Tíminn - 13.03.1984, Blaðsíða 8

8
ÞRIÐJUDAGUR 13. MARS 19W
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Gisli Sigurðsson. Auglýsingastjóri: Steingrímur Gislason.
Skrifstofustjórl: Ragnar Snorri Magnússon. Afgrelðslustjóri: Sigurður Brynjólfsson.
Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson, Ellas Snæland Jónsson. Ritstjórnarfulltrúi: Oddur V.
Ólafsson. Fréttastjóri: Kristinn Hallgrimsson.
Umsjónarmaður Helgar-Tímans: Atli Magnússon. Blaðamenn: Agnes Bragadóttir,
Bjarghildur Stefánsdóttir, Baldur Kristjánsson, Friðrik Indriðason, Guðmundur Sv .
Hermannsson, Heiður Helgadóttir, Jón Guðni Kristjánsson,
Jón Ólafsson, Kristín Leifsdóttir, Samúel Örn Erlingsson (iþróttir), Skafti Jónsson.
Útlitsteiknun: Gunnar Trausti Guðbjörnssson.
Ljósmyndlr: Guðjón Einarsson, Guðjón Róbert Ágústsson, Árni Sæberg. Myndasafn:
Eygló Stefánsdóttir.
Prófarkir: Kristín Þorbjarnardóttir, Flosi Krístjánsson, Guðný Jónsdóttir
Ritstjórn skrifstofur og auglýsingar: Síðumúla 15, Reykjavik. Sími: 86300. Auglýsingasimi
18300. Kvöldsimar: 86387 og 86306.
Verð í lausasölu 20.00, en 22.00 um helgar. Áskrift á mánuðl kr. 250.00.
Setning og umbrot: Tæknideild Tímans. Prentun: Blaðaprent hf.
Rétt á
málum haldið
■ Yfgirgnæfandi meirihluti verkalýðsfélaga hefur samþykkt þá
hóflegu kjarasamninga sem ASÍ og VSÍ gerðu með sér. Það sýnir
að fólk horfir raunhæfum augum á þann efnahagslega vanda sem
að þjóðinni steðjar. Enginn neitar því að launþegar hafa orðið
fyrir umtalsverðri kjararýrnun vegna aðgerða til að kveða
verðbólguna í kútinn. En þeir vita að það er þess virði að leggja
talsvert á sig um skeið til að koma á stöðugleika í efnahagsiífinu
og að atvinnuvegum verði haldið gangandi. Því sýnir það raunsæi
og rétt mat á aðstæðum að ganga að samningum sem ekki stefna
í voða þeim efnahagslegu markmiðum sem núverandi valdhafar
hafa sett.
Besta veganesti sem ríkisstjórnin getur fengið til að halda áfram
á sömu braut er það traust á gjörðum hennar sem þjóðin hefur
sýnt. í skoðanakönnun, sem gerð var á vegum DV og birt varfyrir
helgina, kemur í ljós að traustið á ríkisstjórninni fer vaxandi og
að menn eru farnir að trúa því að það sé raunverulega hægt að
berja á verðbólgunni. Og launþegar sýna að þeir eru fúsir til að
leggja sitt af mörkum til að það megi takast.
í skoðanakönnuninni kom í ljós að 76.8% þeirra sem tóku
afstöðu eru fylgjandi stefnu ríkisstjórnarinnar en 23.2% eru
andvígir henni. Hefur fylgjendum ríkisstjórnarinnar fjölgað mjö|
síðan sams konar skoðanakönnun var gerð í október sl. í
ummælum fólks, sem tók þátt í skoðanakönnuninni kemur
greinilega fram að það fylgir ríkisstjórninni fyrst og fremst vegna
þess hve einarðlega hún hefur tekið á efnahagsmálunum og hve
árangur hefur verið góður við að ná verðbólgunni niður.
Þegar ríkisstjórnin tók við völdum stefndi í algjört óefni í
efnahags- og atvinnulífi vegna hrikalegrar verðbólgu þróunar. En
hættunni var bægt frá með því að taka rösklega í taumana og þá
létu hrakspárnar heldur ekki á sér standa. Stjórnarandstæðingar
létu öllum látum nema góðum til að sýna fram á að ráðstafanirnar
væru kák eitt og myndu aldrei takast. Þeir aðilar sem verst létu
voru orðnir svo samdauna verðbólguhugsunarhættinum að þeir
sáu engar leiðir til að snúa af þeirri óheillabraut sem ranglátar
vísitöluhækkanir og víxlverkanir kaupgjalds og launa leiddu til.
Allt það svartagallsraus sem stjórnarandstaðan og sér í lagi
Alþýðubandalagið hefur haft í frammi til að sverta aðgerðir sem
beint er gegn verðbólgunni hefur ekki borið árangur. Fólk kann
að meta það sem vel er gert og er tilbúið að styðja við bakið á
þeim sem hafa dug og þor til að bjóða hættunni byrginn, en fljóta
ekki sofandi að feigðarósi.
Það sýnir sig að allur almenningur hefur meiri skilning á
efnahagsmálum og þeim lögmálum sem þar hafa áhrif en
niðurrifsöflin halda fram. Það þýðir ekki lengur að telja launþeg-
um trú um að svokallaðar vísitölubætur á laun bæti kjörin, nema
náttúrlega hálaunamannanna. Þeir sem nú æsa til átaka í
þjóðfélaginu undir því yfirskini að þeir beri hag hinna lægra
launuðu fyrir brjósti hafa ekki hljómgrunn meðal almennings,
enda væri það með ólíkindum ef æsitónn þeirra og rökleysur hefðu
tilætluð áhrif á sæmilega upplýst fólk.
Greinilegt er að áhrifa efnahagsstefnunnar er farið að gæta í
verulegum mæli. Verðlag er orðið stöðugra en þorri þjóðarinnar
man og vaxtalækkanir koma öllum til góða. Þeir sem horfðu í
örvinglan á vísitölutryggðar skuldir sínar vaxa frá mánuði til
mánaðar eru farnir að draga andann léttar og sjá fram á betri tíð.
Því er það ekkert undarlegt að stjórnarstefnan hafi góðan
hljómgrunn, sem hlýtur að vera hvatning til að haldið verði áfram
á sömu braut.
Þær hrakspár sem dunið hafa á þeim sem snéru verðbólguna
niður hafa ekki átt við rök að styðjast. Það sýnir sig að hægt er að
stöðva dýrtíðarholskeflurnar með því að snúast gegn þeim með
réttum hætti og sá góði byr sem ríkisstjórnin hefur er augljós
sönnun þess að rétt er á málum haldið.
OÓ
skrifað og skrafað
„Morgunblaðið
lýgur aldrei“
■ „Morgunblaðið lýgur
aldrei", svaraði Albert
Guðmundsson fjármálaráð-
herra, þegar hann var spurð-
ur um álit sitt á forystugrein
í því góða blaði, þar sem
harkalega var veist að
honum.
Um helgina var enn vegið
í sama knérunn er Morgun-
blaðið gerir lítið úr stjórnar-
athöfnum fjármálaráðherra
og telur þær jafnvel „óheppi-
legar“. I forystugrein er fjall-
að um einangrun Dagsbrúnar
og þá vandræðalegu stöðu
sem komin er upp eftir að
heildarsamningar Alþýðu-
sambandsins og Vinnuveit-
endasambandsins voru felldir
þar fyrir tilstuðlan Fylkingar-
arms Alþýðubandalagsins.
Albert er að vísu ekki ásak-
aður fyrir að eiga hlut að því
að samningarnir voru felldir
á Dagsbrúnarfundi, en lag-
lega er farið að því að flækja
hann í þá stöðu sem upp er
komin:
„Einangrun Dagsbrúnar
leiðir til sérkennilegrarstöðu
ef litið er á hið hefðbundna
bil sem hefur jafnan verið á
milli vinnuveitenda og for-
ystusveitar launþega í kjara-
baráttunni. Nú er svo komið
að vinnuveitendur og for-
ystusveit launþega stendur
saman gegn því að hóflegir
kjarasamningar sem gerðir
eru á viðkvæmasta stigi í
slagnum um það að koma
efnahagslífinu á réttan kjöl
verði eyðilagðir. Með hlið-
sjón af þessari nýstárlegu víg-
stöðu var samningur fjár-
málaráðherra við Guðmund
J. Guðmundsson óheppi-
legur. Ráðherrann hefur tíka
farið undan í flæmingi gagn-
vart talsmönnum annarra
verkalýðsfélaga, eins og
Aðalheiði Bjarnfreðsdóttur,
þegar hún gerir kröfu til þess
að „sitt“ fólk njóti sömu
kjara og umbjóðendur Guð-
mundar J. Guðmundssonar.
Samskonar staða í launamál-
um almennt yrði einungis til
þess fallin að grafa undan
afkomu þjóðarinnar í heild.
Sá vandi sem nú er við að etja
verður því miður ekki leystur
með því að hækka launin.
það gerir hvert mannsbarn
sér Ijóst.
Órökstudd kröfugerð svo
að ekki sé talað um pólitíska
skemmdarfýsn á ekki upp á
pallborðið meðal almennings
nú um stundir. Pað besta sem
verðbólguáratugurinn hefur
haft í för með sér að því er
stjórnmálabaráttuna varðar
er að menn eru farnir að
vantreysta þeim sem segjast
geta gert allt fyrir alla án þess
að hafa önnur efni til þess en
prentun á verðlausum pen-
ingaseðlum og lán frá út-
löndum. Einangrun Dags-
brúnar beinir athyglinni að
þessum staðreyndum og þess
vegna er meira í húfi en
peningar þegar leitast er við
að hjálpa Guðmundi J.
Guðmundssyni og félögum
hans út úr herleiðingunni sem
vafalítið verður nauðsynlegt
að gera með einum eða
öðrum hætti eins og jafnan er
menn hlaupa á sig.“
Svona hljóðaði helgarpist-
illinn og geta skarpir menn
velt því fyrir sér hverjir hafa
hlaupið á sig og lent í herleið-
ingu og þurfa björgunarsveit-
ar við.
Ekki fagmann-
lega að verki
staðið
En þetta er ekki nóg til að
vekja athygli á óheppilegri
embættisfærslu fjármálaráð-
herra. í Reykjavíkurbréfi fær
hann einnig sinn skammt.
Þar er honum hælt á hvert
reipi fyrir þá frumlegu tillögu
að selja ríkisfyrirtæki, en ailt
er það tekið aftur með því að
sýnt er fram á að mikið hafi
verið um þessar sölur talað
en minna orðið úr fram-
kvæmdum.
„Ófagleg vinnubrögð" er
millifyrirsögn á kafla bréfsins
sem hefst þannig: „Þótt
fjármálaráðherra sé þjóð-
kunnur kaupsýslumaður og
njóti trausts þjóðarinnar sem
fjármálamaður, verður ekki
sagt að faglega hafi verið
staðið að því verki að selja
hlutabréf ríkisins í fyrirtækj-
um. Lítil auglýsing birtist í
blöðum í desemberþessefnis
að hlutabréf ríkissjóðs í
nokkrum nafngreindum
fyrirtækjum væru til sölu.
Hlutur ríkissjóðs í sumum
þessara fyrirtækja er ekki svo
eftirsóknarverður, að slík
sölumennska dugi ein saman.
Hér þarf meira til að koma. “
Síðan er Albert hælt fyrir
að leggja fram frumvörp sem
miða að því að menn fái
skattfríðindi fyrir að leggja
fé sitt í atvinnurekstur. En
aftur er vikið að ávirðingum.
„Hugmynd Alberts Guð-
mundssonar um sölu ríkisfyr-
irtækja er góð, framkvæmd
hennar til þessa algerlega
misheppnuð. Hins vegar má
enn bæta úr því.“ Og Moggi
leggur til að kauphallarfyrir-
tæki verði látin annast sölu
hlutabréfa ríkisfyrirtækja.
Með því móti þarf fjármála-
ráðuneytið ekki að koma þar
nærri svo að ekki verður
hæta á að öllu verði klúðrað
með „ófaglegum vinnu-
brögðum."
Mun alltaf liggja
undir gagnrýni
Dæmi er tekið um að
fjármálaráðuneytið sé ófært
um að selja ríkisfyrirtæki:
„Fjármálaráðherra er í erf-
iðri pólitískri stöðu til þess
að selja hlui nkissjóðs í
þessum fyrirtækjum á þa'nn
veg, sem hann og ráðuneyti
hans hafa hugsað sér, vegna
þess, að hann mun alltaf
liggja undir gagnrýni fyrir
það að selja bréfin á of lágu
verði og að með því sé verið
að hygla einhverjum pólitísk-
um gæðingum. Þetta kom
berlega í Ijós, þegar Sigló-
síld var seld. Þess vegna
skiptir miklu máli að selja
þessi bréf á opnum markaði,
þannig að öllum sé ljóst, að
slík gagnrýni á ekki við nokk-
ur rök að styðjast. Enn er
tími til að stokka upp vinnu-
brögðin við sölu ríkisfyrir-
tækja og nú, þegar ríkisstjórn
og alþingismenn glíma við
fjárlagagatið með gamal-
dagsaðferðum og úreltum
hugsunarhætti, er ástæða til
að snúa við blaði.“
Svona gengur fjármálaráð-
herranum okkar illa að
standa þannig að verki að
nokkurt vit sé í og hefur
Morgunblaðið af því þungar
áhyggjur. Hins vegar eru
embættisverk annarra ráð-
herra Sjálfstæðisflokksins
ekki ámælisverð á þeim bæ,
enda vart ástæða til þar sem
„Morgunblaðið lýgur aldrei."
á vettvangi dagsins
Sigurjón Friðriksson:
Veisluborð og
hversdagsfæða
■ Á sveitafólk og annað landsbyggðar-
fólk ekki aðgang að Tímanum, eða með
öðrum orðum: Hafa forráðamenn Tím-
ans ekki áhuga fyrir hugðarefnum fólks-
ins í sveitum landsins, eða annars staðar
í dreifbýlinu? Búnaðarþing, sem er eins
konar aðalfundur Búnaðarfélags íslands
eða ráðgefandi stofnun um landbúnaðar-
löggjöf og önnur landbúnaðarmál, hefur
nú verið að störfum í tvær vikur, og rætt
þau málefni sem efst eru á baugi hjá
landbúnaðarfólki um þessar mundir.
Þau snerta beint og óbeint alla þjóðina,
og velferð hennar í okkar ágæta landi.
Hugleiða menn hversu mikil jákvæð
og atvinnuskapandi áhrif framleiðslan í
sveitunum og lífið í hinum dreifðu
byggðum landsins hefur á þá vélferðar-
og framfaraþróun sem átt hefur sér stað
í þjóðfélagi voru síðustu áratugi?
Væri þjóðin ríkari í dag ef aðeins væru
sóttar fiskveiðar frá nokkrum ver-
slöðum landsins þar sem fólk hefur mest
safruist saman nú síðustu ár, eða væri
fólkið hamingjusamara ef á veisluborð-
um þess væru landbúnaðarvörur aðeins
af nokkrum stórum búum næst þéttbýli
þessa lands, eða jafnvel offramleiðslu-
vara frá EBE? Er líklegt að sú vara yrði
ódýrari þegar til lengdar lætur? Myndu
þéttbýlisbúar og aðrir íslendingar njóta
betur ættlands síns, þegar menn vilja í
fríum sínum komast úrskarkala þéttbýl-
isins og út í ómengaða náttúru landsins
ef þar væri aðeins að sjá sinuþursa í
högum, óslegin tún íórækt, oghrynjandi
húsarústir, þar sem feður og mæður, eða
ömmur og afar lifðu áður af því sem
landið gaf og lögðu grunn að því
velferðarþjóðfélagi sem við búum nú við
án þess að geta gert kröfur til nokkurra
annarra en réttlætiskenndarinnar og eig-
in dugnaðar.
Næstum það eina sem fréttst hefur í
fjölmiðlum af þessu Búnaðarþingi er
það að þar hafi nokkur hópur bænda
setið á kostnað skattborgaranna til að
skara eld að eigin köku. En ég fullyrði
að þar var launakröfum stillt í hóf.
Minna er getið um að þetta þing hafi
verið að velta því fyrir sér á mörgum
sviðum hvemig m.a. væri hægt að fram-
leiða á það veisluborð þjóðarinnar, sem
enginn vill án vera, á sem ódýrastan
hátt, og nýta sem best gögn og gæði
landsins án þess að ofbjóða því, og
■ hvernig væri hægt að búa sem best að því
fólki sem enn vill ala upp sín börn, í
hinum dreitðu byggðum.
Er ekki réttlætanlegt að eyða ofurlitl-
um fjármunum og tíma, til að leita leiða,
á sem flestum sviðum þjóðlífsins, sem
menn helst kjósa að fara að því marki,
að reyna að verða sem hamingjusamast
fólk í okkar sjálfstæða íslenska þjóð-
félagi.
Þann 6. mars 1984
Sigurjón Friðriksson