Tíminn - 24.05.1986, Blaðsíða 10

10 Tíminrv Laugardagur 24. maí 1986
Kristján Guðmundsson, bæjarstjóri í Kópavogi.
ATVHNUTÆKFÆRIIBJENIM FVRIR
87% 1F VWNUFÆRU FÓLKI
Rætt viö Kristján
Guðmundsson
bæjarstjóra í Kópavogi
NOKKRAR TOLUR
UM KÓPAVOG
I litlum bæklingi, sem gefínn
hefur verið út um Kópavogs-
kaupstað nú í ár, er að finna býsna
margar fróðlegar upplýsingar.
Þannig eru tekjur bæjaríns árið
1986 áætlaðar 576 milljónir, og eru
útsvör þar stærsti liðurinn, 337
milljónir. Tekjur af einstökum
rekstrarþáttum eru 289 milljónir
og heildargjöld eru áætluð 818
milljónir. Stærsta upphæðin renn-
ur til félagsmála, 185 milljónir,
næst koma fræðslumá! með 147
milljónir og síðan götur, holræsi og
umferðarmál með 139 milljónir.
Farþegar í Strætisvögnum Kópa-
vogs voru 1.610.600 á síðasta ári og
vagnarnir óku 568 þúsund kfló-
metra í 67 þúsund ferðum. Komur
í Heilsugæslustöð bæjarins á síð-
asta ári voru 52.135 og vitjanir
hjúkrunarfræðinga í heimahjúkrun
og við ungbarnaeftirlit voru 5.834.
Útlán á bókasafni bæjarins voru
155.797.
Komur barna á leikvelli bæjarins
voni 67.779 á árínu.
Árið 1955 voru 3.783 íbúar í
Kópavogi, 1960 voru þeir 6.216,
1965 voru þeir 9.181 og 1970 var
íbúafjöldinn kominn upp í 11.167.
1985 bjuggu 14.592 í Kópavogi,
þar af 7.321 karl og 7.271 kona.
Á dagvistarheimilum Kópavogs
voru 688 börn áríð sem leið og
2.420 nemendur voru í grunnskól-
um bæjaríns. Þá voru 382 í Tónlist-
arskólanum. Fjölmennasta gatan
var Engihjalli með 1.063 íbúa,
næst kom Furugrund með 833 og í
þriðja sæti var Álfhólsvegur með
808. - esig
Kópavogur hefur allmikla sér-
stöðu á meðal bæjarfélaga hér á
landi. Hann er hvorki útgerðar- né
fiskvinnslubær, og hann er ekki
heldur þjónustumiðstöð fyrir land-
búnaðarhérað, en annað af þessu
tvennu eru víst flest bæjarfélög hér
á landi. Lega hans við syðri mörk
Reykjavíkur skapar honum einnig
töluverða sérstöðu, og ætla mætti að
hann væri í hættu á að verða einungis
svefnbær frá höfuðborginni. Menn
hafa þó ekki komist hjá að taka eftir
því að einkum á seinni árum hefur
byggst upp mikil verslunar- og at-
vinnustarfsemi þar í bær. Með hlið-
sjón af þcssu tókum við Kristján
Guðmundsson bæjarstjóra Kópa-
vogs tali nú í vikunni og spurðum
hann fyrst hvers konar bæjarfélag
Kópavogskaupstaður væri að hans
mati, eða hvernig hann vildi skil-
greina samfélagið þarna.
- Kópavogur fékk kaupstaðar-
réttindi 1955, segir Kristján, -og þá
voru hér búandi 3.700 manns. í dag
eru hér 14.600 íbúar, svo að fjölgun-
in hefur orðið afar mikil, nánast
stökkbreytingar um tíma. Fyrst í
stað var Kópavogur nánast svefnbær
frá Reykjavík, en þetta hefur síðan
smátt og smátt verið að breytast.
Eitt, sem einkenndi hann sérstak-
lega framan af, var hvað hér voru
barnmargar fjölskyldur og nieðal-
aldur lágur. En það hefur mjög
breyst núna í seinni tíð, þannig að
núna er hlutfall barna hér í saman-
burði við önnur sveitarfélög með
þeini hætti að við gerum ekki betur
en að ná landsmeðaltali í því efni.
En jafnframt þessu hefur fjölgað
hér verulega mikið efst í aldurs-
stiganum, það er að segja ellílífeyris-
þegum. Smátt og smátt fóru svo að
byggjast hérna upp iðnaðarsvæði,
og mér telst svo til að sé miðað við
vinnufært fólk í bæjarfélaginu þá séu
hér atvinnutækifæri fyrir um 87%
þess. Það þýðir með öðrum orðum
að Kópavogur er að nálgast það að
verða sjálfum sér nógur í atvinnu-
málum. Að sjálfsögðu eru bæjar-
félögin hér þó eitt atvinnusvæði, og
það er fjölmargt fólk sem sækir
vinnu í Kópavog úr nærliggjandi
byggðarlögum og öfugt.
Líka er það áberandi að hér í bæ
býr mikið af opinberum starfsmönn-
um, hér er mikið af mönnum sem
starfa við opinbera geirann. En ef
við einföldum hlutina þá held ég að
megineinkenni þessa bæjarsé iðnað-
ur. Það er mikið hér af alls konar
tréiðnaði, ekki síst í tengslum við
byggingamarkaðinn og hér er líka
mikil verslun, og einnig matvæla-
starfsemi, ég nefni gömul og gróin
fyrirtæki eins og Ora til dæmis,
feikilega stórt fyrirtæki. Annar stór
atvinnurekandi hér, sem ekki má
gleyma, er Kópavogshælið, einn sá
stærsti hér í bænum þegar á allt cr
litið. En það er gleðilegt til þess að
vita að núna á allra síðustu áruni
hefur atvinnutækifærunum fjölgað
verulega.
- Og svo eruð þið að vinna að því
að byggja upp ný iðnaðarsvæði hér í
bæjarlandinu?
- Á kjörtímabilinu, sem nú er að
Ijúka, hefur verið unnið að nýju
aðalskipulagi, sem var reyndar sam-
þykkt í bæjarstjórninni síðast liðið
haust. Það nær til ársins 2003 og
síðan á að endurskoða það eins og
öll önnur aðalskipulög á fimni ára
fresti. Þar er gert ráð fyrir að við lok
þessa tímabils verði búandi hér í
bæjarfélaginu 23 þúsund manns. í
Kópavogi fullbyggðum, og þá er urn
að ræða svæðið fyrir vestan Elliða-
vatn, er gert ráð fyrir að geti búið
um 42 þúsund manns. Það er líka
reynt að sjá til þess að ætla þarna
svæði fyrir margvíslega þjónustu og
atvinnu. Stærsta atvinnusvæðið er í
svo kölluðu Smárahvammslandi,
sem er nýbýli út úr Fífuhvammi
hinum gamla, og við vorum einmitt
núna á dögunum að ganga frá sam-
komulagi við eigendur Smára-
hvamms um nýtingu þess lands. Það
liggur fast upp að Reykjanesbraut
að vestanverðu, og við vonumst til
þess að áður en langt um líður fari
þar að rísa margvísleg iðnaðarstarf-
semi. Varðandi aftur á móti lóðir
fyrir íbúðabyggð þá höfum við nú
þegar skipulagt hér í um það bil
tuttugu hektara landi í Suðurhlíð-
um, og erum búnir að úthluta fyrsta
svæðinu af finim, sem við höfum
skipt landinu í, og eigum þar fram-
undan verulega ákjósanlegt bygging-
arsvæði. Og svo er auk þess allur
Fífuhvammurinn eftir, en hann er
að því er segja má nánast lóðabanki.
Á svæðinu, sem nú hefur verið tekið
til skipulagningar, er gert ráð fyrir
að verði íbúðir fyrir 1500 til 2000
manns. Og af þessu má sjá að það er
enginn hörgull hér á landi.
Miklar holræsa-
framkvæmdir
- Og svo eru framundan miklar
holræsaframkvæmdir hjá Kópavogs-
kaupstað?
- Já, einn þátturinn í sambandi
við alla þessa uppbyggingu, bæði í
sambandi við atvinnusvæði og
íbúðabyggð, er holræsamál, og við
erum einmitt farnir af stað þar í
feikimikið verkefni. Það verður að
segja þá sögu eins og hún er að í
þéttbýlinu hérna við Faxaflóann þá
hefur það ekki verið vansalaust
hvernig hefur verið staðið að þeim
málum til þessa. Útrásir hafa nánast
bullað fram þar sem næst var og
hagkvæmast að losna við frárennsl-
ið, en núna erum við farnir af stað
og erum búnir að gera áætlun hér til
tíu ára urn framkvæmdir í holræsa-
málum. Hugmyndir okkar eru þær
að þegar verður komið að loka-
punkti þessa verkefnis þá verði risin
hreinsistöð hér úti á Kársnesi og að
við leiðum þangað allt frárennsli frá
sunnanverðum bænum. Við erum
þegar byrjaðir á þessu verki í ná-
munda við Kópavogshælið og erum
að fara inn eftir Fífuhvammsvegi og
það er fyrsti áfangi sem er nú senn
að verða lokið. Við áætlum 21
milljón í þetta verk nú í ár, og auk
þess fimrn og hálfa milljón í fram-
kvæmdir í Sæbólsræsi í Fossvogi,
þannig að það er töluvert hærri
upphæð varið til holræsamála hér nú
á þessu ári. Úr norðurhluta bæjarins
verður frárennsli hins vegar veitt í
Fossvogsræsið sem við erum eigend-
ur að líka að hluta til. Þetta nýja
holræsi er hins vegar nauðsynleg
forsenda þess að við getum farið að
úthluta lóðum undir iðnað bæði í
Smárahvammi og annars staðar.
Kostnaðaráætlun fyrir þetta nauð-
synlega verk er um 145 milljónir
króna nú.
Skólamál
- En hvað er um skólamál hér í
Kópavogi að segja, mér skilst að þar
hafi líka ýmis stórátök verið í gangi?
- Varðandi skólamálin er þess að
geta að eins og ég nefndi í upphafi
þá voru hér barnmargar fjölskyldur,
og það var eiginlega sama hvað
mikið var rembst við, því að það var
alltaf eitt af brýnustu verkefnunum
að reisa fleiri skóla. Núna eru þessi
mál þó að komast í nokkuð gott lag.
Við gerðum vorið 1983 mjög viða-
mikinn samning við Menntamála-
ráðuneytið. Við seldum þá ríkinu
einn skólanna, Víghólaskóla, til
nota fyrir menntaskóla, og jafnframt
var gerður samningur, undirritaður
af menntamálaráðherra og áritaður
af fjármálaráðherra, um uppbygg-
ingu skólamála hér til 1990. Þessi
samningur gerir ráð fyrir ákveðnu
fjárframlagi ríkisins og ákveðnu
framlagi bæjarins á hverju ári, og
þetta hefur gengið verulega vel til
þessa. Reyndarvoru nokkuð skiptar
skoðanir um þetta mál þegar þessi
samningur var gerður, en engu síður
þá var þetta fest með þessum hætti
og því hefur verið fylgt eftir einarð-
lega síðan.
- En hvað hefur helst gerst í
skólamálum hér núna á síðasta
kjörtímabili?
- Þar er að nefna að Menntaskól-
inn hefur fengið varanlegan sama-
stað, og líka var hafin bygging nýs
skóla, Hjallaskóla og honum komið
á laggirnar, en hann hóf starfsemi
haustið 1983. Síðan erum við nú
loksins að ljúka við Digranesskóla
og hann er kominn á lokastig. Líka
er að nefna uppbyggingu Snælands-
skóla niðri í Fossvogsdal og Kópa-
vogsskóli er orðinn að heildstæðum
grunnskóla en hann var áður ein-
göngu barnaskóli. í samningnum,
sem ég nefndi frá 1983, þá er gert ráð
fyrir að hér rísi í tengslum við
Menntaskólann skóli sem annist þá
starfsemi sem nú fer fram í Hótel- og
veitingaskólanum, og að auki allt
sem lýtur að matargerð, eins og
varðandi brauð- og kökugerð og
kjötvinnslu og að ferðamannaiðn-
aði. í samningnum segir að þessi
skóli skuli vera risinn innan þriggja
ára frá undirskrift hans. Það hefur
ekki gengið eftir, en það eru komnar
teikningar af þessum skóla, og
Kópavogskaupstaður er búinn að
samþykkja þær fyrir sitt leyti, en
lengra er málið ekki komið enn sem
komið er, því miður. En hvað sem
þessu líður þá hefur nú á þessu
kjörtímabili orðið umtalsverð upp-
bygging í skólamálum hér í Kópa-
vogi.
Listir og
menningarmál
- Og svo er ýmislegt fleira að
frétta af menningarsviðinu og því
tengdu hjá ykkur, er ekki svo?
- Það er skemmtilegt að vita til
þess að á tíu ára afmæli kaupstaðar-
ins var það afmælisgjöf bæjarstjórn-
ar til hans að stofna hér svo kallaðan
Lista- og menningarsjóð og átti hann
að efla menningarlíf hér í bæjarfé-
laginu, bæði í myndlist, bókmennt-
um og tónlist. Til sjóðsins hefur frá
upphafi runnið ákveðið árlegt
framlag, sem er hálft prósent af
útsvarstekjum bæjarins. Stærstum
hluta af því fé, sem sjóðurinn hefur
haft yfir að ráða, hefur verið varið
til listaverkakaupa, og þessi sjóður á
nú hið myndarlegasta safn málverka,
auk þess sem hann hefur stutt ýmsar
aðrar listgreinar. Svo hafa sjóðnum
áskotnast mjög myndarlegar gjafir,
og til dæmis færðu erfingjar Gerðar
Helgadóttur bæjarfélaginu stórkost-
lega gjöf, sem er reyndar skilyrt með
því að það verði reist listasafn hér
sem beri nafn hennar. Það er búið
að samþykkja teikningar af því og
það á að rísa hér í jaðrinum á
Borgarholtinu í grennd við kirkjuna,
en einmitt í kirkjunni eru steindir
gluggar eftir Gerði. Einnig vil ég
nefna gjöf Vífils Magnússonar, en
hann færði bæjarfélaginu fjölmörg
listaverk foreldra sinna, Barböru og
Magnúsar Á. Árnasonar.
- Ég vil líka nefna það, segir
Kristján, - að á þessu kjörtímabili
var opnuð hér náttúrufræðistofa.
Það hefur kannski ekki farið mikið
fyrir henni framan af, en þarna eru
haldnar hinar merkustu sýningar, og
á þrjátíu ára afmæli kaupstaðarins í
fyrra var opnuð þar mjög merk
hvalasýning. Núna á dögunum héld-
um við Kópavogsvöku í tengslum
við afmæli bæjarins, og þá var opnuð
þar sýning sem ber yfirskriftina
„Vargur í véum,“ en þar eru einkum
þau dýr sem eiga undir högg að
sækja í sambúð við manninn, eins og
refir og annað slíkt.
- Varðandi íþróttir er líka að
nefna, heldur Kristján áfram, - að á
þessu kjörtímabili höfum við tekið í
notkun íþróttahús, sem við köllum
Digranes, og það er nánst reist í
túnfætinum á gamla Digranesi. Það
var tekið í notkun 1983, um haustið
og er feikilega stórt og mikið hús,
5.200 fermetrar og var ekki vanþörf
á. Þá erum við farnir af stað með
sundlaugarbyggingu á Rútstúni, en
það er kennt við Finnboga Rút
Valdimarsson og er hér í vesturbæn-
um. Þar er núna lítil laug, sem er
fyrir löngu síðan orðin allt of lítil
fyrir þetta bæjarfélag, en við hóf-
umst handa fyrir um það bil mánuði
síðan og fyrsta áfanga, sem er jarð-
vegsframkvæmdir, verðursenn lokið
og ætlunin er að koma upp lauginni
sjálfri á næstu tveim til þrem árum.
Þetta verður fimmtíu metra löng
laug og tuttugu og fimm metrar á
breidd og það verður veruleg bót að
henni.