Tíminn - 23.01.1990, Blaðsíða 4

4 Tíminn
Þriðjudagur 23. janúar 1990
FRÉTTAYFIRLIT
• SÞ - Sameinuð þjóðirnar hafa
boðist til að taka tímabundið
viö stjórn Kambódíu á meðan
þjóðin velur sér eigin stjórn
eða að samsteypustjórn stríð-
andi fylkinga verði komið á fót.
WASHINGTON - Marion
Barry borgarstjóri Washington
sem handtekinn var í síðustu
viku eftir að eiturlyfjalögreglan
hafði náð myndbandsupptöku
af honum þar sem hann sam-
rekkti fyrirsætu og reikti'.krakk-
kókaíns á eftir, fór í sérstaka
meðferð til að losna við eitur-
lyfjaf íknina.
BÚKAREST - Leiðtogar
Þjóðfrelsisfylkingar Rúmeníu
eru að velta fyrir sér þann
möguleika að breyta hreyfing-
unni í sérstakan stjórnmála-
flokk sem myndi taka þátt í
kosningunum sem fram fara í
vor. Hingað til hafa liðsmenn
fylkingarinnar sagst einungis
ætla að starfa til bráðabirgöa.
Ef af þessum hugrenningum
leiðtoganna verður þá getur
það sett strik í reikning þeirra
stjórnmálasamtaka sem stofn-
uð hafa verið að undanförnu.
SOFIA - Stjórnarandstaðan
í Búlgaríu settist að nýju niður
með ríkisstjórn kommúnista til
að ræða framtíð landsins og
hvernig haga skuli hinum
frjálsu kosningum sem fram
eiga að far í maímánuði. Vika
er liðin frá því viðræðurnar
stöðvuðust vegna þess að
stjórnarandstaðan fékk ekki
húsnæði undir starfsemi sína.
BONN - Helmut Haussmann
efnahagsmálaráðherra Vest-
ur-Þýskaland segir að sósíal-
isminn sé dauður sem efna-
hagsstefna og að tilraunir
Austur-Þjóðverja til að reyna
að endurbæta sósíalismann
þar eystra séu eins vonlausar
og tilraunir til að blása nýju lífi
í lík. Þetta sagði Haussmann
rétt áður en Vestur-Þjóðverjar
og Austur-Þjóðverjar hófu við-
ræður um efnahagsaðstoð
Vestur-Þýskalands við Austur-
Þýskaland. Ekki eru allir þó á
sama máli og Haussmann.
Otlönd ijji
Blóðbaö í Bakú um helgina er sovéskir hermenn tóku miðborgina
herskyldi eftir bardaga við vopnaða þjóðernissinnaða Azera:
Þing Azerbajdzhan hótar
úrsögn úr Sovétríkjunum
Blóðbað varð í Bakú höfuðstað
Azerbajdzhan á laugardaginn þeg-
ar sovéskar hersveitir brutu á bak
aftur mótstöðu vopnaðra sveita
þjóðernissinnaðra Azera sem
höfðu borgina á sínu valdi. Þing
Azerbajdzhan krafðist þess í gær
að sovéska herliðið yrði þegar
kallað á brott frá sovétlýðveldinu
og hótaði úrsögn úr Sovétríkjunum
ella. Nú þegarhefurhéraðsstjórnin
í sjálfstjórnarhéraðinu Nakítsjev-
an sagt skilið við Sovétríkin og
heitið á Sameinuðu þjóðirnar,
Tyrki og írana að tryggja sjálfstæði
sitt.
Þrettán hundruð þúsund Azerar
fylgdu 60 Azerum sem féllu fyrir
kúlum sovéska hersins til grafar í
gær þrátt fyrir að útgöngubann
gilti. Samkvæmt opinberum tölum
féllu 83 manns í Bakú um helgina.
Eftir að hinir föllnu Azerar höfðu
verið lagðir í fjöldagröf hélt mann-
fjöldinn til miðborgar Bakú þar
sem hann krafðist brottfarar sov-
éska hersins og úrsögn úr Sovét-
ríkjunum auk sem líkneski af Len-
ín voru eyðilögð.
Þjóðfylking Azera sem fyrir
helgi sagðist hafa tögl og hagldir í
Azerbajdzhan staðhæfir að mun
fleiri hafi fallið í átökunum þegar
sovéskir skriðdrekar óku gegnum
vegatálma vopnaðra sveita Azera
og sovéskir hermenn svöruðu
skothríð herskárra Azera af fullri
hörku. Segja talsmenn Þjóðfylk-
ingarinnar að minnsta kosti fimm-
hundruð manns hafi fallið, jafnvel
þúsund.
Þúsundir Azera sem áður voru í
kommúnistaflokknum hefur
brennt flokkskírteini sín á götum
úti undanfarna daga og mátti sjá
marga votta andúð sína á aðgerð-
um stjórnvalda í Mosvkvu á þenn-
an máta við jarðarförina í Bakú í
gær.
Skærur urðu annars staðar í
Azerbajdzhan, í Nakítsjevan og í
Armeníu unt helgina, en þó virðist
sem sovéski herinn hafi náð að
halda herskáum Azerum og Arm-
enum nokkuð niðri. Hins vegar
hvarflar ekki að neinum að átökum
Azera og Armena sé lokið, enda
hatrið aukist dag frá degi. Opinber-
lega hafa nú 180 manns failið í
átökum þessara kynþátta síðastlið-
in tvö ár.
Sovéskir herflokkar hafa nú al-
gerlega lokað landamærunum að
Iran, en í sovéskum blöðum hefur
verið fullyrt að Azerar í íran hafi
sent mikið magn vopna og skotfæra
1300 þúsund Azerar fylgdu fórnarlömbum sovéska hersins í Bakú til grafar
í gær og eyðulögðu síðan líkneski af Lenín.
til Þjóðfylkingar Azera í Azer-
bajdzhan. Azerar eru af trúflokki
Shítamúslíma eins og flestir íranar.
Nýtur Þjóðfylking Azera í Azer-
bajdzhan mikillar samúðar í íran,
enda telja margir Shítar að Azerar
eigi í heilögu stríði við hina kristnu
Armena, sem eru réttdræpir heið-
ingjar í augum Shítamúslíma.
Hassan konungur Marokkó á leiöogafundi Maghreb-bandalagsins:
Maghreb verði gert
að stórveldi Araba
Hassan konungur Marokkó lagði
það til í opnunarræðu sinna á leið-
togafundi Maghreb bandalagsins í
gær að aðildarríkin fimm, Marokkó,
Alsír, Líbýa, Márítanía og Túnis,
myndi nýtt stórt bandlagsríki.
- Markmið okkar er að gera hið
arabíska Maghreb að einu ríki, með
sama vegabréf, ... sama ríkisfang og
sömu mynt, sagði Hassan.
Ríkin fimm komu Maghreb
bandalaginu á fót í febrúarmánuði
síðastliðnum og var markmiðið að
mynda mótvægi við Evrópubanda-
lagið, en ríkin eiga mikil samskipti
við aðildarríki EB hinum megin við
Miðjarðarhafið. Á leiðtogafundin-
um sem hófst í gær, eftir að hafa
verið frestað í tvígang, á að ganga
endanlega frá stofnsamningi Ma-
hgreb svo hægt verði að hefja sam-
hæfingu á efnahagssviði aðildarríkj-
anna.
Zine al-Abidine Ben Ali forseti
Túnis, sem tók við formannsembætti
Mahgreb bandalagsins af Hassan
konungi, sagði að bandalagið ætti á
næstunni að mynda sameiginlegan
heimamarkað, svipaðan og heima-
markaður Evrópubandalagsins mun
verða eftir árið 1992.
- Við verðum... að skapa Ma-
hgreb án landamæra, þar sem fólk
getur ferðast og tekið sér bólfestu
hvar sem er á svæðinu, sagði Ben Ali
eftir að hafa tekið við formannssæt-
inu af Hassan við hátíðlega athöfn í
Chartege höllinni í Túnis.
Auk þessara leiðtoga taka þeir
Muammar Gaddafi leiðtogi Líbýu
og Chadli Benjedid forseti Alsír þátt
í fundinum. Utanríkisráðherra Már-
ítaníu tekur þátt leiðtogafundinum
fyrir hönd Maaouiya Ould
Sid'Ahmed Taya forseta landsins,
en hann missti eiginkonu sína í
síðustu viku.
Júgóslavía:
Einokun lokið
Kommúnistaflokkur Júgó-
slavíu hefur numið úr gildi þá
klásúlu er tryggir flokknum ein-
ræðisvöld í ríkjasambandinu og
hyggst leyfa fjölflokkakerfi í
Júgóslavíu. Því er 45 ára ófé-
fengdu valdaforræði kommún-
istaflokksins lokið.
- Kommúnistabandalagið af-
nemur það stjómarskrárákvæði
sem kveður á um forræði flokks-
ins í þjóðfélaginu, sagði Momie
Mulatovic, formaður laganefndar
kommúnistaflokksins og leiðtogi
kommúnistaflokksins í Monten-
egro sem er eitt lýðveldið í ríkja-
sambandinu Júgóslavíu.
- Flokkurinn beinir því til júgó-
slavneska þingsins að það sam-
þykki lög um fjölhyggju í stjórn-
máium og fjölflokkakerfi, sagði
Mulatovic.
Aðeins 28 fulltrúar af þeim
1654 sem sæti eiga á sérstöku
þingi kommúnistaflokksins
greiddi atkvæði gegn tillögum
þessa efnis.
Á fjórða tug manna falia um helgina:
Heilagt stríð í Kasmír
Austur-Þýskaland:
Öfgafullir múslímar í Kasmtr-
héraði hafa lýst yfir jihad, heilögu
stríði, gegn Indverjum. Að
minnsta kosti þrjátíu og tveir menn
féllu í átökum í héraðinu um
helgina og á sjötta tug manna
særðist. Þúsundir indverskra her-
manna stjórna nú strætum Srinag-
ar, gráir fyrir járnum, en útgöngu-
bann ríkir í borginni eftir átök
helgarinnar.
Yaqub Khan utanríkisráðherra
Pakistan átti í gær viðræður við
hina nýju ríkisstjórn Indlands
vegna ástandsins í Kasmír, en
kröfur hinna öfgafullu múslíma
eru ýmist stofnun sjálfstæðs ríkis í
Kasmír og Jammuhéraði, eða þá
sameining við Pakistan þar sem
flestir íbúarnir eru múslímar og
lögin að miklu leiti byggð á Kóran-
inum.
Átökin brutust út í Srinagar
þegar indverskar öryggissveitir
gerðu húsleitir víða um borgina og
handtók fjölda múslíma sem taldir
voru tengjast skæruliðahreyfingu
múslíma, Frelsishreyfingu Jammu
og Kamsír. Hafa hermenn fengið
skipun um að skjóta á alla þá er
brjóta útgöngubann það er ríkir í
borginni.
Indverja telja Jammu og Kasmír
vera hluta Indlands á meðan Pak-
istanar og Sameinuðu þjóðirnar
telja að íbúarnir eigi að ákveða
sjálfir hvaða stjórnarfyrirkomuleg
ríkir í héraðinu, sem er það eina á
Indlandi þar sem múslímar eru í
meirihluta.
Pakistanar og Indverjar hafa
tvívegis átt í styrjöld út af Kasmír-
héraði frá því ríkin fengu sjálfstæði
árið 1947. Óttast menn nú að
slegið gæti í brýnu milli ríkjanna
að nýju vegna Kasmír, en skærulið-
ar hafa náð að skapa nær algert
stjórnleysi í héraðinu með aðgerð-
um sínum. För Khans til Indlands
er einmitt hugsuð til að slaka á
spennu milli ríkjanna vegna
Kasmír.
Ráðherra fýkur
Uta Nickel fjármálaráðherra
Austur-Þýskalands sagði af sér í gær
vegna opinberra ásakanna um að
hann hafi fyrirskipað ólöglegar
greiðslur úr ríkissjóði. Frá þessu
skýrði Hans Modrow forsætisráð-
herra Austur-Þýskalands í gær, en
sagði að Nickel væri ekki sökuð um
að hafa fyrirskipað hinar ólöglegu
greiðslu í eigin auðgunarskyni, en
vildi ekki segja í hverju ásakanirnar
nákvæmlega fælust.
- Frú Nickel hefur farið sagt af sér
og ég hef samþykkt afsögn hennar,
sagði Modrow í byrjun fundar með
stjórnarandstöðunni í gær.
Afsögn Utu Nickel er enn eitt
áfallið fyrir ríkisstjórn Modrows og
kommúnistaflokk Austurr-Þýska-
lands, því á sunnudaginn sagði Wolf-
gang Berghofer borgarstjóri Dres-
den sig úr kommúnistaflokknum og
með honum þrjátíu og níu meðlimir
miðstjórnarinnar. Berghofer er mik-
ill umbótasinni var einn af fáum
meðlimum kommúnistaflokksins
sem nýtur mikilla vinsæla í Austur-
Þýskalandi.
Það var ekki eina fækkunin í
kommúnistaflokknum um helgina,
því á sunnudaginn var Egon Krenz
fyrrum formaður flokksins og upp-
hafsmaður umbótastefnu kommún-
ista og þrettán félagar hans reknir úr
flokknum. Krenz tók brottrekstri
sínum illa og sagði hann óréttlátan.
Hans Modrow forsætisráðherra
hefur ekki tilnefnt nýjan fjármála-
ráðherra, en hvatti stjórnarandstöð-
una til þess að útnefna fólk í sínum
röðum til að taka sæti í ríkisstjórn-
inni og taka þannig beinan þátt í
umbótum í Austur-Þýskalandi.