Tíminn - 02.11.1990, Blaðsíða 6

6 Tíminn
Föstudagur 2. nóvember 1990
Tíminri
MÁLSVARI FRJÁLSLYNDIS, SAMVINNU OG FÉLAGSHYGGJU
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin í Reykjavík
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason
Ritstjórar: Indriöi G. Þorsteinsson ábm.
Ingvar Gíslason
Aðstoöarritstjóri: Oddur Ólafsson
Fréttastjórar: Birgir Guðmundsson
Stefán Ásgrímsson
Auglýsingastjóri: Steingrímur Gíslason
SkrifetofunLyngháls 9,110 Reykjavík. Sími: 686300.
Auglýsingasfmi: 680001. Kvöldsímar Áskrift og dreifing 686300,
ritstjórn, fréttastjórar 686306, fþróttir 686332, tæknideild 686387.
Setning og umbrot: Tæknideild Timans. Prentun: Oddi hf.
Mánaöaráskrift kr. 1100,-, verö í lausasölu kr. 100,- og kr. 120,- um
helgar. Grunnverö auglýsinga kr. 725,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Persaflóadeilan
Liðnir eru þrír mánuðir frá innrás Iraka í nágranna-
ríkið Kúvæt. Þótt ekki skuli úr því dregið, að samúð
með smáþjóð sem varð íyrir tilefnislausri árás hafí
verið undirrót þeirrar fordæmingar, sem flestar þjóð-
ir heims létu í ljós gagnvart írökum þegar á fyrsta
degi innrásarinnar, réðu beinar hagsmunaástæður
mestu um það hversu Bandaríkjamenn voru skjótir
til hemaðarviðbúnaðar á Persaflóasvæðinu og að
aðrar þjóðir fylgdu fordæmi þeirra um að ýta á eftir
viðskiptabanni á írak með hafnbanni sem í eðli sínu
er virk hemaðaraðgerð.
Allur þessi hemaðarviðbúnaður að fmmkvæði
Bandaríkjamanna, en með stuðningi margra þjóða,
þ. á m. Sovétríkjanna og margra Arabaþjóða, hefur
verkað eins og umsátur um írak og þá hvorki gengið
né rekið um hemaðarúrslit né að viðræður um frið-
samlega lausn þessa ástands bæm árangur. Síst af
öllu em taldar horfúr á friðsamlegri lausn á þessu
þriggja mánaða afmæli átakanna við Persaflóa.
Sérstaklega hefur óþol gripið um sig meðal banda-
rískra ráðamanna sem lýsir sér hvað helst í orðum
Bush forseta síðustu daga sem gefa sterklega í skyn
að hann vilji nú knýja ffarn hemaðarlega lausn,
þ.e.a.s. hefja opið stríð gegn írökum. Ekki er vafi á
að forsetinn á stuðning margra ráðamanna í her og
stjómmálum heima fyrir um slíkt árásarstríð. Hins
vegar er minni hrifhing hjá forystumönnum annarra
þjóða, sem tekið hafa þátt í viðskiptabanninu og stutt
það með herliði. Bandaríkjastjóm mun leggja nokk-
uð á sig til að ná víðtækri samstöðu um frekari
stríðsrekstur, því að varla getur það talist fysilegur
kostur fyrir hana að styrjöld við íraka verði algert
einkastríð Bandaríkjamanna, þótt svo geti farið.
Þótt þess gæti lítið í fréttum íslenskra íjölmiðla
bendir margt til þess aða almenningur í Bandaríkj-
unum hrífist minna af stríðshugmynd forsetans en
orð hans gætu bent til. Miklu fremur er bandaríska
þjóðin slegin kvíða við tilhugsunina um væntanlegt
eyðimerkurstríð. Nýleg skoðanakönnun á vegum
blaðsins Newsweek leiddi í ljós að 69% Bandaríkja-
manna hallast að því að forsetinn eigi að sinna betur
möguleikanum á samningalausn deilunnar.
Hvort sem hægt er að draga víðtækar ályktanir af
mótmælum og kröfugöngum sem átt hafa sér stað í
Bandaríkjunum gegn hugsanlegu stríði, er það eigi
að síður staðreynd að miklar mótmælaaðgerðir hafa
átt sér stað. Þar á meðal hefur komið upp virk and-
staða meðal ungra hermanna sem neita að hlýða fyr-
irskipunum um að vera sendir til Persaflóasvæðisins
og reyndar er þegar farið að dæma menn til refsivist-
ar fyrir slík agabrot. Málsmetandi menn, eins og
Jimmy Carter, fyrrverandi forseti Bandaríkjanna,
hafa lýst trú sinni á að finna megi friðsamlega lausn
á deilunni. I þessum hópi er einnig Ramsay Clark,
fyrrverandi dómsmálaráðherra, sem er mjög virkur í
þessari andstöðu sem formaður Samtaka gegn stríðs-
rekstri við Persaflóa. Ef slíkt stríð er Bandaríkja-
mönnum neyðarkostur er það öðrum þjóðum enginn
ávinningur.

GARRI

Þar scm umræða um rjúpur og refi
fram á Alþingi ls-
5, voru aðdáendur
eitthvaö bitastætt ræki á fjönir Al-
þingis, þar sem umræða væri ekki
flokksbundin en firjáls fyrir alla.
Binkum hefur skort afskiptí og um-
og þau aö vcra fuilur. Nú hefur ver-
ið mælt fyrir frumvarpi á þingi, þar
sem möric töglegrar ölvunar undir
stýri eru færð úr 0,50 pro miB í
einingu í blóð en frumvarpið hcim-
ilar. Svo er um marga Íétta öldrykki
að efctó sé taJað um rabbarbarasulhi.
Flytjendur frumvarpsins bera fyrir
sig að fólk megi drekka léttan pil-
sner. Þetta er efeki alis kostar rétt
Léttur pilsner er áfengur þegar
möridn eru sett svona neðariega.
Hið sama gildir um messuvín, sem
menn
sér grein fyrir því að þeir séu of öhi-
aðir til að aka bfl. Ekkert er í þessu
ágæta frumvarpi um eineygða eða
sjóndapra, menn með skert við-
eins hægt að stinga niður öðrum
fæti. Aö öðru leyti eru flyfjendur
drykkju. Einn hinna fiægu þingfor-
seta var eitt sinn vidstaddur athöfn
á Öxnadalsbeiði vegna nys vegar
fýTÍr heiðina. Forsetanum varðreik-
að inn í tjald. Þar sat kona og
brennhihsflaska á borði. Hún tók
forsetann i misgrípum fyrir Bryn-
leif Tobíasson, kunnan stórteniplar
og sagði: Ert þú þá kominn, Bryn-
ieifur Tbbíasson? Forsetanum varð
svarafátt, en tók það ráð að grípa
a\liv.
Urtir án vætu
Þannig höfðu rnerni efni á því að
viðhalda nokkurri brennivínsæni,
þótt þeir væru þmgforsetar. Nú
glutrast bestu mál niður á stig
rjúpu og refs, og yfiriýsinga um að
ur og vegi. Verði fhimvarpið að lög-
um fer að ásannast orðtak öku-
manns hér í bænum, sem er alltaf
hann sest undir stýri, út af því
hvemig hinir aka. Vanaviðkvæði
hans en Þeir eru fullir þessir and-
skotar.
Drukkinn er
allur skarinn
Það kom nefnilega fram við fvrstu
umræðu um „þurrkinn“ á þingi, en
það þytór réttnefhi á frumvarpinu
um 0,25 pro mifl, að fóik má eigin-
lega ekkert láta ofan í sig svo það
taki eklá áhættu. Alkunna er að
Ekki hét hann
Brynleifur
Auðheyrt var á umræðunum, að
þegar frumvarpið kom til umræðu.
um
arbrot í akstri, Þá má meridiegt
að fást við spíritus, og bendir stík
viðureign og takmörkun etód til
þess að þingmenn viti af öðrum
vímugjöfum, sem eru að verða al-
gengir og alveg eins hæltulegir í
aksbi. Eigi að fara að ræða í alvöru
um. að minnka áhættu í akstri af
völdum vfmu verður að taka aila
út úr sér aftur. Taldi hann þessa að-
ferð nægilega tíl að fá 0,25 pro mil!
í hióðið. Þessar upplýsingar ieiddu
hugann til gamalla og genginna
þingforseta, sem aldrei hefðu látið
standa sig aö því að spýta kontaki
h\’ort sem þeir voru forkelaðir eða
ektó. Máttu þelr margar hnútur hafa
á sínum dögum fyrir brenrúwns-
frá hnútum. aö vimuáhrif, af h\-aða
rótum sem þau eru runnin, varði
við lög í akstri. Brennivínsdrykkja
er að vísu hvimkið og lífshættuleg
undir stýri á bfl. En önnur vímuefni
eru alveg jafnhættuleg. Þess vegna
öil vímuefni með í reikninginn.

|1 ; VÍTT OG BREITT ty8S& ISS wl nsiftíg; ;r $
Þeir súpa koníakið sem mega það
Meðal vetrarverka Alþingis er að
hrista fram úr erminni 130
stjórnarfrumvörp sem boðuð hafa
verið. Mun sú afgreiðsla væntan-
lega ganga greiðlega og hafa þing-
menn nægan tíma til að sinna
hugðarefnum sínum og bera fram
tillögur og fyrirspurnir sem væn-
legar eru til að koma þeim í fjöl-
miðlana á stuttu kosningaþingi.
Bærilega tókst til með prómillin
í blóði ökumanna sem nú er rætt
um og ritað, myndað og sent út í
ljósvakann. Málið er samið og
flutt af þaulvönum fjölmiðlaþing-
manni og er árangurinn eftir því.
Nú standa þingmenn í pontu og
deila um hvort maður eigi að
spýta forláta koníaki sem búið er
að dreypa á eða renna því niður.
Friðjón Þórðarson, fyrrverandi
dómsmálaráðherra, gefur það
húsráð að súpa á koníaki ef kvef-
sótt sækir á. Þar með fylgir sú
lagatúlkun að það sé lögbrot að
aka bfl á eftir, jafnvel þótt veigun-
um sé spýtt.
Samkvæmt þessu er hægt að var-
ast kvef með því að skola munn-
inn í koníaki og þarf ekki einu
sinni að renna því niður. En þá
má maður ekki keyra. Hins vegar
er löglegt að aka kvefaður.
Gagnlegar refsingar
Tveir þingmenn lýstu yfir megn-
ustu hneykslan sinni yfir því að á
hinu háa Alþingi væri verið að
hvetja fólk til að spýta forláta kon-
íaki og skýrir Moggi svo frá við-
brögðum þeirra. „Ingi Björn Al-
bertsson (SA71) var Árna Gunnars-
syni sammála í vanþóknun á því
að spýta góðu koníaki. Ingi Björn
benti þingmönnum á að til væru
fleiri refsingar en fangelsisvist,
t.d. mætti skylda menn til að sópa
göturnar."
Hér er greinilega verið að leggja
til að það sé refsivert athæfi að
spýta koníaki og hvaða viðurlög
liggja við því lagabroti.
Sannarlega er tími til kominn að
löggjafinn fari að hyggja að meiri
fjölbreytni í refsingum en nú tíðk-
ast, og eru sektir og fangelsisvist
helst til einhliða viðurlög. Þessu
þjóðþrifamáli hefur ekki verið
hreyft opinberlega síðan alvarleg
umræða stóð um þá tillögu að
setja misyndismenn í rimlabúr og
hafa þá til sýnis á Lækjartorgi.
Þá var Aiþingi upplýst um að
heimildir væru fyrir því að timb-
urmenn væru læknaðir með óhóf-
legu áti áfengs sælgætis og hefur
sá vímugjafi ekki verið talinn með
í neyslutöflum Áfengisvarna-
nefndar til þessa, og er brýnt að
ráða þar bót á, þar sem ástandið er
orðið svo alvaríegt að það er kom-
ið til kasta Alþingis.
Neysia maltöls og messuvíns var
einnig til umræðu og er þess að
vænta að synódus komi sér saman
við æðri máttarvöld um hæfilegan
styrkleika blóðs Krists, svo að
menn lendi ekki í götusópun fyrir
að meðtaka það við altarisgöngur.
Ólöglegar
altarisgöngur
Öll sú háspekilega og siðræna
umræða sem fjölmiðlunin hefur
eftir þingmönnum um prómillin í
blóðinu fylgir í kjölfar lagafum-
varps um að leyfilegt prómill
verði lækkað um helming svo að
löglegt verði að aka bfl.
í umfjölluninni er hvergi minnst
á að æskilegt væri að bílstjórar
haldi sig innan ramma umferðar-
laga að neinu öðru leyti en því að
hafa ekki drukkið maltöl, bergt á
altariskaleiknum, étið áfengis-
konfekt eða spýtt koníaki til að
varast kvef.
Ærið margir ökufantar brjóta óá-
talið bókstaflega allar greinar um-
ferðarlaganna hvenær sem þeir
fara bæjarleið, nema þá að vera
ekki með meira en 0,5 prómill af
alkóhólmagni í blóðinu. En það
kemur löggjafanum eða fram-
kvæmdavaldinu ekkert við.
Málið er að minnka þetta lög-
lega og mælanlega magn niður
fyrir altarisgöngustyrkleika og
ná sér í rækilega auglýsingu í
leiðinni.
Það er aðeins ein umræða um
þetta brýna málefni búin og eru
mikil nefndarstörf og margar
umræður eftir enn og gefast góð
tækifæri til að brjóta upp á eftir-
tektarverðum breytingatillögum,
svo sem eins og þeirri að ef mað-
ur spýtir messuvíninu á prestinn
við altarisgöngu þá sé maður í
ökufæru ástandi á eftir. Kirkju-
þing verður síðan að ákvarða
hvort það telst fullnægjandi
sakramenti. En það hefur ávallt
verið erfitt að þjóna tveim herr-
um og guðslög og mannasetning-
ar stangast á.
Hins vegar mætti vel setja lög
um að bannað sé að spýta kon-
íaki sem búið er að súpa. Það
gerir hvort sem er sama gagn í
prómillmælingum pólitísins,
samkvæmt lagaskýringum úr Al-
þingi
OÓ