Tíminn - 30.12.1986, Page 6

6 Tíminn |
FRÉTTAYFIRLIT
PEKING — Stúdentar viö
kennaraháskólann í Pekíng
fóru í kröfugöngu þrátt fyrir
bann stjórnvalda viö ósam-
þykktum mótmaelaaögeröum.
Þetta var fyrsta kröfugangan
sem farin hefur verið í höfuð-
borginni síöan á föstudaa er
yfirvöld vöruðu stúdenta við aö
safnast saman á götum úti til
aö hafa upp kröfur um aukið
lýðræði.
JÓHANNESARBORG -
P.W. Botha forseti Suöur-Afr-
íku lét menntamálaráðuneyt-
inu þar í landi í hendur víðtæk
völd til að berja niður óróa í
skólum blökkumanna. Nýja
reglugerðin var enn einn liður-
inn í að herða neyðarástands-
lögin sem komið var á í júní-
mánuði.
CANDIGARH, Indland -
Átök brutust út í Punjabhéraði
á Indlandi þar sem mikil þátt-
taka var í verkfalli sem aðskiln-
aðarsinnar úr hópi síkha höfðu
kallað til. Verkfallið var sett á til
að mótmæla dauðadómunum
yfirmorðingjum Indíru Gandhi.
TELAVIV — YitzhakShamír
forsætisráðherra ísraels var
sýknaður af öllum ákærum um
að vera viðriðinn morð á tveim-
ur aröbum. Menn þessir létust
er þeir voru í haldi hjá leyni-
þjónustu landsins Shin Bet og
biðu réttarhalda fyrir að hafa
rænt strætisvagni árið 1984.

MANILA — Ríkisstjórnin á
Filippseyjum fyllti út kröfuskjal
upp á 750 milljónir dollara á
hendur Ferdinand Marcos fyrr-
um forseta. Stjórnin í Manilu
hyggst komast yfir eignir í New
York sem forsetinn fyrrverandi
er sakaður um að hafa komist
ólöglega yfir.
PARIS — Francois Mitter-
rand forseti Frakklands hvatti
ríkisstjórnina til að reyna að
binda enda á verkfall járnbraut-
arstarfsmanna sem nú hefur
staðið yfir í tæpar tvær vikur.
Samkvæmt heimildum Reut-
ers fróttastofunnar hvatti for-
setinn Jacques Chirac forsæti-
sráðherra til að skipta sér beint
af þessu verkfalli sem hefur
lamað járnbrautarsamgönqur í
landinu.
Illlllllllllllllll ÚTLÖND
Þriðjudagur 30. desember 1986
Suður-Afríka:
Andstæðurnar skarpari þrátt
fyrir fögur orð í byrjun árs
- Botha forseti sagði aðskilnaðarstefnuna vera orðna úrelta í janúarmánuði
- Neyðarástandslögin aldrei strangari en nú
Jóhannesarborg - Reuter
P.W. Botha forseti Suður-Afríku
sagði á þingi í byrjun þessa árs að
aðskilnaðarstefnan væri orðin úrelt.
Þrátt fyrir þessi orð endar árið þar í
landi með strangari neyðarástands-
lögum en nokkru sinni hafa þekkst
og stjórn Botha má eiga von á enn
frekari alþjóðlegum efnahagslegum
refsiaðgerðum.
í byrjun ársins höfðu 2000 manns
látist í pólitískum ofbeldisátökum í
Suður-Afríku en nú í lok ársins, eftir
tveggja og hálfs árs nær stöðugan
ófrið, er tala látinna kominn í 2200.
Ríkisstjórnin skerti fjölmiðlafrelsi
verulega í þessum mánuði og sagði
slíkt vera nauðsynlegt til að mæta
ráðagerðum Afríska þjóðarráðsins,
hinna bönnuðu skæruliðasamtaka
sem berjast gegn stjórn hvíta
minnihlutans, um ofbeldisaðgerðir
yfir jólin.
Adriaan Vlok lögreglumálaráð-
herra dvaldi þessi jól að mestu á
frekar ólíklegum stöðum þ.e.a.s. í
blökkumannahverfum landsins þar
Sovéskir
útlagar
snúa heim
Moskva - Reuter
Sovéskir útlagar, fimmtíu og fimm
að tölu, snéru aftur til síns heima í
gær frá Bandaríkjunum og sögðu að
þeir gætu ekki lengur afborið hið
harða líf í Bandaríkjunum ogglæpa-
ölduna þar í landi. Það var hin
ríkisrekna útvarpsstöð í Moskvu
sem frá þessu skýrði.
Útvarpið hafði eftir útlögunum að
þeir hefðu átt erfitt með að samlag-
ast bandarísku þjóðlífi sem ein-
kenndist af „ruddalegri samkeppni,
peningaæði og glæpum og eiturlyfja-
neyslu".
Útvarpið sagði mörg hundruð
fyrrum sovéska borgara nú vilja
snúa heim aftur frá Vesturlöndum.
Engar nánari skýringar voru gefnar
á heimkomu hópsins sem virðist
vera sá stærsti af nokkrum heimkom-
um sem sagt hefur verið frá að
undanförnu. Svo virðist sem sovésk
stjórnvöld séu hér með andsvar við
ásökunum frá Vesturlöndum um
víðtæk brot á mannréttindum í Sov-
étríkjunum.
Suður-Afríka: Andstæðurnar hafa skerpst á viðburðaríku ári
sem hann reyndi að berja kjarkinn í
öryggissveitir stjórnarinnar. Talið er
að um tíu þúsund manns hafi dvalið
í fangelsum um jólin og hafi þeim
verið haldið þar án þess að réttar-
höld í máli jreirra hafi farið fram.
Samkvæmt neyðarástandslögunum
er stjórnvöldum heimilt að gera
slíkt.
Suður-Afríkustjórn býr sig nú
undir það sem Botha forseti kallar
efnahagslegt stríð á hendur landinu.
Viðskiptafrömuðir og efnahagssér-
fræðingar gera ráð fyrir að viðskipta-
þvinganir muni aukast á næsta ári og
muni bandarískir aðilar þar vera
fremstir í flokki.
I byrjun janúarmánaðar komu sjö
fulltrúar ríkja Samveldisbandalags-
ins til Suður-Afríku til að reyna að
koma á viðræðum milli stjórnar
hvíta minnihlutans og leiðtoga
blökkumannahópa í landinu.
Botha forseti tilkynnti á þessum
tíma um ráðagerðir til að fella úr
gildi lög þau er takmarka ferðafrelsi
blökkumanna í landinu. Forsetinn
og stjórn hans afléttu í marsmánuði
neyðarástandslögunum sem komið
var á í júlí árið 1985 og í aprílmánuði
kallaði Reagan Bandaríkjaforseti
Botha mann nýrra tíma.
í byrjun maímánaðar vonuðust
sendimenn Samveldisbandalagsins,
sem í eru Bretland og flestar fyrri
nýlendur þess, eftir að nýtt skref
yrði stigið í samkomulagsátt og Pik
Botha utanríkisráðherra sagði að
það væri „verulegur möguleiki" á að
tilraunir sendimannanna myndu
bera árangur.
Allar slíkar vonir um samkomulag
milli Afríkana og blökkumanna
runnu út í sandinn nokkrum dögum
síðar er hérir Suður-Afríku gerðu
árásir á Zambíu, Zimbabwe og
Botswana, allt Samveldisbandalags-
ríki.
Botha forseti kom að nýju á
neyðarástandslögum í júnímánuði
og voru þessi lög mun strangari en
þau sem hann hafði aflétt í marsmán-
uði. í ágúst var svo öllum áformum
um endurbætur á stjórnarfarinu í
landinu frestað á sérstakri ráðstefnu
hins ráðandi Þjóðarflokks. Fyrir
árásirnar á nágrannaríkin í maí
höfðu flestir talið að rætt yrði um
valdaskiptingu hvítra og svartra á
þingi þessu.
Bæði Margrét Thatcher forsætis-
ráðherra Bretlands og Rónald Reag-
an Bandaríkjaforseti reyndu að fá
Evrópubandalagið og bandaríska
þingið ofan af ráðagerðum um efna-
hagslegar refsiaðgerðir gegn stjórn
Suður-Afríku en allt kom fyrir ekki
og í októbermánuði hafði efnahags-
líf landsins orðið fyrir verulegum
skakkaföllum vegna alþjóðlegra við-
skiptaþvingana.
Og nú þegar nýtt ár er að ganga í
garð hafa andstæðurnar í pólitísku
lífi í Suður-Afríku sjaldan verið
skarpari, bæði milli hvíta minnihlut-
ans og blökkumanna svo og milli
mismunandi róttækra hópa
blökkumanna.
Tarkovsky var íslendingum að góðu kunnur. Hér sésf hann ásamt Thor
Vilhjálmssyni og Lárusi Ymi Óskarssyni á Keflavíkurflugvelli.
Búlgaría:
Tímamynd: Sverrir
Alþýðan drekkur síst
minna þrátt fyrir
hertar reglur yfirvalda
Belgrad - Reuter
Búlgarar halda áfram að drekka
áfengi af sama krafti og áður þrátt
fyrir mjög hertar reglur yfirvalda í
sambandi við áfengisneyslu.
Kommúnistastjórnin tilkynnti
um nýjar reglur í síðasta mánuði
þar sem meðal annars var bannað
að bera fram áfengi í veislum á
vegum hins opinbera og neyta þess
á almenningsstöðum á borð við
íþróttavelli og skemmtigarða.
Búlgörsk alþýða hefur hinsvegar
lítið mark tekið á þessum reglu-
gerðum. Áfengi er enn selt fyrir
klukkan sex á daginn, sem er
ólöglegt samkvæmt hinum nýju
reglum, og börum fjölgar frekar en
hitt.
Búlgarska stjórnin ætlar hins-
vegar ekki að gefast upp og hyggst
minnka áfengisframleiðslu um
10% frá því sem hún nú er fyrir lok
þessa áratugs.
Tarkovsky látinn
París - Reuter
Sovéski kvikmyndaleikstjórinn
Andrei Tarkovsky lést af völdum
krabbameins í Parísarborg í gær 54
ára að aldri. Hann var einn af
risunum í kvikmyndaheiminum og
gagnrýnendur lofuðu hann mjög fyr-
ir myndir sínar sem hann gerði í
Moskvu og á Vesturlöndum.
Talsmaður kvikmyndafyrirtækis
Tarkovskys, Argos, sem átti þátt í
framleiðslu á síðustu mynd meistar-
ans „Fórnin“, sagði fjölskyldu leik-
stjórans ekki vilja tjá sig nánar um
dauða hans.
Tarkovsky kom til Ítalíu árið 1984
til að kvikmynda „Nostalgíu“ en
neitaði að snúa heim aftur til Sovét-
ríkjanna þar sem hann taldi frelsi sitt
sem listamaður ekki vera nóg þar í
landi. Sovésk yfirvöld sviptu hann
ríkisborgararétti vegna þessarar á-
kvörðunar. Síðar fengu sonur hans
og tengdamóðir að koma yfir til
Vesturlanda fyrir tilstilli franskra
stjórnvalda.
Meistarastykkið „Andrei Ro-
ublev“ er talin besta mynd Tarkov-
skys en þessa þriggja tíma löngu
mynd, sem unr margt minnir á ævi
Tarkovskys sjálfs, gerði hann árið
1966.
Tarkovsky gerði einnig myndir á
borð við „Sólaris", „Bernska ívars“,
„Spegillinn" og nú síðast „Fórnin"
sem íslenska leikkonan Guðrún
Gísladóttir lék stórt hlutverk í.