Tíminn - 16.08.1983, Blaðsíða 9

ÞRIÐJUDAGUR 16. ÁGÚST 1983
13
á vettvangi dagsins
Recep Marasli, Tyrkland
Recep Marasli var útgefandi og aðalrit-
stjóri KOMAL útgáfunnar í Istanbul, en
þar voru aðallega gefin út rit varðandi
Kúrda, sögu þeirra og menningu, sem og
stöðu hins kúrdiska þjóðarbrots í Tyrk-
landi. Marasli afplánar nú í allt 19 ára
fangelsisvist fyrir að gefa þessi verk út.
Meðal annarra rita sem hann gaf út,
voru bækur eftir tyrkneska félags-
fræðinginn Dr. Ismail Besieki. Dr. Bes-
icki afplánar nú 10 ára fangelsisvist, og
er það í 3ja sinn sem hann situr í fangelsi
vegna skrifa sinna um kúrdfsk málefni
(Sjá fréttabréf AI frá júní 1982).
Árið 1979 lauk Recep Marasli 18
mánaða fangelsisvist út af þessari út-
gáfustarfsemi. Árið 1980 lét herforingja-
stjórnin loka KOMAL útgáfunni.
Sú fangelsisvist sem hann afplánar nú
er byggð á þremur aðskildum dómum,
kveðnum upp af herdómstól, skv. gr.
142, 159 & 311 tyrkneskra herlaga,&
Lögum 5816. Honum er gefið að sök, í
fyrsta lagi, að „veikja" þjóðareiningu, -
í öðru lagi, að útbúa og útbreiða áróður
uni skilnaðarstefnu, - í þriðja lagi, að
móðga þjóðþingið (The Grand National
Assembly) og öryggisráðið, ofbjóða sið-
gæðisvitund ríkisstjómarinnar, og lítils-
virða minningu Kemal Ataturk, stofn-
anda hins nýja tyrkneska ríkis.
- í janúar 1982 var hann hnepptur í
varðhald, og í júlí sama ár var mál hans
tekið fyrir rétt og hann dæmdur í
fjögurra ára fangelsi fyrir að gefa út bók
um kúrdfsk málefni í formi opins bréfs
til Kemal Ataturk.
■Selbe Desta
Fangar mánadarins hjá
Amnesty International
- í janúar 1983 var hann aftur dæmdur
vegna útgáfustarfsemi, þá í tólf. ára
fangelsi.
- í maí 1983 fékk hann þriggja ára
dóm til viðbótar fyrir að gefa út 2 bækur
sem að sögn sækjanda fluttu áróðursboð-
skap um skilnaðarstefnu.
Kúrdar eru ekki viðurkenndir opin-
berlega í Tyrklandi sem sjálfstæð þjóð,
og bannað er að nota hið kúrdíska
tungumál. Starfandi eru mörg kúrdisk
félög/hópar í landinu, sem vinna að því
að fá Kúrda viðurkennda í Tyrklandi, og
sum vinna að stofnun sérstaks kúrdisks
ríkis í hinu tyrkneska ríki.
Nokkrir þessara hópa hafa beitt of-
beldi, en Recep Marasli hefur ekki verið
meðlimur í þessum félögum, eða tekið
þátt í neinum ofbeldisverkum.
Fangelsun hans er eingöngu tengd
baráttu hans fyrir tjáningarfrelsi.
í varnarræðu sinni í júlí 1982 sagði
hann m.a: „Ég mun ávallt reyna að
stuðla að jafnrétti til handa Kúrdum,
það er skylda mín sem lýðræðissinna.
...Ég gaf út þessar bækur t.þ.a. benda
fólki á hvernig sannleikanum er afneit-
að, - í skólum og í stjórnmálaumræðum,
og t.þ.a. upplýsa þjóðina um sögu
Kúrda."
Recep Marasli er haldið í Toptasi
fangelsinu í Istanbul.
Vinsamlegást sendið kurteislega orð-
að bréf og farið fram á að Recep
Marasli verði látinn laus úr haldi.
Skrifið til: President Kenan Evren
Cankaya
Ankara
TURKEY
Þrír Quechua Indíánar,
leiðtogar smábænda -
Perú.
Þeir hafa verið í haldi í tæp tvö ár, án
þess að mál þeirra hafi komið fyrir rétt.
Þeir voru allir handteknir í október
1981, sakaðir um að hafa stjórnað
bændaverkfalli í útjaðri Acomayo í
Cuzco héraði. Þeir eru: Julia Choque
Choquemani 31 árs leiðtogi félags smá-
bænda í Acomayo héraði (Provincial
Peasant Federation of Acomayo
(FEPCA)), og meðlimur hins kjörna
svæðisráðs Pomacanchi þorps, Acom-
ayo; Florencio Torobeo Mandoza 60 ára
stofnandi FEPCA, og leiðtogi smá-
bændasamtaka Cuzco héraðs og meðlim-
ur héraðsráðs Acomayo héraðs; og Ro-
berto Ayma Ouispe, smábóndi (campes-
ino).
I byrjun voru þeir sakaðir um ofbeld-
isverk, en AI telur að þær ásakanir hafi
ekki við nein rök að styðjast. Nefnd á
vegum A1 fór til Perú 1982 og heimsótti
m.a. þá þrjá, þar sem þeir voru í Cuzco
Q’enccoro fangelsinu í Perú, (en núna
eru þeir í Lurigancho fangelsinu í
Lima.) Ásökunum var breytt nú í ár
þannig að nú eru þeir sagðir hafa „æst til
almenns ófriðar" í verkfallinu. AI telur
að þeir hafi verið handteknir vegna þess
hve þeir standa framarlega í sveitarmál-
um og samtökum smábænda, og vegna
þess að þeir voru með þeim fyrstu af
Ouecha smábændum sem voru kosnir í
sveitarstjórn Acomayo. Einn þeirra,
Florencio, skrifaði AI bréf og lýsir
ásökunum á hendur þeim sem hefndar-
aðgerðum af hálfu hinna hefðbundnu
yfirstétta í Acomayo. Hann segir. „Yfir-
stéttin í Acomayo á erfitt með að
viðurkenna þá staðreynd að smábóndi
sem yrkir fjórðung hektara af vatnslausu
landi og hefur tvær kýr á beit geti orðið
ráðgjafi í sveitarstjórn. Fólkið vill ekki
viðurkenna það sem það sér. Það þolir
ekki að Indíánar séu kosnir fremur en
það sjálft. Þetta er eina raunverulega
ástæðan fyrir handtöku okkar. Við
höfum verið fangelsaðir fyrir þann
„glæp“ að trúa á jafnrétti allra manna.
Allir fangarnir þrír þjást af öndunar-
erfiðleikum, og Florencio Torobeo er að
auki sagður mjög veikur vegna magasárs
og nýrnaveiki sem ágerist við hið lélega
fæði í fangelsinu. - Lagabreytingar sem
nýlega voru gerðar gera kleift að taka
ræktunarland eignarnámi ef ekki er
staðið í skilum með greiðslur. Þetta
þýðir að Julian Choque á það á hættu að
missa sína jörð, þar sem hann sá ekki
ástæðu t.þ.a. reyna að greiða lán sem
hann fékk stuttu áður en hann var
handtekinn, og átti að fjármagna vinnu
hans árið 1982.
Vinsamlegast sendið kurteislega orð-
að bréf og biðjið um að þessir þrír
Indíánar Julian Choque Choquemam-
ani, Florencio Torobeo Mencoza og
Roberto Ayma Oiuspe verði látnir laus-
ir.
Skrifið til:
President Fernando Belúnde Terry
Palacio Presidencial
Lima
PERU
Seble Desta og
tólf aðrar konur - Eþiópia
Um er að ræða 13 konur, úrfjölskyldu
Haile Selassies fyrrverandi keisara og
tveimúr öðrum fjölskyldum. Þær hafa
verið í haldi síðan í byltingunni 1974, -
án þess að mál þeirra hafi verið tekið
fyrir. í byrjun voru þær í stofufangelsi,
en síðan í júlí 1975 hafa þær verið í haldi
í Alem Bekagne fangelsinu í Addis
Ababa.
Sebla Desta, sem er 51 árs og dóttur-
dóttir Haile Selassies fyrrv. keisara, sem
dó í varðhaldi 1975, - er haldið í litlu
herbergi í fangelsinu, ásamt móður sinni
Tenagneworq Haile Selassie 69 ára, og
þremur systrum sínum Aida, Hirut og
Sophia Desta, og fjórum frændsystrum.
í aðliggjandi herbergi eru fleiri konur,
fjórar sem voru hnepptar í varðhald
1974 og aðrar síðar.
Engin umræddra 13 kvenna hefur
verið dæmd fyrir afbrot. Árið 1975 gáfu
eþiopísk stjórnvöld þá skýringu á varð-
haldi þeirra að þær væru „í gæsluvarð-
haldi t.þ.a. vernda þær gegn gremju
fólksins". Engin skýring hefur verið
gefin á því hvers vegna varðhaldinu er
haldið áfram. Nokkrum öðrum háttsett-
um konum og embættismönnum úr fyrr-
verandi keisarastjórn hefur nú verið
sleppt úr haldi, en þau voru handtekin
1974.
- Engin kvennanna þrettán hafði neitt
embætti í keisarastjórninni, en talið er
að þær hafi verið fangelsaðar vegna
tengsla sinna við þá stjórn, sérstaklega
sjálfan keisarann. Sagt er að aðstæður
þeirra í fangelsinu hafi farið batnandi
hin síðari ár. Fjölskylda þeirra fær þó
ekki að heimsækja þær nema 2-3svar á
ári. Þær sofa á dýnum á gólfinu, en hafa
ekki rúm. Þær geta fengið læknisfræði-
lega hjálp, og eru fluttar á sjúkrahús éf
með þarf.
Sebla Desta stundaði nám í Oxford,
Englandi, og var hún áður varaforseti
Kvenréttindasamtaka Eþiopíu. Eigin-
maður hennar, Kassa Wolde Mariam,
fyrrverandi landbúnaðarráðherra var
einnig handtekinn 1974, og er hann einn
af þeim sem „hurfu“ í varðhaldi 1979, og
hefur ekkert til hans spurst síðan. Börn
þeirra eru fimm og eru þau öll flótta-
menn.
Vinsamlegast sendið kurteislega orð-
að bréf og biðjið um að Sebla Desta og
hinar konurnar tólf verði látnar lausar.
Skrifið til:
His Excellency Mengistu Haile Mariam
Head of State of the Provisional Military
Government of Socialist Ethiopia
PO Box 1013
Addis Ababa
ETHIOPIA
bridge
Stormur yfir
Góðrarvonarhöfða
■ Skákheimurinn bíður nú í ofvæni
eftir hverjar málalyktir verða í deilu
Campomanosar og Sovétmanna.
Margir búast við að þetta mál verði
til þess að Alþjóða skáksambandið
klofni. Ég minnist á þetta mál í
bridgeþætti vegna þess að sama hætta
er yfirvofandi hjá Alþjóða bridge-
sambandinu en í því máli leika
Suður-Afríkubúar aðalhlutverkið.
Þeir senr hafa fylgst með þessum
bridgeþætti mínum undanfarið ár
vita sjálfsagt að Suður-Afríka hefur
verið mikið vandamál meðal bridge-
forustunnar. Alþjóða bridgesam-
bandið fór fram á það við Suður-Af-
ríku í fyrra að taka ekki þátt í
Heimsmeistaramótinu í Biarritz, þar
sem það gæti haft alvarlegar af-
leiðingar fyrir framkvæmd mótsins.
Sú ákvörðun vakti miklar deilur og
nú stendur Alþjóða bridgesamband-
ið frammi fyrir ákvörðun sem á
sjálfsagt eftir að valda öðru eins
fjaðrafoki.
Fyrir dyrum stendur nefnilega Ól-
ympímótið í bridge, en þar hefur
Suður-Afríka átt keppendur síðan til
mótsins var stofnað árið 1960. Mótið
verður haldið næsta haust og í
upphafi áttu mexíkóbúar að sjá um
það. í vor var mótið síðan flutt til
Ameríku vegna þess að Ijóst þótti að
Mexíkóstjórn myndi ekki veita
suður-afrískum spilurum vegabréfs-
áritun. Alþjóða bridgesambandið
hafði nefnilega lofað Suður-Afríku
að spilarar þaðan fengju að vera með
í þessu móti ef þeir yrðu samvinnu-
þýðir í Biarritz.
En málið er ekki svona einfalt og
það var ljóst að margar þjóðir myndu
ekki taka það í mál að spila við
Suður-Afríku. Útfrá þessum svörum
átti síðan að skipta þjóðunum niður
í flokka í undanrásum.
En á meðan var þrýst á Alþjóða-
bridgesambandið og Bridgesamband
Ameríku úr ýmsum áttum, um að
meina Suður-Afríku hreinlega að
taka þátt í mótinu. Ýmsir vildu
meina að með því að tryggja Suður-
Afríku þátttöku í mótinu væri Al-
þjóða bridgesambandið og Bridge-
samband Ameríku hreinlega að
styðja apartheitstefnu stjórnvaida í
Suður Afríku. Bridgesamband
blökkumanna í Ameríku (American
Bridge Association) sendi ma. frá sér
yfirlýsingu þar sem allir þeir sem eru
á móti kynþáttamisrétti og apartheit
eru hvattir til að hundsa Ameríska
bridgesambandið þar til það hættir
að viðurkenna Bridge-samband
Suður-Afríku.
Alþjóðabridgesambandið sendi
þá annan spurningalista til áðildar-
landa sinna, þar sem spurt var að því
hvort ætti að bjóða Suður-Afríku
þáttöku eða ekki í Ólympíumótinu
1984. Á blaðmannafundi í Wiesbad-
en um daginn sagði Ortiz-Patino,
forseti ABS, að þá lægju fyrir svör
frá 32 þjóðum, þar sem 7 sögðu að
ætti að bjóða og 25 að ekki ætti að
bjóða. 12 þessara landa höfðu áður
lyst sig reiðubúin að spila við Suður-
Afríku og sú skoðun virðist því vera
ofaná ef S-Afríka kemur til leiks á
Ólympíumótið verði það til þess að
Alþjóðbridgesambandið klofni.
Það liggur því í loftinu að á fundi
framkvæmdanefndar Alþjóða-
bridgesambandsins í Stokkhólmi í
haust verði tekin sú ákvörðun að
lögum sambandsins verði breytt
þannig að sambandið sé ekki skyld-
ugt að bjóða þjóðum að taka þátt í
mótum á vegum þess, þó þessar
þjóðir hafi uppfyllt allar sínar skyldur
gagnvart Alþjóðsambandinu. Til
þess þarf samþykki meirihluta aðild-
arþjóðanna og 2/3 hlutar fram-
kvæmdanefndarmanna.
Hér verður ekki lagður dómur á
þetta mál en Ijóst er að ef af þessari
breytingu verður hefur Alþjóða-'
bridgesambandið stigið örlagaríkt
skref og afleiðingar þess gætu hæg-
lerga leitt til þeirrar klofningar sem
Alþjóðabridgesambandið er í raun-
inni að forðast.
Sumarbridge
64 pör mættu til leiks sl. fimmtudag
í Sumarbridge. Spilað var að venju í
5 riðlum og urðu úrslit þessi:
A) Inga Bernburg -
Vigdís Guðjónsdóttir 236
Dúa og Véný 235
Ingunn Hoffmann -
Ólafía Jónsdóttir 232
B) Esther Jakobsdóttir-
Guðmundur Pétursson 186
Baldur Ásgeirsson -
Magnús Halldórsson 182
Gísli Guðjónsson -
Stefán Garðarsson 181
C) Gylfi Baldursson -
Sigurður B. Þorsteinsson 195
Björn Hermannsson -
Lárus Hermannsson 186
Sigurður Sverrisson -
Ársæll Kristjánsson 171
D) Aðalsteinn Jörgensen -
Georg Sverrisson 135
Steinberg Ríkharðsson -
Þorfinnur Karlsson 124
Ragnar Magnússon -
Svavar Björnsson 123
E) Guðni Sigurbjarnarson -
Omar Jónsson 144
Hannes Gunnarsson -
Ragnar Óskarsson 128
Hrólfur Hjaltason -
Jónas P. Erlingsson 118
Og efstu menn að loknum 11
kvöldum eru:
Hrólfur Hjaltason og
Jónas P. Erlingsson 18.5
Gylfi Baldursson 17
Sigurður B. Þorsteinsson 16
Esther Jakobsdóttir 15
Jafnframt Sumarbridge, var spiluð
Firmakeppni Bridgesamband
Íslands. Hvert par spilaði fyrir eitt
firma og giltu efstu skorir. Stig voru
umreiknuð milli riðla, til að fá út
rétta viðmiðun. Og Firmameistari
íslands varð Efnalaugin HJÁLP
(ekki veitti af fyrir spilarana að hafa
nafnið með sér.) og spilarar voru þeir
Ómar Jónsson og Guðni Sigur-
bjarnarson.
Röð efstu firma varð þessi:
1. Efnalaugin Hjálp 208
Ómar Jónsson - Guðni Sigurbj.
2. Morgunblaðið 195
Gylfi Bald. - Sigurður B. Þorsts.
3. Sönnak rafgeymar 195
Aðalst. Jörg. - Georg Sverriss.
4. Aðalst.Jónssonútgm.Eskifj. 186
Björn Herm. Lárus Herm.
5. Frón h/f 186
Esther Jakobsd. - Guðm. Péturs.
6. Hampiðjan 185
Hannes Gunn. - Ragnar Óskarss.
7. Vélsm. Dynjandi 182
Baldur Ásg. - Magnús Halldórss.
8. Lakkrísgerðin Drift 181
Gísli Guðj. - Stefán Garðars.
9. Búnaðarbankinn 179
Þorf. Karlsson - Steinberg Ríkh.
10. Brunabótafélagið 179
Guðm. Sv. - Þorgeir Eyjólfss.
Alls tóku 68 firma og stofnanir
þátt í keppninni.
Að gefnu tilefni er minnt á, að
spilað verður næst í sumarbridge á
miðvikudaginn kemur, en ekki á
fimmtudag. Spilarar eru beðnir um
að hafa það í huga. Og að venju hefst
keppni uppúr sex (eða þannig) og í
síðasta lagi kl. 19.30. Og allir eru
velkomnir í Domus.
Guðmundur S.
Hermannsson 1: /
skrifar um bridge 1"" m