Tíminn - 20.10.1988, Blaðsíða 5

.Fimmtudagur20, október_1.988
Tíminn S
Stærsti og nánast eini skemmtistaður Vestmannaeyinga,
Skansinn, og hótelið Gestgjafinn hafa verið rekin í krafti
eiginlegrar greiðslustöðvunar undanfarin tvö ár. Fyrir tíu
dögum fékk svo eigandinn, Pálmi Lórens, raunverulega
greiðslustöðvun til 90 daga, eða þriggja mánaða, en möguleiki
er á tveggja mánaða framlengingu. Það horfir því til tveggja
og hálfs árs eiginlegrar og raunverulegrar greiðslustöðvunar,
en það er með lengstu greiðslustöðvunum sem Tímanum er
kunnugt um, hina síðari tíma.
Innanbúðar í Skansinum í Vesímannaeyjum, sem er nánast eini skemmtistað-
ur Eyjamanna.
Brunabótamat húseigna eigand-
ans er talið vera á annað hundrað
milljónir króna og eru skuldir hans
taldar nema um eitt hundrað millj-
ónum króna. Stærsti lánadrottinn er
Ferðamálasjóður og næstur er Bún-
aðarbanki íslands í Vík í Mýrdal, en
þar varð skuldin með tékkayfir-
drætti, á þriðja tug milljóna króna í
sumar. „Það er orðið ansi stutt á
milli þessara erfiðu ára og þannig
hefur það verið allt frá því ég byggði
hótelið Gestgjafann upp,“ sagði
Pálmi. Sagðist hann ekki vonlaus
um að ná samningum við lána-
drottna sína á því greiðslustöðvunar-
tímabili sem framundan er.
Ástæða þessarar löngu greiðslu-
stöðvunar er sú að fyrir um tveimur
árum voru eignir Pálma boðnar upp,
en hann taldi rétt að kæra uppboðið.
Þegar dómur í héraði gekk ekki
honum í hag, áfrýjaði lögmaður
hans, Björgvin Þorsteinsson, til
hæstaréttar. Þar féll ekki dómur fyrr
en í júlí. Varð niðurstaða Hæstarétt-
ar sú að fjögur af sex upboðum voru
gölluð því ekki hafði verið rétt að
þeim staðið. Á meðan málið var
fyrir dómi gátu lánadrottnar ekki
gengið að skuldara sínum. Því er
óhætt að fullyrða að hér hafi átt sér
stað eiginleg greiðslustöðvun.
Húseignir Pálma eru all nokkrar
en sámt er það Þrándur í Götu.
Honum hefur ekki verið heimilt að
losa pening með því að selja hluta
eignanna upp í skuldir, vegna þess
að þær hafa allar verið á einu nafni
og ekki hefur verið hægt, kröfuhaf-
anna vegna, að rýra þá heildareign
með því að selja eina og eina íbúð
úr safni Pálma.
Stærstu einstöku húseignirnar eru
vitanlega hótelið Gestgjafinn og
skemmtistaðurinn Skansinn. Þessi
hús eru meira og minna samtengd og
standa þau við Heiðarveg númer eitt
og þrjú og einnig við næstu götu
norðar, Herjólfsgötu. Þar er húsið
númer fjögur. Aðrar stakar húseign-
ir eru Herjólfsgata sex, Háteigsveg-
ur tuttugu og Áshamar sex. Samtals
er brunabótamat eignanna nokkuð á
annað hundrað milljónir króna eins
og að framan segir. Vegna þess að
þær eru allar á sameignlegu nafni er
ekki hægt að selja neina eina þeirra
upp í skuldir nema með samþykki
allra lánadrottna sem veðrétt eiga í
þessum eignum. Þannig hefur Pálma
ekki tekist að losa sig út úr skuldum
sínum en þess í stað safnað yfirdrætti
og komist i vanskil við marga þá
aðila sem sjá honum fyrir aðdrátt-
um. Helstu skuldirnar eru þó síðan
hótelið Gestgjafinn var byggt upp á
árunum 1982-83. KB
Þingmennirnir Páll Pétursson og Guörún Agnarsdóttir fulltrúar íslands
í þingmannanefnd um kjarnorkuvopnalaus Norðurlönd, er heimsótti Sovétríkin nýverið:
„Kaída stríðið virðist
kaldara fyrir vestan"
Guðrún Agnarsdóttir og Páll Pétursson voru fulltrúar íslands í þingmannanefnd á vegum Norðurlandaráðs, er
heimsóttu Sovétríkin nýverið Tímamynd: Pjelur
Árið 1985 var haldinn þingmanna-
fundur um hugmyndina kjaranorku-
vopnalaust svæði á Norðurlöndum.
Hugmyndin var eldri, en í framhaldi
af þessari ráðstefnu var stofnuð
þingmannanefnd með stjórnmála-
mönnum frá löndunum fimm.
Nefndin var opin öllum þingflokkum
á Norðurlöndum og hefur hún meiri-
hluta þjóðþingana á bak við sig. Frá
íslandi hafa tekið þátt í störfum
nefndarinnar fulltrúar frá Fram-
sóknarflokki, Alþýðubandalagi, Al-
þýðuflokki og Samtökum um
kvennalista. Hægri flokkarnir hafa
ekki tekið þátt í starfi nefndarinnar
að undanskildum Hægri flokknum í
Finnlandi. Anker Jörgensen hefur
stýrt nefndinni frá upphafi, en Olaf
Palme var eins og kunnugt er einnig
mikili baráttumaður fyrir þessari
hugmynd í sinni tíð.
Síðastliðið sumar barst nefndinni
boð frá Æðstaráði Sovétríkjanna og
stjórnvöldum í Washington til að
ræða hugmyndina um kjarnorku-
vopnalaus Norðurlönd. Þessi boð
voru þegin og fulltrúar nefndarinnar
fóru bæði til Sovétríkjanna og
Bandaríkjanna. Vegna stjómar-
myndunarviðræðna í síðasta mánuði
gátu fulltrúar fslands í Bandaríkja-
förinni ekki mætt, en okkar fólk í
Moskvutúrnum voru þau Páll Pét-
ursson formaður þingflokks fram-
sóknarmanna og Guðrún Agnars-
dóttir. Til að gera grein fyrir hvað á
daga þeirra dreif þar eystra snéri
Tíminn sér til Páls og fékk hann í
stutt spjall.
- Hver er árangurinn af starfi
nefndarinnar ?
„ Þessi nefnd er ekki samninga-
nefnd, hún beitir sér einungis fyrir
könnunnarviðræðum, samningar
eru aftur í höndum ríkisstjórna.
Okkur var vel tekið í Sovétríkjun-
um. Þeir vom viðræðugóðir og virt-
ust til í viðræður um mjög víðtæka
afvopnun. Það má geta þess að við
hittum þann sem er næstur Gorbat-
sjov að tign, formann utanríkis-
nefndar, deildarforseta í Æðstaráð-
inu, nóbelsverðlaunahafa, fram-
kvæmdastjóra sovésku geimrann-
sóknarstöðvarinnar, ásamt hers-
höfðingjum og fleirum. Það kom
okkur á óvart hvað undirtektir Sov-
étmanna vom jákvæðar. Þeir virðast
reiðubúnir að láta nokkuð mikið í
staðinn fái þeir tryggingu fyrir því að
Norðurlöndin verði kjarnorku-
vopnalaus til frambúðar. Það em
ekki kjarnorkuvopn á Norðurlönd-
um sem stendur, en þeir líta á það
sem ákveðna ógn að geta átt von á
því. Þeir em til viðræðu um að
minnka vígbúnað sinn á Kholaskaga
vemlega, á Leningradsvæðinu, í
Eystrasaltslöndunum og Eystrasalti.
Sovétmenn eru til með að heimila
eftirlit með afvopnun sinni og einnig
að taka ábyrgð á kjarnorkuvopna-
lausu svæði, enda geri Bandaríkja-
menn það líka.“
- Hvernig stendur á því að Sovét-
menn eru svo jákvæðir nú ?
„Ég held að þeim sé mikil efna-
hagsleg nauðsyn að minnka útgjöld
til hermála. Gorbatsjov hefur lofað
efnahagslegum úrbótum og honum
er það mikil efnahagsleg nauðsyn að
draga úr vígbúnaði og nota það sem
sparast til að bæta lífskjör. Að
sjálfsögðu yrðu þá Bandaríkjamenn
að sýna einhvern lit á móti.“
- Telur þú að störf þessarar
nefndar geti greitt fyrir samningum
milli risaveldanna um afvopnun ?
„Þetta var upphaflega hugsað sem
fyrsta skref í víðtækari afvopnun,
fyrst Norðurlönd, síðan yrði þetta
svæði stækkað bæði austan járntjalds
og vestan. Nú er reyndar búið að
taka veigamikil skref í samningum
stórveldanna, en kjarnorkuvopna-
laus Norðurlönd eru tímælalaust stór
liður í afvopnun í heiminum."
Radíóbúðin h.f. færir Há-
skólanum rausnarlega gjöf:
Fékkfimm
öflugar
Apple II
Radíóbúðin h.f. umboðsaðili
fyrir Apple tölvur afhenti Há-
skólanum rausnarlega tölvugjöf í
gær.
Er hér um að ræða fimm Mac-
hintosh II tölvur sem hver um sig
hefur fimm megabæta vinnslu-
minni og 80 megabæta harðan
disk og er söluverðmæti þeirra
talsvert á fjórðu milljón króna.
Jóhann Malmquist prófessor í
tölvunarfræðum við Háskólann
veitti gjöfinni viðtöku fyrir hönd
Háskólans.
Jóhann sagði í samtali við Tím-
ann að þessi góða gjöf væri enn
einn vitnisburðurinn um ánægju-
legt samstarf Háskólans við Rad-
íóbúðina og Applefyrirtækið og
velvilja þessara aðila í garð Há-
skólans. Tölvunum yrði komið
fyrir í hinum ýmsu deildum Há-
skólans og yrðu sumar þeirra
teknar í notkun strax í dag. -sá
- Er þessi afavopnunarvilji gagn-
kvæmur ?
„Við höfum ekki fundargerðir frá
Washingtonfundinum en af þeim
nefndarmönnum sem við höfum
heyrt í virðist þessi hugmynd fjarlæg-
ari Bandaríkjamönnum en Rússum.
En að sjálfsögðu verður viljinn að
vera gagnkvæmur.
Ég tel mjög mikilvægt að við
fylgjumst með þessum umræðum og
og tökum þátt í þeim. Ef af þessari
hugmynd verður er gífurlega mikið
spursmál fyrir íslendinga að standa
að henni líka, annars er sú hætta
fyrir hendi að þrýstingur ykist á
okkur að koma hér fyrir kjarnorku-
vopnum. Ég hef það á tilfinningunni
eftir þessa för að ef til vill sé kalda
stríðið kaldara vestan járntjalds en
austan. “ -ág