Tíminn - 28.11.1990, Qupperneq 9

8 Tíminn

milljónum
þjóöarbúið
Stóraukin flugumferð um íslenska flug-
stjórnarsvæðið krefst þess að farið verði út í
miklar fjárfestingar til að bæta flugumsjón á
svæðinu. Á síðustu fimm árum hefur flugum-
ferð við ísland aukist um 62%. Verði ekki
sköpuð aðstaða til að bregðast við þessari
auknu umferð getur orðið nauðsynlegt að
grípa til ráðstafana sem takmarka flugumferð
á íslenska flugstjórnarsvæðinu.
Flugmálastjórn íhugar nú nauðsyn þess að
skipuleggja flæöisstjórn flugvéla á leið frá
Evrópu til Ameríku. Tvær meginástæður
liggja að baki: annars vegar stóraukin flug-
umferð og hins vegar tilhneiging nágranna
flugstjórnarmiðstöðva undanfarna mánuði
að beina umframflugumferð sinni inn á ís-
lenska flugstjórnarsvæðið. Flugumferð um
allan heim hefur aukist mikið og þess vegna
hefur flugumferð verið beint í átt til íslands.
Það eru hins vegar takmörk fyrir því hvað
hægt er að auka mikið flugumferð við ísland
án þess að til vandræða horfi.
Flugumferð aukist
um 62% á fímm árum
Flugumferð um íslenska flugstjórnarsvæð-
ið hefur aukist gífurlega á síðustu árum, eða
um 62% á síðustu fimm árum. Sem dæmi
um flugumferðina má nefna að 26. og 27.
október síðastliðinn fóru 340 og 353 flugvél-
ar í gegnum íslenska flugstjórnarsvæðið og
flestar á fimm klukkustunda tímabili síðdeg-
is. 350 flugvélar svara til um 60% af með-
aldegi allrar flugumferðar yfir Norður-Atl-
antshafi.
Guðmundur Matthíasson, framkvæmda-
stjóri flugumferðarþjónustusviðs flugmála-
stjórnar, sagði að flugumferðarstjórar hefðu
búist við að úr þessari aukningu á flugumferð
drægi, en það hefur ekki gerst ennþá. „Við
héldum að það myndi eitthvað draga úr flug-
umferð í tengslum við ófriðinn við Persaflóa
og hækkun á olíuverði, en þetta virðist ekki
hafa haft nein áhrif,“ sagði Guðmundur.
Nefnd á vegum Alþjóðaflugmálastofnunar-
innar hefur um nokkurra ára skeið gert spár
um flugumferð yfir N-Atlantshaf. Guðmund-
ur sagði að á síðustu árum hefðu spárnar
reynst miklu lægri heldur en umferðin hefði
raunverulega orðið. Núna gerir nefndin ráð
fyrir að flugumferð yfir N-Atlantshaf aukist
um 5-6% á ári fram yfir aldamót.
Flæðisstjóm flugvéla
er neyðarúrræði
í flæðisstjórn flugvéla felst að umferð yfir
flugumferðarsvæðið er takmörkuð í þeim til-
gangi að draga úr mestu umferðartoppunum.
Flugvélum er þá haldið kyrrum á jörðu niðri
meðan umferðin er í hámarki. Þetta fyrir-
komulag er við lýði í Evrópu og víðar þar sem
umferð er mikil. Hingað til hefur flugumferð
ekki verið takmörkuð á N-Atlantshafi. Guð-
mundur sagði að hér á landi vonuðu menn að
ekki þyrfti að grípa til flæðisstjórnar flugvéla
í bráð, en óhjákvæmilegt væri að undirbúa
Flugumferðarstjórar að störfum.
slíkt. Hann sagði að flugmálastjórn liti á það
sem neyðarúrræði að grípa til flæðisstjórnar,
þar sem hún hefði ætíð lagt metnað sinn í að
flýta flugumferð og veita henni sem besta
þjónustu. Guðmundur sagði að ef gripið yrði
til flæðisstjórnar yrði það gert í náinni sam-
vinnu við flæðisstjórnarstöðvar í Evrópu.
Áætlanir um 500 milljóna
fjárfestingar á tveimur árum
Flugmálastjórn hefur þegar gert áætlanir
Eftir
Egil
Ólafsson
um hvernig bregðast skuli við þessari auknu
flugumferð. Um er að ræða fjárfrekar fram-
kvæmdir. Thlið er að þær kosti á næstu tveim-
ur árum um 500 milljónir króna. Þar er efst á
blaði bygging nýrrar flugstjórnarmiðstöðvar.
Búið er að hanna bygginguna, en fyrirhugað
er að hún rísi skammt frá núverandi bygg-
ingu á Reykjavíkurflugvelli. Flugmálastjórn
hefur hug á að hefja byggingarframkvæmdir
sem allra fyrst, en beðið er eftir svari frá
stjórnvöldum hér heima. Stór hluti af bygg-
ingunni verður leigður undir starfsemi Al-
þjóðaflugmálastofnunarinnar. Guðmundur
telur bráðnauðsynlegt að hefjast tafarlaust
handa við byggingu nýrrar flugstjórnarmið-
stöðvar.
Samhliða er fyrirhugað að bæta verulega
tækjakost. Nú er t.d. verið að undirbúa að
koma upp sjálfvirknibúnaði flugumferðar-
stjórnar, en ráðgert er að fyrsti áfangi hans
verði tekinn í notkun í ársbyrjun 1992. Þar er
um að ræða gífurlega dýran búnað sem vinn-
ur úr upplýsingum um flugumferðina. Einn-
ig er nauðsynlegt að koma upp fjarskipta-
stjórnkerfi í nýju flugstjórnarmiðstöðina.
Kerfið tengist hverri stjórnstöð og fjarskipta-
stöðvum og öðrum aðilum sem nauðsynlegt
er að hafa samband við. Þá þarf að tengja nýju
ratsjárstöðvarnar fyrir norðan við nýju flug-
stjórnarmiðstöðina. Ennfremur þarf nýjan
stjórnbúnað, þ.e.a.s. húsgögn og annað til-
heyrandi fyrir flugumferðarstjórana.
Alþjóðaflugmálastofnunin hefur fjallað um
tillögur flugmálastjórnar og hefur þegar gef-
ið vísbendingar um jákvæða afgreiðslu.
Miklar framfarir eiga sér stað í heiminum í
tæknimálum á þessu sviði. Þróunin er öll í átt
til meiri sjálfvirkni. Haukur Hauksson hjá
flugmálastjórn sagði að við yrðum að fylgjast
með þróuninni. „Við verðum að geta tengst
erlendum flugumferðarsvæðum og byggt
upp okkar búnað á sama hátt og þau. Þeir
sem ekki fylgjast með verða bara skildir eftir
og aðrir taka yfir þjónustuna," sagði Haukur.
Tekjur af alþjóðlegu fíugi
yfír íslandi eru um
400 milljónir
íslendingar hafa verulegar tekjur af al-
Timamynd: Aml Bjama
þjóðlegri flugumferð yfir ísland. Þannig
hefur það verið allt frá því að íslendingar
tóku við þessari þjónustu af hernum eftir
seinna strfðið. Á síðasta ári skilaði alþjóða-
flugþjónustan til íslands um sjö milljónum
bandaríkjadala eða um 400 milljónum ís-
lenskra króna. Um 120 íslendingar hafa at-
vinnu af þessari þjónustu. Allur rekstur og
framkvæmdir vegna þjónustutíma er
greiddur af erlendu fé. Þessar tekjur hafa
aukist mikið á síðustu árum samhliða auk-
inni flugumferð.
.
Miðvikudagur 28. nóvember 1990
Miðvikudagur 28. nóvember 1990
Flugumferð á íslenska flugumferðarsvæðinu hefur aukist um 62% á fimm árum
Alþjóðleg flugumferð skilar
Tíminn 9
BBl