Tíminn - 09.10.1983, Qupperneq 12

12
SUNNUDAGUR 9. OKTÓBER 1983
„Ég settist í Kennaraskóla íslands
1920 og var þar í þrjá vetur, eins og siður
var í þá daga, útskrifaðist 1923 og þar
með voru 60 ár liðin í vor frá því er ég
tók kennarapróf.
Ég er uppalinm í afskekktri sveit
vestur á Rauðasandi í Barðastranda-
sýslu, fæddur að Stakkadal, sem var
næsti bær við Saurbæ á Rauðasandi.
Stakkadalur er nú löngu kominn í eyði.
Þarna var fátækt og möguleikar til
náms fáir, en því man ég eftir að eftir að
ég fermdist, 1913, iangaði mig ákaflega
mikið til þess að halda áfram námi. En
eldri bræður mínir voru farnir að heiman
og ég var næstur að aldri til og varð að
hjálpa foreldrum mínum með búið.
Fyrir bragðið komst ég ekki að heiman
fyrr en 1918, þegar þau hættu búskap.“
Þá hefur hugurinn auðvitað verið enn
bundinn við það að komast í skóla?
„Já, ég fór þá til Reykjavíkur og
settist í Samvinnuskólann, en það varð
Kennara
skólinn
75 ára:

.
■ Sextíu ár eru liðin frá því er Sigurvin lauk kennaraprófi. Kona hans, frú Jörína Jónsdóttir, útskrifaðist úr skólanum ári fyrr en hann.
(Tímamynd G.E.)
,Eg taldi æfingakennsluna mikils
verðasta af öllum námsgreinunum*
Rætl við Sigurvin Einarsson, fyrrum alþingismann,sem útskrifaðist
frá Kennaraskóla íslands 1923
■ í dag fagnar Kennaraskóli íslands 75 ára
afmæli sínu. Þau eru orðin mörg kennaraefn-
in, sem gengið hafa út um dyr skóians á
þessum ianga tíma, til þess að færa þá
fræðslu sem þau þar nutu út um bæi og
byggðir landsins. Segja má að vandf undinn sé
því sá íslendingur sem hefur ekki menntast
og mótað fyrir áhrif þessa gamia skóla og
nemenda hans og á honum því meira upp að
unna en öðrum menntastofnunum. Góður
kennari hef ur ætíð verið gæfa á vegferð hvers
einstaklings og þá hefur Kennaraskóli íslands
borið gæfu tii að útskrifa marga.
Sumir þeirra gerast nú aldnir og þeirra á
meðal er Sigurvin Einarsson, fyrrum alþing-
ismaður, sem var meðal hópsins sem útsk-
rifaðist 1923. Við ræddum við Sigurvin í
tilefni af afmæiinu og rifjuðum upp með
honum þessa liðnu skóladaga.
■ Sigurvin Einarsson: „Sigurður var eftirminnilegur kennari og ómögulegt
annað en að læra hjá honum.“ (Timamynd: G.E.)
varla nema hálfur vetur, því spánska
veikin stöðvaði alla skólastarfsemi fram
til áramóta.
Eftir þennan hálfa vetur í Samvinnu-
skólanum, langaði mig til þess að halda
áfram námi, en þar sem ég varð alveg að
kosta mig sjálfur, þá sá ég ekki að mér
yrði fært að leggja í lengra nám en
Kennaraskólanám.
Að heiman hafði ég ekki annað nám
en barnaskólanám, sem þá fólst í far-
kennslu nokkrar vikur á vetri. En námið
í Samvinnuskólanum hafði vissulega
orðið mér mikil hjálp og undirbúningur.
Þar var kennd samvinnusaga, mál,
stærðfræði, íslenska, íslandssaga og
mannkynssaga. Samvinnuskólinn var í
Iðnó um þetta leyti en Kennaraskólinn
var hins vegar í sínu gamla húsi við
Laufásveg."
Hver var skólastjóri um þetta leyti í
Kennaraskólanum?
„Hann var séra Magnús Helgason.
Magnús var öldungis frábær skólastjóri
og ‘kennari. Hann var svo vel látinn
maður af öllum sem hann þekktu að ég
hef aldrei rekist á nokkurn mann sem
ekki hefur borið honum aðdáunarvert
orð... Hann kenndi fyrst og fremst
uppeldisfræði og kennslufræði.
Skóladagurinn hófst klukkan átta að
morgni og mig minnir að skólinn hafi
staðið til klukkan fjögur á daginn, og
nokkru lengur þegar söng eða leik-
fimitímar voru. Leikfimin var kennd í
íþróttahúsi gamla Menntaskólans við
Lækjargötu.
Ekki man ég nákvæmlega hve mörg
við vorum sem hófum nám árið 1920, en
við vorum 23 sem lukum prófi vorið
1923. Nemendur Kennaraskólans voru
ákaflega lítt efnum búnir á þessum tíma
flestir hverjir og reyndu að stunda vinnu
eftir föngum á sumrum, til þess að kosta
nám sitt. Vafal mst hafa menn skuldað
eitthvað að náminu loknu, en varla þá
mikið trúi ég. Sj álfur var ég í kaupavinnu
þessi sumur norður á Mýrum og í
Húnavatnssýslu og fékk Iíka nokkuð að
gera í byggingavinnu. Fyrst man ég að
ég vann að vegagerð við Elliðaárnar og
lagði veg frá þjóðveginum að rafveitu-
húsinu, sem þá var í byggingu.“
Hverjir eru þér fleiri minnisstæðir af
kennurum skólans?
„Nú, minnisstæðastur er mér líklega
Sigurður Guðmundsson, skólameistari.
Hann var kennari okkar, þegar ég var í
fyrsta bekk og auðvitað kenndi hann
okkur íslensku. Hann fór til Akureyrar
og gerðist þar skólameistari árið eftir,
1921. Sigurður var eftirminnilegur kenn-
ari og ómögulegt annað en að læra hjá
honum. Hann var þó sérkennilegur og
ekki eins og gerist og gengur og oft
höfðum við gaman af honum. En af-
burðakennari var hann eigi að síður.
Aðrir kennarar voru Freysteinn
Gunnarsson, Helgi Jónsson, grasafræð-
ingur, Björn Jpkobsson, leikfimikenn-
ari, sem einnig kenndi heilsufræði og
Ólafur Daníelsson, stærðfræðikennari.
En ekki má ég gleyma að geta þeirra
ágætu manna, sem stjórnuðu æfinga-
kennslunni við skólann, því þeir voru
Ásgeir Ásgeirsson, síðar forseti fslands
og Steingrímur Arason. Þá var það ekki
síður valinn maður sem sá um söng-
kennsluna, en hann var Sigfús Einars-
son, tónskáld."
Hvernig var félagslífið í skólanum?
„Það var mikið. Ef ég man rétt þá
voru samkomur eða fundir hjá okkur um
hverja helgi. Aðra helgina voru haldnir
nokkurs konar skemmtifundir, en hina
helgina fræðslufundir, þar sem skóla-
stjórinn hélt yfir okkur fyrirlestra. Já,
skólalífið var bæði skemmtilegt og
mikið.
Á þessum fundum var rætt um allt
mögulegt, og talsvert mikið um bók-
menntir, skáld og rithöfunda. Oft komu
gamlir nemendur Kennaraskólans á
þessa fundi til okkar og man ég ekki síst
eftir Konráði heitnum Kristjánssyni, en
hann dó ungur maður.“
Vistin í Kennaraskóla íslands hefur því
orðið þér mikill og ánægjulegur tími?
„Já, og ekki síst vegna þess að þar
kynntist ég konunni minni, Jörínu Jóns-
dóttur, sem einnig var í skólanum. Hún
var bekk á undan mér og lauk prófi 1922.
Við giftum okkur 1923 og áttum því 60
ára brúðkaupsafmæli á dögunum. Hún
kenndi sem stundakennari í Reykjavík
þennan síðasta vetur minn, en svo
fluttum við til Ólafsvíkur.“
Hvernig var dvölin á Ólafsvik?
„Ég gerðist þama skólastjóri árið