Tíminn - 25.01.1984, Blaðsíða 7

MIÐVIKUDAGUR 25. JANUAR 1983
■ Derríck er farið að leiðast kvenmannsleysiö. En þá er bara að
ráöa bót í því. Margot Medicus, sem fer með hlutverk vinkonunnar
nýju, hefur þekkt Horst Tappert vel í mörg ár.
Derrick
búinn að fá
sér dömu!
■ Nú fer að Ijúka sýningum á
þýsku sjónvarpsþáttunum um
Derrick að þessu sinni hér hjá
okkur og höfum við engar spurn-
ir af, hvort til standi að taka
sýningar upp á þeim aftur síðar
meir. En í Þýskalandi er ekkert
lát á vinsældum þáttanna, en
þegar hafa verið framlciddir á
annað hundrað þættir.
Sumum hefur nokkuð fundist
á skorta í persónu Derricks, að
hann væri eilítið meira upp á
kvenhöndina. Einhverja tilburði
hefur hann þó haft í frammi
einstöku sinnum til að fá konur
til fylgilags við sig, en það hefur
til þessa oröið endasleppt. Nú
hafa framleiðendur mynda-
flokksins hins vegar gripið til
þess heiliaráðs að útvega Derrick
vinkonu, sem mun héðan í frá
fylgja honum í gegnum þykkt og
þunnt.
Margot Medicus heitir
leikkonan, sem fer með hlutverk
vinkonunnar, en henni hefur
verið gefið nafnið Arianne. Hún
segist hafa þekkt Horst Tappert,
sem leikur Derrick, „alla tíð“,
enda hafa vegir þeirra víða legið
saman. Hún var hér áður fyrr
vinsæl og eftirsótt leikkona, en
um mörg undanfarin ár hefur
hún haft fuilt starf við að vera
umboðsmaður systur sinnar, Ulii
Philipp, sem er þekkt leikkona i
Þýskalandi. En þó að hún væri
önnum kafin við að stjórna mál-
um systur sinnar, hefur hún hvað
eftir annað tekið að sér verkefni
við að skipuleggja leikferðir fyrir
Horst Tappert í Þýskalandi.
Það mun ekki síst vera þessi
gamli vinskapur við Horst, sem
varð til þess að hún lét tilleiðast
að taka að sér híutverk í Derrick-
þáttunum, sem virðast eiga sér
langra lífsdaga auðið.
Fleiri hliðar á
Jamie Lee Curtis
■ Jamie Lee Curtis hefur til
þessa fengist við hcldur einhæf
hlutverk. Hún hefur þótt aldeilis
snillingur í að leika hryllingshlut-
verk og þykir fáum það betur
geflð að fá kalt vatn til að renna
milli skinns og hörunds á áhorf-
endum.
En nú hefur Jamie vent sínu
kvæði í kross. Eftir að hafa
leikið 5 hryllingshlutverk á tveim
árum, þykir henni kominn tími
til að sýna að hæflleikar hennar
eru ekki cinskorðaðir við slík
hlutverk. Hún hefur því nýlega
lokið við að leika í kvikmynd,
sem gefið hefur verið nafnið
Lukkúriddarinn, en þar fer hún
með hlutverk léttúðugrar stúlku,
sem tekst að koma milljóna-
mæringi aftur á réttan kjöl, þeg-
ar hann var á góðri leið með að
fara í hundana.
þannig að þeir fái upp í kostnað
þótt litið seljist. En það er tölu-
vert mikill kostnaður við sýningu
eins og þessa, efniskostnaður
leiga á sýningaraðstöðu, leiga á
vinnuaðstöðu, o.s.frv. Kostnað-
urinn er reyndar enn meiri en
ella vegna þess að við þurfum að
greiða alls kyns lúxustolla af því
efni sein við kaupum. Hvernig
sem sýning gengur þá er því
óhætt að fullyrða að hið opin-
bera tekur sinn skerf af þeim
sem ákveður að halda málverka-
sýningu."
Á þessa leið sagði Sævar Dan-
íelsson, en hann opnaði einka-
sýningu í Ásmundarsal við
Freyjugötu fyrir helgina. „Að-
sóknin hefur nú ekki verið mikil
hingað til enda búið að vera því
sem næst ófært á sýningarstaðinn
síðan opnað var,“ sagði Sævar.
Hvar hefur þú numið
myndlist?
„Ég sótti námskeið í Mynd-
lista og handíðaskólann í ein 6
ár, það er mín skólaganga í
myndlist. Kennari minn öll árin
var Hringur Jóhannesson og ég
á honum að þakka það sem ég er
kominn núna.
Áttu margar sýningar að baki?
„Ég hef tekið þátt í samsýning-
um, haustsýningum á vegum
FÍM, en þetta er fyrsta einkasýn-
ingin mín.
Allar myndirnar á sýningunni
eru olíumálverk og það má segja
að ég hafi einvörðungu fengist
við það. Ég hef ekkert gefið mig
að teikningu eða grafík."
Og hvað ertu að fást við í
málverkinu?
Það er nú það. Eigum við ekki
að segja að allar myndirnar séu
lýsing á einhvers konar landslagi,
ekki raunverulegu þó, það eru
engar Þingvallamyndir eða því
um líkt á sýningunni. Þetta er
frekar landslag sem ég bý til
sjálfur og er ekki til nema í
mínum hugarheimi. Það eru líka
allar myndirnar nafnlausar.
Nöfn geta vilt um fyrir áhorfand-
anum, hann fer kannski að leita
að einhverju sem hann getur
tengt nafninu en finnur ekki.
Það er betra að láta hann ráða
ferðinni sjálfan, finna það út úr
myndinni sem hann getur, ótrufl-
aðan af nafngiftum málarans.
-JGK
erlent yfirlit
■ MARGT hefur bent til þess
síðustu misseri að Rússar vildu
gjarna sleppa úr þeirri klípu,
sem hersetan í Aganistan hefur
reynzt þeim. M.á. hefur Zia
forseti Pakistans látið þá skoðun
í ljós.
Stundum hcfur verið bent á,
að Rússar gætu haft það til
fyrirmyndar, þegar samið var
um hlutleysi Austurríkis. Það
getur þó aldrei orðið nema tak-
mörkuð fyrirmynd. Aðstaðan í
Afganistan er gjörólík þeirri,
sem var í Austurríki.
Það er samt ekki úr vegi að
rifja upp, hvernig samið var um
hlutleysi Austurríkis.
í stríðslokin var Austurríki
hernumið af sigurvegurunum og
því skipt í hernámssvæði milli
Sovétríkjanna, Bandaríkjanna,
Bretlands og Frakklands. Land-
ið fékk þó sameiginlega eigin
stjórn, en hún var á ýmsan hátt
háð hernámsveldunum. Vestur-
veldin höfðu áhuga á að Ijúka
hernáminu, en Sovétríkin voru
því mótfallin.
Það gerðist svo vorið 1955, að
stjórn Sovétríkjanna bauð aust-
urrísku stjórninni að senda full-
trúa til Moskvu til viðræðna um
framtíð Austurríkis. Fyrrver-
andi kanslari Austurríkis, Bruno
Kreisky, hefur ritað um þetta
blaðagrein og verður efni hennar
lauslega rakið hér á eftir.
■ Bruno Kreisky fyrrv. kanslari hefur átt mestan þátt í að treysta hlutleysi Auturríkis,
Samkomulagið um hlutleysi
Austurríkis reynist vel
Getur það orðið til fyrirmyndar í Afganistan?
STJÓRNENDUR Sovétríkj-
anna höfðu gert sér ljóst vorið
1955, að kalda stríðið var ekki
hagstætt Rússum. Uppreisnin í
Grikklandi hafði mistekizt,
flutningabannið á Berlín farið út
um þúfur, Tító farið sína eigin
leið, Marshallhjálpin borið góð-
an árangur og friðarsamningar
verið gerðir við Japan, svo að
nokkuð sé nefnt. Krúsjoff gerði
sér ljóst að breyta þurfti um
aðferðir og hverfa til þess, sem
síðar var nefnt spennuslökun.
Austurríki veitti tilvalið tækifæri
til að sýna stefnubreytinguna í
verki.
Eftir að til Moskvu kom, ótt-
uðust austurrísku fulltrúarnir í
fyrstu, að Rússar myndu setja
ströng skilyrði, ef þeir létu af
hernáminu og viðurkenndu sjálf-
stæði Austurríkis. I skálaræðu,
sem Bulganin hélt fyrsta kvöldið,
kom í ljós, að svo myndi ekki
verða. Molotoff og Mikojan
reyndust síðar tilhliðrunarsamir
í samningum. Samkomulagiðvið
Austurríki átti að sýna vestur-
veldunum það ótvírætt í verki,
að Sovétríkin hefðu tekið upp
nýja stefnu, sem hefði það
markmið að kommúnisk ríki
og kapitalisk ríki gætu átt viðun-
andi sambúð, þrátt fyrir ólík
stjórnkerfi. Sambúð Sovétríkj-
anna og Austurríkis yrði vitnis-
burður um það. Hlutleysi Aust-
urríkis gæti líka orðið öðrum
smáríkjum eins og Noregi, Dan-
mörku, Hollandi og Belgíu
hvatning til að fara inn á svipaða
braut.
EINS og vænta mátti, var það
aðalskilyrði Rússa fyrirað aflétta
hernáminu og viðurkenna sjálf-
stæði Austurríkis, að landið yrði
hlutlaust. Það var hins vegar
ekki vandalaust að semja um
það.
Kreisky segir, að þar hafi eink-
um verið um tvær leiðir að
velja. Önnur var sú, að stórveld-
in ábyrgðust það og gerðu um
það samning sín á milli. Þessa
leið vildu austurrísku fulltrúarnir
ekki fara, því að þeir óttuðust.
■ Kurt Waldheim stefnir nú að því að verða næsti forseti
Austurríkis.
að það gæti gefið stórveldunum
tækifæri til að hlutast til um ýms
innri mál Auturríkis.
Austurrísku fulltrúarnir lögðu
áherzlu á hina leiðina, sem var
fólgin í því, að Austurríki myndi
hvorki leyfa erlenda hersetu eða
erlendar herstöðvar í landinu.
Austurríki myndi heldur ekki
taka þátt í hernaðarbanda-
lögum.
Rússar féllust að lokum á
þetta að því viðbættu, að Aust-
urríki lýsti yfir því, að það myndi
fylgja hliðstæðri hlutleysisstefnu
og-Sviss hefði fylgt.
Á þessum grundvelli náðist
samkomulag við Sovétríkin og
síðar við vesturveldin. I október
1955 fór síðasti erlendi hermað-
urinn úr Austurríki. Sama dag
samþykkti auturríska þingið lög
Þórarinn
Þórarinsson, K -^ J
ritstjóri, skrifar
um ævarandi hlutleysi Austur-
ríkis.
TÆP 30 ár eru nú síðan að
viðræðurnar, sem leiddu til sjálf-
stæðis og hlutleysis Austurríkis,
fóru fram í Moskvu. Annað
verður ekki sagt en að Austur-
ríkismönnum hafi tekizt sæmi-
lega að fylgja hlutleysisstefn-
unni. Önnur ríki hafa líka virt
sérstöðu Austurríkis.
Ýmsir óttuðust, þegar Rússar
réðust inn í Ungverjaland 1956,
að hlutleysi Austurríkis væri í
hættu, því að ýmsir ungverskir
andstæðingar Rússa leituðu sér
hælis þar og héldu uppi vissri
andstöðu þaðan. Rússarlétu það
þó afskiptalaust.
Eftir því, sem árin hafa liðið,
hefur hlutleysi Austurríkis öðl-
azt vaxandi viðurkenningu og
Austurríki látið meira til sín
taka á alþjóðlegum vettvangi,
þótt það hafi sneitt hjá ýmsum
deilumálum risaveldanna. Það
hefur getað þeim mun betur
notið sín á öðrum sviðum, t.d.
i'hnan ýmissa alþjóðlegra sam-
taka.
Oft eru Austurríkismönnum
falin mikilvæg verkefni, sem rekja
má til hlutleysis þeirra. Gleggsta
dæmið um það er Kurt Wald-
heim, sem var valinn fram-
kvæmdastjóri Sameinuðu þjóð-
anna, m.a. vegna þess að-hann
var frá hlutlausu landi.
Rússar féllust á hlutleysi Aust-
urríkis vegna þess, að þeir gerðu
sér grein fyrir að spennuslökun
var betri en kalt stríð. Sá tími
gæti komið, að þeir kæmust að
svipaðri niðurstöðu í sambandi
við Afganistan.
Sú trygging, sem þeir myndu
telja sig þurfa að fá, væri að ekki
kæmist til valda í Afganistan
stjórn, sem bryti hlutleysisregl-
una. í þeim efnum gæti reynzt
áhættusamara að treysta Af-
gönum en Austurríkismönnum.
Þess vegna er það enn ekki í
sjónmáli, að mikil breyting verði
á stöðunni í Afganistan í náinni
framtíð. En stundum geta breyt-
ingar orðið meiri og gerzt fyrr en
menn yfirleitt grunar.