Tíminn - 13.01.1988, Blaðsíða 7

Miðvikudagur 13. janúar 1988
Tíminn 7
Menntamálaráðherra:
Ekki komið til tals
aðtalsetjamyndir
Birgir ísleifur Gunnarsson, mennta-
inálaráðherra.
„Nei, það hefur nú ekki komið til
tals að setja íslenskt tal inn á erlend-
ar myndir. Það eru hins vegar strang-
ar reglur í gildi um að textar skuli
vera á öllum erlendum myndum sem
hér eru sýndar í sjónvarpi, en það
hefur ekki komið til tals í alvöru að
setja íslenskt tal inn á myndirnar,14
sagði Birgir ísleifur Gunnarsson,
menntamálaráðherra, í samtali við
Tímann í gær. en eins og íslending-
um er í fersku minni, talaði forseti
íslands, frú Vigdís Finnbogadóttir,
þó nokkuð um tungumálið og þróun
þess í áramótaávarpi sínu í sjónvarp-
inu á nýársdag.
Forsetinn sagði þar m.a.:
„Fjölmiðlarnir hafa tekið á sig
niikla ábyrgð. Þeir hafa til þess vald
að upphefja svo tungumálið að
mönnunt verði það til skammar að
tala ekki kjarnyrta og rétta íslensku,
þetta mál sem við höfum varðveitt
frá miðöldum og þykjum fyrir það
sómarík þjóð.“
Af þessu tilefni var menntamála-
ráðherra spurður þessarar spurning-
ar, hvort stæði til að talsetja erlendar
kvikmyndir nteð íslensku tali, eins
og t.d. Þjóðverjar, Frakkar og Spán-
verjar gera.
„Ég stórefa að það gæti verið
framkvæmanlegt, t.d. kostnaðarins
vegna. Markaðurinn hér er ekki stór
og því tel ég að hugmyndir um
talsetningu séu ekki raunhæfar. Það
gera þetta margar stórþjóðir, en þar
eru líka margir sem gagnrýna það,
t.d. með myndir með listrænu gildi,
og segja að þær ntissi gildi sitt þegar
önnur rödd er sett yfir rödd uppruna-
lega leikarans. En fyrst og fremst er
það kostnaðurinn sem stendur í vegi
fyrir þessu," sagði ráðherrann.
-SÓL
Fisksölur erlendis á nýliönu ári:
Seldum 90
þúsund t
Á síðasta ári seldu íslendingar
89.168.183,25 kíló, eða tæp 90.000
tonn af fiski á erlendum mörkuðum.
Fyrir þetta magn fengust tæpir 5,2
milljarðar króna og var meðalverð
heildarsöluafla síðasta árs 57,63
krónur. Þessar upplýsingar koma
m.a. fram í yfirliti yfir heildarísfisk-
sölu á erlendum mörkuðum sent
Landssamband íslenskra útvegs-
manna hefur tekið saman og sent frá
sér.
Af þessum tæpu 90.000 tonnum,
voru rúm 61.000 tonn seld í Bret-
landi, tæp 27.000 tonn í Þýskalandi,
tæp þúsund tonn í Frakklandi og tæp
hundrað tonn í Færeyjum.
Mest var auðvitað selt af þorski,
eða tæp 38.500 tonn og var meðal-
verð hans 60,05 krónur. Besta með-
alþorskverðið fékkst í Bretlandi,
eða 60,27 krónur, en það lakasta í
Færeyjum, eða 46,52 krónur. Heild-
arsöluverð þorsksins voru rúmir 2,3
milljarðar króna. Besta heildarsölu-
verðið fékkst hins vegar fyrir ýsuna,
eða 68.75 krónur á kílóið. Karfinn
var næstmestselda fisktegundin á
erlendum mörkuðum og seldust rúm
18.390 tonn af honurn. Fyrir hann
fengust rúmar713 milljónir. Meðal-
verð hans var 49,59 krónur og fékkst
besta meðalverðið í Þýskalandi,
50,79 krónur. en það lakasta í Bret-
landi, eða 33.99 krónur á hvert kíló.
Ef þessar tölur eru bornar saman
við árið 1986, kemur í ijós að
heildarsölumagn fisks hefur aukist
um tæp 4.841 tonn, en heildarsölu-
verðmæti um rúmar 792 milljónir
króna. Hvað kílóverði viðkemur,
fékkst 5 krónum meira fyrir þorskinn
á síðasta ári en árið 1986, 9 krónum
meira fyrir ýsu, 5 krónum meira fyrir
ufsa, 4 krónum meira fyrir karfa,
tæpum 18 krónum meira fyrir kolann
og kílóverðið á grálúðu hækkaði um
rúmar 11 krónur.
Af þessum 90.000 tonnum sem
seld voru á erlendum mörkuðum á
síðasta ári, seldu skip tæp 37.000
tonn, en rúm 52.000 tonn voru seld
í gámum. Meðalverð aflans sem
skipin seldu var 55,58 krónur, en
60,29 krónur fyrir gámafiskinn.
Heildarsöluverðmæti skipaaflans
var, rúmir tveir milljarðar, en rúmir
þrír úr gámasölunni. Eins og við var
að búast eru þorskur og karfi mikill
meirihluti skipaaflans, en tæp 28.000
tonn af þessum tveimur tegundum
voru seld erlendis á síðasta ári. Af
gámaaflanum bar langmest á þorski,
en af honum voru seld rétt tæp
23.000 tonn og halaði þessi fiskteg-
und inn tæpan 1.4 milljarð króna úr
gámasölunni.
Ef litið er á söluna í einstökum
löndum, kemur í ljós að heildarsölu-
verðmæti alls afla í Bretlandi var 3,7
milljarðar króna og fengust þar af
2,2 milljarðar fyrir þorskinn. Fyrir
ýsuna fengust 676 milljónirogkoiinn
halaði inn 437 milljónir. Samanborið
við 1986 sést að aukning í þorsksölu
er rúm þúsund tonn en verðmætam-
ismunurinn er tæpar 255 milljónir
króna.
í Þýskalandi varð heildarsöluverð-
mæti alls afla 1,35 milljarður króna,
og seldust karfi og ufsi fyrir rúman
milljarð af þeirri tölu. Fyrirþorskinn
fengust tæpar 82 milljónir og grálúðu
47 milljónir.
Heildarsöluverðmæti fisks í Bou-
logne í Frakklandi var tæpar 50
milljónir króna, en í Færeyjum 4,3
milljónir. -SÓL
Islenskir sjómenn seldu tæp 90.000 tonn af fiski á erlendum markaði á síðasta ári og öfluðu þjóðarbúinu tæpra 5,2
milljarða króna í gjaldeyristekjur.
Keflavíkin í fárviðri
1100m
fráNIB
I gær var undirritaður í Hels-
ingfors lánssamningur milli
Landsvirkjunar og Norræna fjár-
festingarbankans vegna láns til
Landsvirkjunar í evrópskum
greiðslueiningum (ECU), sem
veitt er vegna virkjunar Blöndu.
Lánið verður notað til að greiða
upp fyrirfram lán sem tekið var
til virkjunarframkvæmda að fjár-
hæð 40 milljónir svissneskra
franka eða um 1100 milljónir
íslenskra króna á núverandi gengi
með óhagstæðari kjörum.
„Veðrið fór stigversnandi allan
laugardaginn og við vorum búnir að
undirbúa okkur að halda sjó, þegar
hnútur reið afturundir skipið og á þá
sex gáma sem voru á dekkinu, sleit
allar festingar og þeir fuku þar með
út í sjó og um þúsund lausar tunnur
með. Við höfum því misst á annað
þúsund tunnur,“ sagði Arnbjörn
Ólafsson, skipstjóri á Keflavíkinni,
sem er vöruflutningaskip í eigu
skipafélagsins Víkur hf., en eins og
kemur fram í máli Arnbjarnar, lenti
skipið í fárviðri, 84 mílur norðan við
Færeyjar rétt fyrir klukkan 18 á
laugardaginn, og misstu sex af tíu
gámum skipsins, sem innihéldu
plasttunnur og ýmsan annan búnað
sem notaður er við lestun og festing-
ar.
Fyrir utan gáma- og tunnumissinn,
urðu sáralitlar skemmdir á Keflavík-
inni og hélt hún sjó þar til á sunnu-
dag.
Keflavíkin var að koma með
25.000 síldartunnur frá Haugasundi
í Noregi, til að hægt væri að standa
við nýgerðan viðbótarsíldarsamning
við Sovétmenn, sem hljóðaði upp á
30.000 tunnur.
„Það var enginn í hættu, það voru
ailir innanskips og enginn fór á dekk
fyrr en eftir hádegi á sunnudag,"
sagði Arnbjörn.
Keflavíkin landaði síðan af-
ganginum af tunnunum fyrir austan
og mun síðan lesta síldartunnur og
flytja þær til Murmansk í Sovétríkj-
unum síðar í vikunni.
Að sögn Finnboga Kjeld, for-
stjóra skipaféiagsins Víkur hf., hefur
kostnaðurinn við tunnu- og gáma-
missinn í veðurhamnum enn ekki
verið rciknaður út. -SÓL