Tíminn - 07.02.1987, Blaðsíða 15

Laugardagur 7. febrúar 1987
.Tíminn 15
það á nokkur mjólkurbú, pökkunar-
stöðvar og söluskrifstofur víðs vegar
um Bandaríkin.
Nýsjálendingar ætla sér bersýni-
lega aukin umsvif á Bandaríicja-
markaði, því að fyrr í haust keyptu
þeir einnig ostafyrirtækið Otto Roth
& Co, sem er dótturfyrirtæki Gener-
al Foods. Velta New Zealand Dairy
Board er meir en miljarður dollara
á ári. Tekið er fram í fréttabréfinu
að Osta- og smjörsalan vænti góðs
samstarfs við þessa nýju eigendur.
Ostatollur í
Bandaríkjunum
Þá hefur Bandaríkjastjórn ákveð-
ið að setja 200% innflutningstoll á
tilteknar tegundir af ostum. og er
þetta mótleikur gegn takmörkunum
Evrópubandalagsins á innflutningi á
kornvörum til Spánar. Kemur þessi
hækkun til framkvæmda ef Evrópu-
bandalagið fellur ekki frá skatt-
heimtu sinni ogtakmörkunum. Sam-
kvæmt upplýsingum, sem Osta- og
smjörsalan hcfur aflað sér frá N.
Dorman, falla íslensku ostarnir þó
ekki undir þau tollnúmer sem þessi
200% aukatollur verður lagður á.
Þá kemur fram í fréttabréfinu að
hinn 15. desembervorusmjörbirgðir
í ríkjum Evrópubandalagsins 1431
þúsund tonn, samanborið við 1154
þúsund tonn á sama tíma árið 1985.
Rúmur þriðjungur af þessu smjöri er
meir en átján mánaða gamall.
Danskir bændur
hætta búskap
Þá segir frá því í fréttabréfinu að
s.l. haust, nánar til tekiðá tímabilinu
6. október til 28. nóvember, hafi
3.368 danskir bændur sótt uni styrk
til að hætta mjólkurframleiðslu. Árs-
framleiðsla þessara bænda nam um
370 miljónum kílóa. Til viðbótar
þessu sótti svo 731 framleiðandi um
slíka styrki fyrstu níu dagana í
desember, með um 86 miljón kílóa
framleiðslu.
Umsóknarfrestur um þessa aðstoð
(ophörspremie) er til 31. október
1987. Er búist við að talsvert fleiri
bændur eigi enn eftir að sækja um
slíka aðstoð en verið hefur til þessa.
Loks er í fréttabréfinu skýrt frá
DFISA mjólkurvéla- og vörusýning-
unni sem haldin verður í Chicago í
lok september næsta haust. Norrænn
samstarfsaðili Osta- og smjörsölunn-
ar mun skipuleggja ferðir á sýning-
una, og eiga íslenskir áhugamenn
kost á þátttöku. - esig
Hús Osta- og smjörsölunnar við
Núna um áramótin voru birgðir í
landinu af ostum, smjöri og skyldum
vörum sem samsvara 20,6 milljónum
lítra af mjólk. Birgðir hinn 1. sept-
ember í haust voru hins vegar sam-
svarandi 24,6 milljónum lítra, og
hafa þær því minnkað sem svarar um
fjórum milljónum lítra.
Þetta er eitt af því sem kemur
fram í nýútkomnu fréttabréfi Osta-
og smjörsölunnar sf. Að því er þar
segir voru birgðir af smjöri og
smjörva í landinu um síðustu áramót
692 tonn, en um áramótin næstu á
undan 735 tonn. Minnkunin er því
43 tonn. Af ostum voru birgðir hins
vegar 1007 tonn núna um áramótin,
á móti 948 tonnum fyrir ári. Þar
hefur því orðið aukning um 59 tonn.
Aftur hefur orðið birgðaminnkun í
öðrum tegundum, þ.e. nýmjólkur-
dufti, undanrennudufti, kálfafóðri
og kaseini.
Að því er segir í fréttabréfinu var
mjólkurframleiðslan fyrstu fjóra
mánuði verðlagsársins um 34,7 mill-
jónir lítra, samanborið við 36,4 mill-
jónir á sama tímabili 1985. Er þetta
byggt á framleiðsluskýrslum mjólk-
ursamlaganna, en verðlagsárið
reiknast frá 1. september til 31.
ágúst.
Þá gekk sala afurðanna einnig
mjög vel þessa fyrstu fjóra mánuði
verðlagsársins. Þannig jókst sala á
neyslumjólk um 443 þúsund lítra
eða 2,9%. Rjómasalan jókst um 51
þúsund lítra eða 8,3%, og undan-
rennusalan um 51 þúsund lítra eða
Bitruháls í Reykjavík.
Minnkandi osta-
og smjörbirgðir
Úr fréttabréfi Osta- og smjörsölunnar sf.
11,1%. Sala á smjöri og smjörva
jókst um 68 tonn eða 18%, og
ostasalan jókst um 89 tonn eða
12,8%.
Útflutningur var um 650 tonn af
osti og 20 tonn af kaseini. Útflutn-
ingur yfirstandandi verðlagsárs,
miðað við 106 milljón lítra fram-
leiðslusamning, hefur verið áætlaður
um 7-800 tonn af ostum, og er því
búið að flytja út verulegan hluta af
því magni. Hins vegar hafa ekki enn
verið teknar ákvarðanir um stefnuna
í framleiðslumálunum næsta sumar.
Smjörtil bakara
í fréttabréfinu er einnig fjallað
nokkuð um sölu á smjöri til bakara.
í lok nóvember var ákveðið að
heimila sölu á smjöri til bakara á 80
til 85 krónur kíióið, og er þessu
smjöri pakkað í 25 kílóa kassa.
Það sem af er hefur salan á
smjörinu til bakaranna þó verið
heldur dræm. Ástæðan er talin sú að
það keppir við smjörlíkisverð sem er
á bilinu 60-65 krónur kílóið, og
einnig eru margir bakarar óvanir að
nota smjör í bakstur.
Til að örva söluna er nú verið að
gefa út sérstakan bækling sem fyrst
og fremst er ætlað að höfða til
bakaranna. Verður þar tekinn sam-
an margvíslegur fróðleikur um notk-
un á smjöri við bakstur. Þennan
bækling hefur Hermann Bridde
bakarameistari samið.
Austan hafs og vestan
Þarna er aukheldur skýrt frá því
að alþjóðlega matvælasýningin SA-
LIMA verði haldin í borginni Brno
í Téljcóslóvakíu dagana 24. febrúar
til 4. mars. Osta- og smjörsalan mun
taka þátt í þessari sýningu á sama
hátt og undanfarin ár. Fyrirtækið
hefur átt allgóðan markað fyrir
brædda osta í Tékkóslóvakíu, og nú
í nóvember seldi það þangað um
400.000 dósir af rækju-, papriku- og
sveppaostum í 250 gramma dósum.
Auk Osta- og smjörsölunnar munu
Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna,
Sjávarafurðadeild Sambandsins og
Sölustofnun lagmetis kynna vörur
sínar á sýningunni.
Frá Bandaríkjunum eru einnig
þær fréttir þarna að fyrirtækið N.
Dorman & Co lnc, sem annast hefur
sölu á íslenskum ostum í Bandaríkj-
unum undanfarin 23 ár, hafi verið
selt og sé kaupandinn fyrirtækið
Milk Products Inc sem er í eigu New
Zealand Dairy Board. N. Dorman
fyrirtækið var stofnað árið 1896 af
rússneskum innflytjanda, Nathan
Dorman, og hefur það lengi verið
einn stærsti innflutningsaðilinn til
Bandaríkjanna á osti, auk þess sem
“Hetjur háloftanna", norsku þyrluflugmennirnir Geir Brovolt og Morten Kleven:
Björguðu sextán
manns á einni viku
Forseti Slysavarnafélags íslands
hefur nýverið varpað því fram í
fjölmiðlum að nauðsynlegt sé fyrir
öryggi íslenskra sjómanna að
Landhelgisgæslan eignist fleiri
þyrlur. Jafnframt segir Haraldur
Henrýsson forseti félagsins að þær
eigi að vera staðsettar á skipum
sem séu dreifð víðsvegar um
strandlengjuna.
Það er óumdeilanlegt að þyrlur
eru einhver mikilvirkustu björgun-
artæki í sjávarháskum, sem við
ráðum yfir, svo framarlega að hægt
sé að koma þeim við á slysstað.
„Hetjur háloftanna“
Nýlega birti norska síðdegis-
blaðið Verdens gang grein um tvo
þyrluflugmenn og afrek þeirra.
Gefur blaðið þeirri grein yfirskrift-
ina, “Hetjur háloftanna.“ Það er
ekki of sterkt til orða tekið þegar
litið er á viku eina fyrripart des-
ember. Flugmennirnir Morten
Kleven og Geir Brovold björguðu,
ásamt öðrum meðlimum þyrlu-
áhafnar Sea King þyrlu, sextán
manns frá bráðum bana eftir
sjóslys. Þrisvar sinnum sömu vik-
una var strandgæslan norska kölluð
út vegna sjóslysa í grennd við
Álasund og Þrándheim. Bæki-
stöðvar hetjanna eru á lítilli eyju,
Örland, rétt fyrir utan Þrándheim.
Allir komust af
Þrívegis sömu vikuna var Sea
King þyrlan mönnuð í dauðans
ofboði eftir að tilkynnt hafði verið
um skip í nauðum. Aðstandendur
biðu örvæntingarfullir og sjófar-
endur börðust fyrir lífi sínu í
ofsaveðri. í öll þrjú skiptin sneri
Sea King þyrlan aftur með alla þá
sem í hættu voru heila á húfi.
Fimm manns var bjargað rétt vest-
ur af Álasundi í þann mund sem
skip þeirra sökk. Tæpri viku seinna
voru tvö útköll sama daginn. Illa
slasaður sjómaður var sóttur um
borð í bát og fluttur í land á
sjúkrahús. Seinna sama dag var
tilkynnt um skip í nauðum. Tíu
manns um borð. Öllum var
bjargað.
Þjálfaðir sjómenn
Mikil umræða hefur verið á ís-
landi um öryggismál sjómanna síð-
ustu misseri. Björgunarskóla
Slysavarnafélags íslands hefur ver-
ið hleypt af stokkunum þar sem
menn fá undirstöðukennslu og
þjálfun um hvernig bregðast á við
í sjávarháska. Þessi þjálfun er
viðhöfð í Noregi og einmitt í einu
af þremur tilfellum sem norska Sea
King þyrlan fór til bjargar sjó-
mönnum, var það góð þjálfun
sjómanna sem réð úrslitum um
björgun þeirra. Holskeflur riðu
yfir bátinn sem maraði í hálfu kafi
og ekki var þorandi að senda niður
mann með björgunarkróknum.
Þyrlukapparnir fullyrða að þjálfun
sjómannanna hafi verulega létt
björgun því þeir gátu sjálfir tekið
á móti þyrluvírnum og búið um sig
á þann hátt sem nauðsynlegt er. Sú
staðreynd sýnir svo ekki verður um
villst að þjálfun sjómanna við hinar
erfiðustu aðstæður getur riðið
baggamuninn þegar teflt er upp á
líf og dauða.
Kapphlaup við dauðann
Þegar sjóslys verða, geta mínút-
ur og jafnvel sekúndur skipt máli í
kapphlaupinu við dauðann. Þyrlur
sem mikilvirkustu björgunartæki á
þessu sviði verða enn virkari séu
þær í nágrenni slysstaðar. Það
hlýtur því að vera eðlileg og rétt-
mæt krafa sem forseti Slysavarna-
félags íslands hefur sett fram, að
þyrlum verði fjölgað og þær stað-
settar á skipum sem hafa aðsetur
víðar um landið en á suð-vestur
horni landsins.
reddet
Med fare tor
termannskap,
ved Orland .....
menneskeliv slste
íJ«rolk | h.,VK„M „
Xd.Lsrav.Kln*h'"k«j
■SnJtiKISyí
-TaÆf'rV/™
l íor Álesund.
• SIDE 7
,lxA°9 Gr,r Bro-
P" kvlikuptcrct \om
vou Kar vcrrt ptloi,
tutr rcdrlrt ic ..ZVZZ*
•]•/',lk
Bodt bfkyttet
mrrtker bv((c(
Rodsprlt
dreptje
WRE «