboðslista Framsókn-
arflokksins í Norðurlandskjördæmi
eystra, rakti ýmislegt það, sem stjórn-
inni hefur vel tekist á ferli síum, í
útvarpsumræðum frá Alþingi fyrir
skömmu. Þar sagði Guðmundur m. a.:
„Stjórnvöldum hefur tekist að koma
áfram ýmsum mikilvægum framfara-
málum. Ég vil nefna samgöngumálin.
Miklar framkvæmdir hafa verið í vega-
málum og bundið slitlag lagt á fleiri
kílómetra en nokkru sinni fyrr. Bundið
slitlag er nú á um það bil 600 kílómetr-
um vega, og þar af hafa fast að 400
kílómetrar verið lagðir á seinustu
þremur árum í tíð Steingríms Her-
mannssonar sem samgönguráðherra,
og áætlað er að bæta 150 kílómetrum
við í sumar. Þessar framkvæmdir spara
bifreiðaeigendum stórfé í lækkuðum
rekstrarútgjöldum.
Einnig má nefna lagningu sjálfvirks
síma í sveitum, sem miðað hefur vel
áfram, og Alþingi hefur samþykkt
tillögu okkar framsóknarmanna um að
ljúka við rafvæðingu dreifbýlis á næsta
ári. Þá hafa miklar framkvæmdir átt
sér stað í hafnargerð, byggingu skóla-
mannvirkja, ýmissa menningarstofn-
ana, svo sem útvarpshúss og þjóðar-
bókhlöðu, og heilbrigðisstofnana svo
að eitthvað sé nefnt af hinum fjöl-
mörgu framfaramálum."
Vandamál verðbólgunnar
En Guðmundur Bjarnason benti
einnig á það, sem miður hefur farið:
„Því miður hefur ekki tekist jafnvel
til á öllum sviðum. Við höfum orðið
undir í glímunni við verðbólguna. Er
þar að sjálfsögðu ýmsu um að kenna,
en ekki síst því að samstarfsaðilar
okkar hafa ætíð færst undan, dregið úr
og ekki þorað að taka á málum.
Afleiðingar þess koma víða við. Raf-
orkuverð hefur farið upp úr öllu valdi
og er nú nánast óbærilegt þeim, sem
þurfa að hita upp hús sín með raf-
magni. Mikil verðbólga, dýrar orku-
framkvæmdir og erlendar lántökur
eiga auðvitað sinn þátt í því, hvernig
komið er. En mestu munar þó um að
iðnaðarráðherra, Hjörleifi Gutt-
ormssyni, hefur ekki tekist að ná fram
hækkun á orkuverði til stóriðju. Hvort
hér er um að kenna getuleysi eða
viljaleysi ráðherrans skal ósagt látið,
en Ijóst er að ekki verður lengur við
unað, og eitt af brýnustu verkefnum
nýrra stjórnvalda er að jafna orku-
kostnaðinn, ef ekki á að leiða til
stórfelldrar byggðaröskunar.
Þá hefur verðbólgan orðið hús-
byggjendum þung í skauti og forysta
Svavars Gestssonar, félagsmáiaráð-
herra, ekki dugað til að leysa þau
vandamál, sem þar blasa við, einkum
■ hjá ungu fólki og þeim sem byggja eða
kaupa húsnæði í fyrsta sinn. Við fram-
sóknarmenn höfum lagt til að mæta
þörfum þessa fólks með hærri lánum
og lengri lánstíma, auk þess sem við
höfum lagt áherslu á mikilvægi bygg-
ingarsamvinnufélaga".
Undanbragðalaus niður-
talning verðbólgunnar
Guðmundur Bjarnason lagði
áherslu á, að nú yrði fyrst og fremst að
kjósa um efnahagsmálin og efnahags-
stefnuna:
„Framsóknarflokkurinn leggur til að
eftir kosningar verði tekið á hinu
alvarlega ástandi í efnahagsmálum af
festu - festu sem nær tökum á verð-
bólgunni, festu sem rýfur þann víta-
hring verðlags og kaupgjalds, sem nú
er nánast lögbundinn og ekki er lengur
nein trygging fyrir það fólk, sem helst
þarf á vernd að halda heldur þvert á
móti magnar verðbólguna og skerðir á
þann hátt mest hlut þess, sem vemda
átti. Af festu verði tryggð undan-
bragðalaus niðurtalning verðbólgunn-
ar.
Síðan viljum við framsóknarmenn
leggja áherslu á sókn - sókn sem tryggi
og treysti undirstöður atvinnuveganna
og fjölbreytni atvinnulífsins þannig að
allar vinnufúsar hendur fái verk við
hæfi og atvinnuleysisvofunni verði
bægt frá. Með nýrri sókn þarf að efla
og styrkja hefðbundnar atvinnugreinar
og skapa nýjar.
Með þessu viljum við framsóknar-
menn búa þjóðinni framtíð, sem áfram
tryggir börnum okkar og komandi
kynslóðum þau lífskjör, sem við búum
við. Við viljum vara við og minna á að
það er ekkert sjálfsagt mál að svo verði
ætíð. í nágrannalöndum okkar ríkir
víða alvarlegt ástand, þar sem hör-
mungar atvinnuleysis hafa haldið inn-
reið sína. Gegn slíku ástandi verðum
við að berjast. Með festu í efnahags-
málum og sókn í atvinnulífi viljum við
framsóknarmenn tryggja þá framtíð,
sem felur í sér áframhaldandi vel-
megun, efnahagslegt sjálfstæði og
jöfnuð í þjóðfélaginu“.
Þjóðarátak
I stefnuyfirlýsingu Framsóknar-
flokksins er hvatt til þjóðarátaks til að
leysa þau vandamál, sem við blasa.
Um það segir m.a.:
■ „Undanfarin ár hefur það verið
hlutskipti Framsóknarflokksins að eiga
þátt í að leiða þjóðina í gegnum
tímabil heimskreppu og aflabrests.
Þetta hefur tekist án meiriháttar áfalla
og án atvinnuleysis. Efnahagslífið er
þó enn sjúkt vegna mikillar verðbólgu,
sem óhjákvæmilegt er að stöðva.
Að ýmsu leyti er þó að rofa til og því
unnt að undirbúa nýja framfarasókn
strax og tekist hefur að ná tökum á
verðbólgunni. í þeirri sókn er það
meginmarkmið Framsóknarmanna að
tryggja að hinir miklu framfaramögu-
leikar íslands nýtist þjóðinni allri til
hagsældar og stöðugra framfara. Nýir
möguleikar í landbúnaði, tæknifram-
farir í fiskvinnslu, aukin sókn í al-
mennum iðnaði og nýting vatnsafls og
jarðvarma, getur allt skapað traustan
grundvöll nýrrar framfarasóknar,
verði heimatilbúnum hindrunum rutt úr
vegi.
Hagstæðari þróun efnahagsmála
nágrannaþjóða okkar gefur íslensku
þjóðinni nú gott tækifæri, sem við
verðum að nýta til að koma eigin
málum í betra horf. Til þess verður að
vinna bug á verðbólgunni, leiðrétta
ýmsar skekkjur í þjóðfélagskerfinu og
beita öllum skynsamlegum ráðum til
að örva efnahagslegar framfarir. Við
verðum að taka okkur tak, og sýna
hvers megnugir við erum.
Framsóknarflokkurinn boðar ekki
neyðaráætlun né leiftursókn, heldur
Þjóðarátak til cfnahagslegs jafnvægis
og framfara. Framsóknarflokkurinn
vill sterka og samhenta stjóm, sem
stýrir þjóðfélaginu inn á braut vel-
megunar, vaxandi frjálsræðis, félags-
hyggju og minnkandi ríkisafskipta.
Framsóknarflokkurinn er reiðubú-
inn til samstarfs við þá stjómmála-
flokka, sem fara vilja þessa leið.
Ahersluorð framsóknarmanna eru
festa í stjórn, sókn til betra lífs og björt
framtíð.
Lögfesting í tvö ár
Á blaðamannafundi, sem haldinn
var á þriðjudaginn, gerðu formaður og
ritari Framsóknarflokksins - Stein-
grímur Hermannsson og Tómas Árna-
son - grein fyrir því, hvernig Fram-
sóknarflokkurinn telur að tryggja eigi þá
undaribragðalausu niðurtalningu verð-
bólgunnar, sem Guðmundur Bjarna-
son talaði um. í þessari skýru og
ákveðnu stefnuskrá segir eftirfarandi
um aðgerðir til að ná verðbólgunni
niður:
„Framsóknarflokkurinn telur frá-
leitt, að reyna að vinna bug á verðbólg-
unni með leiftursókn í einu vetfangi.
Slíkt mundi leiða til fjöldaatvinnuleys-
is og verulegrar skerðingar kaupmátt-
ar.
Framsóknarflokkurinn leggur til að
gerð verði áætlun um samræmdar efna-
hagsaðgerðir til ákveðins tíma, t.d.
tveggja ára, sem leiði til hjöðnunar
verðbólgu í áföngum en stuðli jafn-
framt að vexti þjóðartekna og fullri
atvinnu.
Tillögur Framsóknarflokksins um
niðurtalningu verðbólgu eru:
1. Efnahagsáætlun verði lögfcst til
tveggja ára, t.d. frá og með 1. júní
1983 til 1. júní 1985. Viðmiðunar-
tölur verði ákveðnar á sex mánaða
fresti og óheimilt að semja um
hærra. Viðmiðunartölum fylgi
kaupgjald, verð landbúnaðarvara,
fiskverð, verð opinberrar þjónustu
og verð vöru, sem háð er ákvæðum
um hámarksálagningu. Verðlagsráð
og Verðlagsstofnun skuli í starfi
sínu miða verðgæslu og verðlags-
eftirlit við verðhjöðnunarferil áætl-
unarinnar.
2. Vísitala framfærslukostnaðar verði
reiknuð eftir nýjum grunni og verð-
bótatímabil lengt.
3. Ríkisstjórnin skal stefna að því að
halda breytingum á vísitölu fram-
færslukostnaðar innan marka niður-
tainingar eða tryggja lífskjör fólks
með öðrum hætti, m.a. með hækk-
un barnabóta og persónuafsláttar
frá tekjuskatti svo og með niður-
greiðslum nauðsynja úr ríkissjóði.
4. Þeir, sem byggja í fyrsta sinni fái
80% lán með bestu kjörum. Við-
skiptabankar veiti einstaklingum,
sem skulda vegna húsbygginga
skuldbreytingalán til 10 ára.
5. Stefnan í gengismálum verði
mörkuð til samræmis við stefnuna í
verðlags- og launamálum og með
tilliti til þróunar viðskiptakjara og
rekstrarstöðu atvinnuveganna.
6. Aðhald verði haft í peningamálum,
en þess vandlega gætt að peninga-
magn í umferð verði nægjanlegt til
að tryggja eðlilegan rekstur at-
vinnuveganna. Verðbótaþáttur
vaxta, svo og vextir lækki með
hjöðnun verðbólgunnar.
Elías Snæland Jónsson, Q
ritstjóri, skrifar
7. Dregið verði úr eyðslu og frestað
þeirri fjárfestingu, sem ekki gefur
þjóðinni skjótan arð.
8. Erlendar skuldir verði ekki hækk-
aðar að raungildi og stefnt að lækk-
un þeirra með vaxandi innlendum
sparnaði í kjölfar lækkandi verð-
bólgu.
9. Meðan halli er á viðskiptajöfnuði
verði leitað allra leiða, sem færar
eru með hliðsjón af samningum við
önnur ríki, til þess að draga úr
innflutningi.
10. Ríkisfjármál verði íjafnvægi þegar
til lengri tíma er litið, og áhersla
lögð á sparnað í opinberri þjón-
ustustarfsemi.
11. Haldið verði áfram öflugri byggða-
stcfnu, sem miðist við fulla nýtingu
náttúrugæða og jafnvægi í aðstöðu
fyrirtækja og heimila.
Þegar þessi stefna er borin saman
við yfirlýsingar annarra stjórmála-
flokka verður augljóst, að Framsókn-
arflokkurinn er einn um að leggja fram
raunhæfa, skýra og ótvíræða stefnu í
efnahagsmálum - stefnu sem Ijóst er
að muni bera tilætlaðan árangur ef
kjósendur veita frambjóðendum
Framsóknarflokksins nægilegt fylgi á
kjördag. Á því veltur hvort stefna
framsóknarmanna verður ofaná í
næstu ríkisstjórn, eða hvort leiftur-
sóknaröflin í Sjálfstæðisflokknum,
Aþýðuflokknum og Bandalaginu ráði
ferðinni.
Sterka stjórn eftir
kosningar
Framsóknarmenn hafa lagt áherslu
á, að koma verði í veg fyrir þá
ævintýramennsku að efna til tveggja
kosninga í sumar og láta gífurlegan
efnahagsvanda magnast upp á meðan.
Nauðsynlegt er að mynda sterka ríkis-
stjórn strax að loknum kosningum og
hrinda í framkvæmd þeim víðtæku
efnahagsaðgerðum, sem nauðsynlegar
eru og raktar hafa verið hér að framan.
Jón Helgason, alþingismaður, ítrekaði
þetta sjónarmið í eldhúsdagsumræð-
unum á Alþingi um daginn, er hann
sagði:
„Framsóknarflokkurinn leggur
áherslu á, að mynduð verði sterk
meirihlutastjórn þegar að loknum
kosningunum 23. apríl n.k. Slík stjórn
mun síðan kveðja saman þing til að
samþykkja nauðsynlegar aðgerðir í
efnahagsmálum og breytingar á stjórn-
arskránni.
Urslit kosninganna munu ráða hve
staða Framsóknarflokksins verður
sterk til að koma á festu í íslenskum
stjórnmálum. Vandi þjóðfélagsins
verður ekki leystur með því að auka á
úlfúð og sundrungu í þjóðfélaginu.
Hann verður ekki leystur með ásök-
unum um illar hvatir og mannvonsku
þeirra sem hafa önnur sjónarmið. í
kosnihgunum á að velja forystu til að
byggja upp fyrir framtíðina, en ekki
rífa niður. Kosningar eiga að vera
jákvæð athöfn.
Framsóknarflokkurinn leggur
áherslu á að aðeins með samstarfi og
samvinnu leysum við vandamál okkar.
Með tilliti til þess ástands, sem nú ríkir
í stjórnmálum, er Framsóknarflokkur-
inn eina aflið sem getur haft forystu
um það“.
Sérstök ástæða er til að taka undir
þessi orð Jóns Helgasonar. Það er
skaðræðisverk að nota kosningar til
þess að rífa niður, láta óánægjuna eina
ráða atkvæði sínu. Neikvæð aðgerð af
því tagi grefur undan lýðræðinu í
landinu og gerir vandamálin enn ill-
leysanlegri en ella. Kjósendur verða
því að greiða atkvæði með jákvæðu
hugarfari, með það í huga að byggja
upp fyrir framtíðina, að velja forystu
sem getur tekist á við vandamálin. Þá
forystu er Framsóknarflokkurinn einn
fær um að veita. _ esj