Tíminn - 15.05.1983, Síða 16
16
SUNNUDAGUR 15. MAÍ 1983
Campaign to stop
gays giving blood
3y ANNABEL FERRIMAN, Health Correspondent
V PROPAGANDA cam-
)aign may be launched in
3ritain soon to discourage
aomosexuals from donat-
ng blood because of the
*isk of spreading the
uystery disease AIDS
(Acquired Immune De-
íiciency Syndrome).
The disease, which kills at
least half of those who $et it,
is thought to be transmitable
through blood transfusions,
so specialists are demanding
closer screening of blood
donors.
Homosexuals are con-
sidered a high risk group
since seven out of 10 of the
1,300 people affected in the
United States have been
homosexual.
A total ban on blood dona-
tion by homosexuals is con-
sidered impossible, not least
because of the difficulties of
asking people about their
sexual habits when they give
blood.
The disease, characterised
by a collapse in the body]s
ability to fight infection, is
a medical time-bomb for
Britain. Although only 15
cases have been reported
since it first crossed the
Atlantic in December, 1981,
many more people could be
harbouring it, for the incuba-
tion period is up to three
years.
Two groups in Britain are
particularly worried about its
advent: male homosexuals,
because of their particular
susceptibility, and heamo-
philiacs because of their
regular treatment with a
blood product, known as Fac-
tor VIII, derived from don-
ated blood.
The London Gay Switch-
board has been mundated
with telephone calls after
two recent television pro-
rammes on fhe subject and
ave organised a 500-place
conference about it for 21
May.
The Haemophilia Society is
also receiving calls from
some of Britain’s 4,000 haemo-
philiacs, but is reassuring
them that the likelihood of
a n y o n e contracting the
disease is small. Only 11
haemophiliacs have' con-
tracted it so far in the United
States, and if the pattern is
followed here only one
person should get it, but the
disease is still in its early
days and no one is sure.
Britain, which receives half
its blood products from the
United States, hopes to be
self-sufficient by the mid-
1980s. That will not be par-
ticularly reassuring to haemo-
philiacs if, in the meantime,
the disease takes off here.
Specialists believe the rules
of blood donation should be
tightened to prevent any re-
currence of the American ex-
perience. As no blood test yet
exists for the disease, screen-
ing will mainly consist of
close questioning.
Dr John Craske, a virus
specialist at the Withington
Hospital, Manchester, who
has been chosen to receive
the details of any occurrences
among haemophiliacs, said
last week that it was neces-
sary to act quickly. ‘There
could be a serious problem
among the homosexual poi
lation,’ he said.
‘We have a year to *
everything together a
decide wnat we should i
We are in a bétter positi
than doctors in the Unit
States because we can lea
from their experience.
‘ We will have to tackle l
question of whether hon
sexuals should donate bloi
Gay associations will have
be circularised and have 1
situation explained. It v
probably then be necessi
to rely on their altruism.*
Dr Tom Davies, director
the North London Blc
Transfusion Service, s;
that. w'hile he appreciated i
seriousness of the disea
asking people whether tl
were homosexual was a p
blem.’ ‘We get bisho
rabbis, Roman Cathc
priests, coming here to don
blood. Can you imagine wl
the reaction would be if
were to ask such a question
Mr David Wilson-Carr,
the London Gay Switchboa
said his organisation woi
object if it were suggesi
gays should not donate blo
‘We would want to kn
some very good reasons w
we should abstain.
4 Certainly in the Uni
States gav men are one of
higher risk categories, 1
that could be due to the f
that the disease was orip
ally known as the (
Disease, and in the case
gays the doctors may m«
the connection with i
disease, but fail to do so
the case of hetersexuals.’
The epidemic spreads, p
■ Breska vikuritið THE OBSERVER skýrði frá því fyrir hálfum mánuði að hafin
væri harátta til að stöðva bl«ðj»jafir homma þar í landi. AIDS-smit virðist geta borist
með blóðgjöf.
aö foröast þá. EnnfrUmur’ er engin
ástæöa til aö ætla að sóttcinangrun muni
geta komiö í veg fyrir krabhamein
sjúklinganna. Sóttkví í því skyni aö
reyna aö hefta útbrciöslu ónæmisbæk-
lunarinnar er líka óraunhæf aögerö,
a.m.k. meöan viö vitum ekki cinu sinni
meö vissu hvort um smit er aö ræöa,
hvaö þá aö viö gctum greint einkenna-
lausa smitbera, sem eru trúlega mun
fleiri heldur cn þeir sem sjúkir eru.
Þaö eina sem unnt er aö gera á jiessu
stigi til þess aö rcyna aö hefta frekari
útbrciöslu veikinnar er aö hvetja fólk til
varkárni í sambandi viö kynmök og aöra
nána líkamlega snertingu. Jafnframt er
nauösynlegt aö brýna þá sem tilheyra
áhættuhópum, og gætu því veriö ein-
kennalausir smitberar, til þess aö gæta
ítrasta hreinlætis og varúöar.**
AIDS hcfur ekki
borist til Islands
DaglilacliA on Visir ^reindi frá því í
frétl fyrir nokkru að citl lilfclli áunninn-
ar óiucmishaklunar licffti grcinst á Is-
landi. Er það rclt?
„Nei, þcssi frctt cr úr lausu lofti
gripin. Mcr skilst að hún hyggist á því að
ungur maður, nýkominn crlcndis frá,
lenti á sjúkraliúsi hcr í Rcykjavík og hjá
honum fundust cinkenni scm hugsanlcga
gátu bcnt til áunninnar ónæmisbæklunar
á byrjunarstigi. Honum var vísað til mín
í ranjisókn. Ég tók mcð mér blóðsýni til
Lundúna þarsemcghefenn rannsóknar-
stofu og fann ekki þær ónæmisbreyting-
ar, scm þcssir sjfiklingar hafa."
I'að cr scnt sc ckki unnt að greina
þcnnan súkdótn hcr á Islandi?
„Nei, það er ckki hægt. Greiningin
byggist á margvíslcgum og nokkuð
flóknum ónæmisfræðilcgum aðferðum,
sem varla cr hægt að bcita nema á
rannsóknastofum, sem cru sérstaklcga
hannaðar fyrir ónæmisrannsóknir. Slík
rannsóknastofa er ckki ennþá til hér á
landi enda þótt stjórnvöld Háskóla ís-
lands.og Landspítalans hafi í samciningu
reynt að beita sér fyrir því að hun yrði
sett á laggirnar allt frá því að ég flutti
heim til íslands fyrir tæpum tveimur
árum. Sú töf sem hefur orðið á þessari
framkvæmd er angi af stærra máli, sem
ég ætlá ekki að fjölyrða um að sinni. Að
mínu mati hefur sýndarmennska ráðið
of miklu í fjárfestingu til heilbrigðismála
á íslandi undanfarinn áratug. Við höfum
fyrst og fremst lagt áherslu á glæsilcga
uppbyggingu þeirra þátta sem ganga í
augu neytandans: heilsugæslustöðvar,
legudcildir sjúkrahísa og þær rann-
sóknadeildir, scm sjúklingurinn hcim-
sækir s.s. röntgendei.ldir. Hins vegar
hafa læknisfræðilegar vísindastofnanir
og rannsóknastofur, sem fást við að
rannsaka sýni úr sjúklingum, orðiö horn-
rcka. Uppbygging á rannsóknaaðstöðu í
læknisfræði er afar skammt á veg komin
hérlendis, og ég álít að þessi aðstöðu-
skortur sé um þessar mundir að vcrða
hættulega veikur hlekkur í íslcnskri
heilbrigðisþjónustu".
Ráðgáta áunninnar ónæmishæklunar
hcfur vcrið mikið lil uinræðu í fjölmiðl-
um nú um hríð, cinnig í vísindatímarit-
um, á þingum vísindamanna, svo ckki sc
ininnst á allar þær rannsúknir sem nú cru
í gangi til að lcita uppi hugsanlcgan sýkil.
Er þcssi athygli óvcnjulcg?
„Já. og það er ýmislegt sem réttlætir
hana. I fyrsta lagi cr hér um mjög
alvarlcgt fár að ræða. Þannig höfðu um
mánaðarmótin mars-apríl sl. verið
greind um 1300 tilvik sjúkdómsins í
öllum heiminum, og þar af hafa 489
rnanns þegar látist. I'ví cr spáð að með
svipuöu áframhaldi vcrði tilvikin orðin
yfir 2000 í lok þessa árs.
í öðru lagi bcnda líkur til þcss að um
nýja tegund veirusmits geti verið aö
ræða, og það scm cr athyglisvcrt og
jafnframt uggvænlcgt í þcssu sambandi
er að þessi veira virðist geta lamað
einmitt þann þátt ónæmiskerfis líkam-
ans, scm hefur þróast til varnar gegn
veirum.
í þriðja lagi virðist þessi uppákóma
ætla að kenna okkur ýmislcgt nýtt um
ónæmiskerfið og hlutverk þcss í sam-
bandi við varnir gegn sýkingum og
krabbameini."
Kannsfiknir á áunninni únæniishækl-
un gætu þá haft mjög víðtækar aflciðing-
ar?
„Já, þær gætu haft það og aukið
skilning okkar, ekki bara á ónæmiskerf-
inu og hlutverki þess í sambandi við
varnir gegn sýklum og krabbameini
heldur líka á sjálfum orsökum krabba-
meins. Einnig gætu þær leitt í Ijós
sitthvað nýtt um veirur og áhrif þeirra á
líkainann.
Ég vil að lokum ítreka að sjúkdómur-
inn hefur enn ekki greinst á íslandi, en
við verðum að vera við því búin að hann
geti borist hingað. Jafnvel þótt við
sleppum er orðið ákaflega brýnt að gera
stórátak hér á landi til þess að bæta
aðstöðu til rannsókna, ekki bara í
sýkla-veiru- og ónæmisfræði heldur í
öllum þeim líffræðigreinum, sem læknis-
fræðin byggist á.“ GIM
sinent
6 jgsGj. ssjofií*
", CINQ FlVE
DOUAKS
r,jf| \ í'.CAþíA.DA.
■ ;v l
Samvinnuferdir-Landsýn
AUSTURSTRÆTI 12 - SÍMAR 27077 & 28899
SPORTVAL
■ Hlemmtorgi — Simi 14390
Missið ekki afglæsilegum mningum
Geríst áskrífendur stm!
Síðumúla 15,
sími 86300.
FERÐASKRIFSTOFAN
LAUGAVEGI 66 SÍMI 28633
SUMARGETRAUN
4 GLÆSILEGIR
VINNINGAR
FetðaVmning«i U'- Junl 1
RuniniUrntvo -J?
...r...- v
oubónaður15*
V\ö\e
öWu
\d meö
16