Tíminn - 13.01.1988, Blaðsíða 15

Miðvikudagur 13. janúar 1988
Tíminn 15
John Thomas og kona hans
Florence reyna að þjóna
bæði gamla tímanum og
þeim nýja. Florence ber enn
bænakolluna og klæðist
heimasaumuðum kjól en
bóndi hennar hefur tekið
upp klæðaburð annarra
kaupsýslumanna enda er
hann einn af þeim
„Kannski er ekki vifteigandi
að eiga sumarleyfisíbúð“
Leitin að einföldu lífi hefur
skapað fjöldann allan af
reglum, sem virðast ráða lífi
mennónítanna. Merv Stoltzfus
flutti snemma upp úr 1970 frá
ættarbúgarðinum til Harrison-
burg í Virginiu til að stunda
nám í háskóla mennóníta þar.
Nú er hann orðinn 36 ára,
útlærður sjónglerjafræðingur
og á hús í Lancaster og sumar-
leyfisíbúð á strönd Maryland.
Hann gefur 10% tekna sinna
til kirkjunnar og veitir sjúkl-
ingum á almannaframfæri
ókeypis þjónustu. Samt sem
áður er lykillinn að einföldu
lífi enn grafinn einhvers staðar
á gamla búgarðinum. „Það er
erfitt að gera sér grein fyrir
hvað er viðeigandi og hvað er
ekki viðeigandi,“ segir hann.
„Kannski er ekki viðeigandi að
eiga sumarleyfisíbúð."
Hegðunarmynstur sem lá
augljóst fyrir í smáatriðum í
gamla daga, missti gildi sitt
þegar mennónítarnir sögðu
skilið við þá menningu sem átti
rætur sínar í bændasamfélag-
inu. Eugene Kraybill orðar
það svo að það sé líkast því að
ferðast um ókortlagt land-
svæði, og það geti verið býsna
ógnvekjandi.
Margir mennónítar, einkum
þó konumar, kæra sig ekki um
að leita rótanna, miklu fremur
snýst barátta þeirra um að slíta
sig lausar frá þeim. Samkvæmt
gömlu lögmálunum var virð-
ingarstiginn í mennónítasam-
félaginu Guð-karl-kona og
konur áttu að giftast ungar og
halda í heiðri óumdeilanleg
yfirráð eiginmannsins. Stefnu-
mót ungs fólks voru frekar
ætluð til að beita útilokunarað-
ferð en að þau byggðust á
rómantískum tilhneigingum.
En þá, eins og nú fundust
svartir sauðir meðal mennón-
íta og kona ein, sem nú er
orðin miðaldra segir frá því að
hún hafi slett úr klaufunum
sem ung stúlka þrátt fyrir boð
og bönn. En henni varð hált á
því og um miðjan síðasta ára-
tug varð hún ófrísk og gekkst
undir fóstureyðingu, sem er
stórsynd í augum mennóníta,
enda voru viðbrögð ættingja
og samfélagsins þau sem sjá
mátti fyrir. Þau sögðu einfald-
lega: Fyrst þú gast gert þetta
gætirðu eins drepið mann. Þú
hefur enga siðgæðisvitund.
„En mér finnst ég ekki siðlaus
kona,“ segir hún.
„Guð þarfnast góðra
kaupsýslumanna"
Sumir mennónítar eiga þó
ekki í neinum vandræðum með
að samræma gamlar hefðir og
nýjar breyttar efnalegar að-
stæður, einfaldleika og ríki-
dæmi. Einn þeirra, sem fór að
heiman af búgarðinum til að
gegna herskyldu tók til við
fasteignasölu þegar hann sneri
aftur og hefur efnast vel. Hann
segist ekki sjá neitt athugavert
við að mennónítar selji bújarð-
ir forfeðra sinna á því upp-
sprengda verði sem nú gildir á
fasteignamarkaðnum. Hann
segist líta svo á að þeim beri
réttur til að ávaxta landareign-
ina sem forfeðurnir hlúðu svo
vel að um aldir. „Það ber bara
vott um að fólk hefur sinnt
vörslunni vel og gott vinnusið-
ferði. Ef svo vill til að landið
þjónar nú betur sem stæði
undir hraðbraut eða íbúðar-
húsabyggingar er sjálfsagt að
nýta það þannig,“ segir hann.
Og sama sinnis er John
Thomas, eigandi Willow Vall-
ey, sem segir að Guð þarfnist
góðra kaupsýslumanna.
Á nýliðnum árum hefur
Guði áskotnast fjöldi góðra
kaupsýslumanna úr hópi
mennóníta en þar á meðal má
telja um hálfan tug forstjóra
stórfyrirtækja í Lancaster hér-
aði. Þeim hefur orðið svo vel
ágengt í viðskiptalífinu að
engu er við að líkja nema ef
vera skyldi ákafri gagnrýninni
í þeirra garð í mennónítasam-
félaginu.
Deilur innan mennóníta-
samfélagsins eru ekki nýjar af
nálinni. Þeim tveim hópum
sem enn eru hvað tryggastir
gömlum hefðum, annars vegar
„Wengers" sem enn ferðast
um í hestakerrum og hins vegar
„Hornings“, sem aka um á
bílum með svartmálaða stuð-
ara, hefur tekist að halda í
horfinu frá 1927, en þá skildu
leiðir þeirra vegna deilna um
afstöðuna til bíla. En jafnvel
meðal þeirra má sjá merki
ókyrrðar. Þessir tveir hópar
messa í sömu kirkjunni, á víxl,
og nú er ekki lengur að sjá á
kirkjuhlaðinu að kenningar
kirkjunnar um skilyrðislausá
hlýðni við yfirboðara og að-
skilnað frá syndugum heimi
séu strangt haldnar. Þar má á
messudögum Hornings hóps-
ins sjá, innan um bílana með
svörtu stuðurunum, marga
gljáfægða krómaða stuðara
með alls kyns skrauti.
Það lítur því út fyrir að
mennónítasamfélagið, sem
hefur haldist óbreytt að mestu
í þrjár aldir, eigi sér ekki langa
framtíð úr þessu.
H| Auglýsing um
W fasteignagjöld
Lokið er álagningu fasteignagjalda í Reykjavík
1988 og verða álagningarseðlar sendir út næstu
daga ásamt gíróseðlum vegna fyrstu greiðslu
gjaldanna.
Gjalddagarfasteignagjalda eru 15. janúar, 1. mars
og 15. apríl.
Gjöldin eru innheimt af Gjaldheimtunni í Reykja-
vík, en einnig er hægt að greiða gíróseðlana í
næsta banka, sparisjóði eða pósthúsi.
Fasteignagjaldadeild Reykjavíkurborgar, Skúla-
túni 2, veitir upplýsingar um álagningu gjaldanna,
símar 18000 og 10190.
Tekjulágir elli- og örorkulífeyrisþegar munu fá
lækkun á fasteignaskatti samkvæmt reglum, sem
borgarstjórn setur og framtalsnefnd úrskurðar
eftir, sbr. 3. mgr. 5. gr. laga nr. 73/1980 um
tekjustofna sveitarfélaga. Verður viðkomandi til-
kynnt um lækkunina þegar framtöl hafa verið
yfirfarin, sem vænta má að verði í mars- eða
aprílmánuði.
Borgarstjórinn í Reykjavík,
11. janúar 1988.
ST. JÓSEFSSPÍTALi,
LANDAKOTI
Röntgendeild
Aðstoðarfólk vantar í fullt starf á röntgendeild nú
þegar eða eftir samkomulagi. Dagvinna, einstaka
bakvaktir.
Upplýsingar veitir deildarstjóri röntgendeildar frá
kl.9-14 í síma 19600/330.
Ræsting / Landakoti
Hefur þú áhuga á notalegum vinnustað? Okkur á
Landakoti vantar gott fólk til ræstinga. Upplýsingar
ásamt umsóknareyðublöðum fást á skrifstofu
ræstingastjóra á 5. hæð A álmu frá kl. 10-14
daglega.
Uppiýsingar ekki gefnar í síma.
Reykjavík 13.01’88
t
Eiginmaður minn og faðir okkar
Gunnar Eggertsson
Kvisthaga 27, Reykjavík
lést á heimili sínu að kvöldi 11. janúar.
Valdís Halldórsdóttir
og börnin.
t
Innilegar þakkir faerum við öllum þeim er auðsýndu okkur samúð og
hlýhug við andlátog útför eiginkonu minnar, móðurog tengdamóður
Sigrúnar Kristínar Kristjánsdóttur
Álfabyggð 7, Akureyri
Jón Hólmgeirsson,
börn og tengdadætur
t
Bróðir minn
Óskar Hjartarson
frá Grjóteyri
til heimilis að Dvalarheimilinu Höfða, Akranesi andaðist þann 1. þessa
mánaðar á Sjúkrahúsi Akraness. Jarðarförin hefur farið fram í
kyrrþey, að ósk hins látna.
Fyrir hönd aðstandenda
Torfi Hjartarson