Tíminn - 30.08.1989, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 30. ágúst 1989
Tíminn 3
Ríkisstjórnin fær tií athugunar skýrslu um skattlagningu vaxtatekna
sem skapar forsendur fyrir verulegri lækkun eignaskatts:
Staðgreiðsla skatta
af fjármagnstekjum
Fjármálaráðherra lagði fram á ríkisstjórnarfundi í gær
skýrslu um skattlagningu fjármagnstekna sem sérstök nefnd
hefur unnið um málið. Þar kemur fram að vaxtatekjur gætu
orðið ríkissjóði verulegur skattstofn og skilað um 1,5 milljarði
króna til ríkisins á næsta ári. Már Guðmundsson, efnahags-
ráðgjafí fjármálaráðherra og formaður nefndarinnar sagði
Tímanum í gær að þrátt fyrir að heildartekjur af fjármagns-
skatti gætu numið einum og hálfum milljarði væri ráð fyrir
því gert í tillögunum að á mótí þessari tekjuaukningu kæmi
lækkun á eignarskatti auk tekjuskerðingar sem kæmi til
vegna aðgerða sem miðuðu að því að auka skattalegt hagræði
hlutafjáreignar.
Már sagði að skatturinn á fjár-
magnstekjur yrði lagður á innan
ramma laga um tekju- og eignaskatt
þannig að ekki yrði um sérstakan
skatt að ræða. Þetta væri í samræmi |
við þann megintilgang tillagnanna
að gera ekki greinarmun á uppruna
þeirra tekna sem skattlagðar væru
og samtímis væri reynt að mismuna
ekki sparnaðarleiðum þannig að
skattkerfið sem slíkt beindi ekki
fjármagni á staði sem að öðrum
kosti væru ekki arðbærir.
Nefndin gerir tillögur um að skatt-
ur af fjármagnstekjunum verði inn-
heimtur í staðgreiðslu og fái bank-
arnir og aðrar stofnanir sem greiða
vexti það hlutverk að innheimta
skattinn á svipaðan hátt og vinnu-
veitendur innheimta nú staðgreiðslu
af launatekjum og síðan yrði sú
staðgreiðsla gerð upp einu sinni á ári
samhliða öðrum tekjuskatti. Hug-
mynd nefndarinnar er ennfremur að
bankareikningar sem bera vexti und-
ir ákveðinni raunávöxtun verði
skattfrjálsir s.s. almennar spari-
sjóðsbækur. Nefnt hefur verið að
þessi mörk verði í kringum 1% raun-
ávöxtun.
Við ákvörðun á skattstofni óverð-
tryggðra reikninga, þ.e. hvað telst
raunávöxtun og hvað verðbótaþátt-
ur er gerð tillaga um svo kallaða
hlutdeildaraðferð sem t.d. er notuð
í svipuðum tilgangi í Finnlandi.
í skýrslu nefndarinnar koma ein-
nig fram tillögur um breytta skatt-
lagningu á arði. Arðgreiðslur fyrir-
tækja verða samkvæmt því að fullu
frádráttarbærar frá skatti, en á móti
kemur að þeir sem fá arðinn greidd-
an þurfa að borga af honum skatt á
sama hátt og af öðrum fjármagns-
tekjum, en hingað til hafa arð-
greiðslur verið skattfrjálsar upp að
90. þús kr. en eftir það tvískattaðar
og hverfur þar með öll tvísköttun.
Eins og áður segir leggur nefndin
til að eignaskattur verði lækkaður en
að sögn Más Guðmundssonar leggur
nefndin ekki fram neinar tillögur um
það hversu mikið það yrði. Segir
Már að slíkt hljóti að verða pólitísk
ákvörðun sem tekin verði í tengslum
við fjárlagagerðina. Um það hvort
hér væri ekki komið kærkomið tæki-
færi fyrir ráðamenn í fjármálaráðu-
neytinu til að draga í land varðandi
umdeildan eignaskatt sagði Már:
„Við höfum alltaf ságt að eigna-
skatturinn sé í raun frumstæð gerð
af fjármagnsskatti og að þessi aðferð
sem nú er verið að tala um sé í raun
miklu betri, þannig að við erum að
framkvæma það sem við höfum
boðað en ekki að gefa eftir í einu eða
neinu.“ Hann sagði ennfremur að
þessi skattur á fjármagnstekjur gæti
ekki í náinni framtíð að fullu komið
í stað eignaskatts, því eignaskattur-
inn næði til fleiri atriða en verðbréfa
og bankainnistæða, hann næði líka
til fasteigna. Og á meðan reiknaðar
leigutekjur af fasteign til eigin nota
væru ekki skattlagðar eins og í
sumum öðrum löndum væri fyrir
hendi réttlæting á eignaskatti. Hitt
væri þó hægt að hugsa sér að eignir
væru lítið sem ekkert skattlagðar en
allar tekjur af eignum væru það, þar
á meðal reiknaðar leigutekjur af
eigin fasteign, en slíkt væri þó ekki
á dagskrá nú.
Tekjur ríkissjóðs af eignaskatti
einstaklinga nema nú u.þ.b. 1,4
milljörðum og brúttótekjur af skatt-
lagningu fjármagnstekna eru áætlað-
ar allt að 1,5 milljörðum. Ljóst er að
með þessu skapast forsenda fyrir
verulegri lækkun á eignaskattsprós-
entunni og þó þegar hafi verið
gerðar tillögur um að hún verði
lækkuð bíður það pólitískrar
ákvörðunar hversu mikið það
verður.
Ríkisstjórnin hefur nú skýrslu um
skattlagningu fjármagnstekna til at-
hugunar, en nefndin heldur áfram
störfum og mun vinna við að semja
frumvarp um málið, sem lagt verður
fyrir þingið í haust ef það fær
hljómgrunn í ríkisstjórninni. . BG
Milljónatjón hjá Arlaxi á Kópaskeri:
Tvö600tonnaker
brustu samtímis
„Við erum ekki farín að taka
þetta saman en það er Ijóst að mikið
tjón hefur orðið þegar kerin brustu.
Svo virðist sem að mjög harkalega
hafi hrunið undan öðru kerinu sem
brast og vatnsflaumurinn hafi grafið
undan hinu kerinu þannig að það
hrundi líka og tæmdist,“ sagði Björn
Guðmundsson stjórnarformaður
Árlax á Kópaskerí í gær.
Það var laust yfir kl. níu í gær-
morgun að starfsmenn stöðvarinnar
heyrðu mikinn dynk eða undirgang
og þustu út og sáu þá að bæði kerin
höfðu rofnað og allt vatn og fiskur
sem í þeim hafði verið flóði út. í
hvoru keri urn sig voru 600 tonn af
vatni þannig að af þessu varð mikið
flóð sem barst út í læk þarna skammt
frá og þangað barst einnig talsvert af
laxinum úr kerjunum.
Björn sagði að atburðurinn hefði
verið tilkynntur til lögreglunnar og
hún beðin að taka skýrslur. Björn
sagði að ekki væri neinn grunur um
að skemmdarverk hefði verið
framið, heldur vildu menn standa
rétt að öllum hlutum vegna óhjá-
kvæmilegra eftirmála í sambandi við
bótaskyldu og tryggingar.
Áriax ræktar matfisk og í öðru
kerinu var stærsti lax fyrirtækisins
sem búinn var að ná slátrunarstærð
og ætlunin var að slátra fiskinum á
næstu mánuðum. Starfsfólk Árlax
reyndi eftir megni að ná fiskinum
þar sem hann flaut um svæðið og
fiskverkunarfólk hjá Útnesi hf. sem
er þarna nærri kom einnig til hjálpar
þannig að nokkuð náðist af fiski og
var hann blóðgaður strax.
Kerin sem brustu voru úr þykkum
bárujárnseiningum sem boltaðar
voru saman og mynduðu hringlaga
skál sem fóðruð var að innan með
sérstökum plastdúki, svipuðum
þeim sem sundlaugar eru gjarnan
fóðraðar með.
Guðrún Þórhallsdóttir hjá Árlaxi
sagði að í öðru kerinu hefðu verið
nálægt fimm þúsund eins og hálfs
kílós fiskar en í hinu hefðu verið um
40 þúsund stykki af 400 gramma
laxi. Guðrún sagði að Árlax væri
með gilda eldistryggingu og trygg-
ingaverðmæti fisksins í kerjunum
hefði verið um tíu milljónir króna.
Hún sagðist búast við að tjónið væri
bótaskylt en á þessari stundu gæti
hún ekkert sagt um hugsanlegar
bótakröfur; hvort, eða á hendur
hverjum þær yrðu gerðar.
Árlax er hlutafélag og stærstan
hlut í fyrirtækinu eiga Samband
íslenskra samvinnufélaga, KEA og
Eimskip og fleiri. -sá
Kjaranefnd BHMR og fjármálaráðuneytis að Ijúka störfum:
Bíða umsagnar
BHMR og ríkisins
Nefnd sú sem BHMR og fjármála-
ráðherra sömdu um í samningunum
í vor er leið að komið skyldi á fót til
að rannsaka og bera saman kjör
ríkisstarfsmanna við kjör sambæri-
lega menntaðra manna á einkamark-
aði, er um það bil að ljúka störfum.
Samkvæmt kjarasamningnum
skyldu væntanlegar niðurstöður
nefndarinnar lagðar til grundvallar
þegar endurskoðun launakjara ríkis-
starfsmanna færi fram og ef starfsemi
nefndarinnar leiddi í ljós að kjör
ríkisstarfsmanna væru rýrari en kjör
þeirra sem önnuðust sambærileg
störf á almenna vinnumarkaðnum,
þá skyldi endurskoða launalið kjara-
samningsins.
Samkvæmt óstaðfestum heimild-
um telja ýmsir innan BHMR að
nefndin hafi komist að þeirri niður-
stöðu að launakjör ríkisstarfsmann-
anna séu síst verri en á einkamark-
aðnum. Ólafur Haraldsson fram-
kvæmdastjóri Gallup á íslandi er
formaður nefndarinnar. Hann sagði
að nefndin hefði skilað áliti sínu
fyrir nokkru og biði nú umsagnar og
athugasemda frá málsaðilum. Hann
vildi að svo stöddu ekkert gefa upp
um niðurstöður nefndarinnar. -sá
Athugasemd við frétt
í Tímanum í gær var frétt um
hrakfarir farangurs okkar skógrækt-
armanna í Mýrdalnum í æsifréttarst-
íl sem þarfnast nokkurra leiðrétt-
inga.
Það er ekki rétt að „of mikil
sorphirða“ hafi verið gerð að lög-
reglumáli af okkar hálfu, né neinna
annarra svo okkur skógarmönnum
sé kunnugt eins og Tíminn breiðir út á
forsíðu sinni í gær. Hið rétta er að
hin ógnarhraða og ofskilvirka sorp-
hirða í Mýrdalshreppi hreinlega
henti og brenndi nánast samstundis
allan okkar farangur, - til skógrækt-
arinnar í landi okkar þar eystra. Að
beiðni sveitarstjórans gáfum við
skýrslu hjá lögreglunni í Vík um
málið svo hægt væri að átta sig á
réttarstöðu okkar í málinu gagnvart
hreppnum. Við kusum þrátt fyrir
fyrirspurn þar um að kæra ekki atvik
hins ógnar- og ofskilvirka sorphirðu-
manns í Vík, heldur aðeins að
skýrsla væri til um málið til athugun-
ar hvort m.a. trygging hreppsins
fyrir starfsmenn hans næði ekki
örugglega yfir mistök af þessu tagi
sem illskiljanleg eru og virðast flestu
venjulegu fólki óskiljanleg með öllu,
- en það er aftur annað mál.
Um sveitungana fyrir austan höf-
um við ekkert nema gott að segja,
alla nema þennan tryllingslega
samviskusama ruslakall sem bað
okkur félagana aldrei svo mikið sem
afsökunar á öllu saman. Ekki í eitt
skipti einu sinni. Hans orð verða
okkur seint gleymanleg við fund
okkar eystra. „Mér er bara alveg
nákvæmlega saman. Og verið þið
blessaðir!“ Að loknu þessu ávarpi
yfir okkur lokaði hann hurðinni á
húsi sínu og setti smekklásinn á
svona til öryggis fyrir þessum trjá-
plöntuborgarskríl að sunnan.
Virðingarfyllst,
Magnús H. Skarphéðinsson,
Reynir Baldursson,
Ari Tryggvason