Tíminn - 17.12.1987, Blaðsíða 12

12 Tíminn
Fimmtudagur 17. desember 1987
á fjórða áratugnum verði ekki gerðar
viðeigandi ráðstafanir til að leiðrétta
að fullu þann ójöfnuð sem nú er,“
sagði í tilkynningunni.
Hagfræðingarnir sögðu að
ójöfnuður þessi stafaði af fjárlaga-
og viðskiptahalla Bandaríkjanna,
hagstæðum vöruskiptajöfnuði Jap-
ana og hina svokölluðu nýþróuðu
þjóða í Asíu, miklu atvinnuleysi í
Evrópu og gífurlegum skuldum og
hagvaxtarstöðnun í mörgum ríkjum
þriðja heimsins.
Þeir sögðu að þótt viðskiptahalli
Bandaríkjanna virtist vera að
minnka væru ákvarðanir stjórnvalda
í Washington engan veginn sannfær-
andi. Það sem Bandaríkin þyrftu að
gera væri að draga úr neyslunni
heima fyrir og beina þannig fram-
leiðslunni nieira á markaði erlendis.
Japanir þurfa aftur á móti að auka
neysluna heima fyrir um 4,5% til
5,5% og minnka hagstæðan vöru-
skiptajöfnuð sinn jafnvel niður í
núll. Vestur-Þjóðverjar þurfa einnig
að auka neyslu sína og jafnvel reka
þjóðarbúið með óhagstæðum vöru-
skiptajöfnuði í einhvern tíma.
Hinar nýþróuðu þjóðir Asíu,
aðallega Tæwan og Suður-Kórea,
ættu að fella úr gildi innflutningstolla
sína, auka lífsgæðin heima fyrir og
leyfa gengi gjaldmiðils síns að
hækka.
Hagfræðingarnir sögðu að nú væri
rétti tíminn til að taka þessar ákvarð-
anir, efnahagslífið væri enn stöðugt
á ytra borðinu en slíkt yrði sannar-
lega ekki upp á teningnum ef ekkert
yrði að gert. hb
Nokkrir hagfræðingar sögðu í gær
að Bandaríkin og aðrar þjóðir þyrftu
að taka upp ákveðnar aðgerðir til að
koma í veg fyrir alvarlega efnahag-
skreppu og enn frekari óstöðugleika
á fjármálamörkuðum.
Hagfræðingar þessir vinna við
rannsóknarstofnanir í Evrópu, Suð-
ur-Ameríku, Bandaríkjunum og
Asíu og birtu þeir þessa sameigin-
legu tilkynningu sína í gegnum ó-
háða stofnun í Washington, Institute
of International Economics.
í tilkynningunni var sagt að
Bandaríkin og þjóðir þær sem
byggju við hagstæðan vöruskipta-
jöfnuð hefðu tekið spor í rétta átt
eftir hrunið á verðbréfamörkuðun-
um þann 19. október, skrefin væru
einfaldlega hvorki nógu mörg né
stór og alþjóðlegir fundir gætu ekki
hjálpað nema til kæmu fyrst viðeig-
andi aðgerðir heima fyrir.
„Næstu ár gætu orðið verstu síðan
Frá fundi sjö helstu iðnríkja hins vestræna heims: Nú verður að fara að taka afgerandi ákvarðanir, annars vofir
heimskreppa yfir, sögðu nokkrir hagfræðingar í gær.
GAZA - ísraelstjórn hefur
sent aukinn herafla til
Gazasvæðisins til að reyna að
draga úr átökum á þessu her-
tekna svæði. Að minnsta kosti
þrettán Palestínumenn hafa
látið þar lífið síðustu daga í
átökum við israelskar öryggis-
sveitir.
LUNDÚNIR - Bandaríkja-
dalur hækkaði nokkuð í verði
gaanvart öðrum helstu gjald-
miðlum heims og verð á olíu
lækkaði. Fésýslumenn voru þó
ekki vissir um að peninga-
markaðir yrðu stöðugari vegna
möguleikanna á lækkandi
verði á olíu og minnkandi verð-
bólgu af þeim sökum.
BAGHDAD - Irakar skýrðu
frá þremur loftárásum á skip á
siglingu við strendur Irans. Eitt
skipanna var flutningaskipið
Mimi M, rúmlega sextán þús-
und tonna skip skráð á Kýpur.
íranar hafa einnig aukið árásir
sínar á skip í Persaflóanum.
MOSKVA - Sergei Akhrom-
eyev yfirherforingi í sovéska
hernum sagði að varnarmáttur
Sovétríkjanna yrði sá sami
þrátt fyrir að þeir hefðu sam-
þykkt að eyðileggja fleiri með-
aldrægar og skammdrægari
kjarnorkuflaugar en Banda-
ríkjamenn, samkvæmt sátt-
málanum sem undirritaður var
í Washington á dögunum. Ak-
hromeyev sagði hins vegar í
samtali við Prövdu, blað
kommúnistaflokksins, að
Sovétmenn myndu ekki taka
því þegjandi að Vesturveldin
myndu reyna að byggja upp
aukinn hernaðarmátt í Evrópu
til að bæta sér upp vopnin sem
tapast vegna samkomulagsins
um eyðingu meðaldrægu og
skammdrægari kjarnorku-
flauganna.
TOKYO - Japönsk fyrirtæki
eyddu samtals tæplega ellefu
milljónum yena á degi hverjum
á síðasta ári í að skemmta
viðskiptavinum sínum á hinn
margvíslegasta hátt.
GENF - Samkvæmt skýrslu
sem unnin var á vegum GATT
samtakanna um frjálsa tolla og
viðskipti bendir flest til að
mjólkurvötnin og smjörfjöllin
frægu séu hætt að stækka.
MANILA - Fréttastofa Fil-
ippseyja sagði að nú væri unn-
ið að því að breyta skemmtibát
þeim sem Ferdinand Marcos
fyrrum forseti landsins átti í
ferðamannabát. Marcos notaði
bátinn til að halda frægar veisl-
ur fyrir stuðningsmenn sína.
FRETTAYFIRLIT
Varað við heimskreppu
Forsetakosningarnar í Suður-Kóreu:
Roh sigrar en
óróin helst
Roh Tae-Woo frambjóðandi
stjórnarflokksins virtist í gær ætla
að sigra auðveldlega í forsetakosn-
ingunum í Suður-Kóreu. Þegarum
tuttugu prósent atkvæða höfðu ver-
ið talin í gærkvöldi hafði Roh
hlotið 43,5% atkvæða og hafði
afgcrandi forystu.
Kim Young-Sam var hæstur
stjórnarandstöðuframbjóðend-
anna með 26,5% stuöning en
keppinautur hans og fyrrum sam-
herji Kim Dae-Jung hafði hlotið
21.5% atkvæða.
Kim Dae-Jung, þekktasti stjórn-
arandstæðingurinn, var ekki
ánægður með kosningarnar og
hann og samtök hans, Þjóðareining
fyrir lýðræði (NCD), sögðu eftirað
kjörstöðum var lokað að svik væru
í tafli.
Talsmaður NCD sagði að þeir
hefðu miklar áhyggjur af kosninga-
svikum og svo virtist sem skipulagt
talningasvindl væri í gangi.
Talsmaður hins alþjóðlega hóps
er fylgdist með kosningunum sagði
hins vegar að hann og félagar sínir
hefðu ekki séð neitt sem benti til
þess að svik væru í tafli. Hann
talaði um óreglu á sumum kjör-
stöðum en „það er ekkert á seyði
sem við getum kallað útbreidd
kosningasvik".
Fyrir kosningarnar var talið að
baráttan milli Roh og helstu keppi-
nauta hans Kim Young-Sam og
Kim Dae-Jung myndi verða hníf-
jöfn og spennandi. Svo var ekki að
sjá í gær.
Báðir Kimarnir og margt venju-
legt fólk sagði áður en forsetakjör-
ið fór fram aö stjórnin nryndi
sjálfsagt reyna að hagræða úr-
slitunum Roh í vil. Roh er fyrrum
herforingi og náinn samstarfsmað-
ur Chun Doo Hwan forseta senr nú
lætur af embætti.
Alls greiddu 23.060.236 milljón-
ir Suður-Kóreubúa atkvæði í kosn-
ingunum eða 89,1% atkvæðabærra
manna. Talningu átti að vera lokið
að fullu í nótt.
Óeirðalögregla var á vakt í gær
og sagði blað eitt í landinu, sem
hlynnt er stjórnvöldum, að hún
myndi vera við öllu búin kæmi til
átaka í kjölfarsigurs Roh. Lögregl-
an í landinu telur um 120 þúsund
menn.
Kosningarnar sjálfar virtust
ganga nokkuð vel og lítið var um
handtökur og ofbeldi, raunar að-
eins tilkynnt um átta atvik í landinu
þar sem til átaka kom á kjörstöð-
um. hb
Roh Tae-Woo virtist í gærkvöldi ætla að verða hinn öruggi sigurvegari
forsetakosninganna í Suður-Kóreu.
Svíar segja, nú skulum við góma þá!
Samið við fiskimenn
um að fiska eftir
óþekktum kafbátum
Svíar hafa tekið upp nýtt vopn í
baráttunni gegn óþekktum kafbát-
um innan landhelgi sinnar. Hér er
um að ræða litla fiskibáta sem eiga
að hjálpa til við að gæta landhelginn-
ar og fylgjast með óþekktum hlutum
þangað til aukin aðstoð berst.
Aldrei líður svo ár að ekki sé
tilkynnt um nokkra kafbáta sem eiga
að vera á sveimi innan landhelgi
Svía, en samt er það svo að aldrei
hefur Svíunum tekist að klófesta
slíkan bát.
Nú skal verða breyting á og hern-
aðaryfirvöld hafa gert samninga við
fjölda fiskibáta sem eiga að hjálpa til
við að vakta sænskt yfirráðasvæði á
Eystrasaltinu og við Helsingjabotn
þar sem allt er krökkt af smáeyjum.
„Þeir geta verið mjög hjáíplegir
því vanalega tekur það marga tfma
að fá sjóherinn og þyrlur á staðinn,"
sagði talsmaður sænska hersins í gær
um smábátana.
Sjóherinn hefur síðustu daga verið
að leita að tveimur kafbátum sem
almennir borgarar tilkynntu að þeir
hefðu séð fyrr í þessum mánuði.
Ekkert hefur fundist og í gær var
verið að hætta leitinni. f öðru tilvik-
inu var það lítill fiskibátur sem tók
eftir merkjum frá að því er virtist,
litlum kafbát um tuttugu metra
löngum. Skipstjórinn bað um leyfi
að fá að reyna að veiða hann í net
sitt en herinn neitaði á þeim forsend-
um að kafbáturinn gæti dregið bát-
inn niður í sjó. Þegar svo herskip
kom á vettvang var hinn óþekkti
hlutur á bak og burt.
Sænskir ráðamenn hafa haldið því
fram í einkasamræðum að kafbátar
þessir hljóti að vera frá Sovétríkjun-
um eða öðrum Varsjárbandalags-
ríkjum enda fjarlægðin ekki löng.
Slíkar ásakanir hafa oft verið látnar
kyrrar liggja á opinberum vettvangi
þar sem sannanir eru ekki fyrir
hendi.
Sovétmenn hafa alltaf neitað að
kafbátar sínar sigli inn í sænska
landhelgi að yfirlögðu ráði. hb
Járntjald
styrkt að
nóttu til
Byggingarverkamenn austur-
þýskir vinna nú við að styrkja
Berlínarmúrinn þar sem Brand-
enburgarhliðið er. Þetta var haft
eftir lögreglunni í Vestur-Berlín
í gær.
Verkamennirnir fara sér að
engu óðslega, voru að mæla í
rólegheitum á sunnudag og hafa
nú stillt upp spýtum og hella þar
niður býsninni allri af stein-
steypu. Þeir eru að þessu á nótt-
unni og eru varðmenn alltaf ná-
lægir. hb
ÚTLÖND
Heimir
Bergsson
BLAÐAMAÐUR ■